Maand: april 2022

Oekraïne is de plaats, vernietiging van Rusland is het doel en met een leefbare wereld heeft het niets te maken

On door Gerardusinmilitarisme, politiek, wereldverhalenEen reactie plaatsen

Wat nu wanneer het allemaal net iets anders gegaan is? Ik heb het over de aanval van 24 februari jl. door Rusland op Oekraïne. Algemeen mag bekend verondersteld worden dat Groot-Brittannië en de Verenigde Staten van Amerika voornemens waren dit jaar hun atoomwapenarsenaal in strijd met het non-proliferatieverdrag van 1968 te moderniseren en uit te breiden, en dat op de NAVO-top van juni jl. China en Rusland aangemerkt werden als vijanden; ‘systemische vijanden’. Ofwel dat Het Kremlin met argusogen de ontwikkeling van het proces, waarin Oekraïne NAVO-bondgenoot aan het worden was, volgde. Dat is geen nieuws.

Wat voor mij wel nieuws is, is dat het Westen Oekraïne uit de nood geholpen heeft – nadat het Oekraïense leger vanaf 2018 (dus na 4 jaar oorlog in de Donbass-regio) in de problemen raakte – door milities, bestaande uit antisemitische, extreemrechtse lieden, te financieren.

En dat Volodymyr Zelensky op 24 maart 2021 een decreet uitvaardigde voor de herovering van de Krim. Hij begon sindsdien zijn troepen in te zetten in het zuiden van het land. Tegelijkertijd vonden er verschillende NAVO-oefeningen plaats in de Oostzee en de Zwarte Zee, waar ik wel van weet. Deze oefeningen gingen gepaard met een aanzienlijke toename van verkenningsvluchten langs de Russische grens. Rusland voerde vervolgens verschillende oefeningen uit om de operationele paraatheid van zijn troepen te testen.

In strijd met de Minsk-akkoorden voerde Oekraïne met drones luchtoperaties uit in de Donbass. Daaronder was bijvoorbeeld in oktober 2021 een aanval op een brandstofdepot in Donetsk. De Amerikaanse pers maakt daar melding van, maar de Europese niet. Niemand veroordeelde deze schendingen van de vredesakkoorden.

Op 18 januari jl. onderschepten Donbass-strijders Pools sprekende saboteurs, die waren uitgerust met Westerse apparatuur. Zij probeerden chemische incidenten uit te lokken in Gorlivka. Dit kunnen CIA-huurlingen zijn geweest, ‘geadviseerd’ of geleid door Amerikanen en samengesteld uit Europese of Oekraïense strijders, om sabotageacties in de Donbass-deelrepublieken uit te voeren. Na januari 2022 komt alles in een stroomversnelling.

Het lijkt er sterk op dat de EU en sommige andere landen opzettelijk hebben gezwegen

Op 7 februari, tijdens zijn bezoek aan Moskou, bevestigde Emmanuel Macron aan Vladimir Poetin zijn steun aan de Minsk-akkoorden, een belofte die hij de volgende dag na zijn ontmoeting met Zelensky herhaalde.

Op 11 februari eindigde de bijeenkomst van de Duitse, Franse, Oekraïense en Russische politieke adviseurs over de Minsk-akkoorden en het ‘Normandiëformaat’ (dat Frankrijk bepleitte en waardoor Oekraïne en Rusland tegenover elkaar zouden komen te staan) zonder enig concreet resultaat. Oekraïne weigerde blijkbaar/kennelijk/waarschijnlijk onder druk van de VS, in te stemmen met de Minsk-akkoorden. Poetin merkte op dat Macron loze beloften had gedaan en dat het Westen kennelijk niet bereid was om de gemaakte afspraken na te komen, zoals het al 8 jaar nalaat dat te doen. De Oekraïense vijandelijkheden in de gevechtszone aan de frontlijn in de Donbass-regio gingen door. Het Russische parlement raakte gealarmeerd.

Op 15 februari vroeg het Poetin om de onafhankelijkheid van de republieken Donetsk en Lugansk te erkennen, wat hij weigerde te doen.

Op 17 februari kondigde Joe Biden aan dat Rusland de komende dagen Oekraïne zou aanvallen. Hoe wist hij dit? Dat is nog een mysterie, maar sinds 16 februari nam de intensiteit van de Oekraïense artilleriebeschietingen op de bevolking van Donbass dramatisch toe, zoals blijkt uit de dagelijkse rapporten van de OVSE-waarnemers (waarnemers van de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa). In lijn met het verleden negeerden de EU, de media, de NAVO en alle Westerse regeringen het bloed vergieten. Wederom greep niemand in. Later zal worden beweerd dat hetgeen de OVSE waarnam ‘Russische desinformatie’ was. Het lijkt er sterk op dat de EU en sommige andere landen opzettelijk hebben gezwegen over het bloedbad onder de Donbass-bevolking, omdat ze wisten dat dit een Russische interventie zou kunnen uitlokken, die veroordeeld moest worden.

