Wat mij raakt, maar waarover ik toch maar geen blog schreef: de nummers achter de kopjes zijn indicatief. Over racisme & discriminatie, ziekten en Australië heb ik weinig of geen tekst verzameld, maar over West-Azië juist veel. U kunt – als het goed is – op een kopje klikken om naar de inhoud ervan te gaan, maar het is niet goed.

Deel I Mij-boeiende thema’s 3

Armoede en ander onnodig menselijk lijden 3

Concerten, lezingen en theatervoorstellingen 4

Ecologie en natuur 7

Economie en handel 9

Inzichten 18

Klimaat en klimaatverandering 20

Media en Social media 31

Mensenrechten, mensenrechtenschendingen en de VN 43

Militairisme, de NAVO & antimilitarisme 49

Racisme & discriminatie 54

Universum en ruimte-onderzoek 55

Vrouwenonderdrukking 55

Wereldverhalen 56

Omtrent ziekten, psychologie, psychiatrie en ander onoverkomelijk lijden 72

Deel II Mij-boeiende ontwikkelingen in landen 73

België en Nederland 73

Afrika – Congo, Kenia, Niger, Soedan 82

Antarctica en de Noordpool 85

Australië (geen onderwerpen) 86

Azië – China, Zuid-Korea 86

Europa en de Europese Unie – Griekenland, Oekraïne 87

Noord-Amerika – Cuba, VS 89

West Azië (vroeger: ‘Midden Oosten’) – Israël (Palestina), Jordanië, Libië, Syrië 91

Zuid-Amerika – Brazilië, Colombia 118

Deel I Mij-boeiende thema’s

Armoede en ander onnodig menselijk lijden
9 15 Wat drijft mensen tot migratie? Wat drijft migranten ertoe om alles en iedereen, die ze kennen, achter zich te laten en al het vertrouwde in te ruilen voor een onzekere toekomst? Welke sociale factoren liggen hiervan aan de basis? “Wanneer je een ernstig antwoord zoekt op die vragen, merk je algauw dat er structurele oorzaken aan de basis liggen van de migratiestromen. Dan word je al snel een anti-imperialist. En als je eenmaal op dat anti-imperialistisch pad zit, en op zoek gaat naar effectieve oplossingen, word je al snel socialist en uiteindelijk communist. Die persoonlijke politieke ontwikkeling bracht me 3 jaar geleden als vanzelf weer terug naar China”, zegt Tings Chak; door Jan Reyniers. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/09/15/china-en-de-verbluffende-aanpak-van-extreme-armoede/

9 25 Armoede in Vlaanderen is een gevolg van te lage inkomens, gecombineerd met te hoge uitgaven, vooral aan woonkosten. Goed dat de minister-president Jan Jambon stelt dat werk een ‘antigifpil’ is tegen armoede, maar helaas zijn stabiel en lonend werk vaak onbereikbaar voor werkzoekenden in armoede en schiet het Belgische regeringsbeleid tekort om daar verandering in te brengen; door het Belgische ‘Netwerk tegen Armoede’. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/09/25/beste-antigifpil-tegen-armoede-is-ongelijkheid-verkleinen/

11 08 In Nederland leefden vorig jaar 637.000 mensen onder de armoedegrens, wat neerkomt op 3,8% van de bevolking. Hoewel dat veel mensen zijn, is het toch het laagste percentage sinds statistiekbureau CBS in 1977 begon met meten. Vorig jaar leefde 5,2% van de Nederlandse kinderen in armoede. Ook dat percentage was historisch laag, al komt het nog altijd neer op 165.000 kinderen. Onder kinderen, die niet in Nederland zijn geboren, was de armoede vorig jaar nog bijna 1 op 5. De armoede is het grootst bij de Syrische kinderen in ons land: van hen leeft meer dan 45% in armoede. De armoede in Nederland is hoog onder mensen uit landen als Afghanistan, Irak en Somalië. Onder kinderen, die wel in Nederland zijn geboren, maar met minstens één ouder voor wie dat niet geldt, leefde 10,8% in armoede. Voor kinderen, die hier zijn geboren en ook twee ouders hebben die in Nederland zijn geboren, daalt het percentage naar 2,5%: door Tom van Gurp. https://www.nu.nl/economie/6288746/armoede-daalde-vorige-jaar-naar-laagste-niveau-in-ruim-45-jaar.html Maar het Armoedefonds ziet men juist het aantal hulpvragen bij lokale hulpinstanties toenemen. Bij 64% van de lokale hulporganisaties, zoals voedselbanken, is vorig jaar het aantal hulpvragen toegenomen. Kortom, waarschuwt dit artikel, vergeet niet dat deze cijfers niet altijd een volledig beeld geven van de realiteit voor mensen, die in armoede leven; door de economieredactie van NU. https://www.nu.nl/economie/6288821/armoedefonds-ziet-armoede-in-de-praktijk-niet-afnemen.html

11 22 ‘Bestaanszekerheid’ betekent ook ‘herverdelen’, niet alleen het bestrijden van armoede. Nederland behoort tot de top-20 rijkste landen ter wereld, afgemeten aan inkomen per hoofd van de bevolking. En toch worden er 400.000 mensen geconfronteerd met acute voedselnood. De gestegen kosten begonnen rond 2015 ook de middenklasse te raken. In 2017 signaleerde de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid de toegenomen kwetsbaarheid van de middenklasse (omschreven als ‘het middensegment’). Dat heeft angst voor neerwaartse sociale mobiliteit en groeiende onzekerheid tot gevolg. Critici wezen terecht op de timing van het debat rond bestaanszekerheid: pas toen de middenklasse er last van kreeg, verscheen het op de politieke agenda. Jarenlang hebben de ‘kabinetten Rutte’ stelselmatig private winst gefaciliteerd zonder, bijvoorbeeld door extra belasting, productief te investeren in de economie of de publieke sector te versterken. De Nederlandse arbeidsmarkt geldt als een van de ‘flexibelste’ van Europa. Als geen andere politicus heeft Pieter Omtzigt zich het thema ‘Bestaanszekerheid’ weten toe te eigenen, in plaats van GL-PvdA of SP. In de aanloop naar de laatste verkiezingen is Lilian Marijnissen van de SP de enige politicus die het belasten van winst glashelder heeft aangekaart. Zoals ze tijdens een debat met Omtzigt over bestaanszekerheid benadrukte, moet het ook gaan om ‘het democratiseren van de economie’. Een stem op de SP (of een kleinere partij zoals BIJ1) had je het dichtst in de buurt van een linkse inkomenspolitiek gebracht; door Helmer Stoel. https://jacobin.nl/bestaanszekerheid-betekent-ook-herverdelen/

Concerten, lezingen en theatervoorstellingen
7 10 In Verona bezocht ik “Tosca”, een opera van Giacomo Puccini, die in 1900 het eerst opgevoerd werd. Ik vond het alleen al een spektakel om plaats te nemen tussen de 15.000 mensen in het amfitheater van Verona. De avond duurde van 21 tot 24 uur (incl. pauzes). Ondanks de buitenlucht was de akoestiek uitmuntend. Gevoelige aria’s en rumoerig instrumentaal; het kwam allemaal tot zijn recht. Aan het eind van de eerste acte stonden wel 100 acteurs op het toneel. Toen ik zo’n 17 jaar oud was, bezocht ik Verona met mijn ouders. Ook toen stonden er rijen opgedirkte mensen om een opera te bezoeken en nu was ik hier zelf getuige van. Zonder mien leafke was ik hier vanuit de Val Rendena, bijna 150 km rijden, niet terecht gekomen. Het kost wat, maar dan heb je ook wat: een ervaring.

7 29 Christopher Nolan heeft naar eigen zeggen met zijn nieuwste film ‘Oppenheimer’ “geen specifieke boodschap in gedachten”, want “cinema gedijt niet bij didactiek”. Toch is het dat wat de film onvermijdelijk doet, zowel door het verhaal, als door wat erin ontbreekt, zoals de radioactieve fall-out van de Trinity-test en de impact daarvan op de bewoners rond de testzone in de ‘Jornada del Muerto’-woestijn in New Mexico. De focus van het verhaal ligt op de man Julius Robert Oppenheimer als onterecht slachtoffer van de anticommunistische heksenjacht (het ‘McCarthyisme’), en minder op de impact van de inzet van de atoombom en de dodelijke erfenis van het nucleaire kolonialisme. Zo is er in zijn film nagenoeg geen aandacht voor de immense gevolgen van het droppen van de atoombom, terwijl deze bom niet noodzakelijk was om de oorlog met Japan tot een snel einde te brengen. Er is een moment waarbij deze vermijdbare massaslachting wordt gesuggereerd via storende imaginaire beelden van Oppenheimer tijdens zijn speech op een viering voor het succesvolle verloop van het Manhattanproject. Maar daar houdt het ook mee op. Er is inderdaad weinig heroïsch te vertellen over de gruwel, die de bevolking in beide Japanse steden tot aan vandaag de dag heeft ondergaan en ‘Hollywood’ is er zeker niet tuk op om narratieven te brengen vanuit het standpunt van ‘de vijand’ of van ‘de slachtoffers die zich aan de andere kant’ bevinden. Zo wordt in de film een boodschap van acceptatie gebracht, terwijl de vernietiging van Hiroshima en Nagasaki uiteindelijk alleen maar de supermachtstatus van de Verenigde Staten van Amerika moest verduidelijken; door Ludo De Brabander. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/07/29/oppenheimer-filmisch-meesterwerk-maar-waar-zijn-de-slachtoffers/

9 26 Ik bezocht een voordracht van filosoof Maarten van Doorn, die in het Utrechte filosofische café probeerde aan te tonen dat we – ondanks stereotype denkfouten – beter denken dan we denken. Het viel me op dat er zoveel jonge mensen op af gekomen waren. Dat stemde mij vrolijk.

10 2 Marjan Slob, de huidige denker des vaderland baseert zich veel op de inzichten van Richard Wortley: Leg je nadruk op de gemeenschap dan zeg je “Ik ben jou” en kom je uit op mededogen. Leg je nadruk op het individu dan zeg je “Jij bent een ander” en kom je uit op vrijheid. Beide zijn nodig om goed te leven. Er is geen ‘masterplan’ en ieder overzicht ontbreekt. Waarheid is een sociaal woord. Het heeft geen maat en we zullen het zelf moeten uitzoeken. We kunnen zien tot welke samenleving het handelen tot nu toe leidt en we kunnen ons afvragen welke cultuur tot het beste leven leidt. Het is een infantiele (kinderlijke) illusie om te denken gelijk te krijgen. Het kiezen voor meerstemmigheid en vermijden van wreedheid biedt enig handvat. Wat ‘wreedheid’ is verschilt per cultuur en in de tijd. Slob stoort zich aan verongelijktheid. We hebben immers een keuze. Er is geen reden om je beroofd te voelen. Alleen wanneer je geen ruimte hebt om jezelf te zijn leef je in een dictatuur. Leven vanuit onze innerlijke ruimte kleurt ons leven. Pak je kansen te leven naar jouw keuzes. Dat hoeft voor anderen niet interessant te zijn en je baseert je misschien niet op ‘de waarheid’, maar breek met je bekneld te voelen als je in vrijheid leeft. David Bowie is voor haar een voorbeeld, omdat hij autonoom bleef, van alles probeerde en er zo aan werkte om zijn identiteit te verkennen. Het is natuurlijk fijn om de ruimte te ervaren om vreemd te zijn; het zogenaamde ‘Jubal-gevoel.’ Wees zelf een deel van de oplossing voor wat niet goed gaat.

10 9 We hadden het geluk dat we vlak voordat de voorstelling begon, door de gastvrouwen van de Amsterdamse Kleine Komedie erop geattendeerd werden dat er nog heel goede plaatsen vrij waren. Daarna begon Beatrice van der Poel virtuoos begeleid door contrabassist Sanne van Delft, pianist Leo Bouwmeester, violist Micha Molthoff en anderen. Het werd een prachtige voorstelling waarin ik miste wat Van der Poel persoonlijk heeft met Jacques Brel, die vandaag 45 geleden overleed. https://www.beatricezingtbrel.nl/

11 05 De pianist Vital Stahievitch lokte me na 11 jaar in de gemeente De Bilt te wonen naar Huize Gaudeamus. Hij speelde werken van Franz Schubert, Frédéric Chopin en Sergei Rachmaninov. Ik genoot van zijn spel, maar een collega uit mijn orkest vond hem Schubert te rauw spelen en ‘hij heeft noten gemist’.

11 07 Ik genoot van Maria de Jong op blokfluit, en ook van de andere blokfluitisten en traverso-spelers in De Kapel van het Utrechts conservatorium. Toevallig zat ik naast haar appentrotse oma, die vanuit Katwijk haar concert kwam opluisteren. En wat een fantastische cellist. Héloïse Godefroi is haar naam en ze toont zich dienstbaar aan de solisten en bespeelt haar cello alsof haar linkerhand alleen maar de juiste snaren moeten beroeren en haar rechterhad alleen maar de strijkstok de weg wijst. Haar aandacht lijkt alleen maar bij de muziek en de andere mucici.

11 10 ’s Avonds sprak ik een man in het Muziekgebouw aan het IJ, die mij vertelde dat cellospelen volgens een gerenommeerd cellist heerlijk is, maar soms ook een hel. Dat herken ik. Ik was daar overigens voor de afsluiting van de Cello Biënnale 2023. Voor de pauze was het programma mooi, maar voor mij niet ‘super’. Kiano Soltani met zeven ‘grote’ cellisten in dit tijdgewricht speelde prachtig opzwepende muziek, maar ik ben niet zo gecharmeerd van versterkt cellogeluid. Echter, de vertolking van Beethoven door Erica Piccottie op cello en Daniël Kramer op piano was heerlijk voor mijn oren en daarmee ook voor mijn gemoed. Ronduit prachtig en goed gekozen om juist van Beethoven met zijn onverwachte wisselingen van muzikaal geweld en gepassioneerde thema’s muziek ten gehore te brengen. Bij Laura van de Heide op cello, begeleid door het Jong Nederlands Blazersensemble, genoot ik het meest van de begeleiding, die als een huis stond. Laura speelde fantastisch, maar wàt zij van Leoš Janáček speelde waren niet de arrangementen, die mij aspraken. Zo sloot zij af – als ik het me goed herinner – met een partituur vol krassen. Knap, maar mijn aandacht ging naar de blazers met een contrabas. Na de pauze, waarin ik een collegacellist van ‘mijn’ orkest tegen het lijf liep, werd het allemaal goed gemaakt. Het Chieko Collective met Chieko Donker Duyvis op cello met zang en Angelo Urini op fluit en klarinet met nog drie musici speelde meeslepende ‘Zuid-Amerikaanse’ muziek, die mij terugbrachten naar de heerlijke avonden tijdens mijn studententijd. Voor het gemak speelde Angelo soms op twee blok(?)fluiten tegelijk verschillende partijen, en dan die Chieko met haar prachtige stem en heerlijke muziek. De avond was al goed, maar er kwam nog meer. Het Cello Octet Amsterdam speelde 2 mediterrane dansen van Theo Loevendie. Muziek die ik sinds ik hem met mijn hartsvriend tijdens mijn studie in De Brakke grond opluisterde goed waarderen kan. Prachtig. Daarna nam Stefano Bruno plaats op het podium om met het Jong Nederlands Blazersensemble muziek van Zolthán Kodály ten gehore te brengen. Super, ronduit super. En alsof het niet op kon verzorgde Kiano Soltani met dezelfde 7 groten de uitsmijter met ‘Folk Off!’ van James Barralet. Wereldmuziek, die ik meenam in een van de laatste treinen naar Hollandsche Rading.

11 11 ‘Een inspirerende lezingenmiddag’ werd beloofd, waarin het nieuwe boek “Een flits van inzicht, verhalen over wijsheid van overal” (2023) van Heins Stufkens gepresenteerd wordt. Stufkens is dichter, filosoof, leraar en schrijver. Hij begon zijn boekpresentatie met iets wat wij zouden moeten zingen, omdat hij dat passend vond. OK, dan. Tussendoor werd ons als publiek gevraagd elkaar te vertellen met welke vehalen we opgegroeid zijn en wat later een verhaal van onszelf te vertellen. Hij heeft 120 verhalen verzameld om de wereld te verbeteren Voor de flits van inzicht bleken we zelf te moeten zorgen. Het enige dat hij vertelde was dat er mythen waren over het ontstaan van de mensheid, historische romans en ‘kleine verhalen’. Aan het het mochten we nog eens hetzelfde zingen, maar dan in canon. Ik heb me vermaakt even tussen zijn flinke fanclub te vertoeven, en daarmee is wat mij betreft alles gezegd.

11 12 Studenten ‘Klassieke zang’ van het Utrechts conservatorium presenteren diverse scenes uit verschillende opera’s, die ze in elkaar vlechten in hun performance in de Smeezaal van het Utrechtse Bartholomeus Gasthuis. De presentatie zou een caleidoscoop zijn van 17 scenes, die na elkaar worden uitgevoerd. Het was me een feestje. Hun aankleding, hun scene’s, hun pianobegeleiding en natuurlijk hun zang. Wat geweldig dat deze jonge mensen kiezen voor een toekomst als operazanger(es).

11 14 Vazndaag bezocht ik museum Voorlinden in Wassenaar (eindelijk eens). Duur, d.w.z. € 22, en een overvolle horeca met een wachtrij van jewelste. Ik kreeg wat ik verwachtte: bijzondere kunst uit de vaste collectie en van de Oost-Duitse Anselm Kiefer, smaakvol gepresenteerd. De ene zaal sprak me nog meer aan dan de andere, maar ik zou van sommige kunstwerken ook kunnen zeggen dat het alleen omdat het in een museum gepresenteerd wordt, kunst geworden is. Maar goed, ik ben er dan toch eindelijk eens geweest. Gouda, waar we op de terugweg uit eten gingen, maakte op mij een heel pretttige indruk met veel kleine winkels met ‘oude meuk’ of kunst. Bij Brunel hebben we heerlijk dorado en gebakken tempeh gegeten.

12 08 Kassett en Ikarai speelden “Wanklank” in het Utrechtse Theater Kikker. De titel verraadt al iets. De voorstelling gaat over Gerard Bolland, honderd jaar geleden overleden. Hij bulderde bij leven provocerende teksten als “De teekenen des tijds doen een donkere toekomst voorzien.” Met zijn haat jegens arbeiders, democraten, de elite, gehandicapten, Joden, machtigen, volksvertegenwoordigers en anderen wordt hij gezien als een grondlegger van het fascisme, die tot 2003 kon rekenen op een buste in de Nederlandse Tweede Kamer. Freek den Hartogh (Gerard Bolland & Freek den Hartogh) en Oukje den Hollander (een Joodse studente en fan van Bolland & Oukje den Hollander) waren de hoofdrolspelers. Wij leven in een wereld van vergankelijkheid, van nietigheid. Het leven is onbestendig. De tekst over de donkere toekomst. Niemand ziet het zoals ik het zie. De werkelijkheid is als een beeld in een stuk steen, dat nog gehouwen moet worden. Al het voorafgaande werkt toe naar het nu. Ik verwacht rampspoed. Ik denk alles kapot. Den Hollander maant Den Hartogh Bolland te worden om hem te begrijpen, maar hij blijft terugdeinzen. En wanneer je stappen achteruit blijft zetten, kom je nooit vooruit. Maar, werpt Den Hartogh tegen, als het wel lukt om Bolland te begrijpen, had ik dan niet gehoopt dat het me niet gelukt was? Tegen Bolland zegt de Joodse fan en studente dat Friedrich Hegel, waarop Bolland zijn denken baseert, stelt dat elke overtuiging in beweging is. Dat is anders dan hoe Bolland denkt. Uiteindelijk toont deze Joodse vrouw haar dankbaarheid, wanneer ze tegen Bolland zegt: “Ik geloof dat u me geholpen heeft om mijzelf te vinden. Daarom volgde ik nauwgezet u en uw colleges. U bent alles wat ik niet ben en ik ben alles wat u niet bent.”

12 13 Is reïncarnatie iets anders dan een geest, die het brein van een pasgeboren baby bezet? In elk geval is de toekomst dat, zoals in de dansvoorstelling “The Previous Owner”, een stervende man zijn brein kan uploaden naar een jong lichaam. De jonge eigenaresse van dat lichaam heeft daarna een strijd te voeren om een einde te maken aan die bezetting. Uiteindelijk lukt dat na vallen en opstaan gedurende een klein uur boeiende dans, effecten, indringende mimiek, afwisselende muziek en teksten. Dan is zij bevrijd en kan haar eindelijk als vrouw haar eigen leven gaan leiden. Kalin Morrow wist me met de dans van Dunkja Jocic een uur te boeien zonder ergens anders aan te denken.

Ecologie en natuur
7 23 Vandaag hoorde ik voor het eerst van Tijs Goldschmidt. Hij is een Nederlandse schrijver en evolutiebioloog, bekend van zijn boek “Darwins hofvijver” (2004) over de rol van persoonlijkheid en wetenschap in de evolutie. Hij schreef veel essays, gedichten en librettos over cultuur, natuur en de wisselwerking daartussen, en won diverse prijzen voor zijn werk. Sinds juni ik telkens stukjes uit het 782 pagina’s tellende “Dansen als de meeuwen” (2023) van hem. Over veel van die stukjes zou ik vroeger een blog geschreven (kunnen) hebben. Hij maakte, toen ik hem eind mei in gesprek hoorde met Mieke van der Weij en Pieter van der Wielen, een aangename indruk op me. Zijn gebundelde brieven en verhalen lezen (voor een bioloog c.q. gelijkgestemde) prettig en gaan over allerlei onderzoeksresultaten in de ethologie (gedragsbiologie), maar ook over culturele ontwikkelingen en persoonlijke belevenissen van hem.
https://www.nporadio1.nl/fragmenten/nieuwsweekend/bf144b4b-6e52-401c-8063-268219b46df9/2023-05-27-tijs-goldschmidt-pc-hooftprijs-winnaar-2023

7 23 Donderdag 20 juli jl. werd de erkenning van ecocide als misdaad in het nieuwe strafwetboek (bij tweede lezing) goedgekeurd door de Belgische federale ministerraad. Al is de wet beperkter dan gehoopt (alleen milieukwesties die onder federale competenties vallen, zijn onder deze erkenning opgenomen); het is een belangrijke stap in de goede richting, want wie nu in België ernstige schade aan de natuur toebrengt kan bestraft worden met 20 jaar cel. Nu is het aan het Belgische Parlement om de wet te verbreden. Zodra de wet op nationaal niveau is goedgekeurd, kan België diplomatieke procedures starten om ecocide ook bij het internationaal strafhof als internationale misdaad te erkennen, om zo waardevolle ecosystemen over heel de wereld te beschermen; door Stop Ecocide Belgium en Greenpeace. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/07/24/federale-regering-stemt-in-met-erkenning-van-ecocide-als-misdaad-in-het-strafwetboek-een-stap-vooruit-voor-de-natuur/

9 12 Papieren voedselverpakkingen worden vaak gecombineerd met plastic of chemische coatings. Dat vraagt om complexe afvalverwerking, het belast het milieu en vormt gezondheidsrisico’s vanwege de gevaarlijke chemische stoffen in de coatings, waaronder PFAS. Bovendien bevatten papieren emballages zelden gerecycled materiaal en dragen ze bij aan wereldwijde ontbossing en omvangrijk industrieel waterverbruik. Ongeveer 90 % van de papierpulp is afkomstig van hout en de papierproductie is verantwoordelijk voor ongeveer 35% van de gekapte bomen wereldwijd; door Inter Press Service. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/09/12/papieren-voedselverpakkingen-valse-oplossing-voor-plastic/

9 28 Van alle EU-landen importeert Nederland de meeste producten met een risico op ontbossing in landen buiten de Europese Unie. Het gaat om een waarde van € 3,2 miljard aan cacao, hout, palmolie, rundvlees en soja, goederen die binnenkort niet meer welkom zijn in de EU. Van binnen de EU importeert Nederland ook producten met risico op ontbossing, met name hout uit België, Duitsland en Zweden; door José Boon. https://www.nu.nl/economie/6282815/nederland-is-europees-koploper-in-import-van-goederen-met-risico-op-ontbossing.html

10 23 Een Brabantse fossielenverzamelaar heeft 12 jaar geleden bij toeval een nieuwe soort miljoenpoot ontdekt van 310 miljoen jaar oud. De Nederlandse miljoenpoot heeft de naam lauravolsella willemeni gekregen. De vinder heet Geert Willemen, vandaar; door NOS Nieuws in samenwerking met Omroep Brabant. https://nos.nl/artikel/2495070-amateurverzamelaar-ontdekte-fossiel-van-onbekende-miljoenpoot

10 28 Bomen, die niet meer in staat zijn via de bast water en voedingstoffen naar de bladeren te leiden, of zetmeel en suikers van de bladeren naar de wortels, kunnen gered worden door een bypass-operatie uit te voeren. Daarbij worden wortels in de kruin gevormd, die bijvoorbeeld door de boomstam naar de wortels geleid worden; door Ton Stokwielder in gesprek met Mieke van der Weij en Pieter van der Wielen. https://www.nporadio1.nl/fragmenten/nieuwsweekend/853cf07d-7815-4be7-adb5-ca67bc033ed0/2023-10-28-eeuwenoude-boom-als-feniks-uit-de-as-met-bypass-operatie

11 03 Dieren blijken over verbeeldingskracht te beschikken. Althans, ratten blijken in staat om te denken aan plekken en spullen, die op dat moment niet in hun omgeving zijn. Ze gebruikten hun gedachten om zich voor te stellen dat ze naar een bepaalde locatie liepen of iets naar een bepaalde plek brachten, terwijl ze dat op dat moment niet deden. Dat konden ze, net als mensen, secondenlang volhouden. De hersenactiviteit van de onderzochte knaagdieren, als ze aan ervaringen of plekken denken, was vergelijkbaar met die van mensen. Die activiteit speelt zich af in de hippocampus; het gebied dat verantwoordelijk is voor het ruimtelijke geheugen. Het gaat om een doelbewuste en doelgerichte hersenactiviteit, geen toevallige zoals een droom. Veel eigenschappen, die tot voor kort als uniek menselijk golden, bleken eerder al ook bij dieren voor te komen: apen zijn in staat om morele afwegingen te maken, veel dieren kunnen zich inleven in de gevoelens van soortgenoten en een paar jaar geleden bleek zelfs dat kleine poetslip-visjes zichzelf kunnen herkennen in een spiegel; door NOS Nieuws. https://nos.nl/artikel/2496439-baanbrekende-studie-ook-dieren-hebben-verbeeldingskracht

11 06 Wanneer een gewas op het veld wordt bedreigd door een conflict, ramp of schimmel, kunnen we nu een monster uit de diepvriezer halen en het terug tot leven wekken. We kunnen een bedreigd gewas uit de collectie terugwinnen, of we kunnen op zoek gaan naar een alternatief uit de bevroren ‘plantenbibliotheek’ van het Leuvense Laboratorium voor Tropische Plantenteelt kunnen omschrijven. In het bescheiden lokaaltje staan 10 vaten in roestvrij staal die dienstdoen als diepvriezer. Elk vat bevat zo’n 30.000 tubes met monsters van planten. Daaronder bevinden zich meer dan 1000 bananensoorten, diverse oude Belgische witloofvariëteiten en een collectie zoete aardappelen; door Kim Verhaeghe. https://www.eoswetenschap.eu/voeding/biodiversiteit-de-diepvriezer

11 08 Koraalriffen hebben er een nieuwe vijand bij: korstvormende algen rukken overal ter wereld snel op. De algen gedijen in het warmere water, overwoekeren de koralen en verstikken ze; door Inter Press Service. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/11/08/nog-meer-zorgen-voor-koralen-korstvormende-algen-als-gevolg-van-klimaatopwarming/

12 05 Ecolabels op voedingsproducten leveren boeren geen hogere inkomsten op. Ze krijgen een hogere prijs voor hun producten, maar de winsten worden tenietgedaan door de hogere kosten die ze maken voor de certificering; door Eva Boonaert. https://www.eoswetenschap.eu/natuur-milieu/de-paradox-van-ecolabels-waarom-peruaanse-boeren-niet-profiteren

Economie en handel
7 23 Bijna 10 jaar geleden begonnen de grootste opkomende economieën samen hun eigen Wereldbank. Inmiddels staan zo’n 40 (!) landen in de rij om zich bij ‘de BRICS’ te voegen, een samenwerking tussen Brazilië, Rusland, India, China en Zuid-Afrika. Hoewel de groep nog geen formeel handelsblok is, denken deskundigen dat het een kwestie van tijd is voor ze een sterk alternatief vormen voor de G7. Ze zoeken elkaar op vanuit frustratie dat de meeste regels op het terrein van globalisering gemaakt worden door het Westen, terwijl alleen al de Chinese economie in 2050 volgens prognoses 1,5x groter zal zijn dan de Amerikaanse. Dan zal het de internationale economie domineren, is de verwachting; door Soehayla Halouchi met naar mijn smaak ook een hoop gekleurde, niet feitelijk informatieve informatie. De BRICS hebben zichzelf volgens mijn informatie opgericht òm de wereldheerschappij van het Westen, en met name die van de VS te breken en in de handelswereld van een andere munt dan de Amerikaanse dollar de standaard te maken. https://nos.nl/artikel/2484095-waarom-veertig-opkomende-economieen-brics-land-willen-worden en https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/06/15/kantelende-wereldverhoudingen-15e-brics-top-wordt-superbelangrijk/

8 07 Hoe ernstig kan de stelling worden genomen dat een ‘militaire operatie’ in Niger het humanitaire herstel van de democratie als doelstelling heeft? Dat kan worden afgemeten aan de democratische kwaliteiten van de Afrikaanse landen in de ECOWAS-alliantie waar Frankrijk op rekent; door Lode Vanoost. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/08/07/maak-kennis-met-onze-bondgenoten-die-de-democratie-in-niger-gaan-herstellen/

8 16 Volgens Martin Wolf, een felle verdediger is van het kapitalisme, is er “op dit moment geen ander geloofwaardig systeem voor het organiseren van productie en uitwisseling in een complexe economie”. Maar, zegt hij, dat systeem is verzeild in een existentiële crisis. De huidige toestand is volgens hem “zeer zorgwekkend” en “het weer gezond maken van het Westerse systeem is een van onze grootste uitdagingen”. Dat is de reden waarom hij zijn laatste boek schreef: “De crisis van het democratisch kapitalisme” (2023), uitgegeven bij Spectrum in Amsterdam. Met zijn opus magnum wil hij een bijdrage leveren om dit systeem te redden. Voor Wolf is het kapitalisme het enig verkieslijk systeem. Maar als je alle elementen uit zijn boek op een rij zet, dan wordt het maar de vraag of democratieën in een kapitalistische wereld wel te redden zijn.
Volgens Wolf voltrekt de crisis zich op twee vlakken. Het politiek systeem, dat hij omschrijft als ‘democratie’, wordt vandaag uitgedaagd door autoritaire alternatieven, waarbij hij o.a. verwijst naar Brazilië onder Bolsonaro, Hongarije, India, Polen, Rusland, Turkije en vooral de VS onder Trump. Het economisch systeem, dat hij omschrijft als ‘marktkapitalisme’, wordt uitgedaagd door staatsgeleide alternatieven. Hierbij denkt hij voornamelijk aan China. Die crisis is acuter geworden als gevolg van “de financiële crisis, de slechte kwaliteit van het daaropvolgende politieke leiderschap en de inadequate reactie van veel Westerse democratieën op COVID-19”. Zowel het marktkapitalisme als de liberale democratie zijn ziek en het evenwicht tussen beide is verbroken. Het neoliberalisme van de afgelopen 40 jaar heeft geleid tot “economisch falen: trage groei, toenemende ongelijkheid en verlies van goede banen”. Daarnaast en mede als gevolg van het neoliberalisme hebben we te maken met een “milde maar langdurige democratische recessie”. Er heerst een groot ongenoegen, niet zozeer tegen specifieke partijen of regeringen, maar meer fundamenteel “tegen het democratisch bestel zelf”. Er is volgens Wolf de sombere vaststelling dat een vijfde van de wereldbevolking in een land leeft waar minder dan een kwart van de burgers tevreden is met hun democratie. En dat is helaas niet alleen het geval in de armste landen, maar ook in de welvarende Westerse landen. Wereldwijd is het “vertrouwen in de democratische instituties, mondiale markteconomie en de politieke en economische bovenlaag afgenomen (…) De legitimiteit van ieder stelsel hangt af van de prestaties ervan.” Vandaar dat omwille van zijn “succes” China vandaag “het meest geloofwaardige alternatief is voor het democratisch kapitalisme”.
Daarnaast worden we vandaag volgens Wolf geconfronteerd met “de risico’s van een atoomoorlog en een op hol geslagen klimaatverandering”. Volgens deze topeconoom is dit “een moment van grote angst en vervangende hoop. We moeten het gevaar in de ogen zien en nu vechten, als we de hoop nog willen omzetten in realiteit. Als we daar niet in slagen, kan het licht van de politieke en persoonlijke vrijheid wederom uit de wereld verdwijnen”.
Volgens Wolf heeft de economische koers van de afgelopen 40 jaar een ware puinhoop veroorzaakt. Daar delen deze kapitalist en de socialist in mij hun kijk op de wereld. Wolf zegt: “De financiën veranderden van de dienstmaagd van de onderneming in de meesters.” Door deze ‘financialisering van de economie’ “worden zowel menselijke talenten als productiemiddelen verspild”. Deze financialisering “was ook de directe oorzaak van de financiële crises van 2007-2012”. Door ‘internationalisering van de economie’ komt de democratische politiek, die nationaal is georganiseerd, onder druk. De democratie is volgens Wolf veranderd in een technocratie, waarbij steeds meer bevoegdheden gedelegeerd worden aan ‘niet-gekozen instanties’, zoals centrale banken, constitutionele hoven en regulerende instellingen. De Europese Unie is daar volgens Wolf een goed voorbeeld van. Zijn analyse valt ook op dit punt samen met mijn visie. Grote delen van het beleid worden volgens Wolf als gevolg daarvan onttrokken aan het democratisch debat. “Hoe meer nationale identiteit wordt ontwricht door economische ontwikkeling, hoe minder mensen zich zullen vereenzelvigen met de politiek, en dus ook met de economie waar zij deel van uitmaken, en hoe moeilijker het wordt om de verbinding tussen marktkapitalisme en democratie in stand te houden.”
Maar de grootste puinhoop situeert zich volgens Wolf op sociaal vlak. Het neoliberalisme heeft een ware kloof geslagen tussen rijk en arm, en die wordt almaar groter. Daar zijn hij en ik het alweer hartgrondig eens. Wolf verwijst hierbij naar een studie van 2022 van de OESO, de club van rijke landen, die stelt dat de inkomensongelijkheid de afgelopen 50 jaar nooit zo groot is geweest als vandaag. Bovendien is “in veel landen nu ook de middenklasse onzeker en angstig geworden voor sociale achteruitgang en uitsluiting” [waarmee hij doelt op dat deel van de middenklasse dat zijn middenklaspositie heeft weten te behouden; GjH]. Daarnaast zijn er de zeer onzekere en slechte werkomstandigheden [waarvan ik schrok toen ikzelf even in een distributiecentrum van de HEMA werkte; GjH]. Wellicht een kwart van de volwassen bevolking behoort tot het ‘precariaat’: “onzekere banen, geen vooruitzicht op carrière, geen beroepsidentiteit en weinig of geen rechten”. Mede door de tanende invloed van de vakbonden leidde dat er volgens Wolf toe dat “veel leden van de oude, relatief goed betaalde mannelijke arbeidersklasse op drift raakten, met enorme politieke gevolgen (…) In westerse landen komt daar nog bij dat witte mensen met een relatief lage opleiding zich bedreigd voelen door etnische minderheden en immigranten, en dat mannen (…) ook de verbeterende positie van vrouwen als een bedreiging ervaren.”
Deze economische, politieke en sociale malaise is volgens Wolf en volgens mij gedurende decennia opgebouwd, en versterkt door de financiële crisis en de pandemie. De financiële crisis en bezuinigingspolitiek, die daarop volgden, waren ronduit negatief voor reële inkomens, de werkgelegenheid en de overheidsbegroting. Deze crisis tastte ook het vertrouwen in de kennis en de eerlijkheid van de financiële en politieke wereld aan; door Marc Vandepitte, die Wolf ook van doorwrocht commentaar voorziet. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/08/16/topeconoom-waarschuwt-kapitalisme-verkeert-in-ernstige-crisis/

9 04 Vrijdag jl. bracht een zoon van mij ter sprake dat hij het afschaffen van de jubelton toejuicht (de schenkingsvrijstelling eigen woning, die per 1 januari jl. verlaagd is tot €27.231). Ik heb daar gemengde gevoelens over en vanmorgen onder de douche wist ik ineens waarom: in een socialistisch ingerichte samenleving zou ik het volmondig met hem eens zijn, want het bevorderd gelijke kansen voor iedereen. Maar in onze neoliberale kapitalistische samenleving, waarin de overheid kwetsbare mensen steeds minder beschermd en allerlei ‘markten’ het werk laat doen, en in de praktijk zelfs vermogenden beschermd tegen overheidsbemoeienis, zie ik in de afschaffing van de jubbelton een volgend recept om geld via de belasting van arm naar rijk over te hevelen in een lange reeks van recepten waarmee dat de afgelopen 40 jaar ook al gebeurd is.

