In de ’60-er jaren waren weinigen zich ten volle bewust van het feit dat de Amerikaanse ‘eeuwige oorlogen’ reeds in 1783 begonnen zijn. Van 400 jaar afschuwelijke foltering van de Afro-Amerikanen was in de academische wereld nauwelijks iets bekend. Sindsdien worden voortdurend nog meer – en steeds ergere – feiten opgegraven. Dit geldt ook voor andere thema’s. Toewijding aan de waarheid en verantwoord activisme kan veel vensters openen en een omvangrijke oogst aan waardevolle historische perspectieven opleveren. De wereld is sinds de Amerikaanse oorlog tegen Vietnam in feite drastisch veranderd.

Ik vermoed dat u het wel met me eens zult zijn wanneer ik stel dat we vandaag voor grotere uitdagingen staan dan ooit tevoren. Bovendien leven we nu in een ‘kleinere wereld’; enkele van onze uitdagingen zijn mondiaal van aard èn omvang. Wat zou in deze context van een geglobaliseerde wereld de rol van intellectuelen en van sociale organisaties moeten zijn voor een ‘mensheid met een gemeenschappelijke toekomst’?

Vandaag wordt onder regie van de rijken, die geconcentreerd in rijke landen leven, van degenen die als de machtigen aan de touwtjes trekken, de hele georganiseerde gemeenschap onder de mokerslagen van ecologische vernietiging met ‘uitsterving’ bedreigden. Dit staat nog los van de niet minder onheilspellende en toenemende dreiging van een nucleaire holocaust, die op het moment dat u dit leest nog wordt aangewakkerd. We leven in een periode waarin crisissen zonder weerga in de menselijke geschiedenis samenvloeien. Voor elk van deze crisissen zijn haalbare oplossingen bekend, maar de tijd dringt om de status quo te doorbreken. Het is niet nodig woorden te verspillen over wie daar voor verantwoordelijk zijn.

Wie neemt de historische taak op zich om deze crisissen aan te pakken? Wie verwezenlijkte de Globale Klimaatstaking op 24 september dit jaar, een wanhopige poging om de treuzelende wereldleiders wakker te schudden, evenals de burgers die door verraad van hun elites in slaap waren gesust? We kennen het antwoord: het zijn de jongeren, de erfgenamen van onze dwaasheid.

Deze wijze woorden, dat wil zeggen dat ik ze graag bedacht had, kwamen onlangs uit de mond van Noam Chomsky. Via de bronvermelding is het interview met veel meer voorbeelden en details integraal te lezen.

Dit is deel 1 van 4 delen; de delen 2, 3 en 4 zijn eerder gepubliceerd.

Bron: “Noam Chomsky: ‘Het is een kwestie van leven of dood’ — Intellectuelen mogen niet langer de status quo verdedigen” op 7 oktober jl. door C.J Polychroniou in TruthOut via Roos De Witte van de vertaaldesk van DeWereldMorgen op 14 november 2021. Klik hier om het hele interview te lezen.

De overgrote meerderheid van intellectuelen – met andere woorden, de denkers die goed thuis zijn in een brede waaier van thema’s – is in de geschiedenis altijd een trouwe dienaar van de status quo geweest. Het is nu zelfs zo dat het aantal kritische, tegendraadse intellectuelen gedurende de laatste decennia afgenomen is, terwijl het openbare forum groter en luidruchtiger is geworden door de ingrijpende uitbreiding van het internet en de sociale media. Slechts een kleine minderheid van autonome denkers, criticasters en andere dissidenten wordt steevast jaren later geëerd en geroemd. Echter, op het moment dat ze het verschil probeerden maken werden ze doodgezwegen, gemarginaliseerd, genegeerd, gevangen genomen, verbannen of erger.

De machtigen der aarde zijn degenen die de waarheid al te goed kennen. Zij weten echt wel wat ze doen. Dat doen ze niet persé omdat zij slechte mensen zouden zijn, maar omdat zij een bepaalde taak vervullen binnen de bestaande instellingen. Als zij hun taak op zouden geven, zal iemand anders die overnemen zolang de instelling blijft bestaan. Het heeft met andere woorden geen enkele zin CEO’s van de sector van de fossiele brandstoffen te onderrichten over het feit dat hun activiteiten de wereldbevolking schade berokkenen en het klimaat en ons leefmilieu vernietigen. Dat weten zij allang. En zij beseffen ook dat zij onmiddellijk ontslagen zullen worden, zodra zij zich zorgen zouden gaan maken over de sociale impact van hun daden en wanneer ze afstand zouden nemen van hun onvoorwaardelijke toewijding aan het behalen van hun targets en/of winstcreatie. Zouden zij dat toch doen, dan zouden anderen hen snel vervangen om de vereiste taken beter uit te voeren. Desondanks zijn er toch een aantal keuzes mogelijk, maar die zijn beperkt.