Biden wist in elk geval al op 16 februari dat de Oekraïners begonnen waren met het beschieten van de burgerbevolking van de Donbass. Hij veroordeelde dit niet. En hij wist dat dit Poetin voor een moeilijke keuze plaatste: de Donbass militair helpen en een internationaal probleem creëren, of niets doen en toekijken hoe de Russisch-talige bevolking van de Donbass werd afgemaakt. Als hij besloot in te grijpen, kon Poetin zich beroepen op de internationale verplichting van ‘responsibility to protect’ (R2P). Hij wist echter dat een dergelijke interventie, ongeacht zijn aard of omvang, een storm van sancties zou ontketenen. Of de Russische interventie nu beperkt bleef tot de Donbass of verder ging (om het Westen onder druk te zetten om bijvoorbeeld de neutraliteit van Oekraïne af te dwingen), de prijs zou dezelfde zijn. Dat legde hij uit in zijn toespraak van 21 februari. Op die dag ging hij alsnog akkoord met het verzoek van het parlement de onafhankelijkheid van de twee Donbass-deelrepublieken te erkennen. Hij tekende tegelijkertijd vriendschaps- en hulpverdragen met beide entiteiten.

De Oekraïense artilleriebeschietingen op de Donbass-bevolking gingen door en op 23 februari vroegen de twee republieken om militaire hulp van Rusland.

Op 24 februari deed Poetin een beroep op artikel 51 van het VN-Handvest, dat voorziet in wederzijdse militaire bijstand in het kader van een defensief bondgenootschap. Echter, om de Russische interventie in de ogen van het publiek onwettig te maken, werd hier opzettelijk verzwegen dat de oorlog daadwerkelijk reeds op 16 februari was begonnen. Het Oekraïense leger bereidde zich overigens al in 2021 voor om de Donbass-regio aan te vallen, zoals sommige Europese inclusief Russische inlichtingendiensten al te goed wisten.

In zijn toespraak van 24 februari gaf Poetin uitleg bij de twee doelstellingen van zijn operatie: “demilitarisering” en “denazificatie” van Oekraïne. Het gaat er dus niet om de Oekraïne over te nemen en vermoedelijk ook niet om het te bezetten, zeker niet om het land te vernietigen.

In werkelijkheid proberen we niet Oekraïne te helpen, maar Rusland te bestrijden

Het idee dat Rusland de hoofdstad Kiev probeerde in te nemen om president Zelensky te elimineren, komt typisch uit het Westen – dat is wat zij zelf deden in Afghanistan, Irak, Libië, en wat ze met behulp van de Islamitische Staat wilden doen in Syrië. Poetin was echter nooit van plan Zelensky te doden of tot aftreden te dwingen. In plaats daarvan probeerde Rusland hem aan de macht te houden en, door Kiev te omsingelen, tot onderhandelen te dwingen. Tot nu toe had hij immers geweigerd de Minsk-akkoorden uit te voeren. Nu wil Het Kremlin echter meer: de neutraliteit van Oekraïne.

De eerste wet die de nieuwe regering – die was ontstaan na de omverwerping van president Janoekovitsj – uitvaardigde, was op 23 februari 2014 de afschaffing van de wet Kivalov-Kolesnitsjenko van 2012, die van het Russisch een officiële taal had gemaakt. Alsof in Zwitserland putschisten zouden beslissen dat Frans en Italiaans in hun land niet langer officiële talen zouden zijn. Daarnaast zouden al jaren de termen ‘pro-Russisch’ en ‘separisten’ onjuist gebruikt zijn. De term ‘Russisch-taligen’ zou juist geweest zijn, maar ‘pro-Russisch’ dekt de lading niet. Bovendien adviseerde Het Kremlin in 2014 juist géén referenda over ‘autonomie’ of ‘zelfbeschikking’ in de zelfverklaarde deelrepublieken Donetsk en Lugansk te houden; de referenda die de Oekraïense regering organiseerden gingen niet over ‘onafhankelijkheid’. De informatie, die de NAVO toen ontving was bijna volledig afkomstig van Poolse inlichtingendiensten en kwam niet overeen niet met de informatie van de OVSE; ondanks vrij zware beschuldigingen waren er helemaal geen leveringen van militair materieel en wapens uit Rusland vastgesteld. In oktober 2015 bekende Vasyl Hrytsak, directeur van de Oekraïense veiligheidsdienst SBU, dat er in de Donbass slechts 56 Russische strijders waren waargenomen; vergelijkbaar met het aantal Zwitsers, dat tijdens de weekends in 1990 in Bosnië ging vechten, of met het aantal Fransen, dat vandaag in de Oekraïne mee vecht.

De akkoorden van Minsk 1 (september 2014) en Minsk 2 (februari 2015) voorzagen niet in ‘de afscheiding’ of ‘onafhankelijkheid’ van de deelrepublieken, maar in hun ‘autonomie binnen Oekraïne’. Aan de andere kant probeerde het Westen – onder leiding van Frankrijk – systematisch de Minsk-akkoorden te vervangen door het ‘Normandiëformaat’. Daarbij mogen we niet vergeten dat er vòòr 24 februari 2022 nooit Russische troepen in de Donbass waren. Ook de OVSE-waarnemers hebben nooit enig spoor waargenomen van Russische eenheden, die in de Donbass of elders in Oekraïne actief waren. Het Westen bewapende en steunde Oekraïense (antisemitische, extreem-rechtse) milities, die zich sinds 2014 schuldig hebben gemaakt aan talloze misdaden tegen de burgerbevolking: martelingen, moordpartijen en verkrachtingen.