9 08 Dankzij de talloze belastingverdragen met andere landen is Nederland in de afgelopen decennia uitgegroeid tot een van de voornaamste belastingparadijzen op aarde; door Lukas Kotkamp. https://www.ftm.nl/artikelen/fout-geld-foute-klanten-zwitsers-trustbedrijf

9 10 Vanaf volgend jaar moeten multinationals in 139 landen minimaal 15% over hun winst gaan betalen; door Julius Moorman. https://nos.nl/artikel/2489945-nieuwe-regels-moeten-belastingontwijking-wereldwijd-onmogelijk-maken

9 11 Voor de industrie is gebrek aan kennis van de buitenwacht letterlijk goud waard. Ook al komt er rond TFA stilaan wat in beweging, de situatie laat de bedrijven toe om massaal en ongehinderd ‘dark PFAS’ te lozen. Niemand meet deze chemische stoffen want niemand kent ze. De tol wordt betaald door ons milieu en onze volksgezondheid; door Tom Cochez, en anderen. https://www.apache.be/2023/09/11/dark-pfas-verborgen-waarheid

9 11 Omdat de spaarrentes in België veel lager liggen dan in Negerland, hoeven banken, zoals de Nederlandse bunq, ING en Triodos Bank daar veel minder hoge rentes te bieden om klanten aan te trekken. En dat doen ze dan ook. Maar omdat banken in Duitsland meer concurrentie hebben en dus beter hun best moeten doen om daar spaarders aan te trekken krijgen spaarders van ING daar 3,5% rente, terwijl Nederlandse klanten van ING 1,25% rente op hun spaarrekening krijgen; door Noémi van de Pol. Kortom, wanneer die Nederlandse banken internationaal actief zijn wordt de rente op spaargeld niet voornamelijk door de ‘geldmarkt’ bepaald, maar is rente vooral ook een businessmodel om winst te maken. https://www.nu.nl/economie/6280405/nederlandse-banken-bieden-in-duitsland-hogere-rentes-in-belgie-juist-veel-lagere.html

9 11 In 2021 stegen de dividenden met 60% en de winsten van de ondernemingen verdubbelden. Indien de helft van de dividenden die ondernemingen uitkeren, aan de werknemers zou toekomen, maakt dit een maandelijkse loonsverhoging van € 130 mogelijk. Bovendien worden de winsten op aandelen in België niet belast (in Nederland wel), waardoor verschillende miljardairs vorig jaar honderden miljoenen overwinsten maakten, zonder daarop een euro belasting te hoeven betalen en waardoor de Belgische schatkist € 4 miljard per jaar misloopt; door Luc Vanheerentals. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/09/11/helft-dividenden-voor-werknemers-maakt-loonstijging-van-130-euro-mogelijk-thierry-bodson/

9 12 De wereldeconomie koolstofvrij maken zou uiteraard niet mogen leiden tot verdere mensenrechtenschendingen, maar in de Democratische Republiek Congo leidt het wel degelijk tot ernstige mensenrechtenschendingen, zoals door brandstichting dorpen verwoesten, mishandeling, seksueel geweld en gedwongen uitzettingen; door Inter Press Service. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/09/12/kobalt-en-kopermijnen-voor-oplaadbare-batterijen-leiden-tot-ernstige-mensenrechtenschendingen/

9 14 De wereld, zoals wij die kennen, gekend hebben is voorbij. Vergeet ‘het is vijf voor twaalf’, dat was medio jaren ’70. Het kapitalisme ís het einde van de wereld geworden. De ‘American Dream’ (als je hard werkt, word je rijk) is vervangen door de ‘Groene Droom’ (alles ‘eco’, en dan redden we het). Beide dromen zijn nachtmerries, zij het gemankeerde, want bij een echte nachtmerrie schieten we vlak voor ‘het’ zal gebeuren in angst wakker. Nu blijven we slapen. We worden daarbij geholpen door de vermarkting van de apocalyps. Het kapitalisme maakt zelfs onze ondergang te gelde. Zo werd dat wat we (u en ik) niet zo lang geleden als immoreel en ontoelaatbaar beschouwden het ‘nieuwe normaal’. Maar ook een circulaire, ‘groene’ economie zal steeds méér energie nodig hebben als economische groei leidende blijft. Willen we een oplossing, dan moeten we uitgaan van een radicaal andere samenleving, binnen een radicaal veranderde wereld; door Paul Verhaeghe over het nieuwe boek van Lisa Doeland “Apocalypsofie – Over recycling, groene groei en andere gevaarlijke fantasieën” (2023), uitgegeven door Ten Have, Utrecht. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/09/14/apocalypsofie-over-recycling-groene-groei-en-andere-gevaarlijke-fantasieen/

9 27 De voorwaarden van IMF-leningen – in veel gevallen harde bezuinigingseisen of een verhoging van de belastingen, waaronder BTW – werken armoede en ongelijkheid in de hand. Daardoor is de armoede en ongelijkheid in lage- of middeninkomenslanden vaak verergerd. Dergelijke noodleningen zouden kwetsbare landen juist in staat moeten stellen om vitale openbare diensten, zoals gezondheidszorg en onderwijs, te garanderen. Maar door de strenge voorwaarden hebben ze vaak het omgekeerd effect. Daarom wordt bepleit dat voor elk IMF-programma van tevoren een ‘effectbeoordeling op de sociaal-economische rechten van de bevolking’ opgemaakt wordt, dat openbaar gepubliceerd wordt; door Inter Press Service. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/09/27/hrw-strenge-voorwaarden-imf-leningen-werken-ongelijkheid-in-de-hand/

9 21+28 Nationale-Nederlanden heeft volgens de rechter in hoger beroep klanten in de jaren ’90 onterecht kosten in rekening gebracht voor zogenoemde ‘woekerpolissen’. Dit heeft gunstige gevolgen voor degenen die ‘Koersplan’ kochten, ‘Vermogensplan’ of ‘Waerdye’; door NOS Nieuws. Ik kan dus (over 25 jaar, wanneer het laatste gerechtelijk getouwtrek beslecht is) iets van rond het gemiddelde van € 7.000 (minus 10% voor de stichting Woekerpolis) op mijn rekening tegemoet zien. https://nos.nl/artikel/2437683-nationale-nederlanden-moet-deel-gedupeerden-woekerpolis-terugbetalen en https://nos.nl/artikel/2492170-verzekeraars-verliezen-miljarden-aan-beurswaarde-na-uitspraak-over-woekerpolissen

9 30 Paul Goossens schreef in “De ongelijkheidsmachine; een verborgen Europese geschiedenis” (2023) een indrukwekkende analyse over hoe de mechanismen, die tot ongelijkheid leiden, steeds dieper graven in de fundamenten van de welvaartsstaat. Het boek neemt een lange historische aanloop om aan te tonen hoe onwezenlijk groot de ongelijkheidskloof op het einde van de 19e eeuw was, en dat die tot de Eerste Wereldoorlog geleid heeft, maar nadien ook op het ontstaan van de welvaartsstaat en progressieve belastingen. Lang duurde dat niet, want in de jaren ’70 begon de grote sloop van de gelijkheid en kregen de kapitaalmarkten alle vrijheid. In die periode praatten wij ook over ongelijkheid, erkent Goossens, maar dat gong over de dikke auto van de fabrieksbaas of wanneer bleek dat iemand veel geld kon uitgeven. We hadden geen data. Het kon gemakkelijk worden weggezet als cafépraat, maar dat is nu anders. Onderzoekers als Thomas Piketty en Emmanuel Saez brachten een berg aan data naar boven en tonen aan: “dit is onhoudbaar” [en ontoelaatbaar; GjH]. In de VS, het laboratorium van de ongelijkheid, zie je overal betaalmuren opduiken. Eerst in het onderwijs en de zorg. Nadien ook in de cultuursector, de sport, enzovoort. Overal krijg je een logica van ‘het moet geld opleveren’. Dit tast zowel de fundamenten van de welvaartsstaat aan als de pijlers van een samenleving. Daarom vindt Goossens dat ‘Links’ wèl moet klaarstaan bij de volgende crisis van het kapitalisme, die onvermijdelijk komt: “We hebben een Observatorium van de Ongelijkheid nodig”; door Wim Vermeersch. https://www.sampol.be/2023/09/de-kapitaalmarkten-moeten-weer-in-hun-kot

10 19 Vanochtend werd bekend dat Arriva verkocht wordt aan het Amerikaanse ‘I Squared Capital’. Dat is een zogenaamde durf-investeerder; door NOS Nieuws. Dat nutsvoorzieningen gerund moeten worden als commerciële bedrijven die winst moeten maken, eventueel door aandelen uit te geven is mij al een doorn in het oog, maar nu dan de verkoop van een nutsbedrijf aan een bedrijf dat winstoptimalisatie voor enkelingen als enige doel heeft… Ik ga maar een stukje cello spelen, dat is beter voor mijn hart. https://nos.nl/artikel/2494657-nieuwe-eigenaar-arriva-durfinvesteerder-of-partner-in-energietransitie

10 20 Werkende mensen, die het minimumloon verdienen, leven steeds vaker in armoede. De wereldwijde loongroei nam begin 2022 voor het eerst in deze eeuw af, terwijl de winsten van bedrijven juist zijn gestegen. Werkende mensen, die het minimumloon verdienen en in armoede leven, hebben vaak een baan die belangrijk is voor de maatschappij, zoals in de zorg. Het is absurd dat banen, die de meeste waarde hebben voor anderen bij de laagstbetaalde banen horen, terwijl mensen, die milieuschade en sociale schade aanbrengen, zoals bij financiële bedrijven, in de fossiele industrie of de tabakshandel, juist veel meer betaald krijgen; door de economieredactie van NU. https://www.nu.nl/economie/6286077/mensen-met-minimumloon-leven-volgens-vn-studie-steeds-vaker-in-armoede.html

10 23 Jaarlijks sluizen bedrijven via Nederland tussen de $ 100 en $ 180 miljard (€ 94 tot € 170 miljard) aan winsten weg om belasting te ontwijken. Nederland is daarmee nu wereldwijd de koploper. Een ander financieel probleem voor de schatkist is dat miljardairs heel weinig belastingen betalen over hun vermogen; tussen de 0 en 0,5%. Dat komt met name doordat ze in eigen land met lege vennootschappen belasting ontwijken (legaal) of ontduiken (illegaal) en doordat er tot op heden geen serieuze poging ondernomen is om dat aan te pakken; door Tom van Gurp. https://www.nu.nl/economie/6286473/nederland-nummer-een-bij-bedrijven-die-winstbelasting-willen-ontwijken.html

10 23 Soms is het geweld inherent aan de maatschappij, het gevolg van een genadeloos economisch systeem. Neoliberalisme mag dan redelijk lijken, de gevolgen zijn gewelddadig voor de mensen die er onder lijden. “Ik denk aan hen, die staatssteun ontvangen omdat ze door ziekte, handicap of een andere reden niet kunnen werken”, zegt de Britse sociaal-realistische filmmaker onder veel meer van ‘The Old Oak’ (2023) Ken Loach. Ze moeten door bureaucratische hoepels springen, omdat de regering, de staat, zegt dat ze moeten aantonen dat ze willen werken. Wanneer dat mislukt, krijgen ze geen geld, lijden ze honger, wat een gewelddadig effect heeft. “De zaken die momenteel in Palestina gebeuren zijn gruwelijk maar in mijn land, Groot-Brittannië, reageren de politieke leiders van beide grote partijen volledig verkeerd. Ze zeggen constant ‘We moeten Israël steunen’ maar nooit ‘We moeten Palestina steunen’”. Terwijl de Palestijnen de laatste 100 jaar, en in het bijzonder de laatste 75 jaar, onderdrukt worden. Ze hebben geen rechten, ze worden gedood of vernederd, hun huizen worden vernield, hun land wordt gestolen, ze leven onder militaire bezetting en nu wordt Gaza ook nog eens volledig afgesloten van de wereld. Allemaal illegaal, maar niemand wijst op internationale wetten. “Voor mij is het feit dat de wereld zijn rug keert naar de rechten en het lot van de Palestijnen een van de grootste misdaden van de laatste 75 jaar.” Het neoliberalisme heeft hele gemeenschappen verwoest. “De schijn van liberale democratie wordt opgehouden, maar wanneer de heersende klasse zich onveilig voelt, gebruikt ze geweld”; door Ivo De Kock in gesprek met Ken Loach over de keuzes bij het maken van film en het waarom van die beslissingen. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/10/23/ken-loach-over-the-old-oak-het-neoliberalisme-vernietigde-gemeenschappen-dat-is-ook-geweld/

10 24 De Nederlandse economie is de 18de grootste van de wereld met een bbp van ruim € 935 miljard; door Thijs Rösken. https://www.nu.nl/economie/6286592/duitsland-stoot-japan-na-decennia-uit-top-drie-grootste-economieen-ter-wereld.html

10 31 Het vermogen van de 500 rijkste Nederlanders is afgelopen jaar ondanks zwaar weer voor diverse bedrijven, een haperende economie en geopolitieke spanningen weer groter geworden. Nooit eerder was het vermogen van de allerrijksten zo groot. Samen hebben ze nu een vermogen van € 241 miljard, bijna 5% meer dan een jaar eerder. Naast dat record is er ook een record aantal miljardairs: 51 Nederlanderse aandeelhouders hebben een vermogen van € 1 miljard of meer. Dat zijn er 4 meer dan vorig jaar. Wie een vette bankrekening heeft, is in Nederland aan het goede adres. Hier hebben de superrijken een uitzonderlijke lage belastingdruk. Daarnaast blijkt het Nederlandse belastingstelsel ‘regressief’: hoe meer je verdient, hoe minder belasting je procentueel betaalt. Zelfs in de VS betalen de rijksten verhoudingsgewijs meer belasting dan in Nederland. In deze wereld van potentiële overvloed sterft elke 5 seconden een kind jonger dan 10 jaar aan honger of aan de directe gevolgen daarvan; door Tom van Gurp, Henk Willem Smits en Johan Depoortere. https://www.nu.nl/economie/6287548/ondanks-inflatie-oorlog-en-recessie-zijn-nederlandse-rijken-toch-weer-rijker.html, https://www.ftm.nl/artikelen/superrijken-betalen-geen-belasting-in-nederland? en https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/10/31/muiterij-van-peter-mertens-brengt-klaarheid-in-de-chaotische-wereld/

11 10 Na mijn gesprek met een vriend vandaag, eentje die ik aan mijn bedrijvigheid binnen de PSP overgehouden heb, denk ik er sterker over om op 22 november maar ongeldig te gaan stemmen. Immers, geen enkele partij staat echt een fundamenteel andere economie voor gericht op welzijn in plaats van op weelderige welvaart voor enkelingen, wil werk maken van pacifisme èn wil de banden met de VS dus drastisch extensiveren. Om bij ons ‘doorgeschoten liberale kapitalisme’ alleen in verkiezingsbeloften en -debatten aandacht te schenken aan de onrechtvaardige maar onontkoombare uitvloeisels van dat economisch model voor Nederlanderse burgers, en voor mensen overal elders in de wereld, is een spel waaruit ik geen hoop put dat we ooit in de wereld gaan zetten wat lijkt op wat mij voorstaat.

11 16 In het weekend van 9 en 10 september jl. kwamen de G20-landen samen. Wat in de media en pers onderbelicht is gebleven, is de oproep van zo’n 300 economen, journalisten, miljonairs en toppolitici aan de G20-leiders om door internationale samenwerking de rijkste mensen van deze planeet te belasten en een einde te maken aan belastingcompetitie en belastingontwijking; door Miel Dullaert. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/11/16/belast-de-superrijken/

11 22 Rabobank moet een boete van € 26,6 miljoen betalen vanwege geheime afspraken met Deutsche Bank over de handel in staatsobligaties. Toezichthouders betrapten de Rabobank ook in 2013 op het manipuleren van internationale rentetarieven. In die zogeheten ‘Libor-zaak’ schikte de bank uiteindelijk voor € 774 miljoen; door de economieredactie van NU. https://www.nu.nl/economie/6290810/rabobank-krijgt-miljoenenboete-vanwege-verzwijgen-kartel-met-deutsche-bank.html

11 24 Internationale rangschikkingen over de grootte van de sociale uitgaven houden geen rekening met fiscale sociale uitgaven, of verplichte en vrijwillige (noodzakelijke) private verzekeringen. In dit artikel worden die cijfers van 22 Westerse landen wèl meegeteld. Frankrijk en de VS scoren dan met 34% van hun bbp het hoogst. Nederland is 4de met ruim 29% en België 5de met 27%; door Matthias Somers. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/11/24/en-dan-nu-even-tijd-voor-de-echte-prijs-van-onze-belgische-sociale-zekerheid/

11 29 ASR trekt honderden miljoenen euro’s uit voor het vergoeden van klanten met een woekerpolis. Daarover heeft de verzekeraar een overeenkomst gesloten met verschillende claimorganisaties, waaronder Woekerpolisproces; door de nieuwsredactie van NU. Dat komt mij goed uit want minus 10% wordt ook ik nu gecompenseerd. https://www.nu.nl/economie/6291906/asr-sluit-grote-miljoenendeal-over-vergoeding-voor-klanten-met-woekerpolis.html

12 13 In november van dit jaar verscheen de Nederlandse vertaling van het oorspronkelijk in het Engels gepubliceerde “Limitarisme, Pleidooi tegen extreme rijkdom” van Ingrid Robeyns. Het is een krachtig betoog voor een limiet aan de hoeveelheid rijkdom die een individu mag vergaren. Rijkdom is net als armoede een veelkoppig monster. Stel dat je 50 uur per week werkt van je twintigste tot je vijfenzestigste – week in week uit; jaar in jaar uit. Wat zou dan je uurloon moeten zijn om aan het eind van je loopbaan in total £ 23 miljard te hebben verdiend (het vermogen van een van Engelands rijkste personen)? Het antwoord is £ 196.581 voor elk gewerkt uur (gedurende 45 jaar). Maar niet altijd zijn cijfers interessant en er wordt veel mee gemanipuleerd, maar in dit geval gaat het om iets steekhoudends: want wat is hoeveel en hoeveel is genoeg en verantwoord? Robeyns zoekt naar een oplossing om de groeiende kloof tussen arm en rijk te slechten, omdat te grote ongelijkheid en te grote tekorten tot woede leiden die wereldwijd in geweld kan overgaan; door Wil Heefer. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/12/13/rijkdom-en-rechtvaardigheid/

12 20 “Met dit akkoord krijgen we begrotingsregels, die hervormingen aanjagen, met ruimte voor de juiste investeringen en toegesneden op de situatie waarin een land zich bevindt”, aldus onze demissionair minister Sigrid Kaag van Financiën; door NOS Nieuws. Wie weet hoe ‘hervormingen’ bijvoorbeeld de Griekse huishoudens de armoe in gestort heeft ten bate van Noord-Europese banken en wie zich realiseert dat ‘hervormingen’ ook in Nederland geleid hebben tot een enorme inkomensongelijkheid en een opeenhoping van geld bij grootbedrijven en miljonairs, die miljardairs werden, die nagenoeg geen belasting betalen is gewaarschuwt en wie zich daarvan niet op de hoogte gesteld heeft, put er wellicht hoop uit. https://nos.nl/artikel/2502297-europese-ministers-van-financien-bereiken-akkoord-over-nieuwe-begrotingsregels

12 20 De grootste klimaat-kwetsbaarheden en -noden liggen in de armste landen. De Wall Street Consensus is dat zij de benodigde investeringen gaan financieren door ons pensioengeld te lenen. Omdat de minvermogende staten eerst allerlei risico’s willen afdekken – de-risking investments – blijft, uiteraard na een redelijke commissie voor Blackrock en collega’s, een mooi en veilig rendement over voor Westerse senioren, is de gedachte. Win-win. Het probleem is echter dat private fondsen de dynamiek van de mondiale financiële markten volgen, zelfs als het geld dat ze beheren via onze collectieve pensioenstelsels is gespaard, ook wanneer die pensioenfondsen groener dan groen willen zijn; door Dirk Bezemer. https://www.groene.nl/artikel/rond-het-kalf

12 24 Het akkoord dat de Europese ministers van Financiën onlangs bereikten over nieuwe begrotingsregels zal overal in Europa enorme maatschappelijke gevolgen hebben. Dat hierover nauwelijks een maatschappelijk debat heeft plaatsgevonden en dat media hierover niet meer dan memorerend hebben bericht, zonder die achtergronden te verschaffen, is een buitengewoon intens democratisch probleem; door Seppe De Meulder, die het probleem analyseert, dat ik hiervoor op 12 20 al aanstipte. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/12/24/waarom-iedereen-zich-zorgen-zou-moeten-maken-over-de-nieuwe-europese-begrotingsregels/

12 29 Recordnat, recordwarm en ook het beursjaar is verrassend goed verlopen. De AEX-index noteert dit jaar een stijging van 14%, en dat is bovengemiddeld sterk. Op de internationale beurzen trokken technologiebedrijven de kar. Op Wall Street domineren de grote techbedrijven, met name de Magnificent Seven, te weten Amazon, Alphabet (Google), Apple, Meta (Facebook, WhatsApp, Instagram, Threads), Microsoft, Nvidia en Tesla. Die zeven hebben samen een beurswaarde van $ 12,1 biljoen, net zo veel als de economieën van België, Duitsland, Frankrijk, Italië en Nederland samen; door André Meinema, die dit allemaal presenteert als dolle pret, maar niet wijst op de gevaren van die opeenhoping van geld (=macht). https://nos.nl/artikel/2503149-beursjaar-om-in-te-lijsten-verrassend-goed

Inzichten
5 27 Vandaag hoorde ik voor het eerst van Tijs Goldschmidt. Hij werd geïnterviewd door Mieke van der Weij en Peter van der Wielen. Hij is net als ik een bioloog met een observerende ‘biologische kijk’ op de dingen. Hij maakt net als ik de indruk alles in het leven mooi en ontspannen op te vatten. Hij kan zichzelf en zijn opvattingen net als ik relativeren, soms zelfs met ‘mijn’ humor. Net als ik heeft hij naast zijn mannelijke* eigenschappen ook zijn vrouwelijke* eigenschappen ontwikkelt. Goldschmidt getuigt net als ik van zelfkennis. Hij kiest net als ik zijn woorden zorgvuldig. Hij heeft net als ik een ‘zware ondertoon’ in zijn leven. Maar hij weet veel en is creatief. Ik kocht na dit interview direct zijn nieuwste boek “Dansen als de meeuwen” (16-5-2023). Ik vermoed dat hij net als ik niet zorgt te krijgen wat hij hebben wil, maar juist door te observeren kijkt wat er gebeurt wanneer hij niet optreedt. Zijn essays zouden uitnodigingen zijn om mee te denken. *Het mannelijke staat dan voor focussen, ‘jagen’ en regelen; een soort koude, kille, logische en onthechte energie, die je bij archetypische vaders ziet en het vrouwelijke voor het met aardse energie dingen tot leven brengen; communiceren, creëren en gericht op sfeer; een warme, gevoelsmatige aanpak om het met elkaar goed te hebben. Disclaimer: welke eigenschappen en gedragingen als mannelijk en vrouwelijk worden beschouwd, verschilt overigens per cultuur.
https://www.nporadio1.nl/fragmenten/nieuwsweekend/bf144b4b-6e52-401c-8063-268219b46df9/2023-05-27-tijs-goldschmidt-pc-hooftprijs-winnaar-2023

10 10 “We zijn het onszelf verplicht voortdurend te interpreteren wat we meemaken, anders is het leven niets meer dan een biologisch fenomeen” schijnt de Franse filosoof Paul Ricoeur gezegd te hebben; door Marianne Klerk. En of-t-i het nu gezegd heeft of niet: het is ook hoe ik tegen mijn leven aankijk. https://www.de-internet-gids.nl/artikelen/versie-23-over-de-man-die-doodging

11 24 Zonder acties was het betogingsverbod er ongetwijfeld gekomen, maar we hebben actie gevoerd. Onze actievoerders zijn ervoor de straat op gegaan en hebben er samen voor gezorgd dat sommige partijen binnen de Belgische Vivaldi-regering zijn gaan inzien dat dit wetsontwerp geen goed idee is. Dit is een overwinningvoor vakbonden èn middenveld. De betogingen hebben dus hun effect niet gemist. Nu is het wachten op het moment waarop de 3 bewuste artikelen effectief uit de wetstekst worden gehaald. We moeten dus waakzaam blijven. De recente veroordeling van actievoerders van Greenpeace door de rechtbank van Brugge bewijst dat een rechter een wet helemaal anders en ten nadele van fundamentele burgerrechten, zoals het recht om te betogen, kan interpreteren dan de wet oorspronkelijk was bedoeld; door Helenka Spanjer. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/11/24/betogen-tegen-betogingsverbod-heeft-zeker-effect-niet-gemist/

12 23 De vraag ‘Wat betekent het om goed te leven?’ is het onderwerp van de nieuwe roman “Dagen van glas” (2 november 2023, Uitgeverij Cossee in Amsterdam) van Eva Meijer. Daarin voert deze dichter, filosoof en schrijver 3 gezinsleden op. Wat mij raakt is dat Meijer stelt dat verhalen haar uitzoeken. Zij is niet degenen, die het verhaal bedenkt, maar verhalen ‘bezoeken haar’ en daaraan probeert zij als schrijfster recht aan te doen. Zo was zij in een vakantiehuisje en zag ineens iemand tegenover zich. Het was vroeg in de ochtend en achter haar was licht. Het duurde even voordat zij zich realiseerde dat zij zichzelf in spiegelbeeld zag. Dat werd het begin van het eerste hoofdstuk van dit boek. We maken op elk moment van ons leven een verhaal van ons leven, zegt Meijer, die lijdt aan long covid. Op een ander moment in ieders leven kan het gebeuren dat het nodig is sommige delen van eerdere verhalen te herzien. Met onze verhalen reageren we volgens haar op een existentiële eenzaamheid, en geven we op een of andere manier betekenis aan ons leven. Uiteindelijk moeten we ieder voor zich bepalen wat ‘liefde’ inhoudt en wat ‘waarde’ is. Als schrijver zitten we niet alleen in onze verhalen, maar staan daar ook naast. Tijdens verschillende periodes in hun leven zoeken een dochter, haar moeder en haar vader in de nieuwe roman oprecht naar een manier om te leven. Zij zijn zich bewust van de taal, die behulpzaam kan zijn om anderen te bereiken. In de meest dramatische zin van haar boek schrijft Meijer: “door het raam van de tijd kun je de liefde helder zien, helder en constant als een ster, en ernaast de dood, die er altijd al bij was.” Door met de personages mee te leven, zien we iets van een geheel. In haar schrijverschap raken filosofische inzichten elkaar, maar anders dan haar eerdere boek “Voorwaarts” (2019, eveneens Cossee) vertegenwoordigen haar personoges in dit laatste boek geen politieke inzichten. In dit boek zijn daarentegen zachte subtiliteit, kleine gebeurtenissen en kleine woorden van groot belang; door Eva Meijer, geïnterviewd door Mieke van der Weij en Pieter van der Wielen. https://www.nporadio1.nl/fragmenten/nieuwsweekend/552dc948-d5b5-44dc-ac31-23b4e62f3e62/2023-12-23-dagen-van-glas-over-het-verstrijken-van-de-tijd

12 30 Natuurlijk is het leuk om in de donkere dagen rondom kerst lichtjes aan te steken, maar in onze geciviliceerde wereld zijn we de heilzame werking voor onze rust van de donkerte ’s nachts vergeten en het belang van licht overdag (dus juist in deze tijd zoveel mogelijk naar buiten). Niet alleen voor mensen, maar ook voor dieren, waaronder insecten, en planten; door Joke Meijer, geïnterviewd door Mieke van der Weij en Pieter van der Wielen. https://www.nporadio1.nl/fragmenten/nieuwsweekend/8bd17d01-4e6d-43f7-8f1b-ca6fa6457113/2023-12-30-heilzame-tips-voor-donkere-dagen

Klimaat en klimaatverandering
7 26 Op dit moment worden in China en de Verenigde Staten temperaturen van meer dan 50ºC gemeten en is het in Zuid-Europa bloedheet met onblusbare bosbranden op enkele Griekse eilanden tot gevolg. ’s Werelds extreemste hittegolf speelt zich af echter momenteel af op een plek waar maar weinig mensen komen: het open water van de Noord-Atlantische Oceaan. De gemiddelde temperatuur van het zeewater, over dit reusachtige wateroppervlak van de evenaar tot aan Groenland en Spitsbergen, is daar opgelopen naar 24,6ºC; een sprong van 1,5ºC warmer dan wat in de afgelopen tientallen jaren een normale juli-temperatuur was. Statistisch is zo’n grote afwijking onmogelijk, maar de praktijk trekt zich daar kennelijk niets van aan; door NU. https://www.nu.nl/klimaat/6273811/onmogelijke-hittegolf-atlantische-oceaan-wordt-nog-extremer.html

7 26 Het 350 meter lange zonnefietspad bij Maartensdijk is aangelegd als proefproject voor 3 jaar en ligt er nu dus nog tot en met juni volgend jaar. Dan beslist de provincie Utrecht of er een vervolg komt. Eerder, in 2018 werd een proef gedaan met zonnepanelen in een autoweg. Dat project werd vroegtijdig stopgezet, omdat de panelen niet bestand waren tegen (zware) vrachtwagens en de auto’s die er overheen reden. Om die reden is gekozen over te gaan op een proef met een fietspad. In 2014 had Krommenie in Noord-Holland de primeur met een solarfietspad van 70 meter. Dat was ook een proef. De resultaten daarvan zijn nog niet bekend (gemaakt). Het pad bij Maartensdijk is zover bekend het langste zonnepanelen-fietspad ter wereld. Bij de opening 2 jaar geleden ging de provincie Utrecht ervan uit dat het zonnefietspad ongeveer 137 mWh per jaar zou opleveren. In juli 2022 bleek dat de opbrengst bleef steken op 36 mWh, 26% van de raming. Dit jaar blijkt de opbrengst wederom 26%; door NOS Nieuws in samenwerking met RTV Utrecht. https://nos.nl/artikel/2484255-innovatief-zonnefietspad-bij-maartensdijk-levert-bijna-niets-op

8 09 Mijn laatste woorden zijn gedacht/ik kan niet meer/ en spreken gaat niet hier/ Het is eenzaam. Aan deze kant./ Van het papier./ Het is zo eenzaam hier. Een gedicht van Ingmar Heytze “Vos onder ijs” (1990). De klimaatcrisis raakt alles en iedereen en iedere politieke partij zou na het IPCC-rapport een single-issue partij moeten zijn, maar Wobke Hoekstra en Mark Rutte doen alsof er geen urgentie is. Je zou ze met de oren aan de muur spijkeren en ze het hele IPCC-rapport in hun gezicht toeteren. Zoveel invloed en macht en zo weinig verantwoordelijkheidsgevoel. En wij, bezorgde mensen, zijn ontheemden geworden in de klimaatcrisis. Je past je manier van leven aan, je vliegt nauwelijks meer en eet zoveel mogelijk vegetarisch, maar je bent de os die alles trekt en niets veroorzaakt; een mooie omschrijving van hoe ik me soms voel. We zijn op onszelf teruggeworpen met nergens hulp in zicht. Eenzaam als in een gedicht van Ingmar Heytze voel ik me met mijn opvattingen over de wereld waarin ik leef; vandaag in de Gutmensch-scheurkalender.

8 12 Sinds 1950 is duidelijk dat de Atlantic Meridional Overturning Circulation, de AMOC, een belangrijke motor voor ons klimaat is. Klimaatonderzoekers rekenen dit complexe geheel van wereldwijd samenhangende zeestromingen tot een van de ‘tipping points’ voor het klimaat: als het systeem omslaat – bijvoorbeeld stilvalt – heeft dat een plotse en wereldwijde onomkeerbare verandering tot gevolg. Volgens de klimaatfysicus Peter Ditlevsen en de statisticus Susanne Ditlevsen zijn er waarschuwingssignalen waargenomen dat het systeem al deze eeuw zou kunnen ineenstorten als we CO2 blijven uitstoten zoals we dat nu doen; door Anonymus via De Wereld Morgen op 12 augustus. https://www.eoswetenschap.eu/natuur-milieu/wat-als-een-van-onze-belangrijkste-klimaatmotoren-stilvalt

9 03 Op Prinsjesdag komt het kabinet met een eigen inschatting van de omvang van jaarlijkse subsidies aan de fossiele sector en wat de gevolgen zullen zijn van de afbouw daarvan. Het ministerie van Economische Zaken en Klimaat gaf een paar jaar geleden aan dat het om € 4,5 miljard aan subsidie zou gaan, maar liet belangrijke posten weg. Milieudefensie, Oil Change International en SOMO hebben becijferd dat aan de fossiele sector jaarlijks € 37,5 miljard verstrekt wordt, met als gevolg: financiële prikkels om energietransitie vooral uit te stellen, inkomstenderving voor de schatkist en het onmogelijk maken om klimaatdoelstellingen van Parijs te halen; door Heleen Ekker. https://nos.nl/artikel/2489141-onderzoek-jaarlijks-37-5-miljard-euro-subsidie-naar-fossiele-sector

9 04 Hoewel ze grotendeels verantwoordelijk zijn voor de verergerende klimaatcrisis in Oost-Afrika, betaalden de rijke landen Ethiopië, Kenia, Somalië en Zuid-Soedan in 2021 slechts $ 2,4 miljard voor klimaatgerelateerde ontwikkelingsfinanciering; een schril contrast met de $ 53,3 miljard dollar die Oost-Afrika jaarlijks nodig zegt te hebben om zijn klimaatdoelen voor 2030 te halen. En 45% van die $ 2,4 miljard waren leningen, waardoor de regio verder in de schulden is gestort. Langdurige droogte en onregelmatige regenval hebben bijna 13 miljoen dieren gedood en honderdduizenden hectaren gewassen gedecimeerd. Miljoenen mensen kwamen zonder inkomen of voedsel te zitten, van 2021 tot en met 2022 [er staat ‘eind 2023’, maar zover zijn we nog niet; GjH] is zo’n $ 30 miljard aan verliezen geleden, meer dan 40 miljoen mensen in de vier landen lijden door twee jaar droogte en jarenlange overstromingen ernstige honger, nog verergerd door ontheemding en conflicten. Wereldwijde financiële instellingen zijn ook medeplichtig aan deze door het klimaat veroorzaakte hongercrisis, omdat ze ontwikkelingslanden meeslepen in een schuldenspiraal, waardoor ze niet kunnen herstellen van opeenvolgende schokken. Alleen al de G7-landen en Rusland zijn verantwoordelijk voor 85% van de wereldwijde uitstoot sinds 1850; dat is 850x de gezamenlijke uitstoot van deze landen; door Oxfam België. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/09/04/rijke-landen-betaalden-minder-dan-5-van-miljarden-die-oost-afrika-nodig-heeft-om-klimaatcrisis-aan-te-pakken/

9 05 We kunnen niet rekenen op de privé-sector om de klimaatcrisis aan te pakken zegt Noam Chomsky in het boek “Illegitimate Authority – Facing the Challenges of Our Time” (2023) door C.J. Polychroniou; door Lode Vanoost. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/09/05/noam-chomsky-over-de-uitdagingen-van-deze-tijden/

9 06 Afgelopen zomer was wereldwijd ‘met afstand’ van bijna 0,7°C de warmste ooit gemeten. De temperatuur op aarde was in de maanden juni, juli en augustus gemiddeld 16,77°C en dat is 0,66°C hoger dan het gemiddeld in de jaren 1991 tot en met 2020 was. De gemiddelde temperatuur in Nederland was 18,4°C. Dat is bijna een graad warmer dan het langjarig gemiddelde van 17,5°C. Wereldwijd zien wetenschappers de verbranding van onder meer aardgas, olie en steenkool en El Niño als de belangrijkste oorzaken van de temperatuurstijging; door NOS Nieuws, met een verduidelijkende grafiek. https://nos.nl/artikel/2489431-zomer-2023-wereldwijd-met-afstand-de-warmste-ooit-gemeten

9 08 Sinds korte tijd (een eeuw, en met name de laatste 40 jaar) is de concentratie van energieleveringen in handen van enkele multinationale corporaties. Oorlog deed de vraag naar energie volgens de cijfers en analytische modellen groeien net als de superwinsten, die energiebedrijven boeken. Sinds Ronald Reagan & Margaret Thatcher in het Westen aan de macht waren lieten enkele megacorporaties, gerechtvaardigd door de rauwe ideologie van het neoliberalisme, zich inkopen in de politiek: de enorme sponsoring door die kringen van politici in Europa en de Verenigde Staten van Amerika (denk aan de hemelhoge lobbybedragen in de kleine en nagenoeg besloten politieke macht zoals het Congres of de Europese Commissie) spreken boekdelen. Aviel Verbruggen fileert in dat verband ook de Europese Green Deal en ook voor redelijk geïnformeerde intellectuelen zal de deskundige, wetenschappelijk analyse van deze auteur herhaaldelijk een ‘eye-opener’ zijn. Hij beschrijft de manier, waarop onze media in de loop van de jaren toenemend gemanipuleerd werden om de bevolking te laten geloven dat met centralistische megaprogramma’s de problemen van de toekomst voor de eigen en mondiale overleving opgelost kunnen worden; in de toekomst meer van hetzelfde te doen. Dat is natuurlijk aantoonbaar onjuist. De macabere huidige belangen, met een steeds grotere concentratie van geld en macht bij enkelen, duurt voort: financiële crashes, klimaatrampen, militaire onderdrukking en groeiende ongelijkheid zijn daarvan het resultaat. De auteur houdt de band tussen (al of niet) democratie, geld, macht en de leefbaarheid van de wereld in zijn boek voortdurend in het oog; door Rik Pinxten over “Energie- en klimaatbeleid ontluisterd; democratische omwenteling tegen neoliberale doorbraak” (2023) door Aviel Verbruggen en uitgegeven door Garant. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/09/08/energie-en-klimaatbeleid-ontluisterd-een-sterk-staaltje-deskundigheid-en-engagement/

9 15 De Nederlandse belastingvoordelen voor bedrijven, die fossiele brandstoffen gebruiken of maken, (in de volksmond ‘Fossiele subsidies’) blijken volgens een berekening van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat bij elkaar € 39,7 tot € 46,4 miljard per jaar te bedragen; door NU. Volgens Milieudefensie is dat bedrag ruim voldoende om de klimaatdoelen te halen, wanneer het dààrvoor zou zijn aangewend. https://www.nu.nl/klimaat/6281087/fossiele-sector-krijgt-nog-meer-subsidie-dan-gedacht-40-tot-46-miljard-euro.html en https://milieudefensie.nl/actueel/onderzoek-grote-vervuilers-krijgen-37-5-miljard-aan-fossiele-subsidies

9 16 “Met mijn achtergrond is het niet zo moeilijk om te zien dat deze westerse benadering van de klimaatcrisis een koloniaal en eurocentrisch perspectief reproduceert”, aldus filosoof en wetenschappelijk onderzoeker Milton Almonacid. Men gelooft dat de mensheid [en met name ‘wij’; GjH] altijd zal overleven. Het idee is dat we eeuwig zullen leven, zoals we dat nu doen. Tegelijkertijd hebben we de natuur vernietigd voor ons voordeel. Het Westerse klimaatbeleid biedt een beperkte definitie van wat leven is. Het is een antropocentrische manier van denken, die ons juist naar de klimaatcrisis heeft geleid. Almonacid hekelt de ‘groene transitie’, de investering van veel energie en geld in grondstoffen en mineralen, zoals lithium uit het mondiale Zuiden, hetgeen neerkomt op een zoektocht van voornamelijk rijke landen naar nieuwe grondstoffen. Dit zorgt voor meer ecologische druk op die landen en meer mensenrechtenschendingen. De werkelijke vraag is volgens hem [en mij (al heel lang); GjH] in hoeverre we bereid zijn onze moderne comfortabele leefomstandigheden op te geven; door Mirla Klijn. https://www.oneworld.nl/klimaat/inheemse-filosoof-werk-mee-aan-de-ondergang-van-de-westerse-beschaving/

9 20 Sinds 2000 heeft geen enkel G20-land ooit meer dan 11% CO2-uitstoot in één jaar tijd kunnen verminderen. Groot-Brittannië is recordhouder met een uitstootreductie van 10,9% in 2014. De wereld zal inmiddels 7x sneller koolstofarm moeten worden; door Inter Press Service. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/09/20/om-klimaatdoelen-parijs-nog-te-halen-moet-het-7-keer-sneller/ en de Europese Unie gebruikt heffingen op CO2-uitstoot om een gaspijplijn in Roemenië te financieren (€ 86 miljoen in de Tuzla-Podisor-pijplijn), terwijl de Europese Unie op het wereldtoneel aandringt op een uitfasering van fossiele brandstoffen; door Raluca Besliu. https://www.mo.be/nieuws/eu-pompt-klimaatgeld-roemeense-gaspijplijn

9 27 Zes Portugezen tussen de 11 en 24 jaar oud hebben een zaak aangespannen tegen 32 Europese landen, waaronder Nederland. Ze willen dat de rechters van het Hof beslissen over de vraag: is het een schending van onze mensenrechten als landen hun klimaatafspraken niet nakomen? Deze landen zouden namelijk te weinig klimaatactie ondernemen. De 6 beroepen zich onder meer op artikel 2 (recht op leven), artikel 8 (recht op een thuis) en op artikel 3 (verbod op foltering en inhumane behandeling); een artikel dat in een klimaatzaak nog niet eerder is toegepast. Praktisch alle klimaatwetenschappers zijn het erover eens dat regeringen niet genoeg doen om het akkoord van Parijs na te leven. Daarom zou het verbazen als een rechter op eigen houtje gaat bepalen dat dat wel zo is. Er liggen op dit moment, naast deze zaak van de Portugese jongeren, nog 2 andere klimaatzaken bij de ‘Grote Kamer’ van het Hof. Eén is aangespannen door 4 oudere Zwitserse vrouwen, de Klimaseniorinnen, die een bedreiging van het leven van oudere mensen waarnemen door de toenemende hittegolven. De ander komt van een Franse oud-burgemeester. Hij is bang dat zijn gemeente door zeespiegelstijging langzaam in zee verdwijnt; door NOS Nieuws. https://nos.nl/artikel/2491989-problemen-door-hitte-en-bosbranden-portugese-jongeren-klagen-32-europese-landen-aan

9 28 September 2023 behoort voor Nederland tot de meest warme en zonnige septembermaanden sinds dit gemeten wordt. De temperatuur steeg gemiddeld naar 17,6ºC, waar 14,7ºC normaal is, en het aantal zonuren bedroeg nu al 212 tegenover 159 normaal. September telde bovendien maar liefst 8 zomerse dagen (25ºC of meer), terwijl 2 zomerse dagen normaal zijn. Opmerkelijk was ook dat die dagen allemaal achter elkaar vielen. Niet eerder werd het in september 8 dagen op rij 25 graden of meer; door NU. https://www.nu.nl/binnenland/6282923/hittegolven-en-volop-zon-september-is-tropischer-dan-zomermaand-augustus.html

10 5 De gemiddelde temperatuur op aarde ligt momenteel al 1,4ºC hoger dan het pre-industriële tijdperk tussen 1850 en 1900. We zijn de grens, die in het klimaatakkoord van Parijs werd vooropgesteld als doelstelling om de ergste gevolgen van de klimaatverandering te vermijden al dicht genaderd [waarbij het uiteraard dom zou zijn te denken dat 1,4ºC verhoging volstrekt veilig is en 1,5ºC rampzalig; GjH]; door Inter Press Service. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/10/05/2023-op-kruissnelheid-om-warmste-jaar-ooit-te-worden/

10 5 Sinds 1980 zijn minstens 37 amfibieënsoorten uitgestorven, met als meest recente de klompvoetkikker (Atelopus chiriquiensis) en de spitsneus-bergstroomkikker (Taudactylus acutirostris). Ziektes en het verlies van leefgebied zijn de voornaamste boosdoeners, maar ook de klimaatcrisis wordt steeds meer de grootste bedreiging. Dat maakt van amfibieën de meest bedreigde gewervelde dieren ter wereld: 41% van gevolgde amfibieënsoorten wordt momenteel met uitsterven bedreigd (over de hele wereld zijn er 8615 soorten amfibieën bekend, waarvan er 8011 gevolgd worden). https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/10/05/vier-op-de-tien-amfibieen-dreigen-uit-te-sterven/

10 8 De milieubewegingen waren niet blij met de voordracht van Wobke Hoekstra om EU-commissaris voor Klimaat te worden, maar zij hebben het ‘klimaat-examen’ aangegrepen om hem verregaande uitspraken te laten doen, op grond waarvan het Europees Parlement de voordracht alsnog steunde. Dachten de Europese Christendemocraten met Hoekstra een troef in handen te hebben om Europese klimaatambities af te zwakken, de uitgeklede Natuurherstelwet van Frans Timmermans is nu juist door dit ‘examen’ een ambitieus nieuw leven ingeblazen. Hoekstra heeft zich onder veel meer vastgelegd op het terugbrengen van de broeikasgasuitstoot van ten minste 90% in 2040 èn de toezegging van een concreet plan voor de afbouw van fossiele subsidies; door Kysia Hekster. https://nos.nl/artikel/2493317-hoe-wopke-hoekstra-klimaatcommissaris-werd-we-zijn-in-de-val-gelokt

10 9 In Panama zullen ongeveer 300 inheemse families naar het vasteland worden overgebracht omdat het eiland dat ze bewonen als gevolg van de klimaatcrisis door het water zal worden verzwolgen; door Servindi, vertaald door Ronald Decelle. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/10/09/inheemse-bevolking-verlaat-eiland-vanwege-klimaatcrisis/