Het zou voor mensen met een visie veel zinvoller zijn de waarheid te vertellen, niet tegen de machthebbers, maar tegen hun slachtoffers. Als je de ware gang van zaken vertelt aan de machtelozen, is het mogelijk dat een aantal van hen daar profijt van heeft. Immers, de waarheid kan mensen helpen om op een meer realistische wijze de problemen in hun leven aan te pakken. Zo kunnen zij de onwettige opdrachten en structuren van autoriteiten en instellingen, waar wanpraktijken begaan worden, uitdagen en de impact van rechtvaardigheid en vrijheid uitbreiden. Er is geen andere weg om dit te bereiken. Daarbij, in het verleden is dit op deze manier wel eens gelukt.

Helaas moet daar een kantekening bij: de taak van een verantwoordelijk mens is niet om wat hij/zij als de waarheid beschouwt aan anderen te vertellen; noch aan machtelozen, noch aan machthebbers. Hij of zij zou er beter aan doen mèt de machtelozen te overleggen en zo proberen hen inzicht te geven in wat de waarheid is. Het zou dan pas echt om een collectieve onderneming gaan. Dat zoiets gebeuren zou, is nochtans buitengewoon uitzonderlijk in de geschiedenis van de mensheid.

Kies om het even welke maatschappij en je zult zien dat er een gering erudiet gezelschap van kritische dissidenten in voorkomt. Gewoonlijk worden die onderworpen aan een of andere vorm van bestraffing. [Dat ik een verhaal als dit vooralsnog straffeloos de wereld in kan sturen, is dus in de wereldgeschiedenis van de mensheid een unicum, maar zouden mijn blogs invloedrijk zijn dan zou men mij geheid pootje haken; GjH] Dit gaat terug in de geschiedenis zover je wilt; tot in het Griekse Rijk: wie was de man die de gifbeker moest drinken? Het was degene die de jeugd van Athene zou ‘corrumperen’ door kritische vragen te stellen. En kijk wat de Bijbel schrijft over ongeveer dezelfde periode. De Bijbel is ontstaan uit een orale geschiedenis, maar op basis van wat er achteraf van gereconstrueerd werd, zien we dat er ook in Bijbelse tijden al mensen waren die de koning en zijn misdaden veroordeelden, die om genade riepen voor vrouwen en wezen. En dat waren toentertijd gezagsondermijnende daden. Deze mensen werden daarom in de gevangenis gesmeten, uitgescholden of verbannen naar de woestijn en worden nu met terugwerkende kracht gerehabiliteerd.

Wanneer je de geschiedenis doorloopt, ontwaar je een stelselmatig repeterend gedragspatroon: vrijwel alle intellectuelen proberen de status quo te handhaven en slechts enkelen bekritiseren het doen en laten van de machtigen. Het basisprincipe daarvan is overigens in onze tijd helder samengevat door McGeorge Bundy, een bewonderde academicus, een leidende liberale intellectueel, ooit decaan van Harvard, adviseur nationale veiligheid van de presidenten John Kennedy (1961-1963) en Lyndon Johnson (1963 – 1969) en daarna directeur van de Ford Foundation. In 1968, toen het protest tegen de oorlog in Vietnam op zijn hoogtepunt was, publiceerde deze Bundy een artikel waarin hij het protest tegen de oorlog besprak:

Veel van dit protest is legitiem, gaf hij toe: retrospectief gezien waren er immers wel wat ‘fouten’ begaan in de aanpak van deze ‘complexe inspanning’. Maar er is ook een marginaal groepje mensen, dat volgens hem pure minachting verdient: degenen die ‘onze’ motieven in twijfel trekken. Deze mensen analyseren de politieke leiding van de Verenigde Staten van Amerika op basis van dezelfde normen, die de Amerikanen gebruiken tegen alle ‘anderen’. Daarom horen deze mensen, vond Bundy, uitgesloten te worden van het gezelschap der wel opgevoeden.

