Onbaatzuchtige toewijding

Ik heb armoede meegemaakt. Op de Lagere school werd bijvoorbeeld gevraagd om onze ouders geld te vragen zodat Bep, dat ene meisje waarmee ik vanwege haar kapotte jas nooit mee speelde, mee kon met het jaarlijkse schoolreisje. Ik speelde bij vriendjes waar de stoelen kapot waren, waar het stonk, waar ik alleen mocht doortrekken als ik gepoept had. Nee, niet om door water te besparen onze ‘voetafdruk’ zo klein mogelijk te houden; dat was toen nog niet.

Ik heb vooruitgang meegemaakt. Achter elke voordeur kwam een bankstel, een televisie en een wasmachine, voor elk huis kwam een auto. Op vakantie gaan werd iets voor iedereen. Volksbuurten werden opgeknapt. Het ene Nederlandse kabinet na het andere viel over de grootte van het begrotingstekort, maar ik kreeg van diezelfde overheid wel net te weinig geld om toch nog rond te komen wanneer ik even geen werk had; er was even mee te leven.

Ik heb meegemaakt dat we allemaal ondernemer moesten worden. Juist wanneer onze overheid zich zou beperken tot haar kerntaken en een flink deel van haar dienstverlening zou commercialiseren, zou dat iedereen ten goede komen, was het idee. De op winst beluste banken, bejaardenhuizen, buurtvoorzieningen, energiebedrijven, hulpverleners, ondersteuners, scholen, spoorwegen, waterbedrijven, ziekenhuizen en zorgverzekeraars zouden gaan strijden om prijs en kwaliteit. Wanneer de overheid hen alle vrijheid gaf om te ondernemen, zou iedereen daarvan profijt hebben. Waar even geen rekening mee werd gehouden, is dat aandeelhouders er met de buit vandoor zouden gaan, dat bedrijven bedrijven zijn in plaats van een nutsvoorziening en dat sommige bedrijven te invloedrijk werden dat hun eventuele faillissement desastreuze gevolgen voor iedereen zou hebben.

We hebben het geweten, want dat allemaal was niet alleen een Nederlandse aangelegenheid. Ik maak mee dat mensen regionaal, nationaal en internationaal tegen elkaar opgezet worden, dat verknipte persoonlijkheden, net als Adolf Hitler in 1933, democratisch aan de macht gekomen zijn en ‘hun’ democratieën, net als Hitler indertijd, als een dictator besturen; dat argumenten niet meer tellen en dat opposities het nakijken hebben als ze al niet vernietigd worden. Dat publieke diensten in zoveel landen zwaar ondergefinancierd of geprivatiseerd zijn, dat – bijvoorbeeld – over heel de wereld 262.000.000 kinderen niet naar school kunnen; dat 10.000 mensen jaarlijks sterven omdat ze geen toegang hebben tot betaalbare gezondheidszorg. Vrouwen en meisjes zijn de grootste slachtoffers, maar ook ik kijk wel uit mijn ‘eigen risico’ aan te spreken.

Ik maakte onlangs nog mee dat er mondiaal tussen 2017 en 2018 om de 2 dagen een nieuwe miljardair bijkwam. En ik maak mee dat multinationals en superrijken lager belast worden dan in voorgaande decennia. Zo daalde het hoogste tarief van de inkomstenbelasting in rijke landen van 62% in 1970 tot 38% in 2013. Het gemiddelde tarief in armere landen is 28%. Het gemiddelde tarief voor de vennootschapsbelasting daalde in rijke landen van 49% in 1981 naar 26% in 2015. Slechts 4 cent van elke dollar aan belastinginkomsten, die in 2015 wereldwijd werd geïnd, kwam nog voort uit belastingen op vermogen, zoals eigendom of erfenissen. Ik maakte vorig jaar mee dat het vermogen van miljardairs met 12% toenam, een gemiddelde van $ 2.500.000.000 per dag, en dat het vermogen van de 3.800.000.000 mensen, die de armste helft van de wereldbevolking uitmaken, in datzelfde jaar 2018 met 11% afnam.

Ik weet nu dat de armste burgers het meest te lijden hebben wanneer publieke diensten worden verwaarloosd; met name vrouwen en meisjes. Arme meisjes worden het eerst van school gehaald als er onvoldoende geld beschikbaar is en vooral vrouwen en meisjes zorgen voor zieke familieleden als de gezondheidszorg faalt. De economische waarde van de onbetaalde zorg die vrouwen en meisjes wereldwijd uitoefenen, komt uit op $ 10.000.000.000 per jaar; 43 keer de omzet van Apple.