10 9 Het KNMI heeft 4 verschillende ‘toekomstpaden’ opgesteld: de gevolgen voor het toekomstige, Nederlandse klimaat in relatie tot de mate waarin de mensheid broeikasgassen blijft uitstoten. Voor elk scenario is naar een groot aantal aspecten gekeken in de jaren 2050, 2100 en 2150. Het gaat bijvoorbeeld om droogte, neerslag, temperatuur, verdamping, wind, zeespiegelstijging en zonnestraling. Al degenen ten spijt, die beweren dat er een nieuwe ijstijd aan zit te komen, ontstaan er in alle scenario’s zwaardere buien, stijgen de temperatuur en de zeespiegel, worden de winters natter en de zomers droger. In de hoge-uitstoot-scenario’s zijn de gevolgen veel groter dan wanneer de uitstoot snel omlaag zou gaan. Het aantal zomerse dagen, dagen waarop 25°C of meer gemeten worden, stijgt van 28 per jaar tot 40 in de lage-uitstoot-scenario’s. Bij een hoge uitstoot worden het er naar verwachting 49 in het jaar 2050 en 89 in 2100. In de toekomst zullen hittegolven vaker voorkomen en langer duren. Als de uitstoot hoog blijft, zal de thermometer vaker 40°C aangeven; door Heleen Ekker. https://nos.nl/artikel/2493464-nieuwe-knmi-scenario-s-grote-gevolgen-in-nederland-door-veranderend-klimaat

10 13 Een artikel vol mogelijke reacties op allerlei stellingen en vragen van klimaat sceptici; door Carmen Felix. https://www.oneworld.nl/klimaat/zo-ontkracht-je-de-onzin-van-klimaatsceptici/

10 23 De toekomst staat niet vast; die hangt af van onze daden. De verwachtingen van doemdenkers (overmorgen komt de apocalyps) en eco-modernisten (toekomstige technieken zullen ons redden) zijn van de pot gerukt, want hun voorspellingen voor de lange termijn gaan uit van het idee dat de context min of meer dezelfde zal blijven, terwijl de geschiedenis leert dat er tussendoor altijd onverwachte dingen opduiken. Bovendien moet je voor toekomstvoorspellingen begrijpen wat energie is. Daarover gaat het nieuwste boek van Vaclav Smil, die de geschiedenis van de mensheid aan de hand van energieverbruik tot op heden beschrijft en zijn verhaal gedetailleerd onderbouwd. Als je niet begrijpt wat energie is, ben je in goed gezelschap: Richard Feynman (Nobelprijs fysica 1965) weet het ook niet. Ze komt voor in verschillende vormen, die telkens een omzetting vereisen om voor ons bruikbaar te worden. Hoewel we nog 0,2°C verwijderd zitten van de ‘klimaatdoelstelling van Parijs’, zullen we voorlopig nog van fossiele producten afhankelijk blijven voor het in stand houden van onze samenlevingen. Smil legt het in 4 lezenswaardige hoofdstukken met 100 pagina’s aan bibliografische verwijzingen, index en voetnoten uit. Wanneer dat haalbaar zou zijn zou véél minder consumeren en produceren de mensheid misschien wel uit de brand kunnen helpen, in combinatie met een ongelooflijk snelle overschakeling naar hernieuwbare energie, maar is dat haalbaar zolang we een economie hebben die gebaseerd is op economische groei? En is dat haalbaar wanneer er nog zoveel mensen over heel de wereld achtergesteld leven op de Westerse mens? Door Paul Verhaeghe over “Zo zit de wereld in elkaar” (‘How the world really works’, 2022) geschreven door Vaclac Smil. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/10/23/zo-zit-de-wereld-in-elkaar-wat-leert-wetenschap-ons-over-verleden-heden-en-toekomst/

10 23 De afgelopen Nederlandse kabinetten hebben ‘aarzelend’ klimaatbeleid gevoerd en daar moet snel verandering in komen. Dat zeggen 12 vooraanstaande Nederlandse klimaatwetenschappers verbonden aan het VN-klimaatpanel IPCC in een brief met – en dat is bijzonder voor wetenschappers – aanbevelingen voor de politiek. Een daarvan is om voor elk ministerie een zogenoemde klimaatambassadeur aan te stellen. Daarnaast is een betere verbinding nodig tussen verschillende overheids-lagen; door NOS-Nieuws. https://nos.nl/artikel/2495073-wetenschappers-aanpak-klimaatbeleid-te-aarzelend-en-weinig-effectief

10 24 Om de klimaatcrisis te tackelen mogen we ‘geen maatregelen, zeggen politici vaak uitsluiten’ er op doelend de deur open te zetten voor atoomenergie, zeker nu in verkiezingstijd. Terwijl atoomenergie Nederland in zijn klimaatbeleid niet vooruit gaat helpen. De experts, die klimaatminister Rob Jetten (D66) adviseerden, waren er duidelijk over: in het streven Nederland voor 2050 klimaatneutraal te maken, atoomenergie een niet-bestaande of hooguit zeer kleine rol spelen. Maar toen Jetten deze zomer het eerste concept van zijn energievisie publiceerde, stond die haaks op dat advies. Jetten wil vooral inzetten op een ‘maximaal energieaanbod’ oftewel: zoveel mogelijk energie opwekken met zo min mogelijk uitstoot – tot 2050 met 2 tot 4 extra atoomcentrales. Daarmee lijkt Jetten vooral de energie-intensieve industrie te dienen, zoals kunstmestbedrijven en de staalindustrie, en nìet de klimaatneutrale samenleving, die we volgens de experts nodig hebben. Atoomenergie is geen klimaatbeleid en in verkiezingsdebatten moeten we ons daar niet door moeten laten afleiden. Binnen het energiebeleid moet de vraag gesteld worden: hoe rechtvaardig is kernenergie? Het antwoord is ‘onrechtvaardig’, omdat burgers opdraaien voor de investeringskosten, vanwege het radioactieve afval van de centrales en door de uraniumwinning; door Lisa Busink. https://www.oneworld.nl/klimaat/kernenergie-is-een-sprookje-ten-koste-van-echt-klimaatbeleid/

11 02 De uitstoot van CO2 zou sneller dan gedacht voor opwarming zorgen, en die snelle opwarming zou minder verhuld worden door de afkoelende aerosolen. Daardoor zou de temperatuur de komende jaren sneller omhoog gaan; gemiddelde met 0,27ºC per 10 jaar, anderhalf keer sneller dan de gemiddelde stijging tussen 1970 en 2010. Omdat er een grote vertraging zit tussen de stijging van de CO2-concentratie en de daadwerkelijke opwarming, zal de temperatuur de komende decennia waarschijnlijk sowieso sterk blijven stijgen. Ook als we vandaag zouden stoppen met het uitstoten van broeikasgassen; door Jeroen Kraan. https://www.nu.nl/klimaat/6287993/gaat-klimaatverandering-sneller-dan-gedacht-topwetenschapper-vreest-van-wel.html

11 07 Afgelopen maand was 0,4°C warmer dan oktober 2019. Het was de heetste oktober tot nu toe gemeten. De opwarming van de aarde ligt dit jaar op 1,43°C. In Europa viel afgelopen maand bovendien bovengemiddeld veel regen, terwijl het in delen van Mexico en het zuiden van de VS juist droger was dan gemiddeld. In andere delen van de wereld, waaronder het zuiden van Afrika, Centraal-Azië en het zuidoosten van China bijvoorbeeld, was ook natter dan gemiddeld. Ook voor het zee-ijs rond Antarctica was oktober de 6de maand op rij waarin een laagte-record voor de tijd van het jaar gemeten werd. De hoge temperaturen zijn het gevolg van de uitstoot van broeikasgassen door de verbranding van fossiele brandstoffen in combinatie met weerfenomeen El Niño; door NOS Nieuws. https://nos.nl/artikel/2497052-oktober-brak-opnieuw-warmterecord-en-niet-zo-n-beetje-ook

11 08 Op een decemberdag in 2015 kwamen 151 regeringen in Parijs overeen om hun uitstoot sterk te verminderen om de klimaatverandering onder de 2ºC te houden en maximaal te streven naar 1,5ºC. Een doorbraak: de wereld hield zo de hoop levend om de ergste gevolgen van de klimaatverandering te vermijden. Maar 8 jaar later blijkt de uitstoot van fossiele brandstoffen hoger dan ooit. En die uitstoot zal blijven groeien, blijkt vandaag uit de energieplannen van de 20 grootste landen, die fossiele brandstoffen leveren. Geen enkel land heeft concrete plannen om zijn productie van gas, olie of steenkool in lijn te brengen met het Klimaatakkoord van Parijs. Integendeel: ze blijven de productie van fossiele brandstoffen volop steunen. Ze plannen 110% meer te produceren dan wat maximaal mogelijk is om de klimaatverandering te beperken tot 1,5ºC. [Ook; GjH] Landen, die zichzelf opwerpen als klimaatkampioen, verraden de geest van Klimaatakkoord van Parijs en zwengelen de klimaatcrisis aan met een verhoogde productie van fossiele brandstoffen. Er is dringend nood aan een bindend internationaal akkoord om die productie terug te dringen; door Inter Press Service. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/11/08/landen-plannen-tweemaal-zoveel-steenkool-olie-en-gas-als-klimaatakkoord-toelaat/

11 11 Sinds 2003 vormt het ETS de speerpunt van het Europese klimaatbeleid ten aanzien van de grootste uitstoters van broeikasgassen. Elk jaar verlaagt de EU het aantal emissierechten, waardoor bedrijven samen steeds minder CO2 kunnen uitstoten. Met de uitstoothandel is een nieuwe markt in het leven geroepen, waaruit sommige bedrijven flink munt slaan. De Europese Unie reageerde hierop met drie aanpassingen: 1. een snellere vermindering van de hoeveelheid emissierechten op de ETS-markt; 2. een afschaffing van de gratis rechten die worden toegewezen aan de grootste uitstoters van broeikasgassen en deze vervangen door een koolstofbelasting aan de Europese grenzen; 3. de oprichting van een 2de koolstofmarkt, ETS2 voor het huishoudelijk verbruik van benzine, diesel, gas en stookolie. Dit zou een gezin jaarlijks zo’n € 243 kosten. De Europese Unie heeft er dus voor gekozen om in naam van het klimaat de marktlogica verder te ontwikkelen. De grote vervuilers kunnen rustig de regels verder naar hun hand zetten en zichzelf blijven verrijken. En werkende mensen en hun gezinnen zullen opdraaien voor de vervuiling, die wordt veroorzaakt door de fossiele brandstofreuzen; door Caitlin De Muer. https://lavamedia.be/de-europese-koolstofmarkt-van-vervuiler-betaalt-naar-werknemer-betaalt/

11 12 Met zo’n 85.000 mensen werd vandaag de grootste klimaatmars in de Nederlandse geschiedenis gehouden. Demonstranten hadden zelfgemaakte borden, spandoeken en vlaggen bij zich met daarop teksten als ‘In 2050: papa wat zijn bomen?’, ‘Klimaatmars niet plezant? Wonen op Mars is pas irritant!’ en ‘Tilburg aan zee? Nee!’. De woordvoerder van de politie vindt dat het ‘buitengewoon goed’ is gegaan, de menigte was ‘beheersbaar en controleerbaar’. Een van de deelnemers was de Zweedse klimaatactivist Greta Thunberg; door de nieuwsredactie van NU. https://www.nu.nl/binnenland/6289415/klimaatmars-trekt-85000-mensen-politie-amsterdam-prijst-beheersbare-menigte.html

11 15 In 2022 is zo’n 21 miljoen ton plastic in het milieu terechtgekomen. Dat is bijna ⅓ meer dan 10 jaar geleden. Het huidige ‘business as usual’-scenario is dus onhoudbaar. Wanneer deze trend doorzet, leidt dat tot een toename van 50% in de lekkage van macroplastics naar het milieu tegen 2040: jaarlijks 30 miljoen ton plastic voor het milieu, waarvan 9 miljoen ton in de oceanen terecht zou komen; door Inter Press Service. https://www.mo.be/nieuws/natuur-kreeg-vorig-jaar-21-miljoen-ton-plastic-afval-te-verwerken

11 16 Voor het eerst zit er in de geschiedenis van de mensheid 1,5x zoveel CO2 in de lucht als voor het industriële tijdperk. De laatste keer dat de CO2-concentratie zo hoog was, was miljoenen jaren geleden toen het op aarde gemiddeld 2 à 3ºC warmer was. De zeespiegel stond toen 10 tot 20 meter hoger dan nu. Vorig jaar steeg de CO2-concentratie minder snel dan het jaar daarvoor en dan het gemiddelde over de afgelopen 10 jaar, maar dat heeft waarschijnlijk vooral te maken met natuurlijke variaties, zoals de opname van CO2 door de oceanen; de uitstoot van CO2 door menselijk handelen bleef onverminderd hoog. Ondanks tientallen klimaatconferenties, duizenden pagina’s aan rapporten en decennia van waarschuwingen door wetenschappers gaat het nog steeds verkeerd; door Jeroen Kraan. https://www.nu.nl/klimaat/6289719/hoeveelheid-broeikasgassen-in-de-lucht-blijft-records-breken.html

11 16 Activisten van het GrowthKills-collectief verstoorden woensdag 15 november om 15 uur het “re-use vs recycle”-panel op de jaarlijkse Sustainability Future Week van Politico in Brussel. Zij riepen dat ze daar waren om de hypocrisie aan te klagen van een conferentie over duurzaamheid, die gesponsord wordt door bedrijven als Amazon, Bayer, Coca-Cola, McDonalds en Plastics Europe (Europa’s grootste lobby voor de plasticindustrie). Volgens hen is Politico’s conferentie niets meer dan een excuus voor ’s werelds grootste vervuilers om meer dan ooit te vervuilen zonder echt van koers te veranderen. ‘Groene groei’ vereist een absolute, permanente, voldoende snelle en wereldwijde ontkoppeling van alle milieudruk, die nog nooit ergens op aarde is bereikt. Als je gelooft in groene groei, dan ligt de bewijslast bij jou, waarbij zij verwijzen naar een rapport van het European Environmental Bureau. #GrowthKills roept de Europese Commissie op om de volgende urgente maatregelen te nemen: Schaf het BBP af als de belangrijkste beoordeling van de levensstandaard en vervang het door een geschikte welzijnsindicator. Laat vervuilende bedrijven betalen voor de werkelijke kosten van de milieuschade, die ze veroorzaken; te beginnen met het afschaffen van alle overheidssubsidies, die ze ontvangen. De consumptie van niet-duurzame producten, zoals korteafstandsvluchten en rundvlees aan banden leggen of verbieden. Maak voor hulpbronnen, die essentieel zijn voor het welzijn van burgers zoals transport en water, collectieve (gemeenschappelijke) bedrijven waardoor onze levensstandaard behouden blijft met minder inefficiënt dubbel individueel eigendom. En richt een burgervergadering op voor de ecologische transitie met wetgevende macht; door Extinction Rebellion. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/11/16/fck-gdp-milieuactivisten-verstoren-de-politico-sustainable-week/

11 16 Het argument dat ‘er nog twijfel is’ en dat ‘verdere studies’ nodig zouden zijn, een aanpak die vooral bijval vindt in de VS waar men het voorzorgsprincipe niet toepast, is de beproefde methode om het gebruik van glyfosaat in de EU opnieuw gedurende 10 jaar toe te staan. De tabaklobby wist op die manier de kankerverwekkende werking van tabak lang te ontkennen, ook al waren die effecten reeds in de jaren ’30 bekend. Een gelijkaardige campagne wordt nog steeds gevoerd door de lobby van de energiebedrijven. Die weten al sinds de jaren ’70 wat de gevolgen van fossiele brandstoffen zijn voor het klimaat. Glyfosaat is een hoogstwaarschijnlijk kankerverwekkend breedspectrumherbicide, wat betekent dat het tegen zowat alle éénjarige grassen en onkruiden werkt en zodoende de biodiversiteit ernstig bedreigt; door Lode Vanoost. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/11/16/groen-europese-commissie-verlengt-glyfosaat-10-jaar-tegen-alle-adviezen-in/

11 22 De Nederlandse basis-metaalindustrie, met de Tata steel in IJmuiden als verreweg het grootste bedrijf, sloot in 1992 een milieuconvenant met de Rijksoverheid. De sector beloofde de uitstoot van vervuilende stoffen sterk terug te dringen. Per stof werden doelen gesteld voor de uitstoot in 2000 en 2010. In veel gevallen moest de uitstoot met 90% of meer omlaag. De beoogde uitstoot van stikstofoxiden voor het jaar 2010 was voor de hele sector 880 ton, maar Tata is jaarlijks nog altijd ‘goed voor’ meer dan 5.000 ton stikstofuitstoot. De zwaveluitstoot voor 2010 was 1.600 ton, maar Tata Steel stoot jaarlijks nog meer dan 2.700 ton uit; door Jeroen Kraan. https://www.nu.nl/tatasteel/6290642/tata-steel-houdt-zich-nog-altijd-niet-aan-vergeten-milieuafspraken-uit-1992.html

11 28 Fossiele brandstoffen afbouwen is ‘cruciaal’ en ‘onvermijdelijk’. Een paar jaar geleden was zo’n uitspraak door de ceo van een groot oliebedrijf nog moeilijk voor te stellen. Dat Sultan Al Jaber, ceo van het staatsoliebedrijf van Abu Dhabi en voorzitter van klimaatconferentie COP28, deze uitspraak heeft gedaan in de aanloop naar COP28 toont aan hoe ver het debat is opgeschoven sinds het Klimaatakkoord van Parijs. We kunnen de klimaatcatastrofe niet aanpakken zonder de onderliggende oorzaak aan te pakken: onze afhankelijkheid van fossiele brandstoffen. Zijn bedrijf pompt zo’n 3 miljoen olievaten op per dag. Het doel is om die productie op te schroeven naar 5 miljoen per dag in 2030. Voor die groeiplannen is $ 150 biljard voorzien. Een fractie daarvan, $ 15 miljard, is voor het verminderen van de uitstoot van de oliewinning, dat gaat dan nog maar over de winning, niet over het product; door Inter Press Service en Karin Swiers. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/11/28/het-hete-hangijzer-van-komende-klimaattop-uitfasering-van-fossiele-brandstoffen/
en https://mtsprout.nl/impact/duurzaamheid/cop28-dubai-sultan-al-jaber

11 28 Vanaf zo’n 12.000 jaar geleden leefde de mens in een opmerkelijk stabiel klimaat. De hele periode, die we kennen, bleef de CO2-concentratie tussen de 260 en 280 ppm. Tot aan de industriële revolutie. Vanaf dat moment zette zich een stijging in. En die ging vooral de laatste halve eeuw heel snel. In 1988 noteerden wetenschappers 350 ppm. In 2014 overschreden we de 400 ppm. En nu lijkt het er sterk op dat we binnenkort 420 ppm (moeten) optekenen. De in het Parijsakkoord (2015) afgesproken maximale temperatuurstijging van rond de 1,5°C is geen lukraak politiek compromis. Het is bedoeld om het ergste (een verdergaande, oncontroleerbare opwarming) te vermijden. Om de op elkaar inwerkende ‘kantelpunten’ en verergerende feedback loops zo veel als mogelijk voor te blijven, want klimaatwetenschappers wijzen er al tientallen jaren dat dan een dominostenen-effect zich gaat manifesteren en cascade-mechanismes; door Lode Buelens. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/11/28/waarom-je-de-klimaaturgentie-niet-opzij-kan-parkeren/

12 01 De CO2-concentratie in 2023 is nog nooit zo hoog geweest, het wordt het warmste jaar ooit gemeten en de zeespiegelstijging in 2023 is ook nog nooit zo hoog geweest. We lopen het risico dat het niet gaat lukken om onze gletsjers te redden en om de stijging van de zeespiegel te beteugelen. We kunnen niet meer terugkeren naar het klimaat van de 20ste eeuw, maar we zouden nu moeten handelen om de risico’s van een steeds onherbergzamer klimaat in deze en de komende eeuwen te beperken; door Inter Press Service. https://www.mo.be/nieuws/2023-verbrijzelt-alle-klimaatrecords
12 02 Aangezien we te maken hebben met sterk-klimaatbeleidsremmende lobby’s (agro-business, fossiel, nucleair, …, en hun financiers) zullen de demonstraties voor een klimaatpositief beleid moeten worden opgevoerd. Ten eerste moeten bij overheden de juiste klimaatdoelen vooropgesteld worden. ‘Klimaatneutraliteit’ is geen doel, maar slechts een omslagmoment naar het werkelijke doel om massaal het aandeel broeikasgassen in de atmosfeer te verminderen. Ten tweede dienen acties opgezet te worden, die ingaan tegen de belangen van de grote lobby’s en hun financiers, die positief klimaatbeleid onmogelijk maken of afremmen. En ten derde woeten we de oprichting van een ‘Internationaal Tribunaal voor Klimaat en Milieurechtvaardigheid’ ondersteunen, dat bedrijven en overheden kan aanklagen en bestraffen (naar een idee van het ‘peoples agreement’ uit 2010); door Marc Alexander. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/12/01/cop28-klimaatbeleid-moet-grondig-anders-hoe-versnellende-opwarming-omkeren/
12 02 Dat politici het Belgische klimaatarrest naast zich neer leggen, verbaast eigenlijk niemand. Misschien is dat wel het meest verbazingwekkende: dat we er met z’n allen aan gewend geraakt zijn dat onze overheden hun zorgplicht niet nakomen; door Seppe De Meulder. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/12/02/klimaatarrest-ik-kan-niet-zeggen-dat-ik-in-shock-ben/
12 05 De wereldwijde CO2-uitstoot door het gebruik van fossiele brandstoffen is dit jaar opnieuw gestegen met 1,1% tegenover het vorige recordjaar 2022, zo blijkt uit een rapport dat is voorgelegd aan de klimaattop in Dubai. Dat kan betekenen dat het koolstofbudget om onder de 1,5ºC te blijven binnen 7 jaar opgesoupeerd is; door Inter Press Service. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/12/05/ondanks-alle-klimaatplannen-uitstoot-breekt-dit-jaar-alweer-records/

12 06 De Nederlandse tak van Shell haalde met minimaal € 2,1 miljard per jaar de meeste Nederlandse ‘fossiele subsidies’ binnen. Dow Benelux volgt met minimaal € 1,6 miljard per jaar. Bij Yara Sluiskil gaat het om € 1,2 miljard per jaar. Deze bedrijven boekten de afgelopen jaren grote winsten, en de meeste profiteerden van de energiecrisis. Deze miljarden zijn overigens “slechts het topje van de ijsberg” als het gaat om subsidies die de klimaatcrisis verergeren. Eerder dit jaar bleek al dat de Nederlandse overheid jaarlijks € 40 tot 46 miljard aan fossiele subsidies besteedt; door de economieredactie van NU. https://www.nu.nl/klimaat/6292835/tien-nederlandse-bedrijven-krijgen-bijna-9-miljard-euro-aan-fossiele-subsidies.html

12 14 Het echte gevaar van de uiteindelijke positief bestempelde uitkomst van ‘COP28’ is dat het lijkt alsof er iets is bereikt, maar het enige dat na 28 jaar is bereikt, is een tandeloze verklaring van het voor de hand liggende: we moeten afstappen van fossiele brandstoffen. Er zijn geen beloften gedaan om fossiele brandstoffen volledig uit ons leven te bannen en de deelnemers misten de kans om zich ertoe te verbinden klimaat- en natuurrampen parallel aan te pakken; door Inter Press Service en WWF België. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/12/13/historisch-of-teleurstellend-klimaatakkoord-dubai-oogst-gemengde-reacties/ en https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/12/14/cop28-het-begin-van-het-einde-van-fossiele-brandstoffen-tijdperk-maar-gemiste-kansen/

12 14 Ondanks alle retoriek is de verslaving aan fossiele energie bijzonder groot. In 2023 zullen de wereldwijde investeringen in groene energie $ 1.700 miljard bedragen. Mocht dat veel lijken: de winsten in de gas- en olieïndustrie bedragen $ 4.000 miljard en de subsidies voor fossiele brandstoffen $ 7.000 miljard. Voor elke dollar, die de fossiele industrie uitgeeft aan exploratie en gas- en olieboringen, gaat 4 cent naar groene energie en koolstofopvang samen. De fossiele sector is een miljardenindustrie en binnen ‘ons’ kapitalisme gaat winst – ondanks urgentie – boven het behoud van leefbaarheid op aarde. De BBC meldde dat de Verenigde Arabische Emiraten de klimaattop gebruikt heeft om gas- en olie-overeenkomsten te sluiten. In de VS claimt Joe Biden het leiderschap op klimaatvlak, maar daar is een stijging van het aantal olieboorvergunningen verstrekt, waardoor de productie van gas en olie in de VS nu een recordniveau bereikt heeft. In Noorwegen maakte Offshore Norway op 13 december bekend dat de investeringen in de gas- en oliesector volgend jaar met 9% zullen stijgen tot bijna 22 miljard dollar. De VN heeft berekend dat zelfs als alle landen al hun beloften nakomen, de planeet afstevent op een temperatuurstijging van 2,5 tot 2,9°C; de grens van 1,5°C zal naar verwachting rond 2034 bereikt worden. De rijkste 1% stoot evenveel CO2 uit als de 5 miljard armste mensen op aarde. De afgelopen 270 jaar zijn Europa en Noord-Amerika verantwoordelijk voor meer dan 70% van de geaccumuleerde uitstoot van CO2. Vandaag bedraagt totale officiële ontwikkelingshulp minder dan 10% van de kosten voor de benodigde energietransitie; door Marc Vandepitte. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/12/14/wist-je-dat-vervelende-feiten-over-cop28/

12 14 Het klimaatakkoord uit Dubai is historisch, want voor het eerst gaat het niet over de uitstoot van CO2, maar over de productie ervan en over de economie. Hoewel er geen sprake is in het akkoord van het ‘uitfaseren van fossiele brandstoffen’, staat er concreet in dat ‘ze’ tegen 2050 naar netto-nuluitstoot willen; dat is ook voor het eerst. Het kan natuurlijk altijd beter, het is niet ideaal, maar er is een akkoord mèt voor het eerst die belangrijke punten erin. Ook over de wetenschap achter de temperatuurstijging met 1½ºC is de tekst duidelijk. Dat is een heel sterk punt van dit akkoord: het wordt beschreven als een vaststaand feit, en er staat dat we ons moeten laten leiden door de wetenschap; door Valérie Trouet, geïnterviewd door Ilse Boeren. https://www.eoswetenschap.eu/natuur-milieu/het-tweede-beste-moment-om-actie-te-ondernemen-nu

Media en Social media
6 26 Alle medewerkers van onze nieuwsmedia ondervinden grote druk vanuit elke mogelijke hoek (aandeelhouders, collega’s, leidinggevenden, lezers, mediapersoonlijkheden, bij reclame betrokken bedrijven) en op elk niveau. Een kritiekloos en ontspannen ‘Leve de status quo’ dient aldoende het motto van het nieuws te zijn. Journalisten die verontrusten houden hun werk niet vol of worden ontslagen. Dat verklaart waarom de medewerkers van Westerse media zich niet gedragen als onafhankelijke nieuwsgaarders, maar veeleer als reputatie-managers van een Westerse imperium; propagandisten van de machthebbers. Ze gedragen zich niet alleen zo, ze zijn het vaak ook; door Caitlin Johnstone, vertaald door Ronald Decelle. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/07/26/15-redenen-waarom-medewerkers-van-massamedia-zich-als-propagandisten-gedragen/

8 11 De inlichtingendiensten CIA en FBI bewerken artikelen op Wikipedia en houden het onder toezicht. Dat liet medeoprichter van Wikipedia Larry Sanger weten. Hij vertelde dat het platform, dat hij hielp creëren, een ‘controle-instrument’ is geworden van Amerikaanse inlichtingendiensten en hij beschuldigt die diensten ervan om de site te gebruiken voor een ‘informatieoorlog’. Sanger vertelde dat computers van de CIA en FBI al in 2008 werden gebruikt om Wikipedia-artikelen te bewerken. Vanaf CIA-computers werden talloze artikelen bewerkt; zo werd bijvoorbeeld het aantal slachtoffers uit de oorlog in Irak verwijderd. Vanaf een FBI-machine werden lucht- en satellietbeelden van de VS-gevangenis in Guantanamo Bay in Cuba verwijderd. Sanger zei: “De inlichtingendiensten betalen de meest invloedrijke mensen om hun agenda door te drukken, waar ze meestal al mee op één lijn zitten, of ze ontwikkelen hun eigen talent binnen de inlichtingengemeenschap, leren hen het Wikipedia-spel en pushen hen, met hun eigen mensen, te zeggen wat zij wilden zeggen”.
Eerder dit jaar onthulde Elon Musk, de eigenaar van X (voorheen Twitter), documenten waaruit bleek dat de voormalige leidinggevenden van het platform samenwerkten met de FBI om inhoud te verwijderen, die de FBI wilde verbergen. Documenten bewezen ook dat Twitter het VS-leger hielp bij online-beïnvloedingscampagnes en ‘anti-Oekraïense verhalen’ censureerde.
In dezelfde lijn heeft Meta-CEO Mark Zuckerberg toegegeven dat Facebook, het grootste sociale mediaplatform ter wereld, na een verzoek van de FBI informatie censureerde, die de verkiezingscampagne van Joe Biden in 2020 zou kunnen schaden; door Mark Vandepitte. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/08/11/wist-je-dat-de-cia-wikipedia-modereert/ Eerste onderwerp.

8 30 Wij leven in informatiemaatschappijen. Wij zijn globalisten. Nog nooit zijn we bewuster, meer in contact en beter verbonden geweest. Zijn we dat? Of leven we in een mediamaatschappij waar hersenspoeling geniepig en meedogenloos is, en de perceptie wordt gefilterd op basis van de behoeften en leugens van de macht van bedrijven en de staat? De Verenigde Staten van Amerika domineren de media in heel de Westerse wereld. Alle mediabedrijven uit de top 10 op één na zijn gevestigd in Noord-Amerika. Het internet en sociale media – Facebook, Google, Twitter– zijn grotendeels eigendom van en gecontroleerd door Amerika.
Tijdens mijn leven, laat de 92 jaar oude John Pilger weten, hebben de VS meer dan 50 regeringen omvergeworpen of geprobeerd ze te laten vallen, voornamelijk democratieën. Het heeft democratische verkiezingen in 30 landen gemanipuleerd. Het bombardeerde de bevolking van 30 landen. Het heeft geprobeerd de leiders van 50 landen te vermoorden. Het bevocht bevrijdings-bewegingen in 20 landen. De omvang en de schaal van deze slachtingen worden grotendeels noch gerapporteerd noch onderkend; en de verantwoordelijken blijven binnen de Anglo-Amerikaanse politiek aan de macht.
In onze systemen van bedrijfsdemocratie is oorlog een economische noodzaak, het perfecte huwelijk tussen overheidssubsidies en particuliere winst: socialisme voor de rijken, kapitalisme voor de armen. De dag na 11 september stegen de aandelenkoersen van de oorlogsindustrie enorm. Tegenwoordig hebben de meest winstgevende oorlogen hun eigen merk. Ze worden ‘eeuwige oorlogen’ genoemd: Afghanistan, Irak, Jemen, Libië, Palestina en nu Oekraïne. Ze zijn allemaal gebaseerd op een hoop leugens. Irak is het meest berucht, met zijn massavernietigingswapens, die niet bestonden. De vernietiging van Libië door de NAVO in 2011 werd gerechtvaardigd door een bloedbad in Benghazi, dat niet heeft plaatsgevonden. Afghanistan was een handige wraakoefening voor 9/11, een oorlog die niets te maken had met de Afghanen. Tegenwoordig is het nieuws uit Afghanistan hoe slecht de Taliban zijn, maar we horen niets over de diefstal van $ 7 miljard door president Joe Biden die daar een wijdverbreid lijden veroorzaakt. Onlangs heeft de National Public Radio uit Washington twee uur besteed aan Afghanistan waarvan 30 seconden aan de hongerende bevolking.
Tijdens de top in Madrid in juni heeft de NAVO, die wordt gecontroleerd door de VS, een strategisch document aangenomen, dat het Europese continent militariseert en het vooruitzicht op oorlog met China en Rusland doet toenemen. Het stelt voor om in meerdere domeinen nucleair bewapende concurrenten te bevechten. Met andere woorden: het stelt voor om het risico op een atoomoorlog te vergroten. Er staat: “De uitbreiding van de NAVO is een historisch succes geweest.” Pilger heeft dat vol ongeloof gelezen. Een maatstaf voor dit “historische succes” is de oorlog in Oekraïne, waarvan het nieuws meestal geen nieuws is, maar een eenzijdige litanie van chauvinisme, verdraaiingen en weglatingen. Hij heeft een aantal oorlogen gerapporteerd en heeft naar zijn zeggen nog nooit zulke algemene propaganda gekend. In februari viel Rusland Oekraïne binnen als reactie op bijna 8 jaar van criminele vernietiging en moorden in de Russischtalige regio Donbas, grenzend aan Rusland. In 2014 sponsorden de Verenigde Staten een staatsgreep in Kiev, waardoor de democratisch gekozen, Russisch vriendelijke president van Oekraïne, werd afgezet en een opvolger werd geïnstalleerd waarvan de Amerikanen duidelijk maakten dat dit hun mannetje was. De afgelopen jaren zijn in Polen, Slovenië en Tsjechië Amerikaanse raketten geïnstalleerd, vrijwel zeker gericht op Rusland, vergezeld van valse garanties die teruggaan tot de ‘belofte’ van James Baker aan Gorbatsjov in februari 1990 dat de NAVO nooit verder dan Duitsland zou uitbreiden. Oekraïne is nu de frontlinie. De NAVO heeft feitelijk het grensgebied bereikt waar Hitlers leger in 1941 doorheen stormde, waardoor in de Sovjet-Unie ruim 23 miljoen mensen om het leven kwamen.
Afgelopen december stelde Rusland een verreikend veiligheidsplan aan Europa voor. Dit werd in de Westerse media afgewezen en bespot. Wie heeft de voorstellen gelezen? Op 24 februari dreigde de Oekraïense president Volodymyr Zelensky atoomwapens te ontwikkelen tenzij Amerika Oekraïne zou beschermen en bewapenen. Daarna op dezelfde dag viel Rusland Oekraïne binnen – volgens de Westerse media ‘een niet uitgelokte daad van aangeboren schande’. De geschiedenis, de leugens, de plechtige overeenkomsten over de Donbass in Minsk, de vredesvoorstellen; niets telde meer. Op 25 april vloog de Amerikaanse minister van Defensie generaal Lloyd Austin naar Kiev en bevestigde dat het Amerikaanse doel was om de Russische Federatie te vernietigen; het woord dat hij gebruikte was ‘verzwakken’. Amerika had de proxy-oorlog gekregen die het wilde, gevoerd door een door Amerika bewapende en gefinancierde en vervangbare pion. Niets hiervan werd aan het Westerse publiek uitgelegd.
De Russische invasie van Oekraïne is moedwillig en onvergeeflijk. Het is een misdaad om een soeverein land binnen te vallen. Er zijn geen ‘maar’s’, behalve één: wanneer begon de huidige oorlog in Oekraïne en wie begon ermee? Volgens de Verenigde Naties zijn tussen 2014 en dit jaar ongeveer 14.000 mensen omgekomen in de burgeroorlog die Kiev in de Donbas heeft gevoerd. Veel van de aanslagen werden uitgevoerd door neonazi’s. Bekijk een ITV-reportage van mei 2014 van de ervaren verslaggever James Mates, die samen met burgers in de stad Marioepol wordt beschoten door het Oekraïense Azovbataljon. In dezelfde maand werden tientallen Russisch sprekende mensen levend verbrand in een vakbondsgebouw in Odessa, belegerd door fascistische lieden, te weten de volgelingen van de antisemitische fanaticus en nazi-collaborateur Stephen Bandera. De New York Times noemde de misdadigers daarentegen ‘nationalisten’.
“De historische missie van onze natie op dit kritieke moment”, zei Andrej Biletski, oprichter van het Azovbataljon, “is om de blanke rassen van de wereld te leiden in een laatste kruistocht voor hun overleving, een kruistocht tegen de door de Semieten geleide Untermenschen.” Sinds februari heeft een campagne van zelfbenoemde ‘waarnemers’ (meestal gefinancierd door de Amerikanen en Britten) geprobeerd de absurditeit in stand te houden dat de neonazi’s in Oekraïne niet bestaan. Geretoucheerd, een term die ooit werd geassocieerd met de zuiveringen van Joseph Stalin, is een instrument geworden van de reguliere journalistiek. In minder dan 10 jaar is daarnaast ook een ‘goed’ China verdwenen en vervangen door een ‘slecht’ China, van ‘de werkplaats van de wereld’ tot ‘een ontluikende nieuwe Satan’.
Veel van deze propaganda vindt zijn oorsprong in de VS en wordt doorgegeven via proxy’s en ‘denktanks’, zoals het beruchte Australian Strategic Policy Institute, de stem van de wapenindustrie, en door ijverige journalisten zoals Peter Hartcher van de Sydney Morning Herald. die degenen die de Chinese invloed verspreidden, bestempelde als ‘muggen, mussen, ratten en vliegen’, en opriep tot het ‘uitroeien van dit ongedierte’. Nieuws over China in het Westen gaat vrijwel uitsluitend over de dreiging vanuit Peking. Buiten beeld blijven de 400 Amerikaanse militaire bases die het grootste deel van China omringen, een gewapende ketting die reikt van Australië tot de Stille Oceaan en Zuidoost-Azië, Japan en Korea. Het Japanse eiland Okinawa en het Koreaanse eiland Jeju zijn geladen kanonnen die regelrecht op het industriële hart van China zijn gericht. Een functionaris van het Pentagon omschreef dit als een ‘strop’.
Zolang ik mij kan herinneren, aldus Pilger, is de berichtgeving over Palestina verkeerd. Voor de BBC is er een ‘conflict tussen twee verhalen’. De langste, meest wrede en wetteloze militaire bezetting in de moderne tijd is onbespreekbaar. De getroffen bevolking van Jemen bestaat nauwelijks. Terwijl de Saoedi’s hun Amerikaanse clusterbommen laten regenen, terwijl Britse adviseurs samenwerken met de Saoedische officieren die de doelwitten kiezen, worden meer dan een half miljoen kinderen geconfronteerd met hongersnood. Deze hersenspoeling door weglating kent overigens een lange geschiedenis. De slachting van de Eerste Wereldoorlog werd verzwegen door verslaggevers, die werden geridderd vanwege hun volgzaamheid en die dit in hun memoires opbiechten. In 1917 vertrouwde de redacteur van de Manchester Guardian, CP Scott, premier Lloyd George toe: “Als mensen echt [de waarheid] zouden kennen, zou de oorlog morgen worden gestopt, maar ze weten het niet en kunnen het niet weten.”
De weigering om gebeurtenissen en mensen ook te zien, zoals die in andere landen worden gezien, is een mediavirus in het Westen, net zo slopend als Covid-19. Het is alsof we de wereld door een eenzijdige spiegel zien, waarin ‘wij’ goed zijn en ons moreel juist gedragen en ‘zij’ kwaadaardig zijn en onbetrouwbaar. Het is een diep-imperialistische visie. De geschiedenis, die in China en Rusland leeft, wordt zelden uitgelegd en zelden begrepen. Vladimir Poetin is Adolf Hitler. Xi Jinping is Fu Man Chu. Epische prestaties, zoals de uitroeiing van de bittere armoede in China, zijn nauwelijks bekend. Hoe pervers en smerig is dit. Wanneer zullen we onszelf toestaan het te begrijpen?
De afgelopen jaren zijn enkele van de beste journalisten uit de mainstream media verdwenen. ‘Defenestratie’ is het gebruikte woord. De ruimtes die ooit voor buitenbeentjes open stonden, voor journalisten die tegen de stroom in gingen, voor waarheidsvertellers, zijn gesloten. Het geval van Julian Assange is hiervan het meest schokkend. Toen Assange een prijs kon winnen voor de Guardian, de New York Times en andere zelfingenomen “kranten die er toe doen”, werd hij gevierd. Toen de duistere staat bezwaar maakte en de vernietiging van harde schijven en de moord op Assange’s karakter eiste, werd hij tot een publieke vijand gemaakt. Nu noemt president Biden hem een ‘hi-tech terrorist’. Hillary Clinton vroeg: “Kunnen we niet gewoon een drone op deze man afsturen?”
Wanneer gaan echte journalisten opstaan? Er bestaat al een inspirerende samizdat op internet: Alborada, Consortium News, CounterPunch, Declassified UK, Electronic Intifada, ICH, Independent Australia,, Max Blumenthal’s Grayzone, Media Lens, Mint Press News, WSWS, ZNetGlobetrotter. En wanneer zullen schrijvers opstaan, zoals ze dat deden tegen de opkomst van het fascisme in de jaren dertig? Wanneer zullen filmmakers opstaan, zoals ze dat in de jaren veertig deden tegen de Koude Oorlog? Wanneer zullen satirici opstaan, zoals een generatie geleden? Wordt het, na 82 jaar ondergedompeld te zijn in een diep bad van rechtschapenheid, de officiële versie van de laatste wereldoorlog, niet eens tijd dat degenen die de zaken eerlijk moeten houden, hun onafhankelijkheid uitroepen en de propaganda decoderen? De urgentie vindt Pilger nu groter dan ooit; door John Pilger via De Wereld Morgen, vertaald door Willem Royaards. Zie ook 8 11, dat hier heel goed op aan sluit. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/08/30/de-lammeren-het-zwijgen-opleggen-hoe-propaganda-werkt/

9 14 Naomie Klein in haar nieuwe boek “Dubbelganger, een reis naar de spiegelwereld” (2023), uitgegeven door De Geus in Amsterdam en vanaf 11 oktober a.s. in het Nederlands: “Wanneer journalisten belangrijke waarheden uit de weg gaan uit angst dat hun publiek niet met complexe waarheden kan omgaan, verijdel je daarmee geen complotten, maar dan voed je ze (…) Complotdenkers hebben weliswaar ongelijk over de feiten, maar naar gevoelens zitten ze vaak wel degelijk goed (…): het gevoel dat elke vorm van menselijke ellende de winst van een ander reflecteert, het gevoel te worden uitgebuit, het gevoel dat belangrijke waarheden worden verborgen ‘verzwegen’, zou ik zeggen; GjH, omdat de samenleving is ingericht ten nadele van de meerderheid worden mensen wel degelijk bedonderd. Maar omdat ze geen inzicht hebben in de fundamentele kapitalistische winstdrang blijven velen geloven dat er achter de schermen een kliek van ongeëvenaarde snode individuen dat aan de touwtjes trekt.” En terwijl de gedeelde werkelijkheid om ons heen in brand staat, zijn we gevlucht in een digitaal dubbelleven dat ons de energie ontneemt om de bewoonbaarheid van de aarde te bewerkstelligen. Met dit zelfkritisch boek over politieke fragmentatie probeert Klein de vinger te leggen op de krachten, die mensen wegtrekken van constructieve politiek. Haar boek legt verbanden tussen onze verdeelde politiek en de kapitalistische druk tot personal branding. Maar het boek is vooral een waarschuwing aan de linkerzijde, want niet alleen Klein zelf heeft een dubbelganger, ook de linkse wereld waartoe ook zij behoort heeft er een. Ze maakt in dit boek duidelijk hoe links door de rechterzijde wordt ingehaald en zelfs wordt overgenomen; door Frederik Polfliet. https://www.apache.be/2023/09/14/naomi-klein-progressief-stilzwijgen-over-onrechtvaardigheid-van-kapitalisme-voedt

9 18 In de media wordt de echte oorzaak van de twee Libische dambreuken verzwegen: de NAVO-oorlog, waartoe Barack Obama het bevel gaf. Het resultaat daarvan is dat grote delen van het land vandaag nog steeds onder een brutaal bestuur van islamitische fanatici vallen, die zich konden bewapenen met de voorraden van het Libische leger en met wapens, die ze via de CIA en Mossad konden kopen. Het uiteenvallen van Libië heeft door de toestroom van die gewapende islamitische Libische bendes vervolgens Burkina Faso, Mali, Niger, Nigeria en Tsjaad zwaar getroffen. Libië was een van de best ontwikkelde Afrikaanse landen met een hoge levensstandaard, maar nu, 10 jaar na de oorlog, leven meer dan 400.000 Libiërs nog steeds in interne vluchtelingenkampen. Het uiteenvallen van Libië in 2 ‘gefaalde’ staatjes is geen onbedoeld gevolg van die NAVO-bombardementen. Het was er de bedoeling van. Het enige dat in Libië nu wel goed werkt is de exploitatie van oliebronnen. Dat telt voor het Westen. Uit door WikiLeaks gelekte Franse e-mails blijkt dat Frankrijk zich indertijd ongerust maakte over het feit dat Moammar al-Qadhafi van plan was om de West-Afrikaanse landen een alternatief te bieden voor de toenmalige (en huidige) muntunie met Frankrijk, die deze landen bij hun onafhankelijkheid werd opgedrongen. Dit was de echte ‘misdaad’, waarvoor Libië verwoest moest worden. Deze leider van Libië werd in 2011 na een NAVO-bombardement op zijn konvooi door ‘rebellen’ gedood. De NAVO-oorlog tegen de Libische bevolking is de echte oorzaak van deze ramp met de dammen; door Lode Vanoost. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/09/18/mainstream-media-verzwijgen-de-echte-oorzaken-van-de-ramp-in-libie/

9 23 Ik luister altijd graag naar Kees Boonman, die op zaterdagochtend de politiek van de afgelopen week samenvat. Ik ben het soms hartgrondig met hem oneens, maar hij is een goede journalist, dunkt mij. Dit keer was zijn uitgangspunt dat politieke partijen er zitten om er te zitten en om zo groot mogelijk te worden met de bedoeling in een kabinet het landsbeleid te bepalen. Dat doet mijn beeld van politieke partijen schudden, want ik dacht dat ze er zitten om op basis van een mens- en wereldbeeld de politiek te beïnvloeden; niet ik of wij eerst, maar hoe verbeteren wij de wereld? Dit is de bedoelde uitzending: 2023-09-23-kees-boonman-met-zijn-kijk-op-de-algemene-politieke-beschouwingen

10 16 De Wereld Morgen begint haar berichten over het bloedvergieten in West-Azië tegenwoordig met de tekst “Als je je ‘neutraal’ opstelt tegenover situaties van onderdrukking kies je de kant van de onderdrukker”, aldus Zuid-Afrikaans bisschop Desmond Tutu die in 1984 de Nobelprijs voor de Vrede kreeg. DeWereldMorgen veroordeelt de recente aanvallen van Hamas tegen Israëlische burgers, maar ziet die niet los van 75 jaar staatsterreur van Israël tegen het Palestijnse volk. Het internationaal erkende recht op gewapend verzet tegen een kolonisator is geen vrijbrief voor aanslagen op burgers. Een onderhandelde vrede kan alleen bereikt worden wanneer 75 jaar verdrijving, 46 jaar bezetting, kolonisatie en apartheid en 16 jaar blokkade van Gaza worden erkend als de oorzaken van dit geweld. DeWereldMorgen onderzoekt deze oorzaken, die door de politiek en door mainstreammedia worden verzwegen, onderbelicht of ontkend, om zo een debat te stimuleren dat kan leiden tot onderhandelingen en vrede.