Deze analyse van Bundy werd feitelijk de norm voor latere liberale intellectuelen. Hun publicaties maakten een onderscheid tussen wat zij de ‘politiek en technocratische gedreven intellectuelen’ noemden en wat zij als de ‘door waarden gedreven intellectuelen’ zagen. De eersten zijn de goede jongens en meisjes, die adviseren en het beleid vorm geven en die terecht voor hun constructieve bijdragen geëerd worden. Het zijn de Henry Kissingers van het soort dat loyaal de orders van hun half dronken baas doorgeeft voor een campagne van massale bombardementen in Cambodja: “Zet alles in wat vliegt tegen alles wat beweegt”, een openlijke oproep tot genocide zoals zelden geëvenaard. De tweede groep intellectuelen bestaat daarentegen uit ‘wildemannen’, zoals Bundy hen noemt, mensen die ‘bazelen’ over morele waarden, internationale wetten, rechtvaardigheid en andere sentimentele onzin.

Grondwet, grondwet, grondwet, grondwet. U beroept zich aldoor op de grondwet. Zegt u mij eens eerlijk, bent u communist?

Het politieke activisme van de jaren ’60 en daarna is in de VS inmiddels substantieel veranderd, doordat dit activisme zijn vleugels uitsloeg. Daaronder bevonden zich Bundy’s ‘wildemannen’ met hun op waarden gebaseerde ontwrichtende opvattingen;  ontwrichtend voor de status quo. De impact daarvan heeft in grote mate het historische perspectief uitgebreid van waaruit gebeurtenissen in de wereld vandaag worden bekeken. Niemand zou vandaag nog een belangrijke diplomatieke geschiedenis van de VS schrijven waarin hij/zij zou vertellen hoe, na het afwerpen van het Britse koloniale juk, de eerste kolonisten in de woorden van Thomas Bailey “zich toelegden op hun taak van het vellen van bomen en Indianen en van het herschikken van hun natuurlijke grenzen”; dit alles natuurlijk vanuit ‘zelfverdediging’.

Al deze wijze woorden, dat wil zeggen dat ze mijn kijk op het wereldgebeuren onderstrepen, kwamen onlangs uit de mond van Noam Chomsky. Via de bronvermelding is het interview met veel meer voorbeelden en details integraal te lezen.

Dit is deel 2 van 4 delen; de delen 3 en 4 had ik eerder al gepubliceerd en deel 1 publiceer ik binnenkort.

Bron: “Noam Chomsky: ‘Het is een kwestie van leven of dood’ — Intellectuelen mogen niet langer de status quo verdedigen” op 7 oktober jl. door C.J Polychroniou in TruthOut via Roos De Witte van de vertaaldesk van DeWereldMorgen op 14 november 2021 en het ” komt uit “Gewetensbezwaren” op de elpee Zand in je badpak door Don Quishocking in 1974. Klik hier om het artikel te lezen.

Op dit ogenblik zetten de regeringen van de wereld, waaronder vooral die van de Verenigde Staten van Amerika, in het belang van de korte termijnwinsten voor de allerrijksten de olieproducenten onder druk om hun productie te verhogen, terwijl ze in het IPCC-rapport van augustus dit jaar het veruit ernstigste advies ooit kregen, te weten dat een catastrofe opdoemt tenzij we direct beginnen met een jaarlijkse vermindering van het gebruik van fossiele brandstoffen en ze geleidelijk moeten afschaffen tegen het midden van deze eeuw.

De tijdschriften van de petroleumindustrie zijn daarentegen euforisch over de ontdekking van nieuwe olievelden, die nog ontgonnen kunnen worden als de vraag naar olie stijgt. De media van de zakenwereld debatteert wie het best geoutilleerd is om de productie te verhogen: de fracking-industrie in de OPEC of die in de VS.

Wij mogen ondertussen de duistere wolk niet uit het oog verliezen die menselijke intelligentsia 75 jaar geleden over de wereld heeft getrokken en die de laatste jaren almaar donkerder wordt. Het regime van wederzijdse wapencontrole, dat moeizaam was uitgewerkt gedurende vele tientallen jaren, werd systematisch ontmanteld door de twee laatste Republikeinse regeringen in de VS, eerst die van George W Bush (2001-2009) met het opzeggen van het Anti-Ballistic Missile Treaty en daarna die van Donald Trump (2017-2021), die zijn sloophamer met zichtbaar plezier rondzwaaide. En momenteel steunt Joe Biden het jaarlijks bespottelijk bombastische militaire budget [Ook in 2020 bleef de VS de wereld leiden op het gebied van militaire uitgaven, goed voor 39% van het wereldwijde totaal; meer dan het dubbele van het totaal van de landen, die door Amerikaanse beleidsmakers worden gezien als de belangrijkste militaire concurrenten China en Rusland; GjH, klik hier voor meer details] om de huidige wedren naar de ontwikkeling van nog meer gevaarlijke wapens voort te zetten en om hoogst provocatieve daden te stellen waar diplomatie en onderhandelingen ook zeer goed mogelijk zouden zijn.