Hoewel Westerse regeringen al snel sancties tegen Rusland uitvaardigden, deden ze dat nooit tegen Oekraïne, dat sinds 2014 delen van zijn eigen bevolking afslacht. En hebben wij ooit geprobeerd het Amerikaanse volk te doen lijden, omdat het tegen ons loog nog vòòr de VS in maart 2003 Irak begon te bombarderen, zoals we nu het Russische volk sanctioneren? Hebben we één enkele sanctie getroffen tegen de bedrijven, landen of politici die wapens leveren aan het conflict in Jemen, dat volgens de VN wordt beschouwd als ‘de ergste humanitaire ramp ter wereld’? Hebben we sancties opgelegd aan bevriende landen, EU-lidstaten of belangrijke handelspartners, die ergens ter wereld de meest gruwelijke martelingen uitvoerden, vaak om de hegemonie van de VS te bewerkstelligen, culturele, kind-, mens- en vooral vrouw-onderdrukkende en/of religieuze leefregels op te leggen of – gewoon (?!?) – dood en verderf zaaien om er zelf beter van te worden? Deze vragen stellen is ze beantwoorden… en het antwoord oogt niet fraai. Wanneer we consequent willen zijn in onze veroordeling van mensenrechten-schendingen en oorlogsmisdaden moeten velen van ons een bijzonder grote draai in hun denken maken.

Bronnen: “Voormalig NAVO-expert noemt Westen medeplichtig aan oorlog in Oekraïne (1)”, “Voormalig NAVO-expert: ook andere interpretaties mogelijk van de feiten tijdens de invasie (2)” en “Voormalig NAVO-expert klaagt dubbele moraal over oorlogen – de onze vs de hunne – aan (3)” door Jacques Baud en naar het Nederlands vertaald door Gaston Van Dyck van de vertaaldesk van en via DeWereldMorgen op respectievelijk 25, 26 en 27 april 2022.

Jacques Baud (1955) is voormalig kolonel van het Zwitsers leger, expert inlichtingen en terrorismebestrijding met missies naar Afghanistan, Congo, Mali en Soedan. Zijn laatste functie was diensthoofd Proliferatie Lichte Wapens en Antipersoonsmijnen bij de NAVO te Brussel. Volgens hem draagt de NAVO een zware verantwoordelijkheid voor de escalatie naar de huidige oorlog in Oekraïne. Uit zijn analyse blijkt dat context en geschiedenis bijzonder belangrijk zijn om een conflict te begrijpen, precies dat wat onze media ons niet geven.

Eén oorlog op twee niveaus

On door Gerardusinmilitarisme, politiek, wereldverhalenEen reactie plaatsen

Vandaag leven er zo’n 7.500.000.000 mensen op aarde en daarvan lijden 928.000.000 nu dagelijks honger. Van elke 8 mensen heeft er dus 1 dag in dag uit honger. Dat is een toename van 148.000.000 hongerende mensen ten opzichte van 2021. Het coronavirus, klimaatverandering en de oorlog in Oekraïne hebben geleid tot dit ongeziene uit de hand lopen van de voedselzekerheid voor een op de acht mensen. En dit haalt het nieuws niet.

En – by the way – wanneer voedsel schaars is, eten meisjes en vrouwen vaak als laatste en zij krijgen minder dan de jongens en mannen. Omdat zij meisje of vrouw zijn, of bijvoorbeeld om hun kinderen te kunnen voeden. Meisjes mogen vaak ook niet meer naar school, omdat ze moeten werken. Nee, niet hier in het Westen, maar in landen als Ethiopië, Haïti, Laos en Mali.

De Oekraïense oogst voedt in normale omstandigheden 400.000.000 mensen per jaar, maar oorlog is niet normaal. Gelukkig niet. Nu rijzen door schaarste wereldwijd de voedselprijzen de pan uit.

Voor het grotere plaatje moeten we oog hebben voor de beide niveaus: een traditionele oorlog tussen de invasietroepen van Rusland en het verzet daartegen van Oekraïne. Dat is de Russische aanvalsoorlog, die iedereen – die ik er over hoor en mijzelf incluis – afkeurt en verafschuwt. En die oorlog, net zo afschuwelijk als de andere oorlogen die op de wereldbol woeden, is in dit geval gekoppeld aan een ander niveau: een geopolitieke oorlog tussen Rusland en de Verenigde Staten van Amerika. En juist de voortzetting van deze geopolitieke oorlog vormt een veel groter gevaar voor de wereldvrede dan die eerste. Een oorlog, waarvan ik vermoed dat Rusland die eventueel met atoomwapens gaat beëindigen wanneer ze zonder onvoldoende succes boekt. Niets zal naar mijn mening Het Kremlin teveel zijn om deze geopolitieke oorlog met de VS te beëindigen met een neutraal Oekraïne; geen NAVO-land grenzend aan Rusland. Die rode lijn trekt Poetin al zolang hij in Rusland aan de macht is en dat is al erg lang. De VS had er al die tijd geen oren naar. Echter, het staat het soevereine Mexico net zo min vrij een alliantie met China of Rusland aan te gaan. Kijk maar naar de boycot van het soevereine Cuba sinds 1962. Dit gevaar wordt weggemoffeld of voorgesteld als ‘slechts’ een facet van de confrontatie tussen Oekraïne en Rusland, maar het is waar volgens mij deze oorlog om begonnen is en gevoerd wordt.

In die geopolitieke oorlog blijft president Joe Biden stelselmatig de militair vijandige kaart trekken en op confrontatie aansturen: hij schildert Poetin af – zoals het in oorlogspropaganda gewoon is – als een baarlijke duivel, maar deze Amerikaanse president verwaarloost de diplomatie als mogelijke weg om een einde te maken aan alle geweld en gruwelijkheden. Hij blijft de oorlog in Oekraïne aanwakkeren, omdat voor de Amerikaanse “grand strategy” haar hegemonie in een deel van Europa op het spel staat, zoals die in het Midden Oosten en zoals de ontwikkeling van China Het Witte Huis eveneens dusdanig grote zorgen over haar alleenheerschappij baren dat (atoom-)oorlogen in die regio’s net zo goed op de loer liggen.