10 17 Vorig jaar toonde een audit bij Meta aan dat het bedrijf de mensenrechten, in het bijzonder de vrijheid van meningsuiting van Palestijnen, had geschonden. Meta verwijderde systematisch Facebook- en Instagram-berichten waarin Palestijnse gebruikers Israëlisch geweld in beeld brachten. Daarnaast houdt Meta een blacklist bij van verboden organisaties en mensen waar disproportioneel veel West-Aziatische-, moslim- en Zuid-Aziatische entiteiten op staan. Zelfs opruiende opmerkingen over Palestijnen van Israëlische kant worden daarentegen wel ongehinderd gecirculeerd op sociale media. Ook de afgelopen dagen werden openlijke oproepen tot genocide en massaal geweld tegen [Palestijnen en] Arabieren gezien op officiële Israëlische sociale media. Die oproepen werden zonder enige consequentie overgenomen door pro-Israël bots en zionistische accounts op platforms zoals X. Ondertussen zijn accounts van Palestijnse journalisten en nieuwsuitzendingen op Instagram en TikTok geschorst, alleen maar omdat ze het nieuws verslaan; door Cassandra Backx. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/10/17/sociale-media-censureren-pro-palestijnse-activisten-in-berichtgeving-over-gaza/

10 18 Israël bombardeerde een door de VN geleide school in centraal Gaza en richtte vervolgens een bloedbad aan in het Al-Ahli ziekenhuis. Het land nam de verantwoordelijkheid van het bloedvergieten op zich, maar veranderde zijn verhaal en bombardeerde vervolgens nog een ziekenhuis. Het Chinese persbureau Xinhua meldde dat het Israëlische leger zijn verhaal had veranderd. “Het Israëlische leger zei dat het doden van honderden mensen in een ziekenhuis in de Gazastrook (…) werd veroorzaakt door een mislukte raket, die werd gelanceerd door de Palestijnse Islamitische Jihad, een militante groepering in Gaza”. Maar dit kan onmogelijk het geval zijn, om verschillende redenen: 1. Geen enkele Palestijnse verzetsgroep in Gaza heeft raketten met een explosiekracht die een heel gebouw in één klap kunnen vernietigen, nooit gehad, 2. De verdedigers van Israël verspreiden ontelbare video’s van ontploffende gebouwen met allerlei commentaar, maar de enige echte video van de bominslag op het hospitaal toont dat een enorm massief en krachtig wapen werd ingezet. Het schril fluitende geluid net voor de inslag is dat van een wapen dat met enorme snelheid komt aangevlogen, een wapen dat met andere woorden telegeleid met volle kracht vliegt tot aan zijn doelwit. Het Palestijnse verzet in Hamas heeft geen strategische telegeleide raketten, enkel ballistische, 3. Diezelfde verdedigers suggereren dat een Palestijnse raket uit koers raakte en een groot munitiedepot raakte in het hospitaal. Laten we even de racistische premisse terzijde dat medisch personeel zou toestaan dat munitie in hun hospitaal wordt geplaatst of toestromende mensen niet zouden duidelijk maken dat het gebouw niet veilig is vanwege een dergelijk munitiedepot. Laten we veronderstellen dat een Palestijnse raket er in zou zijn geslaagd de muren van een depot te doorboren en zo een massieve ontploffing zou hebben veroorzaakt. Dan zou na de eerste explosie nog een reeks secundaire ontploffingen te horen moeten zijn. Die hoor je niet omdat er maar één explosie was – van een enorme raket, 4. Israël heeft zogenaamd een bandopname ontdekt, die een discussie zou bevatten tussen twee leden van de kleine verzetsbeweging Islamic Jihad, die kort na de explosie zouden chatten over deze raketaanval. Dit is hetzelfde Israël dat niets had gemerkt van de voorbereidingen, die naar verluid 2 jaar in beslag hadden genomen voor de uitval van alle Palestijnse verzetsgroepen op 7 oktober (zie voor een andere versie van de feiten 11 08 onder het kopje ‘West Azië). Daarenboven stelt datzelfde Israël bijna onmiddellijk na de aanslagen van Hamas dat het perfect weet ‘waar zij zich schuilhouden’ en alleen die doelwitten viseert. Dit keer had Israël blijkbaar zijn werk goed gedaan en amper één dag later vangen ze al een conversatie op die zou bevestigen dat Islamic Jihad de daders zouden zijn. Vergeet hierbij dat Israël al tientallen jaren ervaring heeft met het verspreiden van valse informatie, zoals onder meer geveinsde nabesprekingen van een ‘geslaagde operatie’, die vervolgens in de schoenen van de Palestijnen werd geschoven, 5. Israël heeft voor deze aanslag meerdere andere hospitalen bedreigd met bombarderen en heeft ook een aantal effectief gebombardeerd, zoals het Al-Dura ziekenhuis en het Indonesische ziekenhuis, met meerdere doden tot gevolg, zij het nog niet op zo’n enorme schaal als nu. Israël heeft daarnaast ook ambulances beschoten, brandweerwagens en andere hulpdiensten, 6. Het Israëlische leger had in zijn eerste verklaring al duidelijk gemaakt dat het de massamoord had veroorzaakt, 7. Israëlische vliegtuigen voerden kort voor het bloedbad ook een aanval uit op een school gerund door de VN, die burgers beschermde, en 8. Het Israëlische leger bleef ziekenhuizen bombarderen, zelfs na het nieuws over het grote bloedbad in het Al-Ahli ziekenhuis. Het Europese Ziekenhuis in Gaza was daar één van. De correspondent van Al Jazeera meldde dat de Israëlische bezettingsmacht de omgeving van het Gaza European Hospital in Khan Yunis, ten zuiden van de Gazastrook, had gebombardeerd. De gulle bereidheid om de verklaringen van het Israelisch leger over te nemen staat in schril contrast met de manier waarop over mogelijke Russische oorlogsmisdaden in Oekraïne wordt bericht. Dan is twijfel onnodig, dan mogen Russische ontkenningen worden genegeerd of tegengesproken, dan is wachten op nader onderzoek overbodig, dan is unanieme verontwaardiging gerechtvaardigd, direct, onmiddellijk. De totaal omgekeerde manier waarop deze gruwelijke oorlogsmisdaad in Gaza wordt weergegeven door de Westerse media is zonder meer beschamend. Dit is geen journalistiek, maar collaboratie aan oorlogsmisdaden. Het opent de deur voor de oorlogsmisdaden van morgen. Israël houdt immers wel degelijk rekening met hoe het Westen (niet de wereld) reageert op hun misdaden. De boodschap van het Westen inclusief hun mainstreammedia is: ga er mee door; door Lode Vanoost, Tineke Bennema in gesprek met Mieke van der Weij en Pieter van der Wielen en door Palestine Chronicle en vertaald door de vertaaldesk van De Wereld Morgen. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/10/18/wat-de-media-weten-maar-niet-durven-zeggen-de-enig-mogelijke-dader-van-het-hospitaal-in-gaza-is-israel/, https://www.nporadio1.nl/fragmenten/nieuwsweekend/c37a1ca2-3922-47b5-a7ba-a9332b71bb39/2023-10-14-gaza-wat-eraan-voorafging-en-hoe-het-verder-gaat en https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/10/18/de-leugen-ontkracht-israel-bombardeerde-het-al-ahli-ziekenhuis-en-wijzigde-nadien-zijn-versie/

10 19 De toestand van de vrije pers in de Westerse wereld blijkt verre van vrij. In feite fungeert deze pers als stenografen voor de militaire klasse om ervoor te zorgen dat de winsten voor [Westerse; GjH] wapenfabrikanten blijven bestaan. Dit is precies waarom we, om door de mist van de oorlog en deze propaganda heen te breken, ons moeten wenden tot onafhankelijke media, die hun principes hebben behouden om de permanente oorlogsstaat en elite ter verantwoording te roepen. Dat is overigens de rol van de journalistiek, zoals gedefinieerd door ons eerste amendement; door Alan Macleod en vertaald door De Wereld Morgen. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/10/19/hoe-media-met-israel-samenwerken-om-gaza-verhaal-onder-controle-te-houden/

10 19 Het bloedbad aan in het Al-Ahli ziekenhuis in Gaza heeft verstrekkende gevolgen voor Israël èn voor de krachtsverhoudingen in de regio. Daarom is het voor Israël, maar ook voor het Westen en de VS, van het allergrootste belang om die imagoschade zoveel mogelijk te beperken. En dat is wat we de voorbije dagen in zo’n beetje alle media hebben gezien. Maar wanneer je een van de meest dichtbevolkte gebieden ter wereld systematisch bombardeert dan kan dat niet anders dan catastrofale gevolgen hebben. 12 Dagen na het begin van de bombardementen werden al 90.000 woningen getroffen, 164 scholen, 51 medische posten of ziekenhuizen, 23 ambulances en 19 gebedshuizen. Sinds het begin van de belegering is het dodenaantal opgelopen tot 3.785 waaronder meer dan 1000 kinderen. Meer dan 12.000 mensen geraakten gewond. Over die vele doden en ook over het feit dat de Gazastrook afgesloten wordt van de toevoer van geneesmiddelen, stroom, voedsel en water was er de voorbije 2 weken in het buitenland, vooral dan in het globale Zuiden, al heel veel verontwaardiging met het bombardement van dat ziekenhuis als verdrietig hoogtepunt. Direct na het bombardement zei een Israëlische legerwoordvoerder laconiek: “We hadden gewaarschuwd om het Baptistenziekenhuis (Al-Ahli) en vijf andere ziekenhuizen te evacueren, zodat Hamas ze niet als toevluchtsoord zou nemen”, maar zodra de draagwijdte van het bloedbad duidelijk werd en er gruwelijke beelden van verminkte lichamen van burgers en kinderen op sociale mediaplatforms en tv-kanalen verschenen, zat Israël met een serieus probleem. Dus werd door het Israëlisch leger en door Washington twijfel gezaaid over de herkomst van de raket. De nieuwszender Al Jazeera heeft de hypothese van het Israëlisch leger, dat het zou gaan om een afgeweken raket van Islamitische Jihad, grondig geanalyseerd en komt tot de conclusie dat het ziekenhuis werd getroffen door een raket nadat de laatste raket vanuit Gaza uit de lucht werd gehaald. Het kan dus niet om die zogenaamde afgeweken raket gaan; door Marc Vandepitte. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/10/19/al-jazeera-weerlegt-israelische-versie-over-gebombardeerd-ziekenhuis-in-gaza/

10 20 Wat zouden onze media berichten wanneer Rusland in Oekraïne deed wat Israël (al 75 jaar) in Palestina doet? Wat zouden onze media berichten wanneer China een steunpakket van $ 100 miljard elders in de wereld zou willen verlenen, zoals president Joe Biden momenteel in een noodaanvraag aan zijn Congres voorlegt? Het zou ach en wee-geklaag opleveren, maar nu Israël doet wat het in Palestina doet en de VS zowel in Israël en Oekraïne ten koste van ongelooflijk veel mensenlevens haar niets ontziende alleenheerschappij behartigt, krijgen deze acties geen commentaar. Gevaarlijk, want met name op buiten Europa zien veel regeringen haarscherp welke hypocrisie het Westen tentoonspreid met haar mond vol over mensenrechten en democratie. https://nos.nl/liveblog/2494252-rusland-cynisch-over-steunpakket-biden-oekraine-zegt-dat-het-meer-atacms-raketten-krijgt

10 20 Uit een media-analyse blijkt dat Nederlandse media de oorlogspropagandataal van Israël kopieren; door Marieke Kuyper. https://www.oneworld.nl/mensenrechten/media-analyse-marieke-kuypers-nederlandse-media-kopieren-taal-israel/

10 23 Nauwelijks aangekondigd kwamen woensdag 18 oktober 5.000 Joods-Amerikanen samen voor een ‘Jews Against Genocide’-manifestatie. Ook in andere steden worden door Joods-Amerikanen spontane acties georganiseerd, omdat zij niet langer accepteren dat hun regering in hun naam het apartheidsregime in Israël steunt. Dat betekent dat de maintream-media, die de oorlogspropaganda van Israël klakkeloos overneemt, steeds minder gelooft wordt; door Lode Vanoost, die zich waarschijnlijk schuldig maakt aan wensdenken, maar ik hoop dat hij gelijk heeft en dat er veel ogen eindelijk open gaan. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/10/23/joods-amerikaanse-solidariteit-met-palestina-in-washington-en-andere-steden-vs/ en beelden van demonstraties, want over heel de wereld zijn miljoenen mensen de straat op gegaan om hun solidariteit te tonen met het Palestijns volk: https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/10/23/miljoenen-mensen-wereldwijd-op-straat-voor-palestina/

10 27 Klopt het wat Israël beweert over 7 oktober jl. en wat door de mainstream-media klakkeloos wordt overgenomen? Er werden inderdaad onschuldige burgers vermoord tijdens de uitval van de gezamenlijke Palestijnse verzetsgroepen, maar uit officiële cijfers blijkt dat de aantallen veel lager zijn dan aanvankelijk door Israël werden opgegeven en dat berichten over een aantal specifieke wreedheden (groepsverkrachtingen en onthoofde baby’s) vals blijken te zijn. Het geven van desinformatie over de aanslag tegen het al-Ahli hospitaal werkt volgens een vaststaand scenario: eerst keihard ontkennen. Daarna verwarring zaaien tot de aandacht is verslapt en de uiteindelijke bekentenis naar pagina 10 verhuist*. Israël heeft reeds een veelvoud aan burgerslachtoffers gemaakt dan het aantal slachtoffers, dat op 7 oktober viel. Daarover blijven de officiële cijfers van de Israëlische overheid afnemen, terwijl de desinformatie doorgaat. En dan hebben we het niet over alle slachtoffers in Gaza en de bezette Westelijke Jordaanoever voor 7 oktober. 2023 was vòòr 7 oktober reeds het bloedigste van de afgelopen 20 jaar op de Westelijke Jordaanoever, waar Hamas helemaal niet actief is. Hoe lang zouden onze media en politici nog ongevoelig blijven voor de realiteit? Door Lode Vanoost. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/10/27/wat-gebeurde-er-echt-op-7-oktober-wie-bombardeerde-het-hospitaal-israel-blijft-liegen-media-blijven-ze-geloven/ * Het is bijna ongemerkt gepasseerd dat 16 oktober jl. vast kwam te staan dat de inzittenden van een voertuig van de ‘Duvdevan Unit’ behorend tot het Israëlisch bezettingsleger Al Jazeera journaliste Shireen Abu Akleh vermoordde en dat Palestijnse burgers de ‘primaire slachtoffers’ zijn van het toenemend geweld in Israël en de bezette gebieden. En dat het voortdurend tegenhouden van voedsel en geneesmiddelen voor Gaza (ook vòòr 7 oktober 2023!) een inbreuk is op het internationaal humanitair recht; door Lode Vanoost. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/10/27/vn-rapport-israel-dader-van-de-moord-op-journaliste-shireen-abu-akleh/

11 01 Terwijl het aantal Palestijnse burgerslachtoffers onder de niet aflatende bombardementen van het Israëlische leger dag na dag blijft stijgen [en 1 miljoen Palestijnen bevolen is huis en haard te verlaten; GjH], blijven de meeste Westerse media steeds weer dezelfde leugenachtige stellingen herhalen. De 1ste leugenachtige stelling is dat het huidige bloedbad onder de bevolking van Gaza voortkomt uit een ‘conflict tussen Israël en Hamas’ (zie voor een andere versie van de feiten 11 08 onder het kopje ‘West Azië). De 2de telkens terugkerende leugenachtige stelling van de Westerse media over de etnische zuivering in Gaza, is dat het eigenlijk draait om ‘een beschavingsoorlog’ of ‘een godsdienstoorlog’. De 3de herhaalde leugenachtige stelling is dat de oorlog, ondanks 75 jaar kolonisatie, geen context heeft; door Saïd Bouamama. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/11/01/de-westerse-media-en-de-oorlog-in-gaza/

11 02 De Wereld Morgen is ontstaan uit onvrede met de manier waarop de grote media omgaan met de werkelijkheid door hun commentaren, door framing, door middel van selectie van wat als nieuws verteld wordt of niet, door taalgebruik, tijdsbestek en titels. De Wereld Morgen streeft naar een antiracistische, basisdemocratische, duurzame, gedekoloniseerde, inclusieve en sociaal rechtvaardige samenleving en onderschrijft de waarden, die tot het komen tot zo’n samenleving bijdragen. Media zoals De Wereld Morgen en MO* brengen nieuws vanuit een specifieke ideologische invalshoek en komen daar open en transparant voor uit. Dat is een ‘andere ideologische invalshoek’ dan die van de 5 grote mediabedrijven in Vlaanderen. Die grote media verdoezelen hun eigen ideologische agenda; hetgeen deel uitmaakt van hun verdienmodel. Zij willen dat hun publiek hen bekijkt/ beluistert/ leest vanuit de indruk dat ze neutraal of objectief geïnformeerd worden. Dat is echter niet zo en dat is niet correct; door Jeroen Permentier en Lode Vanoost. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/11/02/alle-media-bedrijven-journalistiek-vanuit-een-specifieke-ideologische-invalshoek/

11 03 Wij, Palestijnse journalisten en vakbondsleden, herinneren onze collega’s, vooral degenen die in de Westerse media werken, aan de noodzaak zich te houden aan fundamentele journalistieke normen. We vinden het betreurenswaardig dat sommige media wereldwijd vaak niet aan deze normen hebben voldaan, toen ze verslag deden van het aanhoudende bloedbad in Gaza. Zelfs als je kijkt naar de lage standaarden, die gehanteerd werden in de berichtgevingen over eerdere bloedbaden in Gaza, dan nog is het mediadiscours rond de recente gebeurtenissen een nieuw dieptepunt voor de principes van journalistieke integriteit; een glasheldere open brief van de Palestijnse journalistenbond. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/11/03/onethische-berichtgeving-in-media-vergemakkelijkt-genocide-in-gaza/

11 05 Op 27 februari vorig jaar stelde OVT mij diep teleur. De uitzending ging 2 uur lang over ‘de geschiedenis als politiek wapen’ naar aanleiding van de tekst, die de Russische president Vladimir Poetin had uitgesproken voordat Rusland Oekraïne aanviel. Wat ik stuitend vond was dat deze uitzending alles in zich had van oorlogspropaganda tegen Poetin, tegen Rusland (dat niets doet wat zou deugen, behalve – in een bijzin – het nazi-Duitsland van Adolf Hitler verslaan; 19 miljoen doden in een bijzin), en in de uitzending de VS (met wakkere Joe Biden) inclusief de NAVO vrij pleitte van blaam, bijvoorbeeld doordat het in het vooruitzicht gestelde NAVO-lidmaatschap van Oekraïne in die uitzending gebagetaliseerd werd. Ik zag en zie dat beloofde NAVO-lidmaatschap als het enige motief dat Rusland tot overging tot de aanval. In elk geval was er in de 2 uur geen ruimte voor een serieuze behandeling van wat ik lees in onafhankelijke media. Voor die tijd had ik vaak het idee dat OVT een mooi verband bloot legde tussen hetgeen er nu in de wereld gebeurt en de daaraan voorafgaande geschiedenis. Hier is de door mij gewraakte uitzending terug te luisteren: https://www.nporadio1.nl/uitzendingen/ovt/eb66082a-7aa7-4c5a-a6e9-bc044a9bf3a6/2022-02-27-ovt Maar er is meer aan de hand. Beleefde ik OVT vroeger als een koffietafelgesprek, dat een aantal goed ingevoerde mensen met elkaar over het wereldgebeuren voerden, al sinds een hele tijd bestaat het programma uit eendimensionale gesprekken tussen de interviewer van dienst en een zogenaamde expert. De waarheid van die ene deskundige wordt mij telkens teveel als ‘de waarheid’ aangeprezen. https://www.nporadio1.nl/programmas/ovt

11 06 De kloof tussen de publieke opinie en de media & regeringen is in Europa en de VS groter dan buiten de Westerse landen. Als onze media en onze regeringen nog enige geloofwaardigheid willen behouden zullen zij dus een andere koers moeten kiezen: die van de menselijkheid en van het internationaal recht. Gewone mensen reageren met hun hart en hebben lak aan fake argumenten als ‘het is complex’ of ‘evenwichtige berichtgeving’ waarbij de daders al tientallen jaren meer spreekrecht krijgen dan de slachtoffers en aan geopolitieke belangen; door Lode Vanoost, met een link naar beelden van massale pro-Palestijnse protesten wereldwijd, die het nieuws bij ons niet haalden. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/11/06/diepe-gaza-kloof-wereldbevolking-versus-westerse-regeringen-en-media/

11 10 Vanavond lag in de trein de NRC van vandaag. Ongelooflijk dat dit ooit mijn lijfblad was: frontpagina: foto, drie zinnen, reclame en uitgeversinformatie. Allemaal sensationele koppen. Achtergronden zocht ik tevergeefs. Nog voor de trein vertrok, had ik hem uit want ik had geen behoefte aan tijdverdrijf.

11 15 “Wij veroordelen het feit dat Israël journalisten in Gaza heeft gedood en dringen aan op een integere berichtgeving in de Westerse media over de wreedheden van Israël tegen de Palestijnen (…)”, schrijven 750 journalisten in een ‘open brief’, vertaald door Gaston Vandyck. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/11/15/750-journalisten-protesteren-tegen-gekleurde-berichtgeving-over-gaza/

11 15 Als onderdeel van een brede campagne tegen persvrijheid heeft Israël het pan-Arabische mediakanaal ‘Al Mayadeen’ op 12 november jl. bevolen om te sluiten. Israël had daarvoor een wet goedgekeurd om buitenlandse media te sluiten, wanneer die gezien wordt als ‘gevaarlijk voor nationale veiligheid’. De Israëlische minister van communicatie Shlomo Karhi ging ook tekeer op het pan-Arabische ‘Al Jazeera’ en ‘de BBC’ voor hun verslaggeving over Israël’s agressie in Gaza, die alleen al aan meer dan 11.000 mensen het leven kostte. En dat terwijl de Britse groep ‘Palestine Action’ het BBC hoofdkwartier in Londen bekladde met rode verf en stelde: “De leugens van de bezetting verspreiden en goodwill creëren voor Israëls oorlogsmisdaden betekent dat jullie Palestijns bloed aan jullie handen hebben.” De ‘enige democratie in West Azië’ keurt een wet goed om alle media te sluiten, die verslag doen, in plaats van de Israëlische propaganda te herkauwen; door Cassandra Backx. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/11/15/perscensuur-israel-doekt-mediakanaal-op-in-bezet-palestina/

11 19 “Goedemorgen. Het is 06:45 uur en we zijn vanmorgen vroeg op de redactie, omdat er talloze raketten en granaten op Israël worden afgeschoten.” Voor deze mededeling op ‘Channel 12’, de grootste nieuwszender van Israël, werd op 7 oktober jl. een reportage over popster Taylor Swift afgebroken. Sindsdien zijn de uitzendingen op de nieuwszenders onophoudelijk doorgegaan. Nu, 44 dagen later, openen de journaals vaak met een overzicht van gesneuvelde militairen, vaak gevolgd door diplomatiek nieuws, en berichten over de families van de Israëliërs die door Hamas gegijzeld zijn. Informatie over slachtoffers in Gaza komt pas veel later. Vaak schuift er dan iemand in de studio aan, die het nieuws op de Palestijnse zenders volgt en daarover iets vertelt. Op ‘Reshet Bet’, de Israëlische nieuws- en actualiteitenzender op de radio, een gesprek met de vader van een van de gedode soldaten. Ook daar is de aandacht voor de gedode Palestijnen minder [al ligt die een factor 10 hoger, en een factor 4 als het alleen om gedode Palestijnse kinderen gaat; GjH], en zou ook niet goed vallen; door Sander van Hoorn. Zo creëert Israël haar bubbel, zoals Westerse media hier over deze en heel veel andere internationale politiek de bubbel van het Amerikaanse Witte Huis creëren. https://nos.nl/collectie/13959/artikel/2498487-hoe-de-israelische-media-berichten-over-de-oorlog

11 23 Het Witte Huis is bang dat een korte gevechtspauze in Gaza journalisten in staat zal stellen om de waarheid naar buiten te brengen over de Israëlische slachtpartij daar, omdat dit ‘de informatiebelangen’ van Israël en de VS zal schaden. Wie aan de goede kant van de geschiedenis staat, hoeft zich doorgaans geen zorgen te maken over journalisten, die feiten over actuele gebeurtenissen rapporteren. Dat is echter niet de kant waar Israël en de VS altijd gestaan hebben en dat is ook de reden waarom het Amerikaanse imperium op dit moment Julian Assange gevangen houdt. Hij bedreef correcte journalistiek over de oorlogsmisdaden die de VS pleegde. Israël bedreigt ook al tientallen jaren journalisten. Ze zijn bang dat het publiek zich meer bewust zal worden van de feiten en de waarheid; door Caitlin Johnstone. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/11/23/vs-ongerust-over-pauze-gaza-ruime-toegang-journalisten-gaat-publieke-opinie-beinvloeden-tegen-israel/

11 24 In een bijzondere brief beschuldigen 8 BBC-journalisten hun eigen omroep van partijdige berichtgeving over de Israëlische gevechtshandelingen in Gaza. Hamas wordt ten onrechte afgeschilderd als de enige aanstichter en dader van geweld in de regio en de historische context van de bezetting wordt buiten beeld gehouden. De kritiek van de journalisten richt zich op de ‘dubbele standaard in de manier waarop burgers worden gezien’. De BBC geeft veel aandacht aan het lijden van Israëli’s. Ze interviewt getroffen families en ze noemt de namen van de slachtoffers. “In vergelijking daarmee ontbreekt het aan berichtgeving over Palestijnse burgers, die het menselijk aspect belicht.” Daarnaast worden er “weinig pogingen gedaan om de overvloed aan sociale media-inhoud van dappere journalisten in Gaza en de Westelijke Jordaanoever volledig te benutten”. Ook de woordenschat, waarmee over het conflict wordt bericht, is partijdig; door Marc Vandepitte. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/11/24/bbc-journalisten-beschuldigen-omroep-van-vooringenomenheid-over-oorlog-tegen-gaza/

11 27 Het hoofdargument van Dominique de Villepin is dat, wat je ook denkt van je tegenstrevers, een oplossing nooit militair kan zijn; een oplossing komt er alleen door onderhandelingen. Alle wegen leiden naar Rome, maar niet alle wegen van kritiek op Israël leiden naar antisemitisme. Het is mogelijk om de VS te bekritiseren zonder noodzakelijk antisemitisch te zijn. Men kan het messiaanse zionisme van een deel van de Israëlische regering bekritiseren zonder antisemitisch te zijn. Men kan het idee van rechtvaardigheid voor het Palestijnse volk steunen zonder antisemitisch te zijn. Je kunt vraagtekens zetten bij een cultureel, economisch, financieel systeem… voor zover De Villepin weet heeft een voormalige Franse president van de republiek campagne gevoerd om de macht van de financiële wereld aan de kaak te stellen, hij was niet antisemitisch! Wat is in essentie het doel van alle vragen die u mij stelt, vraagt De Villepin? Wat is uw doelstelling en die van hen die dit soort ondervragingen voor u voorbereiden? Het is om ervoor te zorgen dat ik zwijg … Door ons vermogen om onszelf te uiten voortdurend te willen beperken, door niets meer in de media te kunnen zeggen onder het voorwendsel dat het (dit of dat) zou kunnen betekenen of ongelegen zou kunnen komen, door alle vormen van denken die een beleid of strategie kunnen overschaduwen op te sporen, wordt Frankrijk wat we aan het worden zijn, namelijk een zeer kleine natie (un très petit pays); door Lode Vanoost. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/11/27/dominique-de-villepin-kritiek-op-israel-of-steun-voor-palestina-is-geen-antisemitisme/

11 27 Niet alle Israëlische kinderen en vrouwen in Gaza worden vastgehouden door Hamas. Volgens Israël zijn er in Gaza in totaal 236 gegijzelden waarvan 90 vrouwen en kinderen. Hamas heeft het aantal van 50 kinderen en vrouwen genoemd, omdat dit het aantal is dat zij konden garanderen. Die 40 anderen zijn in handen van andere organisaties, waaronder Islamitische Jihad. Pogingen om een tijdelijke wapenstilstand tussen Hamas en Israël te verlengen waren afhankelijk van de vraag of Hamas er in kon slagen om tientallen vrouwen en kinderen te lokaliseren, die worden gegijzeld door andere individuen of organisaties dan Hamas. Hamas heeft aan Qatar verteld dat zijn strijders uit waren op Israëlische militairen en dat zij geen burgers hebben gevangen genomen. De schuld daarvoor schuift ze in de schoenen van andere individuen en verzetsgroepen, die in het zuiden van Israël waren geïnfiltreerd nadat de Hamasstrijders de Israëlische veiligheidsbarrières rond Gaza hadden doorbroken. Islamitische Jihad had onlangs laten weten dat het niet bereid was om de Israëlische gijzelaars vrij te laten totdat alle Palestijnse gevangenen zijn vrijgelaten. Dit verhaal openbaart wat de mainstream media verbergt, te weten de framing van het Israëlisch oorlogsgeweld tegen Gaza, daarin gevolgd door onze media en het Westen: 1° dat het een oorlog is tussen Israël en – enkel en alleen – Hamas en 2° dat Hamas gelijkgesteld kan worden met terreur; door Marc Vandepitte. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/11/27/wordt-de-tijdelijke-gevechtspauze-in-gaza-verlengd/

Mensenrechten, mensenrechtenschendingen en de VN
7 29 Wanneer zal een politicus zich eens tegen de welvaart durven uitspreken? En dan niet tijdelijk om een nog grotere welvaart te beloven, maar eens en voorgoed, omdat zij mensonterend is – zoals de armoede; Harry Mulisch in “De Zaak 40/61” (1961) uitgegeven door De Bezige Bij en vandaag op de Gutmensch-scheurkalender.

7 30 Op deze dag in 1943 betrad Learie Constantine met vrouw en dochter de foyer van het chique Imperial Hotel in Londen. “We willen geen nikkers in dit hotel”, zei de hotelmanager. De Constantines vertrokken, en begonnen een rechtszaak tegen het hotel. De rechter bepaalde dat mensen nooit geweigerd mogen worden op grond van hun huidskleur. De uitspraak van de rechter had een grote impact op het ‘No dogs, no blacks’-beleid. In 1965 werd in Engeland de Race Relations Act aangenomen, die gegrond was in de zaak Constantine; op de Gutmensch-scheurkalender van vandaag.

8 29 Nooit is ons land voorbereid op de crisisopvang van vluchtelingen. Dat is bewust. De opvanglocatie wordt per bed betaald. Zo blijft het aantal vreemdelingenkampen laag en het houdt de barrières hoog. Daarom worden we steeds overrompeld, terwijl politici bezig zijn met het tegenhouden van vluchtelingen: improviseren, traineren, treuzelen, vertragen. Het weren van anderen is diep geworteld in onze geschiedenis: Lubbers in 1986, Molukkers in 1951, Joden in 1938, Belgen in 1914, o, nee: op een bevolking van 6 miljoen Nederlanders werden in 1914 1 miljoen Belgen gastvrij binnen gelaten. Wegens cultuurverschillen en voedselschaarste nam het enthousiasme daarvoor in de loop van de oorlog af. Met zogenaamde ‘zachte drang’, zoals ‘internering in kampen’, probeerde men hen over te halen weer naar huis te gaan; Toine Heijmans in de Volkskrant van 29 augustus 2021 en vandaag op de Gutmensch-scheurkalender en via https://www.historischnieuwsblad.nl/belgische-vluchtelingen/

8 31 Twee tot Nederlanders genaturaliseerde Palestijnse broers zijn door de Nederlandse rechter beschuldigd van mensensmokkel. Zij hadden hun zwangere zus en bejaarde ouders, toen die dreigden te worden teruggestuurd naar Syrië, uit Egypte naar Nederland geloodst. Hoe verontwaardigd we hierover ook zijn; dit past in een beleid dat we als Nederlanders al jaren achtereen met elkaar steunen; ook op momenten dat we geen zin hebben hierover na te denken. In wetgevingstrajecten wordt nauwelijks nog op mensenrechten gelet. Terwijl politieke partijen achter gesloten deuren onduidelijke dingen doen, loodsen burgers hun zwangere zus en bejaarde ouders dan maar zelf over zeeën en langs Griekse kampen naar Nederland. Die burgers vervolgens veroordelen wegens mensensmokkel is niet alleen barbaars, het geeft ook blijk van gebrek aan inzicht in de nieuwe verhoudingen; door Maxim Februari op 31 augustus 2021 in NRC en vandaag op de Gutmensch-scheurkalender.