Een belangrijk strijdpunt vandaag is de ‘vrijheid van de scheepvaart’ in de Zuid-Chinese Zee. Nauwkeuriger geformuleerd gaat dit conflict over de militaire spionage-operaties van de VS in de Chinese Exclusieve Economische Zone (EEZ) vanaf de Chinese kustlijn. De VS stelt dat hun operaties toelaatbaar zijn in alle EEZ’s. China daarentegen stelt dat dit niet zo is. India is het alvast met de interpretatie van China eens en protesteerde onlangs stellig tegen de Amerikaanse militaire operaties in haar EEZ. Die EEZ’s werden opgericht door de UNCLOS-Wet van de Zee van 1982. De VS is de enige zeemacht die dit internationale verdrag nooit heeft aanvaard, maar beweert nu wel ditzelfde verdrag na te leven. De relevante tekst in dit verdrag over militaire operaties is niet echt duidelijk. Dit is dus typisch een onderwerp waar diplomatie aan de orde is, geen overdreven provocatieve daden in een regio waar de spanning sowieso al hoog oploopt. De VS riskeert willens en wetens een onbegrensde escalatie.

Dit zou allemaal deel uitmaken van de zogezegde ‘inspanningen’ van de VS om ‘China in toom te houden’. Beter geformuleerd, om te stellen dat ‘de opstanding van 20% van de mensheid uit extreme armoede naar iets wat een beetje begint te lijken op een moderne staat’ onwettig is. Scherper: dat China gewoon door te bestaan een bedreiging voor de VS is. Daarmee wordt niet letterlijk bedoeld dat China een bedreiging voor de VS zou zijn (iets wat China trouwens nooit waar gemaakt noch verwoord heeft). Het is eerder zo dat China’s bestaan een bedreiging vormt voor de wereldwijde superioriteit van de VS. Dit is ook de zeer realistische evaluatie van Paul Keating, die eerder de Australische eerste minister was, in zijn reactie op het recente AUKUS-verdrag. Dit verdrag voorziet de aankoop door Australië van 8 technologisch geavanceerde atoomduikboten, die zullen worden ingezet onder het commandosysteem van de zeemacht van de VS, als antwoord op deze ‘bedreiging door China’. Met het AUKUS-verdrag moet zo krachtig mogelijk bewezen worden dat de VS wil heersen over de wereld, ook als dat vereist de oorlogsdreiging te doen escaleren, zelfs met een mogelijkerwijze terminale atoomoorlog als gevolg.

En dit alles speelt zich af in een hoogst instabiele regio. Ondertussen wordt van ‘slappe’ maatregelen als diplomatie geen gebruik gemaakt. [De Amerikaanse president Joe Biden en zijn ambtgenoot Xi Jinping van China hebben onlangs een paar uur met elkaar gesproken via een videoverbinding. In hoeverre dit een propaganda-ontmoeting voor Biden was, of werkelijke diplomatie is onduidelijk. De VS met hierboven genoemde militaire inzet, steevaste onderdrukking van zwarte mensen en onberechte gevangenen in Guantanamo Bay framed de ontmoeting alsof Biden aan Jinping – al heeft hij kilo’s boter op zijn hoofd – duidelijk maakte zich beter te moeten inzetten voor het voorkomen van de klimaatcatastrophe en voor het nakomen van mensenrechten; GjH]

Zoals de VS ook in Afghanistan hun spieren wilden tonen, een overwinning behalen om iedereen in de rest van de wereld de stuipen op het lijf jagen. Zij trok en trekt zich niets aan van het lijden van de Afghanen of van hoeveel mensen hierdoor de dood in gejaagd worden.

Al deze wijze woorden, dat wil zeggen dat het een verwoording van mijn zorgen is, kwamen onlangs uit de mond van Noam Chomsky. Via de bronvermelding is het interview met veel meer voorbeelden en details integraal te lezen.

Dit is deel 4 van 4 delen; deel 3 publiceer ik binnenkort.

Bron: “Noam Chomsky: ‘Het is een kwestie van leven of dood’ — Intellectuelen mogen niet langer de status quo verdedigen” op 7 oktober jl. door C.J Polychroniou in TruthOut via Roos De Witte van de vertaaldesk van DeWereldMorgen op 14 november 2021. Klik hier om het te lezen.