Stapsgewijs heeft mijn strijkbout het begeven. Eerst een haperende functie, toen een kapotte knop en vervolgens vertikte het apparaat al zijn werk. Onlangs kocht ik vervanger.
“Hoe lang heeft de vorige het gedaan?” vroeg het vrolijke jonkie.
“7 jaar”, antwoordde ik.
“Oh, dat is best lang.”
“Dat is beschamend kort, jij kùnt dat haast niet weten, maar hoewel alle bedrijven de mond vol hebben van duurzaamheid, werden zo’n 40 jaar geleden dit soort apparaten gemaakt opdat ze niet vervangen hoefde te worden en nu opdat ze het zo snel mogelijk na afloop van de garantietermijn begeven. Ik heb nog een radio, versterker, en zo die ik in mijn studententijd gekocht heb. Mijn kinderen zijn al aan hun derde of vierde toe!”
Met mijn nieuwe aankoop liep ik de zaak uit een verbouwereerd jonkie achterlatend. Ik dacht clichématig: “Vroeger ging een fiets een heel huwelijk mee, en nu nog steeds.”

De mond vol van duurzaamheid en elke 11 maanden vervangen we onze gsm. Tegelijk neemt het aantal gorilla’s op de aarde af en is er nog maar één Indonesische neushoorn. Raar om dit in één alinea te schrijven? Helemaal niet!

In haar breedste betekenis staat ‘biodiversiteit’, de verscheidenheid aan planten en dieren op onze planeet, synoniem voor ‘leven op aarde’. Echter, de snelheid waarmee dier- en plantesoorten uitsterven is heel groot. Dat heeft te maken met biodiversiteitsverlies. En doordat de 31 mineralen, die nodig zijn om een gsm te produceren, waarvan vele uit natuurgebieden gehaald worden waar gorilla’s leven, hebben vermeerdering van het aantal gsm’s en vermindering van het aantal gorilla’s direct met elkaar te maken. Dit gaat over ons productie- en koopgedrag. Geen enkele aankoop is onschuldig.

De Belgische FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu is vanwege bovenstaande begonnen met een #BeBiodiversity-campagne. Zo doen we dat tegenwoordig en voordat #metoo uitgedoofd is kan de volgende #hype de lucht in. De verantwoordelijkheid wordt door de FOD Volksgezondheid zo laag gelegd en wel bij degenen die dat haast niet of helemaal niet kunnen dragen. Zoals het bevreemdend is voor marsmannetjes dat in onze steden gewone en fairtrade-winkels zijn, moeten ‘we’ van de FOD Volksgezondheid ons aankoopgedrag veranderen. Prijsvechters bieden spotgoedkope vliegreizen aan en ‘we’ moeten ‘nee’ zeggen want vliegen is slecht voor het milieu; bevordert klimaatopwarming. De voedselindustrie biedt spotgoedkope importproducten aan en ‘we’ moeten ‘nee’ zeggen want de stookolie waarmee gestolen voedsel uit ontwikkelingslanden hierheen getransporteerd wordt is slecht voor het milieu; bevordert klimaatopwarming. Dit jaar richt de FOD Volksgezondheid zich op de consument, en volgend jaar – nadat CETA van kracht geworden is – op de bedrijfskant. Dan gaat de FOD Volksgezondheid vriendelijk vragen of de heren ietsje minder rommel willen maken. En elke heel klein beetje minder toename van rotzooi zal gevierd worden alsof we de aarde op de multinationals heroverd hebben.

De 5 grootste biodiversiteitsbedreigingen zijn:
invasieve soorten die een bedreiging vormen voor het voortbestaan van inheemse soorten,
klimaatverandering,
overexploitatie,
vernietiging van habitats en
verontreiniging.

Om een beeld te geven enkele statistieken:
In België worden 101 dieren, micro-organismen en planten geteld, die door menselijk handelen in een nieuw gebied terechtkomen (zoals ‘België’ of ‘Nederland’) en die door verspreiding en vestiging schade kunnen veroorzaken en de biodiversiteit van inheemse soorten bedreigen.
Tussen 1990 en 2010 zijn wereldwijd minstens 3.500.000 hectaren natuurlijke bossen omgevormd tot palmolieplantages. Ongeveer 20 % van de palmolieproductie wordt gebruikt door de cosmetica-industrie.
Illegale exploitatie van bedreigde bossen vormt een markt die tussen de € 50 en 150.000.000.000 geschat wordt. Na drugshandel is het de grootste misdaadmarkt ter wereld.
40 % van de cacao komt van Ivoorkust, waar de bossen sinds 1960 80 % van hun oppervlakte kwijt zijn geraakt. En,
meer dan 90.000 containerschepen varen over de oceanen en zeeën en storten samen evenveel kankerverwekkende verontreinigde stoffen uit als 4.500.000.000.000 auto’s in een jaar.

Ofwel ‘we’ moeten meer fietsen en wandelen of met het openbaar vervoer, en als u dat dan doet dan resteert de vervuiling van nog maar 4.499.999.999.999 auto’s per jaar.

Om de idiotie van deze campagne te verduidelijken een ander voorbeeld.
‘Let ook op micro-plastic’, waarschuwt de FOD Volksgezondheid ‘ons’. Dat zijn kleine plastic bolletjes die zitten in douchegel, tandpasta, shampoos en andere verzorgingsproducten. Die micro-plastics spoelen het riool in en verdwijnen – uiteindelijk – in de zee, waar zeedieren ze binnen krijgen. Die worden daar ziek van, worden opgegeten door andere zeedieren en die worden enzovoort. Veel mensen zijn hier niet van op de hoogte en vanaf deze campagne dus wel. Maar hoezo zouden ‘wij’ daarop moeten letten?
Een streng gehandhaafd verbod op productie en import van micro-plastics in douchegel, tandpasta, shampoo en andere verzorgingsproducten is volgens mij het enig werkende remedie, net als een afgedwongen beperking van koopvaardij en vliegverkeer en nog zo’n 197 adequate maatregels waaronder de productie van apparaten die weer een mensenleven lang meegaan.

Maar in Midden-Nederland gaan we vrolijk een vliegveld uitbreiden. Echter, op het hoogst volume:

Burger, weest ù zich dan bewust en dat ù ùw gedrag aanpast want het is echt slecht gesteld met de aarde, de gorilla’s, het milieu en die ene neushoorn.

Bron: “Wat een gsm en een gorilla met elkaar te maken hebben én met ons koopgedrag” door Helenka Spanjer via DeWereldMorgen op 18 december 2017.