9 20 Er worden digitale hulpmiddelen, zoals onder meer camera’s met gezichtsherkenning, datasystemen die vertrouwen op algoritmen om aan profiling te doen, of migranten in te delen in risicogroepen, drones en leugendetectoren, gebruikt om migratietrajecten te controleren en in sommige gevallen de illegale pushbacks te vergemakkelijken of migratie te voorkomen. Dat gebeurt dan zonder rekening te houden met individuele behoeften of het respecteren van mensenrechten; door Inter Press Service. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/09/20/digitale-grensbewaking-botst-met-mensenrechten/

9 20 In China zijn de reacties op terreur in feite hetzelfde als die van onze overheden. Het harde Chinese beleid tegen Oeigoeren in de beginfase van de terreurbestrijding was het gevolg van een te tolerante houding jegens de stijgende invloed van de (radicale) Islam in die regio. Toen dat uit de hand liep, met bijvoorbeeld bomaanslagen, heeft de Chinese overheid hard teruggeslagen. Sinds 2000 is een traject van normalisatie ingeslagen, waarbij bijvoorbeeld 15 jaar gratis onderwijs (kleuterschool, lagere school en beroepsopleiding) aan jonge Oeigoeren wordt aangeboden en waarbij gesubsidieerde gezondheidszorg is ingesteld. Veiligheid is ook een mensenrecht en het is de taak van iedere overheid de veiligheid van de eigen burgers te garanderen; door Peter Peverelli. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/09/20/china-en-de-oeigoeren-de-westerse-perceptie-ontkracht/

9 21 De kennelijk onstuitbare opmars van het zogeheten ‘gewapend bestuursrecht’, de toenemende tendens van de verschuiving van gerechtelijke naar bestuurlijke ordehandhaving, creëert een reëel risico dat het vermoeden van onschuld – een basisbeginsel van democratische rechtspraak – en fundamentele rechten worden geschonden. Het gaat hier om ambtenaren, die de overtreding vaststellen en meteen ook de sanctie bepalen. Dit zet de strikte scheiding tussen de rechterlijke, uitvoerende en wetgevende macht – een van de pijlers van een gezonde rechtstaat – op de helling. Grond- en mensenrechten zijn steeds minder gegarandeerd. De stap van preventie naar repressie snel gezet. In de praktijk worden mensen in kwetsbare situaties het meest getroffen. Terwijl de overheid zich niet langer gebonden weet aan haar eigen wetten, dreigen machtsmisbruik en willekeur voor burgers; door Liesbet De Kock. https://www.apache.be/2023/09/21/hoe-gas-rechtsstaat-uitholt

9 29 Het volk en de regering van Mali herhalen [hier; GjH] hun solidariteit met en volledige steun aan de regering en het volk van Niger, een broeder, buur en vriend. Wij veroordelen principieel het opleggen van sancties en unilaterale dwangmaatregelen tegen een staat, of die nu in Afrika of elders ligt. We veroordelen sancties des te meer wanneer ze onrechtvaardig, onmenselijk en onwettig zijn, zoals de sancties die door ECOWAS en WAEMU aan Niger zijn opgelegd. De Burkinese en Guineese interventies tijdens de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties waren in dezelfde steunende geest voor het volk van Niger. Ze zetten ook de puntjes op de i met betrekking tot enkele terugkerende thema’s in de Westerse pers en in de politieke toespraken van Europese diplomatieke leiders. “Ik heb een mandaat gekregen om u te vertellen dat ‘de leugens van de staat, de diplomatieke hypocrisie, de machtswellust, het ongebreidelde winstbejag, de demonische geest van overheersing en uitbuiting van de mens door de mens’ de echte plagen zijn die onze manier van samenleven aantasten en de samenleving als geheel naar haar ondergang leiden, inclusief onze organisatie, de VN.” De felle protesten van verschillende Afrikaanse landen richtten zich ook tegen Frankrijken tegen secretaris-generaal Guterres, omdat hij de ambassadeur van het nieuwe regime in Niger de toegang tot de Algemene Vergadering had ontzegd; door Saïd Bouamama. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/09/29/sahel-landen-protesteren-tegen-partijdigheid-vn/

10 3 Wereldwijd hebben in 2023 zo’n 2 miljoen mensen nood aan hervestiging. Dat is een fractie van de 35 miljoen mensen, die als vluchteling erkend zijn*, en veel minder vergeleken met de 108 miljoen mensen, die momenteel ontheemd zijn. In 2022 meldden slechts 11 van de 27 lidstaten zich voor hervestiging van erkende vluchtelingen. *En niet iedereen, die daadwerkelijk op de vlucht is, kan door UNHCR als vluchteling geregistreerd worden; door Maarten Luyten. https://www.mo.be/analyse/wil-je-smokkelaars-stoppen-bied-vluchtelingen-dan-veilige-toegangswegen

10 5 Het is een steeds nijpender probleem dat mensen, die door weersomstandigheden de grens oversteken, volgens de belangrijkste verdragen en wetten niet als vluchteling worden erkend. Hun migratie kan het gevolg zijn van langzame gebeurtenissen, zoals woestijnvorming of zeespiegelstijging, die het leven uiteindelijk onhoudbaar kunnen maken of het gevolg zijn van plotselinge gebeurtenissen, zoals overstromingen; door Cristiano d’Orsi. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/10/05/tijdperk-van-de-klimaatvluchteling-moet-dringend-aanbreken/

10 14 In 2020 deed de Commissaris voor de Rechten van de Mens van de Raad van Europa, Dunja Mijatović, een oproep om actie te ondernemen tegen ‘Strategic Lawsuits Against Public Participation’, kortweg ‘SLAPPs’; een vorm van misbruik van rechtsprocedures tegen vooral academici, activisten en journalisten. De Mensenrechtencommissaris pleitte voor een snelle afwijzing van dit soort vorderingen, voor sancties tegen de eisers en voor de opbouw van financiële en juridische steunprogramma’s voor de verweerders in SLAPP-procedures. Terwijl ze de democratie ondermijnen is daar vooralsnog nagenoeg niets mee gedaan; door Dirk Voorhoof. https://www.sampol.be/2023/10/slapps-een-gevaar-voor-de-democratie

10 16 De tragedie in Gaza doet denken aan de etnische zuivering van Nagorno Karabach, de belegering van Sint-Petersburg en het ghetto van Warschau. Degenen met macht konden ongehinderd door protesten van EU of de VS, honderduizenden uit hun dorpen en steden verdrijven; door Johan Depoortere met een interessante geschiedenis van de in wat nu Israël heet wonende Arabieren. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/10/16/westerse-leiders-kunnen-het-bloed-van-gaza-nooit-van-hun-handen-wassen/

10 19 Voor wie een realistisch beeld wil krijgen van wat het betekent om vandaag als vluchteling in West-Azië (vroeger ten onrechte aangeduid als ‘Het Midden-Oosten’) te moeten leven is “Niemandsland, een reis dwars door de Syrië-regio” (2023) door Wim Staes en uitgegeven bij Ertsberg in het Belgische Aalter een bijzondere aanrader; door Rik Pinxten. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/10/19/niemandsland-van-wim-staes-het-leven-als-vluchteling-in-het-midden-oosten/

10 24 Nederland heeft de rechten van de gevluchte dissident Ali Mohammed al-Showaikh uit Bahrein geschonden door hem op 20 oktober 2018 terug te sturen naar zijn land van herkomst. Hij werd na zijn uitzetting 5 jaar geleden direct na aankomst in Bahrein gearresteerd en veroordeeld tot een levenslange gevangenisstraf. De Nederlandse zet politiek momenteel aan op het uitzetten van zo veel mogelijk vluchtelingen, terwijl het beoordelen van asielverzoeken hoort te draaien om de vraag wie bescherming nodig heeft; door NOS Nieuws. https://nos.nl/artikel/2495268-nederland-schond-rechten-uitgezette-dissident-bahrein

10 26 Op 25 oktober sprak VN-Secretaris-Generaal António Guterres de Veiligheidsraad toe. Hij stelde de terroristische aanval van Hamas op gelijke voet met de terreur van 56 jaar bezetting, onteigening en verdrijving door Israël. Israël had scherpe kritiek op zijn toespraak, maar oordeelt u zelf. Hier kunt u zijn betoog terugluisteren (met Nederlandstalige ondertitels) https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/10/26/vn-secretaris-generaal-antonio-guterres-terroristische-aanval-hamas-gebeurde-niet-in-een-vacuum/; door Lode Vanoost.

10 26 Mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch klaagt het contrast aan tussen de reactie van het Westen op oorlogsmisdaden die Rusland pleegt en het uitblijven van een reactie op de oorlogsmisdaden die Israël pleegt. Dit gedrag maakt het Westen in de ogen van de rest van de wereld ‘moreel bankroet’, waarmee overigens al een beginnetje gemaakt werd toen zij zelf het internationaal recht schonden tijdens de oorlog in Irak; door Seppe De Meulder. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/10/26/human-rights-watch-de-hypocrisie-en-dubbele-standaarden-van-westerse-staten-zijn-flagrant-en-overduidelijk/

11 11 Een impressie van de demonstratie in Brussel voor een staakt-het-vuren in Israël/Palestina, waaraan 45.000 mensen deel namen: ‘Be silent when kids sleep NOT when they die!’, ‘Ceasefire now’, ‘Cessez-le-feu maintenant! Free Palestine’, ‘Free Palestine’, ‘Een foto met de tekst Bloedbad in Gaza’, ‘een vrouw met twee poppen die onder het bloed zitten’, ‘End the occupation Free Palestine’, ‘Boycot Israël’, ‘Gaza se meurt’, ‘It ’s been one month and 75 years’, ‘Jews say ceasefire now’, ‘Le colonialisme opprime La resistance persiste’, ‘Notre liberté est incomplète sans la liberté du peuple Palestinien’, ‘Shame on EU’, ‘Speak the truth Free them from genocide, colonialism en apartheid’, ‘Staakt-het-vuren nu!’, ‘STOP au génocide à Gaza met een lange lijst namen’, ‘Stop genocide in Gaza Free Palestine Stop colonization and apartheid’, ‘Stop genocide now’, ‘STOP killing Gaza end all wars now’, ‘There is no both sides to a genocide!’ en ‘Todays victims schould have been saved since yesterdays ceasefire now’; door Karina Brys. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/11/11/europese-mars-voor-palestina-in-brussel-in-beeld/

11 13 Wereldwijd lijden 739.000.000 kinderen (1:3) onder extreme waterschaarste. Zo’n 436 miljoen kinderen hebben te maken met de dubbele last van (zeer) ernstige waterschaarste en slechte drinkwatervoorzieningen. Die combinatie is een van de belangrijkste oorzaken van sterfgevallen bij kinderen onder de 5 jaar als gevolg van vermijdbare ziekten. Onder de zwaarst getroffen landen zijn Burkina Faso, Jemen, Jordanië, Namibië, Niger en Tsjaad. Daar lopen 4 op de 5 kinderen gevaar. Tegen 2050 zullen naar verwachting nog eens 35 miljoen kinderen worden blootgesteld aan een hoog of zeer hoog niveau van waterschaarste, terwijl slechts 2,4% van de klimaatfinanciering uit de fondsen projecten ondersteunt, die op kinderen gericht zijn; door NOS Nieuws. https://nos.nl/artikel/2497656-unicef-een-op-de-drie-kinderen-kampt-wereldwijd-met-extreme-waterschaarste

11 17 Het Palestijnse volk leeft al jaren onder een apartheidsregime en is inmiddels geografisch verdeeld tussen de Gazastrook, Oost-Jeruzalem en de Westelijke Jordaanoever. Op de Westelijke Jordaanoever neemt apartheid de vorm aan van 645 Israëlische controleposten om familie te ontmoeten of naar je werk te gaan. Ze bestaat er in de vorm van een illegale muur, die het Palestijnse landschap doorsnijdt, en die Palestijnse boeren van hun landbouwgronden scheidt. Ze neemt er de vorm aan van de vernietiging van Palestijnse dorpen, om plaats te maken voor 279 – volgens het internationaal recht ‘illegale’ nederzettingen en 700.000 Israëlische kolonisten [die onder andere wetten vallen; GjH]. Ze wordt uitgedrukt door het dagelijks geweld van deze kolonisten [tegen Palestijnen; GjH], waarop Israëlische soldaten toekijken. En ze manifesteert zich tot slot ook in 7000 Palestijnse politieke gevangenen, vaak zonder proces, waaronder 200 kinderen. Gaza is geen kolonie, maar een openluchtgevangenis waar de toegang tot de vitale goederen zoals elektriciteit, voedsel en water afhankelijk is van de welwillendheid van Israël, dat op elk moment de kranen kan dichtdraaien. Wanneer elk aspect van het leven van het Palestijnse volk dagelijks wordt gecontroleerd door een bezettingsleger, wordt zijn strijd noodzakelijk en legitiem, om het zijn waardigheid terug te laten winnen als slachtoffer van het laatste koloniale regime ter wereld. En in een koloniale vrijheidsstrijd is het de bezetter, die de voorwaarden en vormen van de strijd bepaalt. In het geval van Palestina kent dit verzet vele vormen en heeft het zich in de loop der tijden ontwikkeld. Een diepgravend artikel over de geschiedenis van Palestina, dat de noodzaak om onrecht te bestrijden onderbouwd; door Tanguy Masson. https://lavamedia.be/een-geschiedenis-van-palestijns-verzet/

11 30 De opvangcrisis in Noord-Frankrijk is sinds 2016 nooit urgenter geweest dan nu. De leefomstandigheden van migranten in de duinen van Calais en Duinkerke verslechteren met de dag; door Arno Van Rensbergen. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/11/30/de-jungle-van-calais-hier-is-alleen-maar-miserie/

12 05 Opkomen voor mensenrechten is in veel delen van de wereld een riskante bezigheid. Ook in België is het niet meer vanzelfsprekend. Meer dan de helft van de mensenrechten-organisaties daar ervaart agressie en intimidatie; door het Belgische Federaal Instituut voor de Rechten van de Mens. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/12/05/eerste-onderzoek-naar-druk-op-mensenrechtenorganisaties-in-belgie-helft-respondenten-ervaart-intimidatie-en-agressie/

12 14 Artsen Zonder Grenzen roept de Europese lidstaten op om onmiddellijk van koers te veranderen en prioriteit te geven aan ‘de veiligheid’ van degenen die een toevluchtsoord zoeken en een eind maken aan ‘de instrumentalisering van menselijk lijden’ voor politiek gewin: het systematisch verwerpen van voorstellen die de uitbesteding van grensbeheer en grenscontrole verder stimuleren; zorgen voor waardige opvang voor alle mensen die bescherming en veiligheid zoeken ongeacht de omstandigheden van hun aankomst; het ondubbelzinnig en onvoorwaardelijk wegnemen van de mogelijkheid tot instrumentalisering van NGO’s zodat verder hardhandig optreden tegen levensreddende activiteiten vermeden kan worden; en het stoppen van het grootschalige en systematische gebruik van geweld aan de grenzen van Europa en het aanpakken van de structurele oorzaken, die ervoor hebben gezorgd dat dit geweld zich ongecontroleerd heeft kunnen verspreiden; door Artsen zonder grenzen. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/12/14/eu-pact-inzake-migratie-en-asiel-is-geen-oplossing/

12 14 De nieuwe EU-Richtlijn omtrent ‘zorgplichtwetgeving’ dwingt bedrijven tot respect voor arbeidsrechten, mensenrechten en het milieu. De Belgische coalitie voor een zorgplicht verwelkomen het akkoord, maar betreuren de gemiste kans om echt een einde te maken aan de straffeloosheid van bedrijven; door Oxfam België. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/12/14/politiek-akkoord-over-zorgplicht-cruciale-stap-vooruit-maar-ook-een-gemiste-kans/

12 20 Exact 5 jaar geleden namen de lidstaten van de Verenigde Naties ‘Het Migratiepact’ aan. Precies op die 5de verjaardag is de Europese Unie dichtbij een akkoord over een eigen migratiepact, dat lijnrecht tegen dat van de VN ingaat. Migranten krijgen volgens een nieuw akkoord vanaf 2026 aan de buitengrenzen van de EU te horen of ze naar binnen mogen of niet. Grootschalige detentie aan de buitengrenzen zou hiervan het gevolg kunnen zijn. Er kwamen geen garanties dat minderjarigen niet worden vastgehouden tijdens de te doorlopen procedures. Hoe de kwaliteit gegarandeerd wordt van de ‘versnelde procedures’ voor mensen uit landen met een erkenningsgraad onder de 20% blijft een raadsel. En een effectieve aanpak van het toenemend probleem van gewelddadige, illegale pushbacks aan de buitengrenzen is in het akkoord geheel afwezig. Het beloofde monitoringmechanisme, dat moet waken over mensenrechten, zal niet kunnen opereren waar het er toe doet: in de gebieden waar de grensbewaking plaatsvindt. Die monitoring blijft blind en tandeloos. Tenslotte is met de introductie van ‘flexibele solidariteit’ een betere spreiding tussen de lidstaten vakkundig en fvolledig uitgehold; door Pieter Stockmans, NOS Nieuws en 11.11.11 namens 25 mensenrechteorganisaties. https://www.mo.be/analyse/hoe-zou-het-nog-zijn-met-het-vn-migratiepact-vijf-jaar-later, https://nos.nl/artikel/2502228-eu-sluit-migratiepact-versnelde-procedures-veiligelanders-mogen-vastgezet-worden en https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/12/20/middenveld-over-nieuw-eu-pact-voor-asiel-en-migratie-onwerkbaar-en-aanval-op-fundamentele-rechten/

Militairisme, de NAVO & antimilitarisme
8 11 Begin augustus werden in Lissabon de Wereldjongerendagen gehouden. In de mainstream-media kwamen voornamelijk vrome jongeren aan het woord. Dat mag, maar het echte nieuws van het evenement werd daarmee zedig verzwegen. Paus Franciscus riep er namelijk Europa tot orde in verband met de oorlog in Oekraïne: “De wereld heeft Europa nodig, het ware Europa: het heeft haar rol als brug en vredestichter nodig in haar oostelijke deel, in het Middellandse Zeegebied, in Afrika en in het Midden-Oosten”, liet hij weten. Alleen wanneer Europa haar rol speelt, zal het volgens hem in staat zijn om “haar specifieke bijdrage” op het internationale toneel te verwezenlijken, die in de huidige, historische crisis maar moeilijk naar voren komt. Hij had het ten aanzien van de oorlog in Oekraïne over een behoefte aan het ontwikkelen van “een diplomatie van vrede gericht op het oplossen van conflicten en het verminderen van spanningen”. Over de wapenleveringen aan Oekraïne door het Westen en de aangekondigde verhoging van de militaire budgetten van de NAVO-landen zei hij: “Uw technologieën, die vooruitgang hebben gebracht en de wereld hebben geglobaliseerd, zijn op zichzelf niet voldoende, laat staan uw zeer geavanceerde wapens, die geen investeringen voor de toekomst zijn, maar een uitputting van het authentieke menselijke kapitaal: dat van onderwijs, gezondheid, de verzorgingsstaat. Het is verontrustend als we lezen dat er op veel plaatsen nog steeds geld wordt geïnvesteerd in wapens in plaats van in de toekomst van jongeren.” Europa stelde hij rechtstreeks de vraag: “Welke richting gaat u uit, als u de wereld geen vredeskoers voorstelt, creatieve manieren om de oorlog in Oekraïne te beëindigen en de vele andere conflicten die zoveel bloedvergieten veroorzaken?”; door Mark Vandepitte. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/08/11/wist-je-dat-de-cia-wikipedia-modereert/ Vierde onderwerp.

8 12 Het is best grappig dat Gilman Louie, nadat hij de Koude Oorlog 1.0 had gebruikt om reclame te maken voor ‘Tetris’, nu de Koude Oorlog 2.0 gebruikt om reclame te maken voor kunstmatige intelligentie. Of gebruikt hij kunstmatige intelligentie om de nieuwe Koude Oorlog te bevorderen? In de VS van vandaag zijn deze twee operaties bijna niet te onderscheiden. Het enige waar we wel zeker van kunnen zijn, is dat alle publiciteit rond Kunstmatige Intelligentie zich zal vertalen in harde cash. Het blijft gissen of ‘Beijing’ in staat zal zijn om – in welke vorm dan ook – een internationale coalitie te leiden en ook ‘Washington’ handelt niet alleen. Het beheert of leidt verschillende internationale initiatieven zoals het Global Partnership on Artificial Intelligence (GPAI). Onlangs kondigde America’s Frontier Fund van Eric Schmidt de oprichting aan van een gezamenlijk fonds met Australië, India en Japan onder auspiciën van de Quadrilaterale Veiligheidsdialoog (QUAD), een defensiegroepering van die landen om de Chinese ambities in te dammen. De meeste van deze operaties worden met opgeblazen militaire budgetten en de toenemende verrijking van technologiebedrijven en hun aandeelhouders uitgevoerd onder de vlag van de verdediging van de democratie en de wereldvrede. Europa schittert door afwezigheid. De reden mag duidelijk zijn: op militair gebied volgt het de VS. Hoewel de oorlog in Oekraïne de Europese landen ertoe heeft aangezet hun militaire uitgaven te verhogen, is het waarschijnlijk dat VS-bedrijven zoals Palantir, geleid door Peter Thiel, het leeuwendeel van deze nieuwe meevaller voor kunstmatige of artificiële intelligentie op hun rekening kunnen bijschrijven; door Evgeny Morozov via De Wereld Morgen op 12 augustus. https://lavamedia.be/artificiele-intelligentie-frontlinie-van-de-koude-oorlog/

8 18 Voor elke staat is de eerste doelstelling ‘overleven’, want een staat die niet overleeft kan geen enkel ander doel nastreven. De productie van rijkdommen of de verspreiding van een ideologie kunnen prioritair lijken, maar enkel als deze doelstellingen geen gevaar vormen voor zijn voortbestaan. Op dezelfde wijze kunnen de grootmachten samenwerken als ze gemeenschappelijke belangen hebben [en die onderkennen; GjH] en hun bondgenootschap hun respectievelijke posities binnen het bestaande machtsevenwicht niet verzwakt. In het Westen overheerst de opvatting dat de neiging tot concurrentie afhankelijk is van de aard van het regime. Liberale democratieën zouden van nature geneigd zijn tot het handhaven van vrede, terwijl autoritaire regimes de grote oorlogstokers zouden zijn. Het verbaast dus niet dat de liberale theorie, tot stand gekomen in strijd met het realisme, de voorkeur geniet van het Westen. Toch valt moeilijk te betwisten dat de Verenigde Staten van Amerika haast altijd handelden volgens de dictaten van het realisme, al werden hun acties ingekapseld in moraliserende retoriek. Gedurende de hele koude oorlog bleven ze gewetenloze autocraten steunen.
Dit beleid kende een opmerkelijke rustpauze: die van het ‘unipolaire moment’ van 1991 tot 2017, toen de VS-regeringen, democraten èn republikeinen, afzagen van het geopolitiek realisme in een poging om een interplanetaire orde te scheppen gevestigd op liberale democratische waarden – markteconomie, mensenrechten, rechtstaat – onder het welwillend toezicht van Washington. Deze strategie van de ‘liberale hegemonie’ liep uit op een bittere mislukking, die een niet te versmaden rol speelde in het ontstaan van de huidige beroerde wereld. Men houdt ons voor dat autoritaire staten een gevaar betekenen voor de op recht gevestigde wereldorde, maar zo werkt de internationale politiek niet. De aard van het regime maakt weinig uit in een wereld waar zelfverdediging heerst en waar elke staat bevreesd is voor zijn overleven. Indien op het einde van de koude oorlog, in 1989, de VS-leiders de keuze hadden gemaakt voor een realistisch buitenlands beleid, was onze planeet wellicht vandaag een veel minder gevaarlijke plek geweest; door John Mearsheimer. https://lavamedia.be/waarom-de-grootmachten-oorlog-voeren/

9 05 “Hoe het Westen oorlog bracht naar Oekraïne” (2023) is de vertaling van het gelijknamige boek van VS-historicus en politiek analist Benjamin Abelow. Het e-boek vat in 8 bondige hoofdstukken samen waarom het niet volstaat de Russische invasie in Oekraïne te veroordelen, zonder de context en de geschiedenis te erkennen van wat eraan voorafging. Meerdere Amerikaanse analisten, diplomaten en experts prijzen het boek aan, waaronder de door mij zeer hooggeachte Noam Chomsky. Exclusief voor de Nederlandse vertaling schreef politiek wetenschapper en professor internationale politiek aan de Universiteit van Antwerpen Tom Sauer een voorwoord; voor De Wereld Morgen. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/09/05/e-boek-hoe-het-westen-oorlog-bracht-naar-oekraine/

9 05 Onze prioriteit moet redden van Oekraïense levens zijn, niet ‘bestraffen’ van Rusland en het VS-discours over de oorlog in Oekraïne heeft het domein van rationeel denken verlaten zegt Noam Chomsky in het boek “Illegitimate Authority – Facing the Challenges of Our Time” (2023) door C.J. Polychroniou; door Lode Vanoost. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/09/05/noam-chomsky-over-de-uitdagingen-van-deze-tijden/

9 07 De Verenigde Staten komen met een nieuw steunpakket aan Oekraïne, waaronder verarmd uranium, voor in totaal meer dan $ 1 miljard. Het Verenigd Koninkrijk leverde Oekraïne in maart ook al munitie met verarmd uranium. De inzet van verarmd uranium is omstreden. Critici wijzen op de gevaren voor de omgeving, omdat de kleine hoeveelheden radioactieve stof, die vrijkomt, kunnen leiden tot nierfalen. De Russische onderminister van Buitenlandse Zaken Sergei Rjabkov noemt de Amerikaanse wapenleverantie ‘escalatie’ en een ‘misdaad’ van Amerikaanse kant; door NOS Nieuws. https://nos.nl/artikel/2489571-munitie-met-verarmd-uranium-naar-oekraine-om-tanks-uit-te-schakelen

9 24 + 29 De oorlog in Oekraïne was niet alleen geprovoceerd, hij werd moedwillig met volle kennis van zaken uitgelokt, omdat VS-ideologen meenden dat een oorlog in Oekraïne ‘de VS-belangen zou dienen’. Reeds in 2018 verwittigden leden van de Amerikaanse inlichtingendiensten dat de militarisering van Oekraïne door de NAVO Rusland ‘tot een dodelijk antwoord zou drijven’. Deze oorlog verplaatst zich intussen naar Russische grondgebied en het Russische luchtruim. [De VS trekt veilig op 3.895 km afstand aan de touwtjes; GjH] Opnieuw wordt een ‘rode lijn’ overschreden, waardoor dit conflict een extreem gevaarlijke fase bereikt. Al een jaar geleden, toen voor het eerst sprake was van de levering van ATACMS-raketten waarschuwde het Russische ministerie van Buitenlands Zaken dat de VS daarmee rechtstreeks in oorlog zou komen met Rusland en dat Moskou met alle middelen zijn grondgebied zal verdedigen. [‘Alle middelen’ sluit geen enkel middel uit; GjH] Dit alles gebeurt geruisloos, omdat de levering van steeds agressievere wapensystemen aan Oekraïne inmidels business as usual is. Zo komt een nucleair conflict tussen de Navo en Rusland dichterbij; door Caitlin Johnstone en Johan Depoortere. https://www.caitlinjohnst.one/p/this-war-wasnt-just-provoked-it-was en https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/09/29/sluipende-escalatie-van-de-oorlog-in-oekraine/

9 26 Oekraïners zijn ongevraagd in een oorlog beland, en die beïnvloedt de Oekraïense samenleving ook op onzichtbare, perverse manieren. Want oorlog brengt een oorlogscultuur met zich mee: hooligans zien carrièrekansen in het legerde, kritiek moet snel de kop ingeduwd worden en de ‘vijand’ moet worden ontmenselijkt; door Johannes Decat. https://www.mo.be/reportage/er-zijn-geen-pacifisten-meer-oekraine

10 6 Hier zijn de onthullende woorden van Jens Stoltenberg, secretaris-generaal van de NAVO: “De achtergrond was een verklaring van president Poetin in het najaar van 2021 en een feitelijk ontwerpverdrag dat aan de NAVO ter ondertekening werd voorgelegd, met daarin de belofte om de NAVO niet verder uit te breiden. Dat was wat hij naar ons heeft gestuurd en dat was een eerste voorwaarde om Oekraïne niet binnen te vallen. Wij hebben dat uiteraard niet ondertekend. Het tegenovergestelde gebeurde. Hij wilde dat we de belofte zouden ondertekenen om de NAVO nooit verder uit te breiden. Hij wilde dat we onze militaire infrastructuur zouden verwijderen uit alle bondgenoten die zich sinds 1997 bij de NAVO hebben aangesloten, dat betekent: de helft van de NAVO, heel Midden- en Oost-Europa. We zouden de NAVO uit dat deel van ons bondgenootschap moeten verwijderen, door een soort B-, of tweederangs lidmaatschap in te voeren. Wij hebben dat afgewezen. Hij trok dus ten strijde om te voorkomen dat er nog meer NAVO-troepen zich dicht bij zijn grenzen zouden vestigen.” William Burns, nu directeur van de CIA, was in 2008 Amerikaans ambassadeur in Rusland en auteur van een memo getiteld ‘Nyet betekent Nyet’. In dat memo legde Burns aan minister van Buitenlandse Zaken Condoleezza Rice uit dat de hele Russische politieke klasse, en niet alleen Poetin, fel gekant was tegen de uitbreiding van de NAVO. We hebben enkel kennis van deze memo omdat hij uitgelekt is. Waarom is Rusland tegen uitbreiding van de NAVO? Om de eenvoudige reden dat Rusland geen Amerikaanse militaire aanwezigheid accepteert langs zijn 2.300 kilometer lange grens met Oekraïne in het Zwarte Zeegebied. Rusland is niet tevreden met de plaatsing van Aegis-raketten door de VS in Polen en Roemenië, vooral nadat de VS eenzijdig het Anti-Ballistic Missile (ABM)-verdrag had opgezegd. Rusland is ook niet blij met het feit dat de VS tijdens de Koude Oorlog (1947-1989) betrokken was bij niet minder dan 70 regimewisselingen, en sindsdien nog bij talloze andere, waaronder Afghanistan, Georgië, Irak, Libië, Oekraïne, Servië, Syrië en Venezuela. Rusland heeft ook moeite met het feit dat veel vooraanstaande Amerikaanse politici actief pleiten voor de ondergang van Rusland onder het vaandel ‘de dekolonisatie van Rusland’. Zelfs het team van Volodymyr Zelenski wist dat het streven naar uitbreiding van de NAVO een dreigende oorlog met Rusland betekende. Oleksiy Arestovych, voormalig adviseur van het kabinet van de president van Oekraïne onder Zelenski, verklaarde dat “met een waarschijnlijkheid van 99,9% een grote oorlog met Rusland onze prijs is voor toetreding tot de NAVO.” Oekraïne wordt nu vernietigd door de arrogantie van de VS, wat opnieuw het adagium van Henry Kissinger bewijst dat het gevaarlijk is om de vijand van Amerika te zijn, maar fataal om haar vriend te zijn. De oorlog in Oekraïne zal alleen eindigen wanneer de VS een simpele waarheid erkent: uitbreiding van de NAVO naar Oekraïne betekent een eeuwigdurende oorlog inclusief de vernietiging van Oekraïne. Neutraliteit van Oekraïne had een oorlog kunnen voorkomen en blijft de sleutel tot vrede. De waarheid is dat de Europese veiligheid afhangt van ‘collectieve veiligheid’, zoals gevraagd door de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE). Eenzijdige NAVO-eisen stroken daar niet mee; door Jeffrey Sach vertaald door Hanna Vandercammen. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/10/06/de-uitbreiding-van-de-navo-betekent-de-vernietiging-van-oekraine/

11 03 Dat de afschrikking niet heeft gewerkt is een feit. Aan het woord is Giorgio Monestarolo. De afschrikking op basis van de dreiging met geweld faalde op het moment dat de vijandelijkheden in Oekraïne uitbraken, nadat de VS en de NAVO de Russische eisen voor een akkoord aangaande veiligheidsmaatregelen in Europa van tafel hadden geveegd. Op dat ogenblik werd duidelijk dat het conflict niet vermeden kon worden: het was het einde van de afschrikking. Rusland en de NAVO hebben willen aantonen dat ze absoluut niet afgeschrikt waren, zelfs niet door de inzet van atoomwapens. De classificaties van de conventionele, strategische (atoomwapens) en tactische (nucleaire tactiek) afschrikking zijn etappes op een gebroken ladder. Zodra de afschrikking faalt, is het gebruik van elk wapen niet alleen mogelijk, maar ook realistisch. Van alle kanten worden Europa, de NAVO, Oekraïne en Rusland beschuldigd van catastrofale fouten, nutteloze moordpartijen, verkwisting van middelen en een gebrek aan begrip tussen de bondgenoten zelf. Laat iedereen, die wil dat deze oorlog voortduurt, maar zeggen dat dit alles beheersbaar was en nog steeds is. De vroegere NAVO is al sinds 1994 failliet, toen ze begon met de hertekening van het veiligheidskader in Europa en buiten haar grenzen. Van Afghanistan tot de Balkanlanden en Irak ging het door de politiek-militaire organisatie gevoerde beleid in tegen de veiligheid van haar leden en tegen het internationaal recht. In Oekraïne treedt de NAVO de facto op als een vrijplaats voor alle gewapende invallen en de wapenleveringen van haar leden naar Oekraïne en tegen Rusland. De NAVO heeft verzaakt aan haar plicht, zoals opgetekend in het verdrag, namelijk de uitstraling van het eigen collegiale en eensgezinde standpunt. Eigenlijk ondersteunt en vertaalt zij de anti-Russische houding van de VS, het Verenigd Koninkrijk, Polen, Noorwegen en de Baltische staten, voor wie de Europese veiligheid van geen enkel belang is. De sancties dienen niet om Oekraïne te verdedigen, maar om Rusland te verzwakken, maar ook om Europa te ruïneren en de economie van de VS te bevoordelen. Tezelfdertijd drijft de VS de manoeuvre in het Oosten op met exact hetzelfde doel: bevoordelen van de eigen economie. Vandaag de dag zijn we getuige van een onderschat of onverwacht gevolg van de oorlogscapaciteit van de VS. Inmiddels zijn de somberste verwachtingen al achterhaald door de realiteit. Er zijn een half miljoen Oekraïense soldaten gesneuveld, 14 miljoen mensen zijn ontheemd of weggevlucht, het land wordt verteerd door corruptie, Europa verkeert in ademnood en de macht van de VS gaat achteruit ten opzichte van de rest van de wereld. We worden geconfronteerd met een almaar groter conflict waarin Europa en de hele wereld verwikkeld zal raken… Het is allemaal veel erger dan de oorlogsstokers hadden voorzien. In die zin is het ook noodzakelijk dat niet alleen de eisen van het Westen, maar van heel de wereld begrepen worden. Wij hebben als Westerlingen geen voorrang meer, want wij hebben niets te eisen of te onderwijzen. De landen van het Zuiden verzetten zich tegen het imperialisme van het koloniale type en niet tegen de grote landen als machtssysteem. Er moet samengewerkt gaan worden onder het vaandel van wederzijdse gelijkwaardigheid, respect en wederzijds belang; door Giorgio Monestarolo, vertaald door Marina Mommerency. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/11/03/generaal-fabio-mini-oekraine-op-de-knieen-en-europa-speelbal-van-gasprijs/

11 10 Amerikaanse hoge functionarissen zouden in alle stilte bij de Oekraïense overheid aandringen op vredesoverleg met Rusland. Deze ommezwaai is een gevolg van de ontwikkelingen aan het front. Het militair industrieel complex van het Westen, met de VS op kop, zou falen doordat het gebaseerd is op winst maken, terwijl dat in Rusland floreert omdat het een staatsbedrijf is. Het militair bedrijf durft niet in extra wapenleveranties te investeren, omdat hun toekomst onzekler wordt, zodra de oorlog in Oekraïne eindigt. In Rusland weet de overheid in razend tempo te produceren wat nodig is. Rusland zou nooit ten doel gehad hebben om terreinwinst te behalen, maar is gericht op uitputting van het Oekraïense leger. Gezien de vele Oekraïense militaire slachtoffers, het beperkte militaire succes en de hoge kosten voor Oekraïene het Westen lijkt Rusland in haar stategie te slagen. Hij schrijft; door Peter Franssen in een zeer lezenswaard artikel over wat er verder in Oekraïne, Rusland en de VS achter de schermen zou gebeuren en waarmee ik begon, te weten dat de oorlog in Oekraïne een keerpunt lijkt te naderen. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/11/10/staat-oekraine-op-capituleren/

12 14 Finland sluit komende maandag een defensieovereenkomst met de Verenigde Staten. De deal, met een lijst van locaties waar de Amerikaanse strijdkrachten ‘onbeperkt toegang’ toe krijgen, maakt de weg vrij voor de komst van Amerikaanse militairen in het nieuwe NAVO-land. De overeenkomst moet worden gezien als een soort handboek voor de Amerikaanse militaire aanwezigheid in Finland; door de nieuwsredactie van NU. De Amerikaanse bezetting van (West) Europa schrijdt zo verder en verder. Toen ik vandaag in Utrecht moest zijn viel me op dat nagenoeg alle reclames in het Amerikaans geschreven zijn. https://www.nu.nl/buitenland/6294062/finland-maakt-weg-vrij-voor-komst-amerikaanse-militairen-met-defensiedeal.html

Racisme & discriminatie
8 31 Om winsten te verhogen, bestaan er verschillende dynamieken in het kapitalisme. Een daarvan is de vorming van een industrieel reserveleger van werkloze arbeiders. Karl Marx analyseerde al dat het bestaan van een groot aantal werkloze arbeiders de competitie onder de werkende klasse vergroot. Als er voor elke werkende mens altijd een werkloze klaarstaat om hem te vervangen, dan staat de kapitalist veel sterker om slechtere arbeidsvoorwaarden op te leggen [en zo de productiekosten te verlagen; GjH]. Het is ook in dat oogpunt dat de golf van arbeidsmigratie na de Tweede Wereldoorlog bekeken dient te worden. De situatie van de sans-papiers (in België) is schrijnend; moderne slavernij kan je het noemen. Als er één ding duidelijk is over de situatie van sans-papiers in België vandaag, is het dat een humanitaire visie niet toereikend is. De sans-papiers zijn deel van de Belgische werkende klasse. Elke dag dragen duizenden sans-papiers bij aan de Belgische samenleving: als bouwvakkers, poetspersoneel, technici, etc. Ze werken soms tot 16 uur per dag, voor de allerlaagste lonen, en ze hebben geen rechten. Hun statuut, dat bewust gecreëerd en in stand gehouden wordt, brengt niet alleen enorme onzekerheid met zich mee, maar verhoogt ook de concurrentie onder de werknemers; door Gil Puystiens. https://lavamedia.be/sans-papiers-mens-en-arbeider/

9 08 Het is een feit dat tussen 2000 en 2006 zo’n 17.000 Somaliërs naar Engeland migreerden; meer dan de helft van alle Somalische Nederlanders. In Engeland zou minder bureaucratie zijn, een hechtere Somalische gemeenschap en meer mogelijkheden om een bedrijfje te starten. Dat tientallen van deze mensen een Nederlandse uitkering behielden, kon het ministerie niet onderbouwen. Selecteren op afkomst valt binnen de wet onder ‘ras’, oordeelde de Commissie Gelijke Behandeling. De jacht op Somalische bijstandsgerechtigden, waar Mark Rutte als staatssecretaris gemeenten toe aanspoorde, was onrechtmatig en een vorm van rassendiscriminatie. Dat mensen, die weigerden mee te werken, hun recht op uitkering verloren is juridisch rechtmatig mits er een gegrond vermoeden van fraude is, maar hier werden mensen puur op afkomst geselecteerd en konden vermoedens van fraude niet onderbouwd worden. De rechtbank oordeelde dat het onderzoek nooit had mogen plaatsvinden. Wie de uitspraak samenvat, zou kunnen stellen dat Rutte is veroordeeld voor rassendiscriminatie, maar dat is niet waar: een bestuursrechtelijke uitspraak is geen veroordeling, maar een oordeel over een specifiek besluit van de overheid. Rutte trad op als bewindspersoon en niet als individu. Bovendien was zijn brief geen opdracht; de gemeenten hadden hem kunnen negeren. Dat had volgens de Grondwet zelfs gemoeten; door Roxane Soudagar. https://www.oneworld.nl/mensenrechten/mark-ruttes-eerste-toeslagenschandaal/

Universum en ruimte-onderzoek
9 12 Astronomen hebben een aanwijzing of ‘voorlopig bewijs’ gevonden voor een teken van leven op de planeet ‘K2-18b’, die 120 lichtjaar van de aarde staat. Het molecuul dimethylsulfide (DMS) is op dat op de aarde alleen in oceanen en zeeën door plankton wordt gemaakt. Er is ook methaan en CO2 aangetroffen in dezelfde verhoudingen als op aarde, wat zou kunnen betekenen dat er oceanen zijn. Wordt vervolgd; door Linda van Beest. https://www.nu.nl/wetenschap/6280615/planeet-op-120-lichtjaar-afstand-van-de-aarde-toont-mogelijk-teken-van-leven.html

9 24 Na een reis van 2,3 miljard km landt later vandaag een bakje met gruis op aarde. Het gaat om een pakketje van ruimtevaartuig OSIRIS-REx waarmee de NASA 250g aan steentjes en stof van planetoïde Bennu verzamelde. OSIRIS-REx blijft in de ruimte en zet koers naar Apophis, een andere planetoïde, maar laat op ongeveer 100.000 kilometer van de aarde het bakje met gruis los. Volgens plan zal het bakje 4 uur later met bijna 45.000 km/u de dampkring in vliegen. Het planetoïdegruis van Bennu bestond al vòòr [er leven was op; GjH] aarde en misschien zitten er zelfs korrels tussen, die al vòòr ons zonnestelsel bestonden. Volgens de huidige wetenschappelijke inzichten is de Aarde ongeveer 4,56 miljard jaar geleden gevormd door samenklontering van materiaal uit de zonnenevel. Het onderzoeken van dit gruis zou licht kunnen werpen op vragen als “Hoe is de aarde ontstaan en waarom is het een bewoonbare wereld?” en “Wat is de bron van de organische moleculen waaruit al het leven op aarde bestaat?”; door NU en Wikipedia ‘Geschiedenis van de Aarde’. https://www.nu.nl/tech-wetenschap/6282304/capsule-met-ruimtegruis-landt-weer-op-aarde-na-reis-van-23-miljard-kilometer.html

10 24 Met 300 miljard testdeeltjes in een virtuele kubus met zijden van 10 miljard lichtjaar, de afstand die licht met een snelheid van 299 792 458 m/s in 10 miljard jaar kan afleggen, kunnen sterrenkundigen het grootste deel van het voor ons zichtbare universum nabootsen vanaf kort na de oerknal tot in de verre toekomst; door NOS Nieuws. https://nos.nl/artikel/2495211-grootste-kosmische-simulatie-ooit-heelal-waarin-wij-aan-de-knoppen-draaien

Vrouwenonderdrukking
9 14 Wereldwijd is nauwelijks vooruitgang geboekt in het verbeteren van de levenssituatie van meisjes en jonge vrouwen. Ze krijgen nog steeds veel te maken met bijvoorbeeld fysiek en seksueel geweld en ongelijke beloningen voor werk. Op dit vlak is ook in Nederland nog veel werk te verrichten; door NOS Nieuws. https://nos.nl/artikel/2490542-plan-international-nauwelijks-vooruitgang-in-positie-jonge-vrouwen-en-meisjes

9 29 Onze vraag gaat over institutioneel fatsoen en de democratisch-politieke bescherming van de burger tegen institutioneel misbruik. Want alleen structurele bescherming daartegen biedt een duurzaamheid, die de tragische cyclus van verontwaardiging-en-onverschilligheid kan doorbreken. Daarom vragen wij onze parlementsleden om nog binnen de lopende regeerperiode werk te maken van een grondig en structureel debat over o.a. het onderzoek naar de rol van het gerecht en de kerk in ‘Operatie Kelk’ n.a.v. wat ‘Godvergeten’ bovenhaalt; de precieze invloeden van ‘Rome’ in de verdoezeling van het misbruik en op de morele reflexen van de Belgische kerk; de naleving door de katholieke kerk van de wet, meer bepaald de ‘General Data Protection Regulation’ bij uittredingen; en de uitzonderlijke positie van de katholieke kerk in de grondwet. Opdat wij als maatschappij, naast voortschrijdend inzicht, ook voortschrijdend toezicht kunnen bieden op de integriteit van onze burgers; open brief van Jan de Zutter, Jeroen Olyslaegers en Tom Hannes. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/09/29/zullen-we-na-godvergeten-opnieuw-vergeten-open-brief-aan-onze-parlementen/ met het advies voor context ook deze link te volgen: https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/09/29/godvergeten-het-verhaal-van-eva/ en hier is een achtergrondartikel bij deze kwestie: https://www.apache.be/2023/09/29/burgers-willen-ontdoping-voor-rechtbank-afdwingen