Toch fijn dat vrouwen en meisjes zorgtaken wel onbaatzuchtig op zich nemen, is het niet?

Bron: “Vermogen miljardairs in 2018 toegenomen met 2,5 miljard dollar per dag” door Oxfam – Solidariteit, via DeWereldMorgen op 21 januari 2019.

Rep en roer in de UK

De bal ligt bij Groot-Brittannië”, wordt in de hoofdkwartieren van de Europese Unie voor microfoons gezegd, maar is dat wel zo? Was de Britse prime minister in december al niet langs geweest om een politiek haalbaardere deal te sluiten? En werd zij toen niet met alle egards ontvangen om vervolgens op een muur van ontoegevendheid te stuiten? Hoezo ligt de bal nu bij Groot-Brittannië?

Ik was overigens wel blij voor de Britten dat the deal met de Europese Unie eergisteren door het Britse parlement van tafel geveegd werd. Dat ruim een tweederde meerderheid tegen the deal was, zegt op zijn minst dat ik niet alleen sta in mijn blijdschap. Ik volgde een en ander rechtstreeks via de BBC, die dezelfde pulp levert als de Nederlandse TV; 95% betweterige duiding en 5% nieuws. Maar terug naar dit politieke scharnierpunt in de moderne Europese geschiedenis: als Brit zou ik voor lief nemen dat de Brexit nu echt een Brexit wordt.

Met de Griekse schuldencrisis, toen Syriza in 2015 aan de macht gekomen was, gunde ik de Grieken ook uit liefde een verlaten van de Europese Unie, het liefst nog met terugwerkende kracht tot 2009. Dan was Griekenland failliet gegaan en waren een stel Noord-Europese banken, die medeplichtig waren aan de Griekse schuldentragedie, ‘omgevallen’. En ik vind dat de geschiedenis mij gelijk heeft gegeven. Sterker nog, ik vind het maar niets met mijn land in een unie te leven, die als cadeautje aan Jeroen Dijsselbloem bij de Griekse regering afgedwongen heeft de datum van verse melk op te rekken tot 7 dagen, zodat Nederlandse boeren hun melk in Griekenland kunnen verkopen alsof het verse melk is en waardoor Griekse boeren failliet gingen. Om maar een tipje van de onrecht-sluier op te lichten van het vele onprofijtelijke onrecht dat de Grieken door de EU in mijn ogen is aangedaan.

Ik mag van harte hopen dat Groot-Brittannië na een eerste mogelijk chaotische periode over 5 jaar spekkoper blijkt.

Het idee van een samenwerkende Europese Unie spreekt mij overigens bijzonder aan, maar deze unie misbruikt zonder parlementaire controle overal binnen en buiten de Unie haar macht om met name het (groot-)bedrijfsleven te spekken, is als het op handelen aankomt absoluut niet democratisch, schendt structureel mensenrechten binnen en buiten de EU en bekommert zich ook niet of nauwelijks om gewone brave ingezetenen. Toen de financiële crisis hier onlangs op zijn hoogtepunt was, heeft de afgesproken beperking van het begrotingsoverschot ons veel schade berokkent omdat de Nederlandse overheid van de EU niet mocht investeren. Om maar weer een voorbeeldje van beschamend EU-beleid te noemen. De EU produceert zoveel beleid om boos van te worden dat zelfs D66 het nodig vond ons het referendum af te pakken.

Overal in Europa worden anti-EU-geluiden steeds luider en wat wil je? Binnen afzienbare tijd wordt CETA ons door de strot gedrukt, waardoor Amerikaanse multinationals via Canada als het nodig is ook onze schatkist kunnen plunderen om gegarandeerd rendabel te worden. Immers, voor nieuw nationaal beleid, zoals verhoging van (minimum) lonen, beperken van milieuschade, veiliger werken, kunnen multinationals compensatie bij nationale overheden afdwingen. Na een anti-rook campagne kan een overheid onder CETA een miljardenclaim opgelegd worden (Philip Morris in Australië). En dat terwijl het bedrijfsleven slechts 7% bijdraagt aan het vullen van diezelfde Nederlandse schatkist, omdat de winsten nou net gemaakt worden in landen waar de belastingdruk het laagst is. Tegelijk is voor ons de BTW omhoog gegaan. In het Verenigd Koninkrijk schijnt 20% van de werkende bevolking tot de armen gerekend te worden; de working poor. Door sinds Margareth Thatcher in Groot-Brittannië onrust te zaaien, kan binnenkort de verwachtte storm geoogst worden, want zelfs spreekwoordelijk maken katten-in-het-nauw nu eenmaal rare sprongen.