En dat zowel de geopolitieke als de traditionele oorlog over de hoofden van mensen in armoede en Oekraïeners uitgevochten wordt, dringt – gezien de inhoud van ons maatschappelijke debat daarover – maar moeilijk tot ons door. Met beschaving heeft dit niets, maar dan ook helemaal niets meer te maken.

Bronnen: “928 miljoen mensen lijden honger, 70 procent zijn meisjes en vrouwen” door InterPressService en “Wereldleiders spelen Armageddon Roulette over de hoofden van de Oekraïeners” door Richard Falk vertaald door Marina Mommerency van de vertaaldesk; beide via DeWereldMorgen op 19 april 2022.

Kunnen wij opklimmen tot wijsheid?

On door Gerardusinmedia, militarisme, politiekEen reactie plaatsen

Kunnen wij opklimmen tot de wijsheid van de reactionaire tirannen, die tijdens het Congres van Wenen in 1814 en 1815 Europa een eeuw vrede schonken?

Kunnen we toewerken naar de visie van Mikhail Gorbatsjov van een gemeenschappelijk Europees huis zonder militaire allianties; een concept dat niet al te ver afstaat van het in 1993 door de Verenigde Staten van Amerika geïnitieerde Partnerschap voor de Vrede dat door president Bill Clinton werd opgeblazen?

Kan er enige gelijkenis met staatsmanschap ontstaan in het Rusland van vandaag?

Over dergelijke vragen zouden we ons het hoofd moeten breken, en wij zouden ons actief moeten inzetten om te proberen de beleidskeuzen van onze regeringen, het maatschappelijke debat en de discussies over onze toekomst in die richting te beïnvloeden.

Vervolging van Russen voor oorlogsmisdaden is vooralsnog als water naar de zee dragen. In de echte wereld is dat ‘het recht van de winnaar’. Dat was vanaf het Neurenberg Tribunaal meteen duidelijk. Het werd zelfs niet verzwegen in het bijbehorende Tokyo Tribunaal. In Neurenberg werden verzadigingsbombardementen op dichtbevolkte stedelijke gebieden uitgesloten van vervolging, omdat het een specialiteit van de geallieerden was.

Duitse oorlogsmisdadigers werden vrijgesproken als zij konden aantonen dat de geallieerden dezelfde misdaden hadden begaan als waarvoor zij berecht werden.

In de daaropvolgende jaren werden de Neurenbergse principes helemaal overboord gegooid. Ze zijn pas onlangs herontdekt als een stok om officiële vijanden mee te slaan. Maar niet als meetlat om ieders internationaal erkende misdaden, inclusief ons eigen wederrechtelijke handelen mee onder de loep te nemen.

Niemand denkt er nog aan de VS te berechten voor hun vele gruwelijke misdaden. Er is ooit een poging gedaan om de VS voor het gerecht te brengen voor hun oorlog tegen Nicaragua. De VS reageerden met het ontwikkelen van een aanvalsplan op Den Haag om Amerikaanse verdachten te bevrijden, herinner ik me. En op de bevelen van het Internationaal Gerechtshof om een einde te maken aan de misdaden door ze te intensiveren. De mainstream VS-pers deed het Haagse Hof ondertussen af als een ‘vijandig forum’.

Vladimir Poetin kan alleen voor misdaden worden berecht als hij binnen Rusland omver wordt geworpen en Rusland als een verslagen land kan worden behandeld. Dat is wat de staat van dienst van het Hof aangeeft.

We moeten blijven dromen dat de wereld ooit eens een beschavingsniveau bereikt waarin het internationale recht werkelijk wordt geëerbiedigd, in plaats van dat het slechts rechtmatig wordt toegepast tegen selectieve doelwitten. We mogen onze inspanningen om dat te bereiken nooit staken. Ondertussen doen we er goed aan niet toe te geven aan illusies, die weliswaar wereldwijd worden toegepast, maar in een politiek-economisch winnaarssysteem worden gevoed. Mochten we het Internationaal Gerechtshof willen gebruiken waartoe het op aarde is, dan zonder onderscheid van de nationaliteit van de daders. Laten we ons daar hard voor maken.

Bron: “Noam Chomsky: VS verhinderen doelbewust de-escalatie oorlog in Oekraïne” door C. J. Polychroniou vertaald door Jan Reyniers van de Vertaaldesk van DeWereldMorgen op 12 april 2022.

De ernst van wat er in de wereld gaande is

On door Gerardusinmilitarisme, politiek, wereldverhalenEen reactie plaatsen

Niet om me aan macabere speculaties te wagen, maar om zicht te krijgen op de ernst van wat er in de wereld gaande is: het is mij de vraag waar na Oekraïne binnen afzienbare tijd de volgende oorlog uitbreekt: een atoomoorlog in de buurt van China of een klassiekere oorlog in Iran.

Joe Biden beschuldigt Rusland van genocide in Oekraïne en doet zijn uiterste best deëscalatie van de oorlog daar te voorkomen. Op 15 september jl. kondigden de leiders van Australië, Groot-Brittannië en de Verenigde Staten van Amerika de oprichting van AUKUS aan; een nieuw, ‘verbeterd’ trilateraal veiligheidsvennootschap” tussen Australië, het Verenigd Koninkrijk en de VS bedoeld om China te koeioneren en in toom te houden. En op 27 en 28 maart jl. hebben de ministers van Buitenlandse Zaken van Bahrein, Egypte, Israël, Marokko, de Verenigde Arabische Emiraten en de VS elkaar ontmoet in de Negev-woestijn voor het bouwen van ‘een gemeenschappelijk front’ tegen Iran, d.w.z. een nieuw soort NAVO. Niet de lekkerste landen als het om democratische waarden of mensenrechten gaat, maar het doel heiligt zoals zo vaak de middelen: China moet gedwarsboomd worden en Rusland moet vernietigd.