11 08 Annie Bartels-Striethorst krijgt vanwege 62 stemmen een straat naar haar vernoemd, en dat geldt ook voor Mejuffrouw Boom (55 stemmen), Jo van Gogh-Bonger (77 stemmen), Adrie Lasterie (76 stemmen), Jo Muurling-Bruine (155 stemmen), Cissy van Marxveldt (88 stemmen), Els Pereira-d’Oliveira (110 stemmen), Biny Patto (99 stemmen), Léonie Sazias (212 stemmen) en Anna Singer-Brugh (81 stemmen); door Daan Visser. https://www.nhnieuws.nl/nieuws/327280/eigen-straatnaambord-voor-deze-10-bijzondere-gooise-vrouwen

Wereldverhalen
8 12 In een tijd waarin de democratie in Westerse landen onder druk staat en het extreemrechtse ideeëngoed daar aan invloed wint, blijft de Duits-Amerikaans-Joodse filosofe Hannah Arendt (1906-1975) met haar denkbeelden over politiek, het vermogen om opnieuw te beginnen en vrijheid verbluffend actueel. Arendt dwingt ons als het ware om alert te zijn, waakzaam te blijven. Dat komt doordat zij onze oudste politieke ervaringen uit de Griekssprekende wereld vanonder het stof haalde en zich daarmee distantieerde van de vrijheidsopvatting, die eeuwenlang in de traditionele filosofie opgang gemaakt heeft en zij bekritiseerde de opvattingen van de stoïcijnen. Wat de politieke vrijheid betreft wees Arendt erop dat vrijheid zich niet in het innerlijke van de mens bevindt, maar een zijnswijze in de wereld aanduidt. Vrijheid dient te worden vastgelegd of geconstitueerd in een grondwet, [die nageleefd wordt; GjH]. De Amerikaanse en de Franse Revolutie leerden ons die les. Door vrijheid te onttrekken aan de innerlijkheid van de mens brak Arendt met de wijdverspreide opvatting die vrijheid gelijkschakelt met soevereiniteit. Soevereiniteit ontkent de pluraliteit, die elke samenleving kenmerkt, en kan dus enkel uitmonden in onderdrukking. Echte vrijheid daarentegen zoekt naar wat mensen met elkaar verbindt: de vrijheid van de een gaat niet ten koste van de vrijheid van de ander. Vrijheid beknot niet, maar verenigt. Vrijheid uit zich in de afspraken die mensen maken, de beloftes die ze afleggen, de pacten die ze sluiten en de samenlevingsverbanden die ze aangaan. Ze wordt geconcretiseerd in het typisch menselijk vermogen om te handelen en iets nieuws te beginnen; door Dirk De Schutter via De Wereld Morgen op 12 augustus: https://www.foliomagazines.be/artikels/hannah-arendt-over-vrijheid-en-politiek

8 31 De afschaffing van het kapitalisme en de ontketening van een revolutie vormen de grondslag van het Freinet-programma; de basisschool waar we onze kinderen het eerst voor aanmeldden. Elise en Célestin Freinet ontwikkelden daarom hun antikapitalistische pedagogie. Ze wilden binnen een revolutionair kader bouwen aan een betere wereld. Dat deden ze uiteraard op een beperkte schaal, in hun dorpje met in het begin een tiental kinderen en met speciale aandacht voor arme kinderen. Op deze school werd pedagogie gezien als ‘één geheel’: het was niet een reflectie op leren op school, maar ook op andere competenties: samenwerking, bijvoorbeeld via het werk in de tuin of bij de bouw en het onderhoud van een huis: de toepassing van theorie en praktijk en de slingerbeweging hiervan, en kennis van de natuur, omdat we die verbouwen en van onze oogst eten… Het werk in de klas verliep volgens de principes, die de Freinets als volgt hadden uitgewerkt: vrij tekenen, maar vooral vrije expressie en gedrukte tekst, het vastleggen dus van een gedachte en die beschikbaar maken voor de (school-)gemeenschap. De leerling fungeert zo als een kleine onderzoeker, die het onderwerp van zijn presentatie kiest, en hiervoor vertrekt vanuit haar of zijn persoonlijke ervaringen en observaties. Fouten en twijfels leiden tot nadenken en krijgen zodoende een intrinsieke educatieve waarde. De ruimte en indeling van de klaslokalen zijn ook goed in functie van het leerproces doordacht. Maar het klaslokaal is slechts één van de leerplekken: er gebeurt veel ‘buiten de klas’, wat volledig tegen onze klassieke modellen ingaat. ‘Buiten de klas’ betekent natuurlijk in de buitenlucht, maar bij wijze van voorbeeld ook het gebruikmaken van de gang, die bijzonder geschikt is voor sommige soorten werk. Daar zijn alle steekkaarten te vinden, alle documenten die de kinderen ontwikkelden en die een gemeenschappelijke encyclopedie vormen. Ze reflecteerden ook over gezondheid en hygiëne, met als centrale gedachte om kinderen, en dan vooral de armsten, goed te laten leren, moeten ze in fatsoenlijke materiële omstandigheden leven en in goede gezondheid verkeren. In de praktijk komt dat bijvoorbeeld neer op toegang tot gezonde voeding en dagelijkse lichaamsbeweging. Zo begon men de dag met een duik in het zwembad en een paar wrijfsessies. Verder was hun school vooral een gemeenschap van kinderen en volwassenen; door Laurence De Cock et al. https://lavamedia.be/de-revolutionaire-inspiratie-van-de-freinetpedagogie/

9 05 Intellectuelen moeten stoppen het status quo te verdedigen, het is een kwestie van leven of dood zegt Noam Chomsky in het boek “Illegitimate Authority – Facing the Challenges of Our Time” (2023) door C.J. Polychroniou, en hij vraagt zich erin af of we de ondergang meemaken van het neoliberalisme; door Lode Vanoost. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/09/05/noam-chomsky-over-de-uitdagingen-van-deze-tijden/

9 05 In de wereld werd in 2022 $ 2240 miljard aan bewapening uitgegeven. De rijke landen hebben intussen de grootste moeite om samen elk jaar $ 100 miljard aan klimaatfinanciering vrij te maken voor de ontwikkelingslanden, die het slachtoffer zijn van hun historische uitstoot. Dat is hun inmiddels 10 jaar oude belofte. De officiële ontwikkelingssamenwerking bedroeg vorig jaar gemiddeld iets meer dan $ 20 miljard per jaar. Steeds meer geld aan ‘defensie’ besteden, heeft gevolgen: elke dollar, die naar wapens gaat, gaat niét naar financiële stabiliteit, gezondheid, klimaat, onderwijs of voedsel; door John Vandaele. https://www.mo.be/analyse/geopolitieke-spanningen-bedreigen-internationale-samenwerking

9 08 De VS pleegde 50 jaar geleden – geheel in lijn met de doctrine van de Amerikaanse president James Monroe (1817-1825) – een staatsgreep tegen een democratisch verkozen regering van een ander land. De misdaad, die 50 jaar geleden in Chili werd gepleegd, luidde het begin in van de neoliberale aanval op alle verworvenheden van de sociale strijd over heel de wereld tot op de dag van vandaag; door Lode Vanoost. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/09/08/pu50-jaar-eerste-11-september-de-vs-staatsgreep-in-chili-op-11-september-1973/ en https://lavamedia.be/de-staatsgreep-tegen-de-derde-wereld-chili-1973/

9 14 De zogenaamde ‘planetaire grenzen’ om de aarde voor mensen leefbaar te houden, zijn in volgorde van de mate van bedreiging: Verlies aan biodiversiteit, Chemische verontreiniging, Verstoring van biochemische kringlopen, Klimaatopwarming, Ontbossing, Waterschaarste, Verzuring oceanen, Luchtvervuiling en Uitputting van de ozonlaag. Van de eerste 6 zijn de grenzen – al dan niet ruimschoots – overschreden, van de laatste 3 is dat bijna het geval; door Sven Schaap. https://nos.nl/artikel/2490480-mens-heeft-aarde-over-grenzen-geduwd-blijkt-uit-gezondheidscheck-voor-planeet

9 20 Het vroegste bewijs dat mensen doelbewust hout bewerkten om een constructie te maken dateert sinds vandaag op zo’n 476.000 jaar geleden. Hout was dus ook voor de ‘vroege mens’ belangrijk. Wellicht moeten we het Stenen Tijdperk in het vervolg het Houten Tijdperk noemen. Maar ja, hout is vergankelijk, je vind het hoogst zelden terug; door NOS Nieuws. https://nos.nl/artikel/2491226-oudste-houtconstructie-ooit-gevonden-bijna-500-000-jaar-oud

9 25 Jemen, Oekraïne, Palestina, Soedan en de Westelijke Sahara [en Nagorno-Karabach en Syrië; GjH]: op politiek vlak hebben de Verenigde Naties (VN) nagenoeg geen verschil kunnen maken. Wel heeft de organisatie zich toegelegd op het verstrekken van voedsel, medische zorg en onderdak aan mensen, die lijden als een gevolg van deze conflicten. Deze vaststelling draagt er toe bij dat de VN op politiek vlak grotendeels gezien kan worden als een hopeloze mislukking en geleidelijk veranderd is in niet meer dan een humanitaire hulporganisatie [met een chronisch gebrek aan geld; GjH]. In veel opzichten is de VN voor haar oprichters onherkenbaar geworden. Het deel van de organisatie dat het meest aan hervorming toe is, is de Veiligheidsraad. Vorige week nog bleken 4 van de 5 permanente leden van de Veiligheidsraad niet aanwezig te zijn tijdens de vergadering in New York: alleen de Amerikaanse president Joe Biden was present; noteerde Thalif Deen uit de mond van voormalig VN-CEO Natalie Samarasinghe. Zij denkt dat uitbreiding van het aantal permanente leden soelaas kan bieden, maar ik zou daarentegen juist bepleiten het vetorecht van permanente leden af te schaffen. Daardoor is het in de praktijk een instituut geworden dat – zo niet alleen – vooral Westerse belangen behartigd. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/09/25/de-vn-moeten-hervormen-of-ze-zullen-onbeduidend-worden/

9 26 Achter de extreemrechtse mythe van de eigen-volk-identiteit, maar ook van conservatieve en nationalistische partijen, verschuilt zich een programma van rauw kapitalisme, ongelijkheid, racisme, uitsluiting en afbraak van democratische en sociale rechten. Al was het maar omdat deze politieke partijen de vrije mens erkennen zoals hij is en dus de ideologieën verwerpt, die van de maakbaarheid van de samenleving uitgaan. De natuurlijke orde verwerpt volgens deze politieke stromingen maakbaarheid; strijden voor meer gelijkheid en inclusie is voor hen uit den boze. Deze partijen bieden bedrijven alles waar ze van dromen: lastenverlagingen, een uitgeklede overheid en minder macht voor vakbonden; door Marijke Persoone, die zich baseert op onderzoek naar standpunten van Vlaams Belang. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/09/26/waarom-het-vlaams-belang-en-haar-zusterpartijen-nooit-sociale-partijen-zullen-worden/

9 26 Amerika controleert de knelpunten. En net als in China is het de staat die via sancties bepaalt wat bedrijven wel of niet mogen doen. In beide gevallen is dit ‘staatskapitalisme’. “We hebben ons door China laten verkrachten”, beweerde de nieuwe president Donald Trump zodra hij aan de macht kwam en hij verhoogde de importtarieven op een hele serie Chinese producten. De toon was overigens al onder Barack Obama verscherpt toen hij in 2015 de Amerikaanse firma Intel verbood om geavanceerde Xeon-chips te verkopen aan bedrijven met banden met het Chinese leger, maar de Trump-regering was de eerste die bereid was om de globale productieketen te onderbreken om China’s technologische opmars af te remmen, ook al leden Amerikaanse bedrijven daaronder. Doel van deze VS-politiek gericht op het actief wurgen van belangrijke segmenten van de Chinese technologie-industrie: wurgen met de bedoeling om te doden; door Tom Ronse. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/09/26/wurgen-om-te-doden-de-chip-oorlog-van-de-vs-tegen-china/

10 2 Nationalistische partijen streven vaak naar onafhankelijkheid voor hun volk. Maar wil dat zeggen dat hun bevolking meer soeverein of vrij zou zijn of spelen ze juist economische elites in de kaart? Door Miel Dullaert, die aantoont dat het wereldbeeld van nationalisten vandaag de dag neerkomt op oligarchie. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/10/02/hoe-vrij-zijn-de-volkeren/

10 10 De VS pretendeert garant te staan voor mensenrechten wereldwijd, maar vandaag is het medeplichtig aan middeleeuwse uithongering van meer dan 2 miljoen Palestijnen in de Gazastrook. Dat blijkt onder veel meer uit haar stemgedrag in de Veiligheidsraad. Op 16 oktober was er een resolutie van Rusland, waarin werd opgeroepen tot een onmiddellijk staakt-het-vuren. Frankrijk, Groot-Brittannië en de VS hebben die afgewezen. Op 18 oktober presenteerde Brazilië een resolutie, die opriep tot ‘humanitaire pauzes’ om ‘volledige, veilige en ongehinderde’ humanitaire toegang van VN-agentschappen in de belegerde enclave mogelijk te maken. Op die manier zou het mogelijk zijn om essentiële voorraden, waaronder elektriciteit, medische benodigdheden, voedsel en water aan Gaza te leveren. De tekst veroordeelde alle gewelddaden tegen burgers, in het bijzonder de ‘gruwelijke terroristische aanvallen van Hamas’ en riep op tot de onmiddellijke vrijlating van alle gijzelaars. De tekst vroeg ook de intrekking van het bevel van Israël aan inwoners van Gaza om alle gebieden van het noorden te verlaten en te verhuizen naar het zuiden van de Gazastrook. [Volgens het internationaal recht heeft Israël de taak om de bevolking in Gaza te beschermen, in plaats van te bombarderen als dat zo uitkomt; GjH] Voorafgaand aan de stemming had Rusland 2 amendementen op de resolutie voorgesteld. Ten eerste de oproep tot een ‘onmiddellijk, duurzaam en volledig gerespecteerd humanitair staakt-het-vuren’. Een ten tweede de invoeging van een paragraaf die de willekeurige aanvallen op burgerdoelen en burgers in Gaza ondubbelzinnig veroordeelde. Uiteindelijk werd de resolutie door de VS met een veto afgewezen, want 12 van de 15 leden stemden voor. Het Verenigd Koninkrijk onthield zich. India en de VS stemden tegen, dus van de overige Westerse landen stemden Frankrijk en Zwitserland voor. Volgens een hoge EU-diplomaat wekt de onvoorwaardelijke steun van de VS aan Israël de indruk dat het Westen aan Israël carte blanche geeft in zijn voornemen ‘tot massale etnische zuivering’. Een andere hoge functionaris in Brussel vindt dat de Europese landen zich allang had moeten aansluiten bij de oproep van de secretaris-generaal van de VN aan Israël om het internationaal humanitair recht te respecteren. Israël, dat in wezen een Europees koloniaal project is, is van oudsher een belangrijke bondgenoot van het Westen. Dat is het, ondanks het feit dat het land door organisaties als Amnesty International wordt omschreven als een ‘Apartheidssysteem’. De categorische steun aan Israël en het tegenhouden van VN-resoluties, die oproepen tot humanitaire hulp en een staakt het vuren, [halen hier het nieuws niet, maar…; GjH] kunnen op weinig begrip rekenen in de rest van de wereld en dan vooral in het globale Zuiden, met uitzondering van India. Door de oorlog in Oekraïne heeft het Westen het afgelopen anderhalf jaar in het Zuiden al heel veel krediet verloren. Deze 5de oorlog tegen Gaza doet daar weer een schep bovenop. Meer en meer geraakt het Westen geïsoleerd. “Onze angst is dat we vanwege dit conflict in het Zuiden van de wereld een hoge prijs zullen betalen”, zegt een EU-functionaris; door Marc Vandepitte.
https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/10/20/de-verpletterende-verantwoordelijkheid-van-het-westen-in-gaza/

10 27 Met zijn ‘eensgezind’ standpunt over ‘de humanitaire crisis in Gaza’ blijft de EU onverminderd doorgaan met het verspelen van geloofwaardigheid en krediet in de ogen van de internationale gemeenschap buiten ‘het vrije Westen’. Die blindheid zal de EU in de toekomst duur komen te staan. De EU verspeelt haar positie als geloofwaardige gesprekspartner voor vrede, waar ook ter wereld. De weigering van de rest van de wereld (80 procent van de wereldbevolking) om zich aan te sluiten bij de sancties tegen Rusland had een waarschuwing kunnen zijn. Door ook nu eenzijdig de kant te kiezen tegen Palestina verliest de EU zijn laatste krediet om nog ooit een gesprekspartner voor vrede te zijn in de wereld (zie hiervoor ook Duitsland 10 27); door Lode Vanoost. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/10/27/eu-zakt-verder-door-de-diepe-bodem-van-internationale-ongeloofwaardigheid/

10 28 “Oersoep” (13 oktober 2023), geschreven door Bregje Hofstede, gaat in directe, rauwe taal over de relatie tussen ons verstandige hoofd en ons dierlijke lichaam, en het gaat over wat beelden zijn en wat werkelijkheid.; de activistische schrijfster binnen Extinction Rebellion en mede-oprichter van feministische actiegroep ‘De Bovengrondse’ en Stichting Nationaal Heksenmonument in gesprek met Mieke van der Weij en Pieter van der Wielen. Ik lees dat boek met treffende passages, zoals over haar inzicht over het einde van het leven nadat ze een kind gebaard heeft en haar brief aan een vriendin waar ze indertijd tegen op keek zonder in te zien hoe kwetsbaar ook die vriendin moet zijn geweest. Ik las die brief met tranen in mijn ogen. Trouwens, het hele boek leest als een – in mijn ogen zeer geslaagde – oefening het onzegbare op te schrijven en het raakt de kern van wat leven voor een mens kan zijn. Bovendien zijn er allerlei allinea’s waarin ik me in de interpretaties van de wereld om Hofstede herken. https://www.nporadio1.nl/fragmenten/nieuwsweekend/e5cde324-0871-4f75-85a4-857e2b022d76/2023-10-28-oersoep-brengt-lichaam-weer-binnen-handbereik

10 31 Wat nu gebeurt roept bij Lode Vanoost wrange herinneringen op aan een ver verleden toen hij in 1980-82 vorkliftbestuurder was op de luchthaven van Zaventem. Ze laadden daar vrachtwagens af, die dozen handpistolen en bijhorende kogels bevatten met als bestemming op de Airway Bill ‘THR’ (Teheran) en ‘BGD’ (Bagdad), in dezelfde vrachtwagens, niet eens in afzonderlijke leveringen. Terwijl ze die dozen op de vluchtcontainers overlaadden verklaarde de toenmalig minister van Buitenlandse Zaken Leo Tindemans dat België aan geen van beide landen wapens leverde. België leverde ze wel degelijk, lucratief en zonder scrupules aan beide partijen in de oorlog tussen Irak en Iran (1980-1988); door Lode Vanoost. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/10/31/boycot-belgische-transportvakbonden-tegen-wapentransporten-voor-israel/

11 01 Terwijl er in Europa nauwelijks iets beweegt, zijn landen in West Azië in de weer om een einde te maken aan het militaire geweld tegen de bevolking van Gaza. Dat blijkt uit een gezamenlijke persconferentie van de Iraanse en Tukse ministers van Buitenlandse Zaken. Zo’n gezamenlijke persconferentie is opmerkelijk omdat Iran op ramkoers ligt met de VS, terwijl Turkije lid is van de NAVO. En het is al de tweede ontmoeting van de twee ministers sinds 8 oktober, wat duidt op het belang, dat zij eraan hechten. De Iraanse minister zei dat de aanvallen tegen vrouwen en kinderen onmiddellijk moeten stoppen. De Turkse minister vindt dat er geen dubbele standaarden mogen zijn t.a.v. Gaza en Oekraïne. Beiden vrezen dat de oorlog kan uitbreiden naar de buurlanden. Ondertussen is het dodenaantal in Gaza opgelopen tot 8.800, waaronder 3.648 kinderen en 2.290 vrouwen. Door Israël zijn 221 scholen en 36 ziekenhuizen aangevallen. Van alle gebouwen in de Gazastrook is 9% vernield; door Marc Vandepitte. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/11/01/oorlog-in-gaza-turkije-en-iran-vormen-front/

11 01 In een Open Brief aan VN-Hoge Commissaris voor de Mensenrechten Volker Türk, kondigt het hoofd van zijn secretariaat Craig Mokhiber na 30 jaar VN-dienst zijn ontslag aan. Opnieuw zien wij een genocide, laat hij weten, die zich voor onze ogen ontplooit en de organisatie die wij dienen blijkt machteloos. “Ik heb in deze [door Israël verwoeste; GjH] gebouwen gewerkt tijdens de genocides tegen de Tutsi, de Bosnische moslims, de Jazidi en de Rohhingya. In elk van deze gevallen, nadat het stof neerdaalde over de gruwel die was aangericht tegen weerloze burgerbevolkingen, werd het pijnlijk duidelijk dat we gefaald hadden in onze plicht om onze opdracht te verwezenlijken van preventie voor massawreedheden, van bescherming van de kwetsbaren en van verantwoording voor de daders. En zo is dat gelopen met opeenvolgende golven van moord en vervolging tegen de Palestijnen tijdens het hele bestaan van de VN. De huidige grootschalige afslachting van het Palestijnse volk, met zijn wortels in een koloniale ideologie van etno-nationalistische kolonisten, een voortzetting van tientallen jaren van systematische vervolging en uitzuivering, die alleen gebaseerd is op hun status als Arabieren, en begeleid door expliciete utspraken van leiders in de regering en het leger van Israël, laat geen ruimte voor twijfel of debat.” Dit is genocide recht uit de boeken. Het Europese, etnonationalistische koloniale settlerproject in Palestina is zijn finale fase ingetreden, op naar de versnelde vernietiging van de laatste restanten van het inheemse Palestijnse leven in Palestina. Daarenboven zijn de regeringen van de VS, Groot-Brittannië en het grootste deel van Europa honderd procent medeplichtig aan deze afgrijzelijke aanslag. In samenspraak overtreden de Westerse mediabedrijven, die in toenemende mate ten dienste staan van en aanleunen tegen de staten, openlijk Artikel 20 van het Internationaal Verdrag inzake Burgerrechten en Politieke Rechten, door het onophoudelijk dehumaniseren van de Palestijnen om de genocide te faciliteren, en door het uitzenden van propaganda voor oorlog en door verspreiding van nationalistische, racistische of religieuze haat die neerkomt op het aanzetten tot discriminatie, vijandigheid en geweld. In deze omstandigheden zijn de eisen aan onze organisatie om principieel en effectief te handelen groter dan ooit. We zijn die uitdaging echter niet aangegaan. De beschermende bevoegdheid tot handhaving van de VN-Veiligheidsraad werd opnieuw geblokkeerd door de onverzettelijke houding van de VS. VN-seretaris-generaal António Guterres wordt aangevallen voor zijn allermildste uiting van protest en onze mechanismen voor mensenrechten worden voortdurend aangevallen door een georganiseerd belasterend netwerk van straffeloosheid. De mantra van de ‘twee-staten-oplossing’ is een doorzichtige grap geworden in de VN-wandelgangen, zowel vanwege zijn volstrekte onmogelijkheid in de feiten, als vanwege zijn totale falen om rekening te houden met de onvervreemdbare mensenrechten van het Palestijnse volk. Het Palestijnse volk heeft daardoor de grootste verliezen geleden als gevolg van ons falen. Het is een verbluffende historische ironie dat de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens werd aangenomen in hetzelfde jaar 1949 dat de Nakba door Israël werd begaan tegen het Palestijnse volk; door Craig Mokhiber, Hoofd VN-secretariaat voor de Mensenrechten in New York met aanbevelingen hoe een op VN-normen gebaseerde Verenigde Naties er wèl uit zou zien, vertaald door Marc Vandepitte en Lode Vanoost. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/11/01/geachte-hoge-commissaris-voor-de-mensenrechten-dit-is-genocide/

11 03 De waarheid is vandaag een doel en een missie; de waarheid moet verdedigd worden, maar het is moeilijk om de waarheid te verdedigen. Als we zien dat Donald Trump tot op vandaag de bewijzen van zijn verkiezingsnederlaag zonder argumenten ontkent, de feiten ontkent, en dat hij blijft zeggen dat hij de verkiezingen won, en dat hij volgelingen heeft die niet neutraal, maar gepassioneerd zijn. Zou hij al geen aandacht krijgen via de media, dan krijgt hij dat wel via social media en aldoende weer in de media. Wel ja, dan worden we ons daar bewust van, en zien we dat ditzelfde in allerlei andere sectoren gebeurt. Zoals ik zeg dat een duizend maal herhaalde leugen zich tot waarheid omvormt, bevinden we ons vandaag ook nog eens in een totaal omgekeerde logica: een duizend maal herhaalde waarheid stuit op het wantrouwen van veel mensen, zij denken dan dat het een leugen is; door José Juan De Ávila in gesprek met Ignacio Ramonet, vertaald door Roos De Witte. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/11/03/ignacio-ramonet-de-waarheid-kan-niet-verdedigd-worden-met-memes/

11 07 In heel wat landen krijgt het Belgisch voorbeeld (zie 10 31 onder ‘België’) navolging. De lijst groeit elke dag aan. In Brazilië heeft CUT, de grootste vakbondsfederatie, die ruim 7,4 miljoen werknemers vertegenwoordigt, een resolutie aangenomen waarin zij onwrikbare steun aan de Palestijnen toezegt. De Canadese Unie van Overheidspersoneel (CUPE), de grootste vakbond van het land met 75.000 leden, heeft een resolutie aangenomen in solidariteit met het Palestijnse volk, inclusief een oproep aan de regering om “de verkoop van wapens aan Israël te beëindigen.” In Colombia wil de vakbond van de mijnwerkers een opschorting van de levering van alle brandstoffen en mineralen aan Israël. De Centrale Vakbondsraad van India (AICCTU), die meer dan 600.000 arbeiders vertegenwoordigt, roept vakbonden op om wapenleveringen naar Israël te boycotten. In Japan geeft de spoorvakbond van de stad Chiba (1 miljoen inwoners) gehoor aan de oproep van de Palestijnse vakbonden. De Japanse regering is van plan om onder meer financiële hulp en wapens aan Israël te leveren. Dat wil de spoorbond verhinderen: “Wij steunen van ganser harte de felle strijd van het Palestijnse volk, en we zullen met al onze krachten vechten om de regering-Kishida ten val te brengen”. In Polen roept de grootste overkoepelende confederatie van vakbonden (OPZZ) op om de militaire samenwerking met Israël te beëindigen. In het Spaanse Barcelona hebben de havenarbeiders besloten om niet toe te staan dat er materiaal naar de oorlog in de Gazastrook wordt gestuurd met als “enige doel om de burgerbevolking te beschermen, ongeacht het grondgebied. Geen enkele reden rechtvaardigt het opofferen van burgers”. De vakbond van techniekers en metaalarbeiders van het Verenigd Koninkrijk & Noord Ierland (UTAW-CWU) sluit zich aan bij de oproep van Palestijnse vakbonden aan de internationale arbeidersbeweging om een einde te maken aan alle medeplichtigheid en concrete actie te ondernemen tegen wapenleveringen aan Israël. En in de Verenigde Staten van Amerika roept een deel van de vakbond van de automobielsector (UAW), die momenteel een hevige strijd voert voor loonsverhoging, op tot een boycot van Israël: “We kijken met afgrijzen toe hoe de VS troepen stuurt om te helpen bij een Israëlische grondinvasie van Gaza. Wij rouwen om het verlies van burgerlevens. Wij verwerpen categorisch de steun van de VS aan het moorddadige Israëlische regime in zijn aanhoudende genocide op de Palestijnen, dat sinds 7 oktober ruim 7.000 mensen heeft gedood en 16.000 gewond heeft geraakt bij luchtaanvallen en de water-, voedsel- en stroomtoevoer naar de bevolking van Gaza heeft afgesloten. Wij roepen de UAW op om boycot, desinvestering en sancties (BDS) te onderschrijven en uit te voeren”; door Marc Vandepitte. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/11/07/boycot-wapenleveringen-aan-israel-belgische-vakbonden-krijgen-wereldwijd-navolging/

11 07 De laatste fase van de niet-verklaarde oorlog in het Midden-Oosten is gebaseerd op een diepe misrekening. De bombardementen tot diep in Egyptisch gebied zullen de burgerbevolking niet tot overgave bewegen, maar zullen hun vastberadenheid om weerstand te bieden alleen maar doen toenemen. Dit is de les van alle luchtbombardementen. De Vietnamezen, die jaren van zware Amerikaanse bombardementen hebben doorstaan, hebben niet gereageerd met capitulatie, maar met het neerschieten van meer vijandelijke vliegtuigen. In 1940 weerstonden mijn Britse landgenoten Hitlers bombardementen met ongekende eenheid en vastberadenheid. Om deze reden zullen de huidige Israëlische aanvallen falen in hun wezenlijke doel, maar tegelijkertijd moeten ze krachtig veroordeeld worden in de hele wereld. De ontwikkeling van de crisis in het Midden-Oosten is zowel gevaarlijk als leerzaam. Al meer dan 20 jaar breidt Israël zich gewapenderhand uit. Na elke fase van deze expansie heeft Israël telkens opnieuw een beroep gedaan op de ‘rede’, en ‘onderhandelingen’ voorgesteld. Dit is de traditionele rol van een imperialistische macht, omdat die met zo min mogelijk moeite wil consolideren wat ze al met geweld heeft veroverd. Elke nieuwe verovering wordt de nieuwe basis van voorgestelde onderhandelingen vanuit een positie van overmacht, die het onrecht van de vorige agressie negeert. De agressie van Israël moet worden veroordeeld, niet alleen omdat geen enkele staat het recht heeft om buitenlands grondgebied te annexeren, maar ook omdat elke uitbreiding een experiment is om te ontdekken hoeveel meer agressie de wereld zal tolereren. Dit, en nog veel meer schreef Britse filosoof Bertrand Russell in 1970 [voor blindemans ogen; GjH]; door Lode Vanoost. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/11/07/brief-brits-filosoof-bertrand-russell-over-zionisme-in-1970-nu-brandend-actueel/

11 09 Op dit moment hebben Bahrein, Chili, Columbia, Honduras, Jordanië, Turkije en Tsjaad hun ambassadeur uit Israël teruggeroepen. Dit deden zij uit protest tegen de gang van zaken. Nog 2 andere landen, Bolivia en Zuid-Afrika, hebben hun diplomatieke banden met Tel Aviv verbroken. België en Nederland zouden daar een voorbeeld aan kunnen nemen. Enkel met woorden aan ronde tafels of in tv-studio’s brengen we geen oplossing voor alle geweld tegen mensen en al helemaal niet wanneer vanuit ons land nog steeds politieke rugdekking, steun of wapens aan Israël worden geleverd; door Seppe De Meulder. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/11/09/hoe-het-debat-over-palestina-aan-het-kantelen-is/

11 15 Elk kolonisatieproject bereikt een punt waarop het genocide en massaslachting aanvaardt om de autochtone bevolking, die zich niet wil onderwerpen, uit te roeien. Deze schokkende analyse van Chris Hedges doet ons in de spiegel kijken naar ons eigen koloniaal verleden. “De verwrongen tronie die het kolonialistische Israël laat zien is de onze”. Vraag het aan de Afghanen, de Koerden, de Libiërs wat ze van Gaza denken. Vraag het aan inheemse volkeren waar ook ter wereld, de Irakezen, de Syriërs. Ze kènnen ons. Een volk zit 16 jaar opgesloten in het grootste concentratiekamp ter wereld, wordt brandstof, geneesmiddelen, voedsel en water ontzegd, heeft geen artillerie, geen commandovoering, geen gemechaniseerde eenheden, geen leger, geen luchtmacht, geen raketsystemen en geen zeemacht, [maar wel verzetsgroepen; GjH] en wordt afgeslacht en uitgehongerd door een van de meest geavanceerde legers ter wereld. En dàt weerloze volk zou uit nazi’s bestaan? Door onze reactie op wat in Gaza gebeurt onthullen wij de fundamentele waarheid over onze Westerse beschaving: dat wij westerlingen de meest efficiënte en de meest meedogenloze moordenaars ter wereld zijn. Genocide zit in het hart van het Westerse kapitalisme; het is absoluut niet uniek voor de nazi’s. Het is ook niet uniek voor Israël. Het is de bouwsteen van Westerse overheersing. Het zit in ons Westerse DNA om degenen wiens arbeid we uitbuiten, wiens grondstoffen we plunderen en wiens land we stelen uiteindelijk uit te roeien. Vraag het maar aan de inheemse Amerikanen. Vraag maar aan de Congolezen, de Kikuyu van Kenia, de Indiërs; door Chris Hedges, vertaald door Hilde Baccarne. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/11/15/als-zionisten-in-apartheidsstaat-israel-zeggen-we-gaan-gaza-van-de-aarde-vegen-geloof-hen/

11 17 Voor digitale veiligheid: Gebruik de ‘Privémodus’ in uw browser om te voorkomen dat sites uw activiteit volgen. Beperk gedeelde informatie; geef alleen de noodzakelijke gegevens die nodig zijn voor uw aankoop of digitaal bezoek. Gebruik bij voorkeur prepaidkaarten of digitale betaaldiensten voor transacties. Meld u achteraf af voor gegevensverzameling in de privacy-instellingen van de site. Neem de tijd om te weten hoe een site uw gegevens gebruikt. Werk de antimalware- en antivirussoftware van uw apparaat regelmatig bij; door Max Roberts. https://www.goincognito.co/online-shopping-safety-protect-your-personal-info/

11 20 Dit is de lijst van 15 dingen, die een normaal mens met een hart en hersens en in staat tot kritisch zelfstandig denken in een menselijke wereld nooit zou moeten uitspreken (maar het in deze wereld wel moet doen), zoals de onafhankelijke Australische journaliste Caitlin Johnstone dat ziet: Stop het bombarderen van kinderen. Vermoord geen journalisten. Bombardeer geen hospitalen. Schiet geen patiënten neer door vensters van hospitalen. Rijd geen bulldozers over dode mensen. Bombardeer geen ambulances. Doe geen etnische zuiveringen. Noem mensen geen beesten. Honger mensen niet uit. Snijd het water van mensen niet af. Snij de stroom niet af van hospitalen, waardoor patiënten in intensieve zorg en in neonatale intensieve zorg sterven. Bombardeer geen dokters. Bombardeer geen VN-personeel. Doe niet aan apartheid. Stop met constant te liegen; door Caitlin Johnstone, vertaald door Lode Vanoost. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/11/20/15-dingen-die-je-nooit-tegen-een-land-zou-moeten-zeggen-in-een-normale-wereld/

11 21 Sinds Rusland 21 maanden geleden Oekraïne binnenviel zijn minstens 10.000 burgers gedood. In reactie op de aanval van Palestijnse verzetsorganisaties andarhalve maand geleden, waarbij 1200 Israëliers gedood werden, heeft Israël 13.300 mensen in Gaza en 217 op de Westbank gedood. Daaronder waren 5650 kinderen en 350 vrouwen; door NOS Nieuws en Keltoum Belorf. https://nos.nl/liveblog/2498542-russische-actrice-omgekomen-bij-aanval-donetsk-regio-vn-ruim-10-000-burgers-gedood-in-oekraine#UPDATE-container-73575657 en https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/11/21/de-oorlog-tegen-gaza-in-cijfers/

11 21 Op de 200ste verjaardag van de Monroe-doctrine 2 december a.s., lanceert ‘Progressieve International’, een organisatie met boegbeelden als Jeremy Corbyn en Yanis Varoufakis, met ‘De Dag van Anti-imperialistische Actie’ een wereldwijde campagne tegen het Amerikaanse militarisme; door ‘Progressieve International’, vertaald door Rein van Gisteren. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/11/21/from-all-rivers-to-all-seas-van-alle-rivieren-tot-alle-zeeen/

11 24 Juridisch is de zaak Julian Assange ‘een politieke vervolging’, gemotiveerd door het feit dat hij journalist is en een opdracht vervulde, die elke journalist zichzelf zou moeten opleggen: het verspreiden en verstrekken van waarheidsgetrouwe informatie. Daarbij maakte hij het mogelijk om criminele en zeer ernstige feiten gepleegd door de VS aan het licht te brengen. Deze misdaden werden gepleegd door het Amerikaanse leger in Afghaanse en Irakese conflictgebieden en door inlichtingendiensten, evenals door bepaalde multinationale ondernemingen, die zich schuldig maakten aan corrupte praktijken. Om die reden wordt hij nu vervolgd. Het is duidelijk dat een van de fundamentele oorzaken van de gestoorde werking van de Organisatie van Amerikaanse Staten (OAS) ligt in de financiële en politieke controle, die de VS over deze instelling uitoefent. Sinds zijn oprichting in 1948 hebben meerdere OAS-secretarissen-generaal zich tegen deze controle uitgesproken, want tussen de 50 en 60% van het OAS-budget wordt door de VS voorzien! In plaats van bij te dragen aan een eerlijke integratie van de verschillende Latijns-Amerikaanse landen genereert dit OAS precies het tegenovergestelde. Lawfare, de instrumentalisering van het recht voor andere doeleinden dan die waarvoor het zou moeten gelden (pacificatie en verdediging van de rechten van burgers), heeft tot doel hegemonistische economische elites te beschermen tegen populaire regeringen die een legitiem maatschappijmodel verdedigen; door Vincent Ortiz, die de Spaanse rechter Baltasar Garzón interviewde. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/11/24/baltasar-garzon-lawfare-is-politiek-misbruik-van-gerechtelijke-procedures/

11 24 De oorlog tegen Gaza heeft ook buiten de regio verregaande gevolgen. Eén daarvan is het stilvallen van de economische corridor India-West Azië-Europa (IMEC). Die was door de VS opgezet om zowel China en Iran te isoleren en om de normalisering van de betrekkingen tussen Israël en Saoedi-Arabië te bespoedigen. ‘Washington’ koestert nog altijd de fantasie dat het China in een economische oorlog kan verslaan. Maar sinds 8 oktober jl. is de publieke opinie in de Arabische wereld roodgloeiend; woedend over het catastrofale verlies aan mensenlevens en de willekeurige bombardementen van Israël op Gaza. Landen in de regio, die nauwe banden hebben met Israël, zoals Jordanië en Turkije, zagen zich genoodzaakt hun retoriek tegen Israël te verharden.
De poging om China te isoleren leek denkbeeldig, want de belangrijkste Griekse haven in de corridor – in Piraeus – wordt [indertijd op gezag van ‘de Trojka’; GjH] nu beheerd door de Chinese Ocean Shipping Corporation, en Dubai Ports krijgt aanzienlijke investeringen van China’s Ningbo-Zhoushan haven en Zhejiang Seaport. Saoedi-Arabië en de Verenigde Arabische Emiraten zijn nu leden van BRICSplus, en beide landen zijn deelnemers van de Shanghai Cooperation Organization. Verder steunt het hele IMEC proces op weinig enthousiaste fondsen in de private sector, en het zeekanaal tussen Haifa en Piraeus zou lopen door wateren waar Griekenland en Turkije over twisten. Bovendien berust het hele IMEC-project op de ‘normalisering’ van de verhouding tussen Israël en Saoedi-Arabië, maar Israël’s bombardementen op Palestijnen in Gaza hebben het proces nu bevroren; door Vijay Prashad, vertaald door Katrien Vandegaer. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/11/24/hoe-de-oorlog-in-gaza-de-economische-corridor-india-midden-oosten-europa-imec-blokkeert/

11 27 Ruim een maand voor het einde van het jaar hebben wereldwijd al 7 grote rampen plaats gevonden. ‘Groot’ is wanneer meer dan €15 miljoen nodig is om alle slachtoffers te helpen. In voorgaande jaren waren dat meestal 3, 4 of maximaal 5. Bovendien zijn dit jaar 110.000.000 mensen hun huis ontvlucht. Dat zijn aantallen die we echt al heel, heel lang niet hebben gezien. Van de rampen is 96% gerelateerd aan aardbevingen, het klimaat of het weer. Veel rampen hebben weinig aandacht gekregen, omdat er zoveel rampen tegelijk spelen; door NOS Nieuws. Over die andere 4% (oorlogen) zwijgt NOS Nieuws. https://nos.nl/artikel/2499448-rode-kruis-recordaantal-rampen-in-2023-110-miljoen-nieuwe-ontheemden

11 27 Vier redenen waarom geweld niets oplost en zeven mogelijke stappen naar een duurzame vrede: 1. er is geen verschil tussen de aard van het geweld van het Israëlische leger en van de zogenaamde terroristen, 2. de machtsverhoudingen zijn zeer ongelijk, 3. het langdurig gewapend en structureel geweld en de dagelijkse vernederingen voor de Palestijnen heeft een wraakroepend potentieel, met andere woorden, het verhoogt de kansen van tegengeweld, 4. Israël kon deze oorlog voorkomen, maar er werden geen serieuze inspanningen gedaan om de voorwaarden voor duurzame vredesopbouw te creëren, 5. Zeven onderling afhankelijke stappen/voorwaarden voor duurzame vrede: onderhandelingen over een overeenkomst voor een ‘duurzame wapenstilstand’ in combinatie met een ‘staakt het vuren’. Voldoende ruimte voor dialoog. Alle primaire partijen nemen deel aan de vredesonderhandelingen. De meest belangrijke voorwaarde voor duurzame vrede is en blijft het verwijderen van de hoofdoorzaken van het geweld. Stop de nodeloze psychologische escalatie en ontmenselijking binnen het conflict. De interventie van internationale en transnationale omgeving is van cruciaal belang; zoals ook de daadwerkelijke steun van de invloedrijke transnationale Joodse diaspora, Europa en de VS aan de opbouw van duurzame vrede. Ten slotte moet er dringend een einde worden gemaakt aan het tussentijds geweld. De mededeling ‘dat het vredesproces lang kan duren‘ is een farce. Het verlengt de onwaardige levensomstandigheden van de zwakkere partij. Uitstel maakt deel uit van onderhandelen vanuit een machtspositie. 6. Een bloedige vernietiging van Hamas wordt een Pyrrusoverwinning en zal geen duurzame veiligheid en vrede brengen. 7. Een belangrijke bron van inspiratie is en blijft Erasmus: hij stelde dat “er mensen zijn die leven in een droomwereld, anderen die de realiteit onder ogen zien, en dan zijn er nog die het een in het ander willen veranderen”. Ik denk dat velen onder ons tot de laatste groep behoren; door Luc Reychler. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/11/27/een-mogelijke-weg-naar-vrede-in-israel-en-palestina-stop-deze-dance-macabre/