De bal ligt bij de Britten”, roepen ze in Brussel in koor, terwijl ze daar achter de hand fluisteren: “Waar ze ook mee komen; wij doen geen water bij de wijn; alleen voor de bühne geven wij een krimp.” Volgens mij zit daarachter dat met de Brexit een zo afschrikwekkend mogelijk voorbeeld gesteld moet worden wat er gebeurd bij het verlaten van de EU; bij the deal was het vooralsnog nauwelijks verandering met verlies van medezeggenschap, nu met no deal wordt het verwarring op korte termijn omdat alle douane-passages (mensen, geld en goederen) opnieuw ingesteld moeten worden. Dat laatste is mijns inziens de politieke macht in Groot-Brittanië wel te verwijten, want 31 maanden voorbereiden om 2 maanden voor uittreding met slechts één optie te komen, is haar strategie geweest.

Ik wens de Britten het beste. Ik mag van harte hopen dat Groot-Brittannië, na een eerste mogelijk chaotische periode over 5 jaar spekkoper blijkt; dat met name de armste Britten er weer bovenop komen. Jammer alleen dat wij van z’n lang zal ze leven de kans niet zullen krijgen om de Britten eventueel naar de EU-uitgang te volgen. Zo democratisch is Nederland ook weer niet sinds het door CDA, CU, D66, PvdA en VVD bestuurde Nederland, even met gedoogsteun van de PVV, is omgetoverd tot een democratie zonder medezeggenschap van het volk. En een echte BV is geworden met een bevolking die óf rijk is óf schulden heeft.

Een weer-balans over 2018

Algemeen mag bekend worden verondersteld dat klimaatverandering gepaard gaat met opwarming van de aarde, opwarming van de oceanen en weer-extremen, waarvan er mondiaal elk jaar meer te tellen zijn. En omdat in de politiek louter en alleen ‘prijskaartjes’ en ‘koopkrachtplaatjes’ tellen, in plaats van welzijn voor mensen en dieren en een gezonde leefomgeving, beperk ik mij tot de belangrijkste geldbedragen die weer-extremen de mensheid in 2018 gekost hebben. Daarmee hoop ik ook ‘uw taal’ te spreken.

Herverzekeraar Munich Re telde vorig jaar 29 natuurrampen, die stuk voor stuk meer dan een miljard dollar aan schade veroorzaakten. Europa kreunde in 2018 onder een ernstige aanhoudende droogte met bosbranden en landbouwschade tot gevolg. De totale schade daarvan is gekomen op zo’n $ 3.900.000.000. Daarvan werd minder dan 1%, te weten $ 280.000.000, gedekt door verzekeringen omdat Europese boeren zich doorgaans niet tegen droogte verzekeren.

De duurste natuurrampen vonden plaats in de Verenigde Staten van Amerika:
* de ‘Camp-bosbrand’ in Californië veroorzaakte voor $ 16.500.000.000 aan schade, waarvan $ 12.500.000.000 verzekerd was,
* orkaan ‘Michael’ kostte $ 16.000.000.000, waarvan $ 10.000.000.000 gedekt werd door verzekeringen.

Tropische stormen kostten bij elkaar $ 57.000.000.000, met name door de genoemde orkaan ‘Michael’ en door de orkaan ‘Florence’ in de VS en de tyfoons ‘Jebi’ en ‘Mangkhut’ in Azië.

Over de hele wereld betaalden verzekeringsmaatschappijen vorig jaar samen $ 80.000.000.000 aan schadeclaims ten gevolge van natuurrampen, hetgeen dus beduidend minder is dan de werkelijk geleden materiële schade. Toch is het verzekerde bedrag minder dan de $ 140.000.000.000 aan verzekerde schade in het recordjaar 2017, maar wel ruim het dubbele van het gemiddelde in de voorbije decennia.

Als aan het begin vermeld ga ik het hier niet hebben over alle menselijk leed dat hiermee gepaard is gegaan. Ook niet over het menselijk leed dat veroorzaakt werd door de natuurrampen die minder dan een miljard dollar gekost hebben. Ik zeg ook niets over alle dierenleed ten gevolge van deze weer-extremen of over de ziektes ten gevolgen daarvan. Nee, dat mag u allemaal zelf bedenken, net als ik. Vrede op aarde en in de mens een welbehagen.

Bron: “Prijskaartje extreem weer: 160 miljard dollar in 2018” door Inter Press Service via De Wereld Morgen op 11 januari 2019.