China en Rusland zijn namelijk verklaarde vijanden van de VS, in plaats van partners om opwarming van de aarde tegen te gaan en mondiaal het welzijn van mensen te bevorderen. En dus zijn China en Rusland vijanden van de NAVO (juni jl. is dat tijdens een NAVO-top onder druk van de VS vastgelegd: ‘systemische vijanden’) De groeiende samenwerking tussen China, Iran en Rusland zit de VS daarom ook niet lekker, dus zocht ze bondgenoten tegen Iran. Het is u misschien ontgaan, maar mij niet. De VS is er op uit China en Rusland linksom of rechtsom kapot te maken opdat met het oog op de toekomst de hegemonie van de VS versterkt wordt.

En u kunt daar van vinden wat u er van vindt, maar dat zou telkens de ondertiteling moeten zijn van het wereldnieuws van vandaag de dag.

Bronnen: “Biden beschuldigt Rusland voor het eerst van genocide in Oekraïne” door de buitenlandredactie van NOS op 13 april 2022, “Noam Chomsky: VS verhinderen doelbewust de-escalatie oorlog in Oekraïne” door Noam Chomsky, “Een nieuwe oorlog in de maak? Deze keer tegen Iran?” door Saïd Bouamama, “Australië tekende kernwapenverdrag met VS tegen China, zo eenvoudig is dat” door Vijay Prashad en “Westers Imperialisme is nog altijd het probleem, niet China” door Chris de Ploeg respectievelijk via Jan Reynier van de vertaaldesk van DeWereldMorgen op 12 april 2022, Frans De Maegd van de vertaaldesk van DeWereldMorgen op 5 april 2022, Fleur Leysen van de vertaaldesk van DeWereldMorgen op 4 oktober 2021 en DeWereldMorgen op 27 december 2021.

Oorlogspropaganda

On door GerardusinGeen categorie, media, militarisme, wereldverhalenEen reactie plaatsen

“Wat ik verneem over Oekraïne: is dat nou nieuws of oorlogspropaganda, of beide?”, vraag ik me sinds 24 februari jl. af. Gelukkig zijn er mensen, die zich erin verdiept hebben wat oorlogspropaganda is. Mensen die daarover zinnige dingen kunnen zeggen. En dat is belangrijk, want niet alleen tijdens de reclames wordt ons iets aangepraat; spindokters helpen invloedrijken, hooggeplaatsten en politici al wel 50 jaar om onze media dusdanig van onderwerpen te voorzien dat zij draagvlak kweken voor hun ideeën, handelen en kijkcijfers. Zo wordt ons dag in dag uit van alles aangepraat en wijs gemaakt; echt waar, gewoon gelogen of een subjectief deel van de feiten.

Anne Morelli is zo iemand. Een Belgische historica gespecialiseerd in de hedendaagse geschiedenis van religies en minderheden. Zij publiceerde in 2001 “Elementaire principes van oorlogspropaganda”. Die principes, waarover iedereen het wel eens schijnt te zijn, komen neer op deze boodschappen aan het volk:

1.   Wij willen geen oorlog

2.   Het andere kamp is volledig verantwoordelijke voor de oorlog

3.   De vijandelijke leider lijkt op de duivel

4.   Wij verdedigen een nobele zaak, geen particuliere belangen

5.   De vijand begaat bewust wreedheden, wij begaan hooguit onopzettelijke blunders

6.   De vijand gebruikt illegale wapens

7.   Wij lijden weinig verliezen, maar de verliezen van de vijand zijn enorm

8.   Kunstenaars en intellectuelen steunen onze zaak

9.   Onze zaak is heilig

10. Wie aan ons twijfelt, is een verrader

Wanneer we deze principes nu toepassen op de oorlog in Oekraïne, dan constateer ik dat in het maatschappelijk debat via onze media aan 1. voldaan wordt: in het publieke debat daar speelt het geen enkele oorlogszuchtige rol dat de NAVO sinds het vallen van de muur in 1989 honderden kilometers oostwaarts is opgetrokken, waardoor het machtsevenwicht in Europa verstoord raakte (te meer doordat het Warschaupact al in 1991 ontbonden is), dat de Verenigde Staten van Amerika – ik meen onder meer met 5 miljard dollar – de Maidanprotesten in het Oekraïne van 2013/14 steunde waarna de pro-Russische Viktor Janoekovytsj ten val kwam en de pro-Europese leider Petro Porosjenko aan het roer kwam, dat de VS zich niets gelegen laat liggen aan de Russische waarschuwingen waardoor de onder Donald Trump hervatte Koude Oorlog uit balans dreigde te geraken, dat Russische herhaaldelijk gedane voorstellen om een bindend wederzijds niet-aanvalsverdrag op te stellen aan dovemans oren gericht waren, dat de top van de NAVO in juni jl. Rusland unaniem aangemerkt heeft als vijand (‘systemische vijand’) en dat de VS doorgegaan is om van Oekraïne een Westers bolwerk te maken aan de Russische grens. Tegelijkertijd wordt in het publieke mediadebat aan de argumenten van het Kremlin geen enkele waarde toegekend, als ze al voor het voetlicht gebracht worden. Zelfs mijn gewaardeerde radioprogramma OVT van de VPRO maakt zich hier schuldig aan.