11 27 Eerst en vooral moet beklemtoond worden dat Israël het verlengstuk is van de geopolitieke macht van de VS in een van de belangrijkste regio’s van de wereld. De ontwikkelingen in West Azië gaan over veel meer dan enkel gas en olie. Sinds het einde van de Koude Oorlog en de ondergang van de Sovjet-Unie, heeft de VS zich ingespannen om de controle te behouden over elke regio ter wereld. Sindsdien is dat het beleid van de VS. In West Azië steunde de VS vanouds op een zogenaamde ‘strategie met twee pijlers’. De westelijke pijler was Saoedi-Arabië, de oostelijke Iran. Tot de revolutie van 1979 werd Iran geregeerd door een dictator, de sjah, die de steun kreeg van de VS in ruil voor het bedienen van de VS-belangen in de regio. Maar met de revolutie van 1979 verloor de VS deze pijler voor haar strategie, waardoor Israël steeds belangrijker werd voor het behoud van de controle over die strategisch cruciale regio. Het feit dat sommige van de belangrijkste handelsroutes op onze planeet door die regio lopen is dus heel bepangrijk.
Laat je dus niet inpakken door het smoesverhaal. Amerika steunt Israël helemaal niet, net zomin als de meeste Israëli’s of de meeste Democraten. Amerika steunt Benjamin Netanyahu. Het steunt Likoed, niet Israël. De VS duwen Israël en Netanyahu van de ene escalatie naar de andere, tot op het punt waarop Hassan Nasrallah uiteindelijk zal zeggen: “OK, dit kunnen we niet langer aanvaarden. We komen in actie om de Gazanen en de Westbank, waar even hard gevochten wordt, te redden. We gaan er ons mee bemoeien.” En dat is het moment waarop de Verenigde Staten zich vrij zullen voelen om niet alleen Libanon aan te vallen, maar via Irak en Syrië voluit tegen Iran te gaan. Echter, door Iran aan te vallen stuur je de Iraanse raketten naar Israël en zal Israël uiteindelijk het equivalent van Oekraïne worden in West Azië. Dat is zo’n beetje het plan. Je kunt Netanyahu in zekere zin beschouwen als een marionet van de VS, net als Volodymyr Zelensky in Oost Europa. In feite wordt er nu gevochten voor de controle over de wereld. Wat we in het nieuws horen en zien over de aanvallen in Gaza is de ouverture, de trigger voor een oorlog, net als het schot in Sarajevo de trigger was voor de Eerste Wereldoorlog en alles in beweging zette; door Michael Hudson en Ben Norton. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/11/27/waarom-steunen-de-vs-het-israelische-leger-zo-onvoorwaardelijk/

11 30 Wie binnen de mainstream-bubbel blijft hangen zal het niet weten, maar het zelfverklaarde vrije Westen stemt in de VN consequent tegen de rest van de wereld, tegen democratie en tegen mensenrechten, voor huurlingen en voor sancties. Een overzicht van het VN-stemgedrag van Australië, België, Canada, de EU, Groot-Brittannië, Japan, Nieuw-Zeeland en de VS; door Ben Norton, vertaald door Rein van Gisteren. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/11/30/the-west-against-the-rest-westen-stemt-steeds-tegen-rest-van-de-wereld/

12 01 Kapitalisme mag dan over zijn [Wat ziet Yanis Varoufakis waar ik overheen kijk? GjH], jammer genoeg is het niet vervangen door een beter systeem, maar door technofeodalisme: een terugkeer naar de middeleeuws sociale verhoudingen, met Big Tech als de nieuwe feodale adel. Kopstukken zijn nu Jeff Bezos, Bill Gates, Elon Musk en Mark Zuckerberg, terwijl in China Big Data de bevolking net zo domineert; door Yanis Varoufakis. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/12/01/yanis-varoufakis-technofeodalisme-israel-vernietigt-zelf-zijn-internationaal-imago-en-vs-vakbonden-over-gaza/
12 01 We leven niet in tijden van ongekende massamigratie: ten opzichte van het verleden zijn “de huidige migratieniveaus niet ongeëvenaard en ze versnellen niet” (p. 47). De illegale migratie loopt ook niet uit de hand: “Er is geen sprake van een exodus van illegale migranten uit het mondiale Zuiden die massaal naar het mondiale Noorden trekken” (pp. 62-64). De wereld kampt ook niet met een vluchtelingencrisis: “De data weerleggen onmiskenbaar de wijdverbreide opvatting dat het Westen wordt bedreigd door een aanzwellende stroom vluchtelingen die de capaciteit van asielsystemen te boven gaat” (pp. 81). De immigranten pikken ook ‘onze’ banen helemaal niet in en ze doen de lonen niet dalen: “Het effect van immigratie op de lonen en werkgelegenheid is heel klein” (p. 179). De immigratie ondermijnt zelfs de verzorgingsstaat niet: “Er is geen bewijs dat immigratie de levensvatbaarheid van de verzorgingsstaat aantast (…) [ze] is in vele opzichten juist van cruciale betekenis om zorgstelsels en de zorg voor kinderen en ouderen in stand te houden” (pp. 197). En immigratie doet de criminaliteit niet stijgen: “In werkelijkheid zijn onze samenlevingen veiliger geworden, terwijl de immigrantengemeenschappen zijn gegroeid (…) [en] immigranten vertonen doorgaans minder crimineel gedrag dan niet-migranten” (pp. 254). Zo zouden we nog een tijdje kunnen doorgaan: niet minder dan 22 courante misvattingen over migratie worden in “Hoe migratie echt werkt” (21 september 2023/Het spectrum) van Hein de Haas kritisch onderzocht en weerlegd; door Guy Vanthemsche. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/12/01/22-mythen-over-migratie-doorprikt-hoe-migratie-echt-werkt/
12 02 BNP Paribas Fortis vindt dat ze gedurende de periode dat ze financiering boden aan Glencore, de dood van meer dan 5.000 kinderen mee-financierden evenals de dodelijke slachtoffers van 17 rivieroverstromingen niet aansprakelijk is voor de schade, die berokkend is aan de gemeenschappen, de gezondheid van bewoners en aan het milieu door door hen gefinancierde bedrijven; door Helenka Spanjer. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/12/02/door-te-investeren-in-vervuilende-glencore-financierde-bnp-paribas-fortis-de-dood-van-mensen/

12 03 Dit is een beslissend moment in de wereldgeschiedenis – en niet alleen voor Palestina – want de overwinnaars zullen de toekomstkaart van de wereld hertekenen. De VS, de belangrijkste geldschieter van een ‘Groot-Israël’, zijn wanhopig op zoek naar een manier om de BRICS-landen in toom te houden en meer specifiek wil ze de Nieuwe Zijderoute van China stokken in de wielen steken. Twee weken voor ‘Operatie Al-Aqsa’ (De Vloedgolf) van Hamas op 7 oktober jl., sprak de Israëlisch eerste minister Benjamin Netanyahu op de VN-Algemene Vergadering. Hij hield er een kaart omhoog en verklaarde ‘zijn’ plan voor een Nieuw West Azië: een economische corridor, die zich uitstrekt van India naar de Verenigde Arabische Emiraten, Saoedi-Arabië, Jordanië, ‘Groot-Israël’ en uiteindelijk naar Europa. Dit is een van de belangrijkste geopolitieke oorzaken van het bloedbad in Gaza. Toen de VS in 2014 de Maidan-revolutie in Oekraïne uitlokten, ging het niet alleen om de omsingeling van Rusland en uitbreiding van de NAVO. Het ging ook om het afsluiten van Russisch gas naar de EU. Het enige andere land met enorme gasreserves –op Rusland na de grootste ter wereld – is Iran. De ‘Iran Nuclear Deal’ werd in 2015 ondertekend. Iran voldeed in alle opzichten aan dit verdrag en het Internationaal Atoomagentschap (IAEA) kon niet gelukkiger zijn. De VS kwamen echter terug op hun woord, legden Iran opnieuw sancties op en schonden het verdrag. Hierdoor kon Iran vanwege die nieuwe sancties geen gas en olie meer verkopen aan Europa en andere cliënten op de wereldmarkt. Nu zowel Rusland als Iran uit beeld zijn, stelde ‘Groot-Israël’ zichzelf plotseling voor als de oplossing voor de gastekorten van de EU. In juni 2022 werd een gasdeal met de EU ondertekend. Bij geologisch onderzoek in 2010 werd een bijzonder groot gasveld in West Azië gevonden: de Leviathan, gelegen in het Levantijnse bekken, voor de kust van Libanon, Palestina en Syrië. Uiteindelijk liet Syrië Westerse bedrijven niet toe om Syrisch gas te winnen. Ook de ambitieuze oliepijplijn vanuit Qatar, die door Syrië zou lopen, zal er niet komen. Toevallig brak kort daarna de oorlog uit in Syrië, waarbij Israël en Qatar twee van de vele partijen waren die terroristische groeperingen financierden om de regering in Damascus omver te werpen. Vandaag controleren de VS – die volop meewerkten om Syrië te schaden – alle Syrische olievelden en heeft Israël de meest vitale haven van Syrië in Latakia meerdere malen gebombardeerd. Dit alles werd gedaan om Syrië’s olie-inkomsten af te snijden en zijn maritieme activiteiten lam te leggen, inclusief de gasexploratie. Gaza is de Palestijnse enclave aan de kust met eigen onontgonnen gasvelden. Gaza ligt sinds 2007 onder een Egyptische en Israëlische zeeblokkade. Het beleg en de vele oorlogen die Israël tegen Gaza heeft gevoerd, zorgen ervoor dat de Palestijnen niet eens fatsoenlijk kunnen vissen, laat staan gas winnen. Israël en de VS elimineerden alle concurrentie (Iran, Libanon, Palestina, Rusland en Syrië), stalen hun grondstoffen en veroverden de markt. En zie, terwijl Israël Gaza bombardeerde, deelde het op 29 oktober jl. 12 exploitatie-licenties uit aan bedrijven om te beginnen met gaswinning in het Leviathan-bekken in de Middellandse Zee. Er kan echter geen stabiliteit in de regio komen zonder een oplossing voor de Palestijnse kwestie. Dit verklaart waarom Israël op hysterische en maniakale manier de Palestijnse bevolking afslacht. Israël heeft Gaza al vele malen bezet en aangevallen, maar het huidige niveau van geweld overtreft alles wat we ooit hebben meegemaakt. De VS hebben zelfs aangeboden om de staatsschuld van Egypte kwijt te schelden in ruil voor het toestaan van provisoire tentenkampen voor Palestijnen in de woestijn. Toen Hamas en het collectieve Palestijnse verzet Netanyahu’s plan voor een Nieuw West Azië te weten kwamen en hoorden dat Saoedi-Arabië de banden met Israël wilde normaliseren, begreep de organisatie ze dat een dergelijk plan elke hoop op een Palestijnse staat zou vernietigen. Dit dwong hen tot actie. Hamas begreep dat onmiddellijk gehandeld moest worden, anders zou Palestina voor altijd verloren zijn. Voor de Palestijnen is dit een kwestie van leven of dood, terwijl het dus tegelijkertijd de vraag is of China of de VS de corridor tussen India en Europa, via West Azië, gaat domineren; door Richard Medhurst, vertaald door Jan Reyniers. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/12/03/verborgen-economische-motieven-achter-de-etnische-zuivering-van-gaza/

12 12 In 2022 realiseerde ExxonMobil $ 55,7 miljard winst en werd meteen een van de machtigste en rijkste oliemaatschappijen ter wereld. Ondernemingen als ExxonMobil oefenen een buitensporige macht uit op de wereldeconomie en op de landen die over olievoorraden beschikken. De leiders van ExxonMobil hebben altijd een intieme relatie met de VS-regering gehad en zijn tentakels reiken wereldwijd, van Argentinië tot Maleisië.
In zijn boek ‘Private Empire: ExxonMobil and American Power’ (2012) beschrijft Steve Coll hoe de onderneming is uitgegroeid tot een ‘bedrijfsstaat binnen de Amerikaanse staat’; door Vijay Prashad, vertaald door Marina Mommerency. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/12/12/exxonmobil-op-oorlogspad-in-latijns-amerika/
12 13 Er is niemand, die aan Noam Chomsky kan tippen, niet aan de wetenschapper, niet aan de politieke analist. Hij is twee geniale mensen in één. Een eerbetoon bij zijn 95ste verjaardag door Michael Albert, vertaald door Hanna Vandercammen en Gaston Vandyck. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/12/13/noam-chomsky-95-een-mens-als-geen-ander/

12 20 De Verenigde Staten van Amerika, in heel de wereld de belangrijkste supporter van Israël, is wanhopig op zoek naar een manier om te proberen de BRICS-pluslanden in toom te houden en in het bijzonder om de Nieuwe Zijderoute van China tot mislukken te doemen. De bouw van een rivaliserende corridor zou twee vliegen in één klap slaan: China, Iran en Syrië in bedwang houden, en Israël en de VS helpen om hun economische en politieke dominantie in een multipolaire wereld te behouden. Dit is een van de belangrijkste geopolitieke redenen waarom Israël in Gaza een bloedbad aanricht; door Saïd Bouamama. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/12/20/waarom-israel-nu-genocide-pleegt-in-gaza/

12 20 We weten dat wij in het Westen in een paradijs leven, net zoals we weten dat ‘De Grote Afbraak’ volop bezig is, samen met ‘De Grote Scheefgroei’. Toch weigeren we de consequenties van onze kennis ernstig te nemen. Integendeel, de twee grote ideologieën (het liberalisme en de sociaaldemocratie) hebben plaats gemaakt voor nostalgisch nationalisme, met als enig doel een terugkeer naar vroeger zoals het nooit was, uit angst voor een toekomst die secuur ontkend wordt. Nostalgische nationalisten delen een systematische afwijzing van de klassieke waarheidsbronnen, zoals een vrije pers, onafhankelijke rechtspraak en objectieve wetenschap. Een teken aan de wand zijn termen als ‘alternatieve feiten’ en het ‘post-waarheid’ tijdperk. Rob Wijnberg heeft het in “Voor ieder wat waars – Hoe waarbeid ons verdeelt en ons weer kan samenbrengen” (2021) over de privatisering van de waarheid-als-product, met een gepolariseerde samenleving als gevolg; door Paul Verhaeghe. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/12/20/rob-wijnberg-verplicht-leesvoer-voor-journalisten/

12 22 De Portugese journalist Miguel Urbano (1925-2017) schijnt gezegd te hebben: “Daar waar het imperialisme zijn economische, mediagenieke, militaire en politieke krachten concentreert, zijn zij die weerstand bieden de vertegenwoordigers van de hele mensheid”; door Ángeles Maestro en Marc Vandepitte, vertaald door Roos De Witte. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/12/22/libanese-antropologe-leila-ghanem-israel-nu-meest-gehate-land-ter-wereld/

12 23 Laten we de dwaasheid van een geromantiseerde en vercommercialiseerde kerst in deze wereld vergeten en zonder uitzondering van wie dan ook kiezen voor het leven en niet voor de dood. Er zijn veel getuigenissen rond de vraag naar het waarom en hoe nu verder met de medemenselijkheid, zoals onder veel meer het werk van mijn favoriete Franse filosoof Emanuel Levinas, waarin hij schrijft over de Ander als medemens en de ongeëvenaarde schrijver Eduardo Galeano: “De niemanden: de ontheemden, de ontkenden, die ernaast grijpen, die het leven sterven, de gedoemden, de verdoemden. Die niet zijn, hoewel zij er zijn. Die geen talen spreken, maar dialecten. Die geen godsdiensten belijden, maar bijgeloven… De niemanden, zij die minder waard zijn dan de kogel die hen dood.” Wederom klinkt vandaag in de vercommercialiseerde kersttijd de roep om meer wapens krachtiger dan de roep om vrede. Op de verschrikkingen na het begin van de 20ste eeuw volgde de Volkerenbond, waarin de overwinnaars zich uitspraken voor eeuwige medemenselijkheid en vrede. Het werd met voeten getreden. Een halve eeuw later vestigde de mensheid een nieuw instituut: de Verenigde Naties met medemenselijkheid en nooit meer oorlog. En wat zien we? Moordzucht houdt vrij baan in een wereld waarin leiders eigen belangen aftellen als de knopen op hun jas. Wapenhandelaars vullen hun kassa’s: de dood als winstbejag. En te midden van die werkelijkheid kijken de Westerse mensen weg en zwijgt die massa of hun stem wordt niet tot klank gebracht. De stem van jongeren, die zich verzetten, wordt zoveel mogelijk in de kiem gesmoord. Er is vrijheid van meningsuitingen, maar sommige woorden mogen niet worden gesproken. Echter, woorden doen ertoe. Zeker wanneer woorden met woorden gaan samenvallen tot een kwalificatie, die inhumaan, onmenselijk gedrag rechtvaardigt. De een grijpt een niet te rechtvaardigen misbruik van gezag aan om op te komen voor medemenselijkheid; de ander verwijst terug naar een oorsprong van dehumanisering en uitsluiting. Te midden van mensen die verkommeren in ellende, die uitwegen zoeken om te overleven, die vluchten, stralen onze Westerse steden vol licht en klinken oude en nieuwe kerstliederen en haasten mensen zich naar kerstdissen in fonkelende kleren. Mensen balanceren zoals altijd tussen angst en hoop; door Wil Heeffer. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/12/23/its-christmas-time-and-the-world-just-watches-gruweldaden-in-gruwelcijfers-wie-taalt-erom/

12 20 Het idee van een frisse politieke start is simpelweg te verleidelijk. Dus worden er nieuwe pogingen gedaan om het rijk der vrijheid te vestigen, maar waarom loopt het toch telkens mis? Hoe kan het dat al die gedurfde projecten, verspreid over de hele wereld, uitlopen op een spectaculaire mislukking? De sleutel ligt, zoals zo vaak, bij de libertariërs in de vallei van Ayn Rand. In haar succesvolste roman “Atlas Shrugged” (1957) beschrijft ze hoe een groep steenrijke ondernemers, moe van alle regeltjes, in het diepste geheim de benen neemt. Op initiatief van John Galt stichten zij tussen de woeste bergen van de Rocky Mountains hun eigen mini-maatschappij: ‘Atlantis’. Zonder belastingen. Zonder centraal gezag. Met de vrijheid om het beste uit jezelf te halen. Het is deze utopie, die de aanhangers van Ayn Rand nog altijd nastreven. Wellicht was het beter geweest als ze er een vervolg op had gemaakt. In dat 2de deel zou het verhaal kunnen worden verteld van de oorspronkelijke bewoners van de vallei – we weten nu immers dat het idee van een onbewoond paradijs een mythe is. Maar bovenal zou deze bestseller tonen wat er gebeurt als je een groep mensen bij elkaar zet die enkel hun eigen belang nastreven: Er zou om te beginnen flink gefraudeerd worden, net als in het echte leven. Gestolen ook. Bewoners krijgen een ongeluk, worden ziek of oud – en dan? De eerste ondernemer, die zich tot monopolist weet te ontpoppen, verdient tot ergernis van de rest een fortuin. Mensen betalen zich blauw als gevolg van kartelvorming. Wordt het eenmaal drukker in de populaire vallei, dan is het wachten op een schreeuwlelijk, die de schaarse grond inpikt en er een hek omheen zet en dat voor veel geld verpacht. Het zou er, met andere woorden, kapitalistisch aan toe gaan; door Koen Haegens. https://www.groene.nl/artikel/en-toen-kwamen-de-beren

12 20 Het onderscheid tussen naïviteit en mensen een radicaal perspectief bieden is ‘solidariteit’. Rechts heeft technieken om de kracht van de werkende klasse te ondermijnen. Onder Margareth Thatcher zag je al de drieledige aanval: versla de arbeidersklasse, voer wetten in die haar beletten zich te organiseren en laat de werkloosheid oplopen zodat ze zwak staat. Die technieken zijn nog steeds in gebruik. Ken Loach (87), regisseur van onder veel meer ‘The Old Oak’, denk dat het antwoord hierop moet zijn: jullie hebben ons nodig! Wij jullie niet, want we beschikken over alle benodigde vaardigheden. Zolang links zich maar niet uit elkaar laat spelen door het idee dat buitenlanders onze banen inpikken [en wat dies meer zij; GjH]. Waarom zeggen we niet gewoon “Kom erbij en organiseer jezelf”? Internationalisme is een noodzaak. Het kapitaal kent immers geen grenzen. Het geld stroomt naar de plek waar winst gemaakt kan worden; door Koen Haegens. https://www.groene.nl/artikel/koersvast-op-een-zinkend-schip

12 30 Op 30 december 2023 is Australisch journalist, auteur en regisseur van meer dan 50 documentaires John Pilger overleden in Londen op 84-jarige leeftijd; door Lode Vanoost. Op 8 30 schreef ik over zijn ideeën onder het kopje ‘Media en Social media’. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/12/31/john-pilger-1939-2023-journalistiek-monument-is-niet-meer/

Omtrent ziekten, psychologie, psychiatrie en ander onoverkomelijk lijden
9 14 Zeven factoren omtrent leefstijl, die verband lijken te houden met het verlagen van het risico op depressie: 1. Matig alcoholgebruik, 2. Gezonde voeding, 3. Regelmatige lichaamsbeweging, 4. 7 tot 9 uur slaap per nacht, 5. Niet roken, 6. Weinig tot matig zittend gedrag en 7. Hoge mate van sociale interactie; door Inter Press Service. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/09/14/gezonde-levensstijl-beste-middel-tegen-depressie/

Deel II Mij-boeiende ontwikkelingen in landen

België en Nederland
6 06 Het aantal meldingen van mensenhandel is de afgelopen 2 jaar in België met 56% toegenomen; bijna volledig toe te schrijven aan de toename van economische uitbuiting van buitenlandse arbeidskrachten in de Vlaamse bouwsector. Het gaat bijvoorbeeld om mensen die gedwongen worden voor € 5 of 6 per uur werkdagen van 14 uur of langer te maken. Ze hebben vaak een vervalst contract en worden soms gedwongen om op het werk te slapen; door Janine Meijer. https://www.apache.be/2023/06/06/uitbuiting-bouwsector-doet-meldingen-mensenhandel-fors-stijgen?

7 22 Na decennia van misbruik heeft het Nederlandse Openbaar Ministerie de strijd aangebonden met het dividendstrippen, een frauduleuze beurshandel die de Nederlandse schatkist naar schatting meer dan € 27 miljard heeft gekost. De eerste geruchtmakende arrestatie werd in juni; door Eric Smit en Siem Eikelenboom. https://www.ftm.nl/artikelen/strafbaarheid-dividendstrippen?

7 22 Tijdens de Gentse Feesten zijn 2 prijzen uitgereikt. De ‘Prijs voor de Democratie 2023’ werd dit jaar toegekend aan de stakende werknemers van Delhaize omwille van hun vastberadenheid en het grote maatschappelijke belang van hun strijd. De ‘Recht voor de Jaap Prijs’ ging dit jaar naar de internationale burgerbeweging Extinction Rebellion. Met deze prijs erkennen ‘Democratie 2000’ & ‘Trefpunt’ jaarlijks een persoon of een sociale beweging die in lijn met de Belgisch socialistische en vrijzinnige filosoof Jaap Kruithof (1929-2009) actief bijdraagt tot het beteugelen van de excessen, die de neoliberale wereld teweegbrengt. De burgerbeweging XR krijgt de prijs omdat het geheel in lijn handelt met het compromisloze en radicale denken van Kruithof zelf: een denken dat moreel handelen verkiest boven louter moreel denken; door De Wereld Morgen. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/07/22/de-delhaiziens-en-extinction-rebelion-bekroond-op-de-gentse-feesten/

9 11 Nederland, zoals ik het graag zou zien: Nederland zorgt middels verdragen en verdraagzaamheid voor zijn overleven, maar er is veel veranderd. Politici zijn zich ervan bewust een voorbeeld te moeten geven aan degenen die de politieke macht niet bezitten en gedragen zich daarnaar. Zij respecteren de grondwet in woord en daad. Elke wet en wettelijke regeling wordt zorgvuldig getoetst aan de grondwet en of de wijziging bijdraagt aan wereldvrede. De relatie met de Verenigde Staten van Amerika laat zich inmiddels vergelijken met de relaties met Afrika, Azië, China, Cuba, de Europese Unie (waarvan Nederland nog steeds lid is), met Rusland en Zuid-Amerika. Nederland heeft zich teruggetrokken uit de NAVO en de Amerikaanse basis is opgedoekt, omdat Nederlanders van mening zijn dat zij zeggenschap moeten hebben over alles wat in het land gebeurt. Nederland heeft ook afscheid genomen van het kapitalistisch neoliberalisme. In plaats daarvan kiest het electoraat in meerderheid voor politieke partijen die een socialistische politiek bedrijven. Daardoor is het belastingstelsel grondig herzien. Bedrijven betalen nu belasting over hun vermogens en winsten en die heffingen zijn voor alle bedrijven openbaar inzichtelijk. Over inkomens boven modaal wordt tot 90% belast en tot modaal wordt 1/3 aan inkomstenbelasting afgedragen, vermogens boven de gemiddelde mediaan modus (de middelste waarde als je de set van vermogens rangschikt van de kleinste naar de grootste waarde) worden belast van 5 tot 20%. Bij de verkoop van noodzakelijke goederen voor het levensonderhoud wordt 5% belasting geheven, voor niet-noodzakelijke goederen 15%. Nederland heeft zich aangesloten bij de Beweging van Niet-Gebonden Landen en Nederlanders zijn nieuwsgierig. Vandaar dat de media voor het leeuwendeel onafhankelijk zijn en veel onderzoeksjournalistiek leveren. We kunnen echt van een pluriforme samenleving spreken; verschillende groepen en stromingen leven zowel met, als langs elkaar.

9 12 Adviesbureaus komen te veel op de stoel van de ambtenaar te zitten, waaronder het meeschrijven aan beleidsstukken; (ook) wanneer het om energietransitie gaat. Er ontbreekt toezicht, er is risico op commerciële invloeden, wat ten koste gaat van publiek geld en overheden bouwen onvoldoende inhoudelijke kennis op; door Renee van Hest en Yoeri Vugts. https://nos.nl/nieuwsuur/artikel/2490249-experts-adviesbureaus-nemen-taak-ambtenaren-over-bij-energietransitie

9 19 64 Procent van de Nederlanders zou het belangrijk vinden dat de welvaartsverschillen kleiner worden. Kiezers van alle partijen zijn het daarmee eens. Bij linkse partijen ligt dat percentage rond de 80%, bij VVD-kiezers 43%. Een eerlijke welvaartsverdeling moet volgens 60% van de Nederlanders vooral worden betaald door bedrijven meer belasting te laten betalen en 56 procent vindt dat er meer belasting moet worden geheven op hogere inkomens. Verhoging van de vermogensbelasting krijgt 49% steun; door NOS Nieuws met mooie grafiekjes. Overigens speelde geopolitiek of iets anders buiten Nederland kennelijk geen rol bij het invullen van de vragen. https://nos.nl/collectie/13951/artikel/2490987-nederlanders-willen-dat-welvaart-eerlijker-wordt-verdeeld

9 20 Nalatig van de GGD in Wijk aan Zee, van de Hoogovens, de provincie Noord-Holland, Tata Steel en van de vergunningverlener: het was al in de jaren ’70 bekend dat er een hoge concentratie kankerverwekkende stoffen, polycyclische aromatische koolwaterstoffen (paks), in de lucht zat rond het toenmalige Hoogoventerrein, nu Tata Steel. De wereldgezondheidsorganisatie WHO benadrukt dat er geen veilig niveau bestaat voor deze pak-stoffen, en dat de uitstoot zo ver mogelijk moet worden teruggedrongen; door Jeroen Kraan en NOS Nieuws. https://nos.nl/artikel/2491152-vervuilde-lucht-rondom-tata-steel-al-in-1975-gemeten-blijkt-uit-opgediept-rapport en https://www.nu.nl/klimaat/6281681/uitstoot-kankerverwekkende-stoffen-bij-tata-was-in-jaren-zeventig-al-bekend.html

9 26 In januari liet Schiphol weten voldoende stikstofrechten van boerderijen in de omgeving te hebben opgekocht om voor een natuurvergunning in aanmerking te komen. En nu voldoet Schiphol kennelijk aan alle eisen die de wet Natuurbescherming stelt, want die vergunning is vandaag afgegeven; door NOS Nieuws. https://nos.nl/artikel/2491876-schiphol-krijgt-natuurvergunning-ondanks-controversieel-verklaring

9 27 Rijk en provincies wachten momenteel op elkaar om de benodigde lastige keuzes te maken; door NOS Nieuws i.s.m. RTV Oost. https://nos.nl/artikel/2491999-coalitieakkoorden-provincies-zijn-weinig-concreet-zegt-onderzoeksbureau.

9 29 In België ontvangt de Rooms Katholieke kerk jaarlijks 80% van de overheidssubsidie van € 800 miljoen voor geloofsgemeenschappen; door Paul Gebruers. https://www.apache.be/2023/09/29/oversubsidiering-van-katholieke-kerk-staat-weer-ter-discussie

10 15 Tweede Kamerlid voor GroenLinks Kauthar Bouchallikht vindt dat haar partij te weinig aandacht schenkt aan de context van het Palestijns-Israëlische conflict. “Deze ‘oorlog’ is niet plots begonnen”, zegt zij, “hij is al 75 jaar bezig. Juist nu is het moment voor context. Context is namelijk geen ontkenning van de afschuwelijke daden door Hamas afgelopen weekend. Context is het erkennen waar die vandaan komen, namelijk het handelen van de Israëlische regering, ook tegen de zin van vele Israëliërs en joodse mensen in.” GroenLinks-fractievoorzitter Jesse Klaver schrijft daarop via X: “Lieve Kauthar, Je bericht verrast me en stemt me verdrietig. Ik heb het een voorrecht gevonden om met je samen te werken de afgelopen jaren. Dit is jouw besluit en dat respecteer ik. Je bent een voorbeeld voor velen en dat blijf je. Ik wens je het allerbeste” [waarmee hij als een Nederlandse raspoliticus over ‘de poppetjes’ praat en niet over het door Bouchallikht geconstateerde gemis van context, ‘zelfs’ bij GroenLinks; GjH] door NOS Nieuws. https://nos.nl/artikel/2494124-groenlinks-kamerlid-trekt-zich-terug-omdat-ze-context-mist-rondom-israel

10 18 Onlangs was ik het oneens met een vriend van mij, die vindt dat we het heel goed hebben in Nederland. En ik werd op mijn wenken bediend met argumenten: https://www.groene.nl/artikel/naar-winst-graaien-of-naar-statiegeld

10 20 In een brief van ruim 350 rijksambtenaren op het ministerie van Buitenlandse Zaken wordt onder meer geconstateerd dat Palestijnse burgerdoden minder scherp worden veroordeeld dan Israëlische. Daarnaast heeft een groep van 267 rijksambtenaren van alle ministeries het Nederlandse kabinet opgeroepen om Israël zo snel mogelijk ‘een halt toe te roepen en onschuldige burgers te beschermen’. Deze groep vindt dat ambtenaren door de houding van Nederlandse kabinet medeplichtig worden gemaakt. “Dit kunnen en willen wij niet op ons geweten hebben.” Zij schrijven dat ze zich zorgen maken over de onvoorwaardelijke steun van de internationale gemeenschap aan Israël, inclusief het Nederlandse kabinet. En dat Israël in het verleden vaker internationale regels heeft overtreden en VN-resoluties naast zich neer heeft gelegd. Ze vinden dat het ‘excessieve geweld’ onmiddellijk moet stoppen. “We hebben geen seconde te verliezen.” De ambtenaren roepen het kabinet verder op tot een ‘uiterste inspanning’ om invloed uit te oefenen op de Europese Unie, Israël, de VN Veiligheidsraad en de VS en om daarvoor ‘alle diplomatieke kanalen’ aan te boren. “Roep op tot de-escalatie, zorg voor dialoog, zet alles op alles om blijvende vrede te bewerkstelligen.”; door NOS Nieuws. https://nos.nl/artikel/2494746-noodkreet-rijksambtenaren-aan-kabinet-laat-israel-stoppen-met-geweld

10 22 Premier Mark Rutte zegt ‘aangedaan’ te zijn door ‘het droevige nieuws’ dat – volgens Palestijnse autoriteiten en getuigen – de Nederlandse Islam al-Ashqahet bij een Israëlisch bombardement op een avondmarkt in Gaza om het leven is gekomen. Hij zegt in contact te staan met Israël om meer informatie te krijgen. En minister Hanke Bruins Slot noemt de situatie ‘zeer verdrietig’. Haar gedachten zijn bij de familieleden van al-Ashqahet en andere naasten in deze afschuwelijke tijd. “We blijven ons op alle mogelijke manieren inspannen om een veilig vertrek uit Gaza mogelijk te maken”, voegt zij daaraan toe; door NOS Nieuws. Kijk, die 4.384 geregistreerde Palestijnse dodelijke slachtoffers van Israëlisch geweld sinds 7 oktober jl. en die 13.650 Palestijnse gewonden dienen een heilig doel, maar op de een of andere manier is dit alleen voor de Nederlanders ter plekke ‘heel verdrietig’. https://nos.nl/collectie/13959/artikel/2494940-nederlandse-vrouw-van-33-om-het-leven-gekomen-in-gazastrook/ en https://www.ipsnews.net/2023/10/gaza-humanitarian-crisis-worsens-first-aid-convoys-arrive/

10 22 Terwijl het voor mij te ver weg was betoogden ruim 25.000 sympathisanten voor een vrij Palestina vreedzaam in Brussel. Dat is het symbolische hart van de Europese Unie. Met deze demonstratie zonder enig incident toonde Brussel aan Duitsland en Frankrijk dat betogen zonder geweld uitlokkende politieprovocaties en vreedzaam opkomen voor recht en rechtvaardigheid voor het Palestijnse volk hun plaats hebben in een democratie, die naam waardig. “Von der Leyen, u vertegenwoordigt ons niet” was één van de slogans naast de roep voor doorgang van de humanitaire hulpkaravanen naar Gaza, een einde aan de slachting daar en de eis van een onmiddellijk staakt-het-vuren. Een beeldverslag door Lode Vanoost vind u hier.

10 25 Tijdens de coronapandemie hield het Nederlandse kabinet te lang vast aan de gekozen korte termijnstrategie, die erop was gericht om de ic’s open te houden. Die aanpak bleef leidend voor de besluitvorming in de hele periode; ook toen de crisis van ‘acuut’ overging naar ‘langdurig met brede maatschappelijke gevolgen’. Daardoor ontstonden andere problemen, zoals gezondheidsproblemen door uitgestelde zorg, maatschappelijke problemen en postcovid; door NOS Nieuws. In mijn naïviteit dacht ik dat we het daar al jaren over eens waren. https://nos.nl/artikel/2495303-onderzoeksraad-kabinet-staarde-zich-in-coronatijd-te-lang-blind-op-ic-bezetting

10 25 Een meerderheid in de Tweede Kamer is van mening dat de leus “From the river to the sea, Palestine will be free” een oproep tot geweld is. Kamervoorzitter Bergkamp maakte duidelijk dat zij de leus niet meer in de Kamer wil horen, hoe die ook wordt uitgelegd; door NOS Nieuws. De leus verwijst echter naar de eenpartijstaat, waarin Israëliers en Palestijnen vreedzaam samenleven, zoals veel Palestijnen dat voor ogen hebben (gehad). En hoe dan ook, vind ik het treurig dat de vrijheid van meningsuiting de laatste jaren ernstig onder druk staat. Over corona mochten we niet zeggen wat we vonden als dat afweek van het regeringsbeleid, over de oorlog in Oekraïne schijnen we alleen de standpunten van de regering, die achter de VS aanhuppelt, met elkaar te mogen delen en ook wat betreft de schendingen van mensenrechten door Israël, mogen we ons dus ook alleen in lijn met de volstrekt gewetenloze VS uitlaten. https://nos.nl/artikel/2495345-from-the-river-to-the-sea-leus-is-geweldsoproep-vindt-kamermeerderheid

10 28 “Er zaten heel veel goede dingen in die VN-resolutie”, zei Mark Rutte over de VN-resolutie waarvan Nederland zich onthield van stemmen, “maar ik zeg daar wel bij: als Israël de dreiging niet wegneemt, dan is dat het einde van Israël”; door NOS Nieuws. Rutte pleitte hiermee volgens mij onbedoeld Rusland vrij, dat zich verzet tegen de dodelijke dreiging, die op termijn uitgaat van het NAVO-lidmaadschap voor Oekraïne. https://nos.nl/collectie/13959/artikel/2495724-rutte-over-stemonthouding-nederland-vn-resolutie-ging-voorbij-aan-zelfverdediging

10 31 In een gemeenschappelijke persverklaring roepen de 4 Belgische vakbondssectoren van het ABVV en de ACV op om militair materiaal voor Israël tegen te houden. Zij weigeren bij te dragen aan het vermoorden van onschuldige slachtoffers en roepen op tot een onmiddellijk staakt-het-vuren; door Lode Vanoost. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/10/31/boycot-belgische-transportvakbonden-tegen-wapentransporten-voor-israel/

11 05 Het Nederlandse Sociaal en Cultureel Plabureau keek naar de plannen van 10 politieke partijen op 6 thema’s: de krapte op de arbeidsmarkt, asiel & migratie, bestaanszekerheid, kansengelijkheid, verduurzaming en de zorg; door Nieuwsuur. En daar wringt voor mij de schoen. Voor mij is politiek wat wij als Nederland in de wereld willen zetten: Mogen de Amerikaanse atoomwapens op Nederlands grondgebied gestationeerd blijven? Mag de Amerikaanse legerbasis hier in Nederland blijven? Blijven we onze economie baseren op het liberaal kapitalisme, waarin winst maken leidend is? Hoe gaan we werk maken van klimaatrechtvaardigheid? Hoe gaan we werk maken van de handhaving van de VN-verdragen en van de millenniumdoelstellingen van de VN? Welk militairisme staan we voor en blijven we lid van de NAVO? Hoe gaan we om China, Rusland en de VS? Blijven we per saldo een vazalstaat van de VS? Waarheen willen we met de EU? En hoe kijken we aan tegen de gevangenschap en op hande zijnde uitlevering van Julian Assange? En tegen het zelfbeschikkingsrecht van het Palestijnse volk in Israël of zo u wilt Palestina? Los van de schade, die de politiek al decennia aan ònze samenleving aanricht (naast beleid dat sociale rechtvaardiging te weeg brengt), is er ook een schade, die we de rest van de wereld aandoen. Waarom is dat wat er uiteindelijk volgens mij het meest toe doet in de media geen onderwerp om onze partijkeus te bepalen? https://nos.nl/nieuwsuur/collectie/13960/artikel/2496808-partijen-beloven-te-veel-en-kiezen-te-weinig-waarschuwt-scp

11 06 De voorstellen in verkiezingsprogramma’s over het afschaffen van wetten, asiel, regels in gevangenissen of strenger straffen zijn in strijd met onze rechtsstaat. Het stellen van een maximum aantal asielzoekers per jaar, wat partijen als BBB, BVNL, FvD, NSC en PVV voorstellen, is bijvoorbeeld in strijd met internationale verdragen en verplichtingen. Denk gaat te ver bij het voorstel voor een verplichting van chemische castratie voor pedoseksuelen. Dat geldt ook voor de suggestie van de SGP om de doodstraf weer in te voeren. Minimumstraffen of standaard gevangenisstraffen (JA21, PVV), levenslange straffen na 3 ernstige misdrijven (JA21, BBB) en het schrappen van de stikstofwet (BVNL) zijn ook in strijd met het recht. De FvD beperkt de vrijheid van meningsuiting met “een verbod op lhbti+-propaganda” en de VVD gaat te ver met het toezicht op islamitische weekendscholen; door NOS Nieuws. https://nos.nl/liveblog/2496828-10-verkiezingsprogramma-s-in-strijd-met-rechtsstaat-stoffer-sgp-gezin-meer-centraal

11 07 Al waren er geen asielzoekers, dan nog zouden er jarenlange wachtlijsten zijn voor sociale huurwoningen; door Roxane Soudagar in een artikel dat valse beelden over (asiel)migratie weerlegt. https://www.oneworld.nl/mensenrechten/feiten-versus-verkiezingspraat-asielzoekers-zorgen-niet-voor-woningnood/