Ook aan 2, 3, 4 en 5. wordt in onze media voldaan. Ik verneem niets van de minste zelfreflectie. Ook over de Amerikaanse belangen om het bedenkelijke schaliegas aan Europa te slijten geen woord. Alleen het ‘wij begaan hooguit onopzettelijke blunders’ van 5. ontbreekt, omdat – hoewel de VS waarschijnlijk de uitdager van deze oorlog is (alles hiervoor gebeurde ogenschijnlijk onder strakke regie van de VS) – Oekraïne de kolen uit het vuur moet halen; de schade, die onder Russisch gezag aan Oekraïne wordt toegebracht, wordt dus wel degelijk uitgemeten. Ook 6 en 7. domineren in de media met dezelfde kanttekening als bij 5.. Aan de intellectuelen en kunstenaars in 8. kunnen we de hele wereld toevoegen en wie weigert Rusland om zijn invasie en de daaruit voortvloeiende oorlog te veroordelen wordt – soeverein of niet – door de VS zelfs publiekelijk onder druk gezet of gesanctioneerd. Ook aan 9 en 10. wordt in onze media voldaan, want de zaak wordt voorgesteld alsof Oekraïne soeverein haar koers zou mogen kiezen en men vergeet gemakshalve dat de VS al sinds 62 jaar een embargo vol houdt tegen het soevereine Cuba vanwege haar politieke communistische koers. Oftewel, wat onze media produceren heeft volgens mij een hoge mate van oorlogspropaganda.

Maar wat ik hier feitelijk met Morelli wil zeggen om ons geen zand in de ogen te laten strooien en tot mijn pointe te komen: “Twijfel is essentieel. Wie niet twijfelt kan je niet betrouwen [in vertrouwen nemen; GjH]. Je moet altijd twijfelen, ook over je eigen mening. Je mag nooit zeggen ‘Ik weet het zeker’. Ook vandaag niet. Je moet blijven denken ‘Misschien zit ik wel fout, misschien niet.’ [en: Het is de vraag wat er werkelijk gebeurd is; GjH] Het drama is dat geen van beide kanten in deze oorlog gelijk heeft. Dat is trouwens in alle oorlogen zo. (…) Je moet drie dingen doen vandaag: twijfelen, twijfelen en twijfelen. Twijfelen over wat men ons alle dagen in de media door de strot duwt èn twijfelen over je eigen analyse. Alleen dan kan je eventueel doordringen tot de feiten.” 

Bron: “Anne Morelli over oorlogspropaganda: ‘Twijfel altijd, over wat men ons opdringt èn over wat we er zelf over menen te weten’” door Lode Vanoost via DeWereldMorgen op 6 april 2022.

Een nieuwe verfrissende koers

On door Gerardusineconomie, klimaat, wereldverhalenEen reactie plaatsen

Onbegrensde economische groei op een begrensde planeet is onmogelijk. Dat stelden ongeveer 100 diplomaten, overheidsambtenaren, politici en wetenschappers 50 jaar geleden vast. Ik herinner mij nog de scepsis van mijn vader over deze onheilstijding. Vòòr 1972 was het ook al geschreven en gezegd door wereldverbeteraars, maar dit rapport ‘Grenzen aan de groei’ van de Club van Rome maakte indruk. Geen geitenwollen sokken, maar het establishment had gesproken. En het is nog steeds mondiaal het meest verkochte boek over de problematiek van het ‘leefmilieu’ ooit, al is deze term inmiddels vervangen door ‘klimaat’. Maar de indruk was ondanks alle interesse onvoldoende om iets, maar dan ook iets aan “ons” geldzuchtig beleid te wijzigen. De 43 latere publicaties van deze ‘Club’, zoals “The First Global Revolution” (1991) of “Come On! Capitalism, Short-termism, Population and the Destruction of the Planet” (2018) kregen nauwelijks aandacht. Misschien omdat het ongelegen kwam. Zou het plan van Jason Hickel nu wel gelegen komen?

In zijn boek “Minder is meer” (2021) komt deze economisch antropoloog terug op de centrale stelling van de Club van Rome “Onbegrensde groei op een begrensde planeet is onmogelijk”. Hij constateert: “Wat we de komende 10 jaar doen zal de toekomst van de mensheid bepalen” en hij schetst een politiek-economisch 5 punten-programma dat wèl rekening houdt met de grenzen van de planeet en dat tegelijk de mensenrechten respecteert.

“Jullie weten even goed als ik, dat we er slecht voor staan, dat het niet de goede kant opgaat”, aldus Hickel. “Jullie weten even goed als ik, dat onze regeringen ons in de steek laten. Dat ze de hele wereld in de steek laten. Dat ze al het leven op aarde in de steek laten. COP na COP gaat voorbij, maar het enige wat we van onze leiders — als we ze zo al mogen noemen — te horen krijgen, zijn wollige, vrijblijvende beloften over nuluitstoot”.

De status quo komt neer op een dodenmars

Volstrekt loze beloften zonder er beleid aan te koppelen. Met hun laisser-faire-beleid, nou ja, hun laissez-les-riches-faire-beleid zijn we op weg naar 3ºC opwarming. Zo’n 30 tot 50% van alle levende soorten zal uitsterven. Van de mensheid zal 20% door branden, droogte, dodelijke hitte en overstromingen van hun thuis verdreven worden. Een groot deel van de tropen zal voor de mens onbewoonbaar worden. De opbrengsten van basisvoedsel zullen met 30% afnemen, waardoor de voedselvoorziening ook nog eens wereldwijd ontwricht zal worden. Alom chaos. Een einde in mineur aan de menselijke beschaving, zoals wij die nu nog kennen.

“Het is niet jullie fout, niet onze fout”, vindt Hickel. “We zijn geneigd om over deze crisis te praten als het ‘Antropoceen’. Maar het zijn niet de mensen als mens die het probleem veroorzaken. Het is ons economisch systeem, het kapitalisme, dat opgezet wordt rond voortdurende expansie, extractie en accumulatie door een elite, en dat de levende wereld behandelt als niets meer dan een externaliteit.” Ofwel, met de effecten op de welvaart en het welzijn van ander leven wordt door bedoelde steeds vermogender elite, die de hele wereld als haar speeltuin beschouwd, geen rekening gehouden. “Het is een moloch, die zo geprogrammeerd is, dat hij alles op zijn pad verslindt, tot kortstondig voordeel van een miniem deel van de mensheid”. Hickel stelt dat we een andere economie kunnen èn moeten uitbouwen — een ‘post-kapitalistische, ecosociale economie’. Een economie, die georganiseerd wordt rond menselijke behoeften en ecologische stabiliteit; in plaats van rond de ophoping van kapitaal.

Hickel ziet daarvoor mogelijkheden en beperkt zich tot 5 maatregels:

I We moeten de fossiele industrie en de energiebedrijven nationaliseren. Dat laat ons toe een prijzenchaos te voorkomen en de energie zo te rantsoeneren dat ze komt waar ze het meeste nodig is, zodat de basisdiensten van energie in tact blijven. Tegelijkertijd is het nodig dat we minder noodzakelijke productie afbouwen — fast fashion, industrieel vlees, het militair-industrieel complex, reclame, SUV’s, ingebouwde veroudering van apparaten, commerciële vliegreizen, enzovoort — zodat we de economie opnieuw kunnen richten naar wat mensen daadwerkelijk nodig hebben voor hun welzijn.

II Er is een stevig sociaal fundament nodig; een sociale garantie. We moeten de universele toegang tot energie, hoogwaardige gezondheidszorg, goede huisvesting, het internet, onderwijs, transport en water garanderen om de nodige middelen voor een goed leven binnen ieders bereik te brengen en te houden.

III We moeten de rijken weg belasten. Het is irrationeel — en gevaarlijk — om nòg langer een buitensporig consumerende, veel te machtige klasse via onze belastingen te blijven financieren.

IV Het openbare domein moet massaal gemobiliseerd worden, willen we onze ecologische doelstellingen halen: onze capaciteit voor hernieuwbare energie moet worden vergroot; huizen moeten worden opgeknapt en de isolatie moet beter; land en ecosystemen moeten worden hersteld; het openbaar vervoer moet worden uitgebreid en verbeterd.

V Hernieuwbare technologieën moeten zonder beperkingen van patenten aangewend kunnen worden — batterijen, warmte-kracht, wind, zon; het hele spectrum. Bijzonder belangrijk is ook dat de nodige technologie gratis wordt overgebracht naar landen, die zich die technologie moeilijk kunnen veroorloven, want dat zal de omschakeling op wereldschaal versnellen. Fondsen moeten daarom deel uitmaken van een ruimer klimaatherstelplan dan alleen op nationaal niveau.

Zo simpel. En prima natuurlijk, wanneer u dit tè radicaal vindt. Ik zie dit wel zitten en feitelijk vind ik dat al heel mijn leven, omdat kapitalisme anti-mens is en liberalisme zwakken onvoldoende tegen de machtigen beschermt. Welvaart, die maar bij een beperkt deel van de bevolking terecht komt en anderen buitensluit en uitbuit, verruil ik graag voor welzijn voor iedereen. Maar waarde lezer, wanneer dit 5-punten-plan in uw ogen onhaalbaar is, bedenk dan graag iets beters om onder de 1,5ºC opwarming boven het niveau tussen 1850 tot 1900 te blijven. Op dit moment zitten we op plus 1,1ºC en er wordt verwacht dat we over 9 jaar over de 1,5ºC opwarming heen gaan.

Het is waanzin om keer op keer hetzelfde te doen en verschillende resultaten te verwachten

Laissez-les-riches-faire, zoals de afgelopen 4 decennia kan ook, maar dan krijgen we, volgens de hierboven geciteerde Albert Einstein (toch niet de eerste de beste), meer van wat we nu al in de soep lieten lopen.

Bron: “Klimaatrapport Club van Rome, 50 jaar later relevanter dan ooit” en “Jason Hickel: “Geen achterpoortjes. Geen loze beloften. Gewoon actie”, 24 oktober 2021 op Ecopolis in Brussel; beide via DeWereldMorgen op 29 maart 2022, “KNMI: 1,5 graad opwarming mogelijk al over negen jaar bereikt” door NOS-Binnenland op 4 maart 2021 en het vijfde van “Vijf citaten van Albert Einstein over persoonlijke groei” via VerkenJeGeest op 6 april 2022.

Mensenlevens worden minder waard

On door Gerardusinmedia, militarisme, wereldverhalenEen reactie plaatsen

Terwijl wij ons het hele jaar druk maakten over de Nederlandse coronamaatregels, óók belangrijk, woedden in 2021 (deels nieuwe) conflicten in Afghanistan, Burkina Faso, Ethiopië, Israël, Jemen, Libië, Myanmar en de bezette Palestijnse Gebieden. Stuk voor stuk – heel anders dan dat in Oekraïne – immer aan de aandacht ontsnapt. De strijdende partijen maakten zich schuldig aan het schenden van internationaal overeengekomen mensenrechten en van het oorlogsrecht, waarbij de desastreuze effecten op gewone mensen zoals u en ik slechts een neveneffect werd. Miljoenen mensen raakten ontheemd, duizenden werden gedood en honderden werden slachtoffer van seksueel geweld. Economieën en gezondheids-zorgsystemen, die al kwetsbaar waren, kwamen aan de rand van de afgrond te staan of tuimelden daarin. Geen nieuws. En feitelijk is het ook geen nieuws, want deze ellende duurt al decennia voort, evenlang als dat er in onze media nagenoeg geen aandacht aan wordt geschonken.

Mensenlevens worden ongemerkt minder waard

Het wereldwijde falen in de aanpak van deze conflicten zette ook in 2021 de trend voort van meer instabiliteit en verwoesting. De ineffectiviteit van het internationale optreden in deze crises was het meest zichtbaar in de machteloosheid van de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties. De VN greep niet in bij de gruweldaden in Myanmar, de mensenrechtenschendingen in Afghanistan of de oorlogsmisdaden in Syrië. Deze passiviteit, de voortdurende terughoudendheid van betrokken instellingen en het feit dat machtige staten geen verantwoording afleggen over hun daden of andere landen een hand boven het hoofd houden, hielpen in 2022 de weg vrij te maken voor de Russische invasie in Oekraïne; een nieuwe flagrante schending van het internationaal recht voor het komende jaarovericht. Mensenlevens worden ongemerkt minder en minder waard en nieuwe (atoom-)wapens worden getest.

De beloftes van farmaceutische multinationals en rijke landen om de coronapandemie op een voor iedereen in de wereld eerlijke manier aan te pakken, bleken in 2021 vals. We zagen dat jaar ook een groeiende, wereldwijde trend om kritische en onafhankelijke stemmen het zwijgen op te leggen. Media, mensenrechtenverdedigers, ngo’s en oppositieleiders werden het slachtoffer van onwettige detentie, foltering en gedwongen verdwijning; in veel gevallen achter het rookgordijn van de coronapandemie. Minstens 67 landen namen in 2021 nieuwe wetten aan om de vrijheid van meningsuiting, vereniging en vergadering in te perken. Zo bevalen de autoriteiten in China internetserviceproviders om de toegang te blokkeren tot websites die ‘de nationale veiligheid’ volgens het regime in gevaar brengen, en werder apps waarop werd gediscussieerd over controversiële onderwerpen als Hongkong en Xinjiang geblokkeerd. In Rusland zette de overheid gezichtsherkenning in om vreedzame demonstranten massaal op te pakken. En zo werden in de Verenigde Staten van Amerika meer dan 80 wetsvoorstellen ingediend om de vrijheid van vergadering te beperken.

2021: een gitzwart jaar voor de mensenrechten

In een prachtig voorbeeld van samenwerking onthulde het Pegasus Project – een samenwerking van meer dan 80 journalisten, met technische ondersteuning van Amnesty International – dat de spyware van de Israëlische NSO-Groep was gebruikt tegen activisten, journalisten en staatshoofden in Azerbeidzjan, België, Hongarije, Marokko, Rwanda en Saoedi-Arabië.

In Cuba, Eswatini (Swaziland), Iran, Myanmar, Niger, Senegal, Zuid-Sudan en Sudan nam de overheid haar toevlucht tot het platleggen of verstoren van internet. Hierdoor konden mensen geen informatie over hun onderdrukking delen via internet of zich digitaal organiseren om zich daartegen te verzetten.

Het tastbare en aanhoudende verzet van volksbewegingen in de hele wereld is een baken van hoop

Demonstranten in Colombia gingen in 2021 de straat op tegen belastingverhoging in een tijd dat mensen met moeite hun gezinnen konden onderhouden als gevolg van de pandemie. Indiase boeren protesteerden tegen nieuwe wetten, die hun broodwinning in gevaar zouden brengen. In Rusland hield de oppositie bijeenkomsten, ondanks het gevaar te worden opgepakt en vervolgd. Inheemse en jonge activisten over de hele wereld protesteerden omdat leiders falen bij de aanpak van de klimaatcrisis. Maatschappelijke organisaties, waaronder Amnesty International, lobbyden voor de erkenning van het recht op een duurzaam, gezond en schoon leefmilieu. Ngo’s voerden innovatieve juridische procedures tegen multinationals als C&A, Nike en Patagonia vanwege hun medeplichtigheid aan dwangarbeid in de regio Xinjiang in China.

Wanneer overheden en hun regeringen de wereld niet vooruit helpen, hebben burgers uiteraard geen andere keus dan zich tegen hun regering te verzetten. We zouden ons allemaal moeten verzetten tegen elke poging om ons te bedriegen en ons het zwijgen op te leggen. We zouden een wereldwijde solidariteit moeten cultiveren en daarop voortbouwen, zelfs als onze leiders dat nalaten. Wat mij betreft te beginnen met weten wat er nog meer in de wereld gebeurt dan wat de mainstreammedia ons voorhouden. Vandaar dit stukje.

Bron: “Gitzwart jaar voor de mensenrechten, maar wereldwijd blijven mensen zich verzetten tegen onrecht” door Amnesty International Vlaanderen via DeWereldMorgen op 30 maart 2022.