11 14 Een uitgelekt memo van de Nederlandse ambassade in Tel Aviv, waarin scherpe kritiek op Israël wordt geuit, is het 3de voorbeeld in korte tijd dat duidt op kritiek binnen ons ministerie van Buitenlandse Zaken op de Nederlandse steun aan Israël. In dit memo staat dat het Israëlische leger ‘de intentie heeft om bewust enorme vernietiging aan te richten aan de infrastructuur en civiele centra’ in Gaza. Grote aantallen burgerslachtoffers worden daarbij voor lief genomen en dat is in strijd met het oorlogsrecht. Naar buiten toe draagt het kabinet vooral steun uit voor Israël, maar er blijkt dus tegelijk een andere visie op de ontwikkelingen in Gaza van het kabinet te bestaan. De onthullingen maken duidelijk dat geopolitieke afwegingen de boventoon voeren voor het demissionaire kabinet; door NOS Nieuws en de nieuwsredactie van NU. https://nos.nl/collectie/13959/artikel/2497847-gelekt-israel-memo-ambassade-nieuw-signaal-verdeeldheid-bij-overheid en (naar Nederlandse gewoonte met name over de verbolgenheid van minister Kasja Ollongron op ‘het uitlekken’ en niet ingaande op ‘de inhoud’, maar waaraan ik het woord ‘scherpe’ ontleende, wat NOS Nieuws wegliet) https://www.nu.nl/midden-oostenconflict/6289729/ollongren-verrast-door-lek-kritische-memo-van-ambassade-tel-aviv.html

11 15 Voor de bijna 10.000 werknemers van Delhaize, de Belgische tak van Ahold, dreigen zware financiële en sociale inleveringen. Deze Nederlandse holding verenigt Albert Heijn en Delhaize. Ahold heeft besloten alle vestigingen van Delhaize te franchiseren en weigert over die plannen elke sociale dialoog met de vertegenwoordigers van het personeel. Om deze sociale afbraak aan te klagen voerden ACV-Puls, ACVLV en BBBTK gisteren samen met de Nederlandse vakbond FNV actie bij een vestiging van Albert Heijn in Amsterdam; door Lode Vanoost. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/11/15/nederlandse-vakbond-fnv-samen-met-acv-puls-bbtk-en-aclvb-in-actie-tegen-sociale-afbraak-delhaize-ahold/

11 15 Wat enkele jaren geleden ‘not done’ was, is nu ‘bon ton’ geworden. Het opkomen voor maatschappelijke verandering lijkt enkel nog legitiem als het in het kraam past van regeringen. Wie bijvoorbeeld wijst op gedeelde verantwoordelijkheid in het conflict in het West Azië wordt geïntimideerd of ‘aangemaand’ om te focussen op de taken – door bijvoorbeeld in te grijpen in subsidiekaders – die het regeringsbeleid op dat moment wenselijk vindt. Vaak gebeurt dit achter de schermen, maar hoe langer hoe meer ook onbeschaamd in het publieke debat. Neem de 130 erkende en gesubsidieerde sociaal-culturele organisaties in België. Natuurlijk werken die allemaal binnen het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens. Er zijn niet voor niets intensieve beoordelings- en evaluatiemechanismen, die elke steen van al die werkingen ondersteboven draaien. Ministers weten dat die organisaties zich daaraan houden. Toch gooien ze een aangekondigde screening meteen in de pers of op sociale media. Dat is deels stoerdoenerij (voor de verkiezingen), maar het is ook onverbloemde intimidatie: “Let op wat je zegt en doet, of we nemen je centen af.” Het resultaat? Minder meerstemmigheid. Zelfcensuur bij organisaties. Minder creativiteit en innovatie. Minder democratie; door meer dan 140 organisaties en 160 personen. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/11/15/sociaal-culturele-organisaties-zien-politieke-bemoeienis-toenemen-is-dit-gespierde-verkiezingstaal-of-is-er-meer-aan-de-hand/

11 16 De VVD, die ‘opvang van assielzoekers in de regio’ bepleit, komt tijdens de huidige verkiezingskoorts even met het idee om gewonde kinderen uit Gaza hierheen te halen en ze hier te behandelen. Sante Brun ziet dat als ‘een gore verkiezingsstunt’, want gewonde kinderen ophalen brengt met zich mee dat minstens de ouders, maar ook eventuele grootouders, de broers en zusters van die kinderen meekomen en hier meteen asiel aanvragen, dat ook nog vergund moet worden omdat ze, kun je toch wel redelijkerwijs stellen, uit een oorlogsgebied gevlucht zijn. En juist om dat te voorkomen, heeft de VVD nu het 4de kabinet Rutte laten vallen; door Sante Brun. https://santebrun2.blogs.com/my_weblog/2023/11/een-gore-verkiezingsstunt.html

11 16 Frans Timmermans vond dat ‘tot voor kort de klimaatbeweging niet politiek was en niets met links en rechts te maken had’; door NOS Nieuws. Hierbij diskwalificeert Timmermans zichzelf volgens mij voor een functie in de politiek. https://nos.nl/l/2497872#UPDATE-container-73416474

11 23 “De politiek heeft onvoldoende naar de zorgen van de mensen geluisterd”, herhaalde VVD-partijleider Dilan Yeşilgöz-Zegerius in haar reactie op de buitengewone winst van de PVV. Maar wat wanneer de reductie van democratie tot ‘luisteren naar bezorgdheden en oplossingen zoeken’ nu net een deel van het probleem is? Wanneer juist dat geen oplossing biedt? De overwinning van de PVV maakt deel uit van een nieuwe golf van extreemrechts over heel Europa.
Een eerste vaststelling wanneer we de verkiezingsuitslag in Nederland bekijken, is dat de regeringspartijen CDA, CU, D66 en VVD de grootste verliezers van deze verkiezingen zijn. Opgeteld gaan ze van 78 naar 41 zetels. Met 37 verloren zetels is het verlies van de regeringspartijen precies even groot als de uitkomst voor de PVV. Het ongenoegen over het liberale meer-van-hetzelfde beleid is zeer groot, zoveel is duidelijk. In een poging om dat ongenoegen te vermarkten, ging de VVD migranten tot zondebok bestempelen. De rechts-liberale partij van premier Mark Rutte liet de regering zelfs vallen op het beperken van het aantal toe te laten asielzoekers en gezinshereniging. Zo heeft de VVD de overwinning van de PVV voorbereid. Maar ook NSC en SP deden antimigratie-duiten in het zakje. Wie de retoriek van extreemrechts overneemt, zal het versterken.
Een factor, die het voor de linkse samenwerking moeilijk maakte om zich op te werpen als alternatief voor extreemrechts, was wellicht het profiel van hun lijsttrekker; een bestuurlijk en elitair pleitbezorger van een centrumkoers voor de sociaaldemocratie. Hoewel bestaanszekerheid de core business van de sociaaldemocratie zou moeten zijn, ontbrak het Frans Timmermans aan geloofwaardigheid. Dat werd pijnlijk duidelijk tijdens een debat tussen Wilders en Timmermans, waarbij een chronisch zieke vrouw uit het publiek aangaf dat ze het ‘eigen risico in de zorg’ niet kon betalen. Timmermans probeerde uit te leggen dat dit ‘eigen risico’ enkel stap voor stap naar beneden kan worden gebracht en werd daarop uiteraard aangevallen door Geert Wilders. “U krijgt € 15.000 per maand van de Europese Commissie en die mevrouw kan € 385 niet betalen. En u zegt: laten we even wachten. U kan wachten. Mevrouw kan niet wachten.” Het fragment ging viraal op sociale media.
Iets anders dat opgemerkt moet worden in datzelfde fragment is hoe het populistische format in het bewuste debat Wilders in de kaart speelt. Het politiek debat wordt gereduceerd tot het luisteren naar bekommernissen van zogenaamd ‘gewone’ mensen en vervolgens het formuleren van ‘concrete oplossingen’ voor die problemen. Wat in dat frame ontbreekt is een echt politiek debat over de systemische oorzaken van de problemen, die mensen ervaren. Terwijl Wilders zowat alle problemen herleidt tot migratie, blijven zijn tegenstanders steken in een abstract verhaal van ‘samen werken aan oplossingen’. Het legt het structurele onvermogen van de politiek bloot om antwoorden te bieden. Dat heeft te maken met de dominantie van het neoliberale kapitalisme. Dat heeft de mogelijkheden drastisch ingeperkt om vanuit de overheid maatschappelijke processen aan te kunnen sturen. Terwijl ‘Links’ de mond vol heeft van bestaanszekerheid, weten we dat ‘de strikte normen van het zogenaamde Europees economisch bestuur’ overheden dwingen om te besparen op publieke diensten en sociale uitgaven, waardoor steeds meer mensen de armoede ingeduwd worden. Men is de ideologische dimensie van democratie aan het vergeten en men is democratie aan het reduceren tot een reeks op zichzelf staande conversaties, handelingen, praktijken en vormen, zonder connecties te leggen met de rest van het maatschappelijke bestel. Het is dé fout die genadeloos en virtuoos wordt uitgebuit door ‘Extreemrechts’, dat zich daardoor kan vermarkten als de uitweg uit de crisis. Een democratie, die zich niet meer kan verwoorden, laat staan motiveren, als een ‘groot verhaal’, ‘een ideologie’, is een democratie in stervensbegeleiding [naar wijlen Jan Blommaert in zijn boek “Ik stel vast” (EPO, 2001)].
Willen we de opkomst van extreemrechts stoppen, dan zullen we moeten erkennen dat om mensen bestaanszekerheid te garanderen het niet zal volstaan ‘naar hen te luisteren en hun bezorgdheden serieus te nemen’, maar men zal moeten durven ingaan tegen de structurele krachten van het neoliberale kapitalisme. En hetzelfde geldt voor de aanpak van de ecologische crisis; door Seppe De Meulder. * Dit is precies de reden waarom ik afgelopen weekend ‘blanco’ gestemd heb. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/11/23/extreemrechts-wint-in-nederland-drie-lessen-voor-vlaanderen/

11 25 Dilan Yeşilgöz (VVD) zegt dat haar partij niet in een kabinet zal stappen (in verband met het zetelverlies). De VVD eindigde de verkiezingen met 24 zetels als 3de. Wel zal de partij een centrumrechts kabinet steunen als een soort gedoogpartner. Constructieve voorstellen zal de VVD steunen. Daarop werd schamper en verbaasd gereageerd door leden andere partijen, maar mij lijkt dit een juiste en slimme zet in het politieke spel. Juist, omdat de VVD haar positie kenbaar maakt nog voordat er onderhandeld gaat worden. Slim, omdat het voor de PVV heel moeilijk gemaakt wordt om een kabinet te formeren, omdat de VVD nu revanch kan nemen op het doen en laten van de PVV in het eerste VVD-CDA-kabinet met haar gedoogsteun en omdat onderhandelen met de PVV een politieke partij bij voorbaat (voor mij ‘uiterst’) verdacht maakt. https://nos.nl/collectie/13962/artikel/2499072-fractievoorzitter-yesilgoz-vvd-niet-in-kabinet-mogelijk-wel-gedoogsteun

11 26 In een artikel las ik dat Bij1, D66, Denk, GL-PvdA, PvdD, SP en Volt gezien worden als ‘linkse en progressieve partijen’, terwijl CDA, NSC en VVD gezien worden als ‘midden- en rechtse partijen’ en BBB, FvD, JA21 en de PVV tot ‘populistische partijen’ bestempeld worden. Dat schreef Filip Dujic voor NOS Nieuws. Ik vraag mij af wat er ‘links’ is aan dat eerste groepje, dat het ‘neoliberalistisch kapitalisme’ nooit verwerpt. Dat er geen moeite mee heeft dat Amerika op ons grondbegied een legerbasis heeft met atoomwapens, waar niemand in Nederland iets te zeggen heeft over de inzet daarvan. Dat blind achter de buitenlandse politiek van de VS aanloopt en, met uitzondering van de PvdD, economische groei en handelsbelangen stelt boven bio- en mensenrechten. Wat is daar links of progressief aan?
https://nos.nl/collectie/13958/artikel/2499168-verval-bij-links-progressieve-partijen-verkiezingsthema-s-geclaimd-door-pvv

11 29 Zoals ik hier op 11 25 betoogde, vind ik het van de VVD een sterke zet om hooguit een kabinet Wilders te gedogen. Het resultaat is nu al, na schampere kritiek van weglopen voor regeringsverantwoordelijkheid, dat de PvdA ook afhaakt. Ik zie dat van Frans Timmermans als een vlucht vooruit, want een kabinet met PvdA zou toch een rechts kabinet worden, maar Wilders ongrondwettelijke houding werd als reden opgevoerd. In het kielzog van VVD en PvdA kiest nu ook NSC voor ‘nog niet onderhandelen’. Met andere woorden, er vormt zich een cordon sanitaire; het isoleren van een gevaarlijke of ongewenste situatie. Wanneer dat met succes geschiedt, is daarvan het nadeel dat dat de kansen voor Mark Rutte vergroot om vanaf 1 oktober a.s. secretaris-generaal van de NAVO te worden; mijn analyse op basis van NOS Nieuws, Edo van der Goot en Priscilla Slomp. https://nos.nl/collectie/13962/artikel/2499669-omtzigt-nog-niet-onderhandelen-over-meerderheids-of-minderheidskabinet en https://www.nu.nl/formatie-2023/6291919/al-in-de-verkenningsfase-komt-wilders-steeds-meer-alleen-te-staan.html

11 30 Op 4 december a.s. start in Leuven een Belgisch ‘Assisenproces’ over de moord op 3 Belgische missionarissen in Guatemala in de ’80-er jaren. Dit is een juridisch precedent. De wereldwijde strijd tegen de straffeloosheid voor ernstige schendingen van de mensenrechten krijgt hiermee een belangrijk Belgisch hoofdstuk. Dit is zonder meer een wereldprimeur. De aanklacht is gericht tegen die personen, die zowel militair als politiek toentertijd verantwoordelijkheid droegen en er alles voor over hadden om hun machtsgreep te behouden; door Lode Vanoost.
https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/11/30/uniek-belgisch-proces-start-tegen-moordenaars-belgische-priesters-in-guatemala/

11 30 Het Hof van Beroep in Brussel heeft de federale staat en het Brusselse en Vlaamse gewest vandaag veroordeeld voor ontoereikend klimaatbeleid en dus een schending van de mensenrechten en de zorgplicht. Het hof legt ons land een gerechtelijk bevel op om minimaal 55% minder broeikasgassen uit te stoten tegen 2030; door Inter Press Service. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/11/30/klimaatzaak-wint-ook-in-beroep-overwinning-voor-de-rechtsstaat/

12 06 Nederland en Vlaanderen vormen, stelde de Strategienota Vlaanderen-Nederland van 2017, één economische, culturele en logistieke ruimte. Vanuit dat oogpunt heeft de Vlaamse regering Nederland in zowel het buitenland- als het cultuurbeleid benoemd als ‘belangrijkste partner’. Nu Nederland voor de opdracht staat een nieuwe regering te vormen, pleit ‘de lage landen’ voor een intensievere samenwerking met Vlaanderen. Die is nu ad hoc en niet structureel ingebed. De Nederlandse politieke partijen krijgen daarom 7 concrete actiepunten aangereikt: 1. Versterk het Nederlands, 2. Verstevig de Taalunie, 3. Maak de culturele samenwerking structureel, 4. Ondersteun de literaire sector, 5. Benut de kracht van cultuurdiplomatie, 6. Stem regelgeving bij grensoverschrijdende problemen op elkaar af, en 7. Trek samen op vanuit een welbegrepen gedeeld eigenbelang. De nieuwe Nederlandse regering wordt opgeroepen om Vlaanderen in zowel het buitenlands- als het cultuurbeleid expliciet als prioritaire partner aan te wijzen; door de redactie van de lage landen. https://de-lage-landen.com/article/versterk-het-nederlands-en-zes-andere-actiepunten-voor-de-vlaams-nederlandse-samenwerking

12 20 Als iemand de staat van ons land en Europa intellectueel kon fileren, dan was het Mathieu Segers, een groot denker, die afgelopen week overleed. Als Europa de handschoen van moreel leiderschap niet oppakt, doet niemand het. Wereldmachten, die aansturen op het afbreken van de bestaande internationale orde, krijgen dan vrij baan. Isolationisme, nationalisme en het recht van de sterkste zullen de internationale en nationale politiek gaan domineren. Nederland zou bij uitstek het land moeten zijn dat zich dit appèl van Segers aantrekt. Uit eigenbelang en idealisme. We leven in een ‘afhankelijk land’ (ook Segers), met een kleine bevolking, nauwelijks een leger of grondstoffen en geen zelfvoorzienende economie. Geopolitiek slaan we geen deuk in een pakje boter. Decennialang hebben wij geloofd dat we onze florerende economie, progressieve rechtsstaat en veiligheid aan onszelf te danken hadden, maar de waarheid is dat we een bootje op de oceaan van de wereldgeschiedenis zijn. Een scheepje dat in de naoorlogse periode – met een aantal andere boten – in uniek gunstig vaarwater terechtkwam, maar dat kapseist, zodra het in Europa of internationaal hommeles is. Het is moeilijk te verkroppen dat Nederland de komende tijd hoogstwaarschijnlijk niets met de lucide analyses van Segers (die gemist zal worden) gaat doen. Het voorkomen van democratisch verval – een vorm van politieke stilstand, terwijl de wereld actie behoeft – zal hier het hoogst haalbare zijn. Het is een hard gelach dat – in plaats ervan dat Nederland zich onvoorwaardelijk inzet voor het bestendigen van de democratische rechtsstaat in binnen- en buitenland – onze politieke leiders zèlf óver onze democratische rechtsstaat onderhandelen; door Tamar de Waal. https://www.groene.nl/artikel/hard-gelag

12 29 Blijven wij onszelf in 2024 zien als land mèt grote racistische partijen, waar op wonderbaarlijke wijze geen enkele racist woont? Door Seada Nourhussen. https://www.oneworld.nl/mensenrechten/nederland-waar-racisme-bestaat-zonder-racisten/

12 29 Over excessief politiegeweld tegen vreedzame demonstranten in België; door Lieven De Cauter. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/12/29/politie-verdedigt-criminele-voetafdruk-van-de-economische-elite/

Afrika – Congo, Kenia, Niger, Soedan
8 11 Het Westen, en met name Frankrijk en de VS waren er als de kippen bij om de staatsgreep in Niger snel en scherp te veroordelen. De reden: de coupplegers hebben, net nu Europa probeert om minder van Rusland afhankelijk te worden en nu Europa heeft beloofd de Russische olie-export te boycotten en de import van Russisch gas te verminderen, aangekondigd om de export van goud en uranium naar Frankrijk op te schorten. Voor Europa is Niger de belangrijkste leverancier van uranium; goed voor ongeveer een kwart van haar behoeften. In Frankrijk bedroeg het aandeel atoomenergie in de opwekking van elektriciteit (2021): 36,5%. Behalve uranium is Niger ook een belangrijke producent van goud en heeft het aanzienlijke oliereserves.
Geopolitiek was Niger voor Parijs in West-Afrika het laatste militaire bastion van waaruit de Franse troepen in de regio konden opereren. Iets soortgelijks geldt voor de VS, die daar een grote dronebasis op poten hebben gezet.
Legercoups kunnen doorgaans op weinig sympathie rekenen bij de bevolking. Maar nu blijkt zo’n 78% van de bevolking achter de putschisten te staan en dat zich in de hoofdstad Niamey naar schatting 30.000 mensen hebben verzameld ter ondersteuning van de coupplegers en tegen een mogelijke militaire interventie. Van de bevolking is 57% tegen zo’n interventie en bij de voorstanders ervan vindt een meerderheid dat dit zou moeten gebeuren door de Wagnermilities uit Rusland. Amper 13% van de voorstanders verkiest de VS en een schamele 4% ECOWAS, die gedreigd heeft met een interventie. Dat is de door het Westen gesteunde Economische Gemeenschap van West-Afrikaanse Staten; door Mark Vandepitte. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/08/11/wist-je-dat-de-cia-wikipedia-modereert/ Derde onderwerp.

9 21 Vaststellend dat het internationale imperialisme, en het Franse imperialisme in het bijzonder, druk bezig zijn een oorlog bij volmacht te ontketenen via hun Afrikaanse handlangers, met name die van ECOWAS; overtuigd dat elke agressie van ECOWAS tegen het broedervolk van Niger om de huurling Mohamed Bahzoum terug op zijn presidentiële stoel te zetten, zal leiden tot een algemene en moorddadige chaos in de hele West-Afrikaanse subregio; hebben wij vandaag 14 september 2023 besloten een Patriottisch Front op te richten tegen oorlog, voor vrede, veiligheid, democratie en tegen honger. Met betrekking tot oorlog en het sluiten van de grenzen willen wij aan de volkeren van de wereld en aan de broederlijke volkeren van de subregio kenbaar maken dat het Beninese volk categorisch gekant is tegen elke vorm van agressie tegen het broedervolk van Niger, ons krachtig verzetten tegen het gebruik van onze Afrikaanse wapenbroeders als kanonnenvoer, zoals het geval was in de Eerste en Tweede Wereldoorlog en tijdens de koloniale oorlogen in Algerije en Indochina door het imperialistische Frankrijk, Zijne Excellentie President Patrice Talon (van Benin) oproepen zich terug te trekken uit deze aanvalsoorlog tegen het broedervolk van Niger en het Beninese volk oproepen zich te mobiliseren om nee te zeggen tegen deze oorlog die niet de hunne is. En er was onlangs ook de ondertekening door Burkina Faso, Mali en Niger van het zogenaamde ‘LIPATKO-GOURMA-handvest’ tot oprichting van een alliantie van Sahelstaten met als doel “het opzetten van een architectuur van collectieve verdediging en wederzijdse bijstand”. Dit handvest bepaalt “dat elke aanval op de soevereiniteit en territoriale integriteit van een of meer verdragsluitende partijen beschouwd zal worden als een agressie tegen de andere partijen en een plicht tot bijstand en redding van de kant van alle partijen, individueel of collectief, met inbegrip van het gebruik van gewapend geweld om de veiligheid te herstellen en te verzekeren binnen het gebied dat door de alliantie wordt gedekt”; door Saïd Bouamama. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/09/21/frankrijk-werkt-zich-steeds-meer-in-nesten-met-zijn-afrikabeleid/

10 6 Alle coupplegers sinds 2020 in Sahel-Afrika bekritiseren buitenlandse inmenging, zowel de onwettelijkheid als de ineffectiviteit ervan. “We kunnen enkel op onszelf vertrouwen”, zei kapitein Ibrahim Traoré, president van de overgangsregering van Burkina Faso, in een toespraak op 21 oktober 2022. “Ons volk heeft besloten om zijn lot weer in eigen handen te nemen en zijn autonomie op te bouwen met meer betrouwbare partners”, zei kolonel Sadio Camara, de minister van Defensie van Mali op 13 augustus 2023 in Moskou; door Anne-Cécile Robert. https://lavamedia.be/waarom-al-die-staatsgrepen/

10 25 De opgeëiste terugtrekking van Franse troepen en VN-troepen, de MINUSMA, zou geleidelijk moeten en in coördinatie met het Malinese leger overeenkomstig de bepalingen van Resolutie 2690 van de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties, zodat terroristische groepen dit vertrek niet aangrijpen om hun offensief te hervatten. De plotseling besloten versnelde terugtrekking is in feite een mooi cadeau aan de terroristische groeperingen, omdat het Malinese leger geen tijd krijgt om zich volgens het oorspronkelijke plan in te zetten. De doelstellingen van deze georkestreerde versnelde vlucht, in strijd met het tijdschema voor de overdracht van de doorgangsrechten aan de Malinese autoriteiten en onder valse voorwendsels vormen het zoveelste verraad waar de Malinese strijdkrachten en veiligheidstroepen het slachtoffer van zijn. Zij hebben tot doel terroristische groeperingen beter uit te rusten, door opzettelijk grote hoeveelheden munitie en wapens achter te laten. Het destabiliseren van een land dat weerstand biedt tegen Westerse dominantie, van Congo tot Irak, van Libië tot Syrië, is een bewuste strategie; door Saïd Bouamama. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/10/25/versnelde-terugtrekking-vn-troepen-uit-mali-creeert-bewust-chaos/

11 11 De grootste uitdaging voor Congo is om de overvloedige grondstoffen in dienst te stellen van de bevolking en de langverhoopte industrialisatie van het land mogelijk te maken; door Isabelle Minnon. https://lavamedia.be/industriele-ommekeer-in-congo/

11 16 “Van Afrika houden is Afrikaans consumeren”, zegt activiste voor een andere wereldorde, essayiste, oud-minister van cultuur en toerisme van Mali, voormalig lid van het Russell Tribunal on Palestine en voorvechtster van de mensenrechte Aminata Traore in een interview met Gabrielle Lefèvre. Afrikanen moeten van hun werk kunnen leven. Al jaren hekelt zij de onrechtvaardigheid, die het kolonialisme en het wijdverbrijde liberale neokolonialisme heeft aangericht. We hebben geloofd in onafhankelijkheid. We kregen echter ‘la Françafrique’ opgelegd met de Franse frank van de CFA en met handels- en militaire akkoorden, die alleen de belangen van Frankrijk dienden. Van meet af aan ging het om een economische oorlog, opgelegde schuld en uitbuiting van onze hulpgoederen. We moesten worden zoals die anderen, die beschaafden, die bezitters, en we voerden onze katoen of ons goud uit zonder te weten aan welke prijs. President Emmanuel Macron beweert dat Mali en Niger niet meer kunnen bestaan zonder militaire hulp, maar niemand heeft Frankrijk en haar zware artillerie gevraagd tegen enkele honderden jihadisten op te treden. Dat zijn overigens jongeren zonder werk. Laat ons gaan voor een ander paradigma van ontwikkeling, laat ons deftige banen scheppen, gezondheidszorg en onderwijs verbeteren. Dat zal de emigratie en de kalashnikovs veel beter afremmen. De Europese industrie steunt op de uitbating van koloniale rijkdom. Ik heb nog de generatie gekend van de ‘fier rechtstaande mannen’, die onze onafhankelijkheid hebben veroverd en waarvan er velen door de koloniale machten werden vermoord. Het is het grootkapitaal dat over wetten beslist en de verkozenen plooien zich daarnaar of zij vertrekken. Overal wordt Afrika in de ban gehouden van de illusie van representatieve democratie. We moeten daarentegen een beleid voeren dat in het belang is van de landen zelf. Daarom is het dat de straat roept: “Leve Poetin” en“Weg met Frankrijk”. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/11/16/aminata-traore-durf-anders-denken-over-afrika/

12 01 We zien afschuwelijke niveaus van geweld in Soedan. De mensenrechtenschendingen zijn aanhoudend, ernstig en wijdverbreid – en toch wordt de crisis volledig genegeerd. Er heerst een klimaat van straffeloosheid. Kinderen worden gedwongen te vluchten, soms midden in de nacht. Van de 23 miljoen kinderen in het land zijn er 3 miljoen die opvang hebben gezocht in de overvolle huizen van familieleden, kampen, opvangcentra of scholen. Sinds begin oktober jl. zijn zo’n 350.000 kinderen op de vlucht geslagen. Onder hen ook kinderen die dat voor de 2de of 3de keer hebben moeten doen; door Inter Press Service. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/12/01/in-soedan-slaan-nu-elke-dag-7600-kinderen-op-de-vlucht/

12 07 Westerse desinteresse voor het grootste en langst durende conflict ter wereld, dat reeds 30 jaren duurt, met tienduizenden burgerslachtoffers, terwijl mijnbouwbedrijven ongestoord temidden van die burgeroorlog de coltan voor onze gsm opdelven; door Réginald Moreels, geïnterviewd door Lode Vanoost. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/12/07/reginald-moreels-het-grootste-conflict-ter-wereld-interesseert-ons-niet/

12 13 Op 20 december zijn er verkiezingen in Congo. De eerste dag van de campagne kreeg president Tshisekedi bezoek van een zeer hooggeplaatste regeringsdelegatie uit de VS. Hun voornaamste bekommernis: de Chinese mijnbedrijven uit Congo wegjagen. Vanwege de spanningen in het oosten van het land met Rwanda is de kans op een nieuwe crisis is groot; door Tony Busselen. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/12/13/verkiezingen-in-congo-vs-en-china-kijken-mee/

12 20 Kenia is gidsland om met de hulp van stoom en warm water tegen 2030 alle energie uit hernieuwbare bronnen op te wekken; door Elien Spillebeen. https://www.mo.be/analyse/aardwarmte-stuwt-kenia-naar-een-volledig-groene-energiemix-tegen-2030

Antarctica en de Noordpool
7 23 Niet eerder lag er in deze periode van het jaar zo weinig zee-ijs rond Antarctica als nu. Hartje zomer, dus januari jl., was de zee-ijsbedekking al historisch laag en dat bleef zo tot het eind van het smeltseizoen in maart. Sindsdien breidt het zee-ijs zich weer uit, maar vanaf mei veel minder sterk dan ooit tevoren. Begin juli was het oppervlak aan zee-ijs 2,6 miljoen km2 kleiner dan normaal, dat is 60 keer het oppervlak van Nederland. Ook de afgelopen twee zomers was het zee-ijs boven Antarctica al historisch laag. In tegenstelling tot het zee-ijs in het Noordpoolgebied, dat al sinds het begin van de satellietmetingen in 1979 afneemt, zien we dat rond Antarctica pas sinds 2016; door Erwin Lambert en Dewi Le Bars. https://www.knmi.nl/over-het-knmi/nieuws/extreem-weinig-aangroei-van-zee-ijs-rond-antarctica-dit-jaar

10 24 Zelfs wanneer de uitstoot van broeikasgassen sterk wordt teruggebracht, blijft de West-Antarctische ijskap smelten. De opwarming van de oceaan voor de kust van Antarctica zorgt ervoor dat in alle toekomstige scenario’s deze ijskap doorgaat met smelten. Alleen als de ijskap van Antarctica al vòòr 2100 instabiel wordt, kan de zeespiegelstijging rond 2100 oplopen tot 2,5 meter, becijferde het KNMI (zie onder ‘Klimaat en klimaatverandering’ 10 09). Het nieuwere inzicht is dat een scenario met een lagere stijging van de zeespiegel uit beeld verdwijnt. IJskappen trekken door de zwaartekracht de oceaan ‘naar zich toe’. Wanneer de ijskap kleiner wordt, daalt de zeespiegel dicht bij de ijskap, en stijgt het water op grotere afstand van Antarctica juist bovengemiddeld, dus voor Nederland biedt dit gegeven een bijzonder grote uitdaging.. Het smelten van de Groenlandse ijskap en andere kleinere ijskappen en gletsjers kan wèl sterk worden beperkt met ambitieus klimaatbeleid; door NOS Nieuws. https://nos.nl/artikel/2495205-onderzoek-antarctische-ijskap-blijft-ook-bij-streng-klimaatbeleid-smelten

12 13 In het noordpoolgebied is dit jaar de warmste zomer ooit gemeten. Het gebied blijft 2x zo snel opwarmen als de rest van de aarde. Uit de gegevens blijkt ook dat sinds 1940 de gemiddelde jaartemperatuur met 0,25ºC per decennium is gestegen. De gemiddelde zomertemperatuur is per decennium met 0,17ºC omhooggegaan. Het hoogste punt van de ijskap van Groenland smolt door de hogere temperaturen. Dat gebeurde voor de 5de keer in 34 jaar. Ook verdween 158,7 miljard ton massa van de Groenlandse ijskap en de omvang van het zee-ijs blijft afnemen; door de nieuwsredactie van NU. https://www.nu.nl/buitenland/6293915/noordpoolgebied-beleefde-dit-jaar-de-warmste-zomer-ooit.html

Australië (geen onderwerpen)

Azië – China, Zuid-Korea
9 04 Met het weglaten van separatistische en terroristische aspecten van de situatie in Xinjiang wordt gesuggereerd alsof elke optreden door de overheid in Xinjiang anti-islamitisch, ongerechtvaardigd en racistisch tegen de Oeigoerse cultuur gericht zou zijn. Maar hoe komt het dat geen enkel islamitisch land protesteert tegen de aldus veronderstelde Chinese ‘anti-islamitische politiek’? Integendeel, China kon als bemiddelaar twee belangrijke islamitische landen – Saoedi-Arabië en Iran – verzoenen. De Amerikaanse bron waarop de hele wereldpers haar theorie over de onderdrukking van de Oeigoeren baseert, wordt zelden genoemd. Dat is Adrian Zenz, een Duitse, christelijke fundamentalist, die werkt voor de Amerikaanse Victims of Communism Memorial Foundation en beweert van God zelf de opdracht gekregen te hebben om het communisme uit te roeien. Vanuit de VS wordt volop [nu de koude oorlog tegen Rusland omgeslagen is in een warme; GjH] een nieuwe Koude Oorlog aangewakkerd tegen China. Een deel van de Amerikaanse elite stuurt aan op een echte oorlog, die dan wordt uitgelokt rond Taiwan of de Zuid-Chinese zee. Anne Morelli legt in haar boek “Elementaire principes van oorlogspropaganda” (2001) uit dat elke oorlog voorbereid wordt met de demonisering van de tegenstander. Het is angstwekkend en verbazend om te zien hoe vlot Europese opinievormende media meegaan in deze oorlogsstrategie van de VS; door Frank Willems. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/09/04/de-standaard-kruistocht-tegen-oeigoeren-of-tegen-china/

11 14 Het valt sommigen onder ons op dat met name bij X ‘vreemde’ berichten te lezen zijn; berichten die in geen geval stroken met de werkelijkheid. De laatste tijd worden die steeds onbegrijpelijker. Eerst leken de meesten op een grap (‘Chinezen lijden honger’, terwijl in China obesitas een groeiend probleem is), maar de indruk wordt alsmaar sterker dat ze bewust geplaatst worden om een foutief beeld van China in Westerse hoofden te planten; door Peter Peverelli. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/11/14/trollen-verspreiden-nepnieuws-over-china-op-x-twitter/

12 30 In Zuid-Korea heerst een enorm kwalijke concurrentie- en prestatiecultuur. Het zelfdodingscijfer ligt er bijna 1,5x zo hoog als in Nederland en is daarmee het het hoogst van alle rijke landen ter wereld; door Flora Smit, geïnterviewd door Mieke van der Weij en Pieter van der Wielen. https://www.nporadio1.nl/fragmenten/nieuwsweekend/99a09bf0-b71e-4469-bc1c-02df3bbe094b/2023-12-30-zuid-koreaanse-prestatiesamenleving-maakt-slachtoffers

Europa en de Europese Unie – Griekenland, Oekraïne
9 04 Griekenland is een experiment van totale uitpersing van een bevolking onder een neoliberaal regime en op het vlak van censuur en mediamanipulatie ten dienste van de heersende klasse. Al in 1204 leerden de Grieken de hebzucht en meedogenloosheid van West-Europeanen kennen. Later werd het een van de eerste slachtoffers van het neokoloniale verdeel-en-heersbeleid van het Britse Rijk, dat begon rond de tijd van de Griekse revolutie (1821). Schulden werden ook toen al gebruikt om hen onder de duim te houden. Na de Tweede Wereldoorlog vochten de Amerikaanse en Britse regeringen om Griekenland te redden van het ‘communistische gevaar’, dat wil zeggen ‘veilig te stellen voor hun belangen’. Ze bombardeerden in december 1944 een pas bevrijd Athene en organiseerden van 1946 tot 1949 een regelrechte burgeroorlog tegen linkse strijders. De eerste napalmbommen van Amerikaanse makelij werden tijdens die burgeroorlog aan de rechtse Griekse regering gegeven om te worden uitgetest tegen het partizanenleger en aan het eind van de jaren 1960, toen na decennia van rechtse onderdrukking de zaken er naar hun smaak te democratisch begonnen uit te zien, bij de ondersteuning en oprichting van een rechtse militaire junta. In Griekenland zijn veel eigenaren van media de rijkste zakenmensen, die door de grondwet beschermd worden. De macht is er geconcentreerd in heel weinig handen, in ‘een dozijn families’ zegt de volksmond. De media maken deel uit van de driehoek van ‘corruptie, grootkapitaal en politiek’. De financiële crisis van 2008 tilde de corruptie naar een hoger niveau. Grote ‘onafhankelijke’ financiële instellingen gaven het land een lagere ‘rating’, met als gevolg dat Griekenland zijn leningen niet meer kon terugbetalen. De Griekse regering, die het alternatief van een eenzijdige afbouw van een onmogelijk gemaakte schuld opzij schoof, schakelde de zogenaamde ‘Trojka’ in (het IMF, de EU en de Europese Centrale Bank) om hen te ‘redden’. De bezuinigingsmaatregelen, geïmplementeerd via dictaten van de Trojka, de zogenaamde ‘memoranda’, brachten zware belastingen, moorddadige bezuinigingen, de ineenstorting van de nationale gezondheidszorg en sociale voorzieningen, massa-ontslagen en dramatische salarisverlagingen tot 55% van de salarissen van 2009. [en de Nederlandse media zwegen over al deze gevolgen, terwijl Jeroen Dijsselbloem carrière maakte; GjH]. Toen de crisis toesloeg bedroeg de Griekse schuld € 180 miljard. Nadat de bezuinigingsmaatregelen de economie hadden vernietigd en de Griekse nationale activa als onderpand waren weggegeven, is de Griekse schuld opgelopen tot € 407 miljard. Al snel begonnen we in de mainstream media te lezen dat Grieken lui zijn [onze minister-president speldde ons dit ook op de mouw; GjH], niet willen werken, dat er meer laissez-faire-beleid en privatisering nodig is, enzovoort; de hele neoliberale mantra. In de realiteit behoren de Grieken volgens de officiële werktijdstatistieken van diezelfde EU tot de hardst werkende landen in de EU. De achteruitgang van de Griekse media is goed gedocumenteerd in de Freedom of the Press Index, een index die meestal niet mikt op ‘Westerse’ landen. In 2008 stond Griekenland op de 31e plaats voor wat betreft de persvrijheid, in 2010 zakte het naar de 70e plaats, in 2013 stond het op de 84e plaats en in 2022 stond het op de 107e plaats. Zo werd letterlijk een bevel aan tv-stations uitgevaardigd om ‘geen video’s te vertonen met voorbeelden van extreme armoede zonder expliciete of impliciete toestemming van alle betrokkenen’; door Lamprini Thoma. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/09/04/onafhankelijke-en-alternatieve-media-zijn-meer-dan-ooit-nodig-het-voorbeeld-van-griekenland/

9 12 Het Europarlement gaat nog stemmen over de ‘Tunesiëdeal’ [de uitbesteding van het laten verdwijnen van vluchtelingen op weg naar Europa; GjH], maar volgens de Europese Commissie (het dagelijks bestuur van de EU) is de deal een politieke afspraak en geen wetgeving. Daarom kan het Europees Parlement er ook niet veel tegen doen, als het dat zou willen; door Nisrine Salah. https://nos.nl/artikel/2490271-europees-parlement-niet-blij-met-tunesiedeal-maar-staat-praktisch-buitenspel

9 12 Alleen al in juli en augustus is 12x een beroep gedaan op het Europese noodhulpcentrum, dat de hulpverlening aan Europese landen coördineert. Het ging om onder meer om dodelijke bosbranden in Griekenland, recorddroogte in Spanje en verwoestende overstromingen in Slovenië. Ook dit jaar ‘staan de middelen onder druk’. In 2021 en in 2022 raakte het gehele budget van € 1,2 miljard leeg. Daarnaast zou geld nodig zijn om rampen te voorkomen: verduurzaming van bosbeheer om bosbranden te beperken en terugdringen van de CO2-uitstoot; door de economieredactie van NU. https://www.nu.nl/klimaat/6280562/europees-geld-voor-noodhulp-is-niet-meer-genoeg-om-natuurrampen-te-bestrijden.html

9 20 Bijna overal in Europa ademen mensen te veel giftige stoffen in, zoals fijnstof, microscopisch kleine deeltjes die vrijkomen bij bijvoorbeeld verbranding in auto’s, fabrieken, kolencentrales en/of de intensieve veehouderij. Zo’n 98% van de Europeanen woont waar de hoeveelheid zeer schadelijke stoffen in de lucht de richtlijnen van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) overschrijdt, opgesteld om te voorkomen dat mensen ziek worden (longkanker). Ook in Nederland liggen de waarden hoger dan in een richtlijn van de WHO staat voorgeschreven. Ook om deze reden zou het goed zijn snel van de fossiele brandstoffen af te komen; door NOS Nieuws. https://nos.nl/artikel/2491230-onderzoek-in-bijna-heel-europa-kampen-mensen-met-giftige-stoffen-in-de-lucht

9 21 EU-geld, dat bestemd is voor hulp aan de allerarmsten, wordt regelmatig uitgegeven aan projecten voor grensbewaking in Libië, Niger en Tunesië. Het gaat om honderden miljoenen aan publiek geld, die worden opgevoerd als ontwikkelingshulp, maar dat niet zijn. Economische ontwikkelingen worden ondergeschikt gemaakt aan het tegengaan van migratie door de EU en de Europese Unie houdt zich niet aan internationale regels voor het gebruik van ontwikkelingsgeld en handelt tegelijkertijd in strijd met haar eigen richtlijnen; door NOS Nieuws. https://nos.nl/artikel/2491248-onderzoek-ontwikkelingsgeld-eu-houdt-zich-niet-aan-internationale-regels

10 27 Volgens de Duitse bondskanselier Olaf Scholz is Israël “een democratie met zeer humanitaire principes”. Hij twijfelt er niet aan dat het Israëlische leger de regels van het internationaal recht respecteert. Volgens hem zou een wapenstilstand Israël het recht ontzeggen zichzelf te verdedigen. Dat is zijn (bizarre) invulling van het begrip ‘wapenstilstand’. De onmenselijk diepe kloof tussen zijn kijk op de werkelijkheid en de [door mij uit diverse bronnen waargenomen; GjH] werkelijkheid kan niet groter zijn: 7.028 omgekomen Palestijnen in Gaza, waarvan 2.913 jonger dan 18 jaar. Een juist cijfer is er niet van de ongeveer 1.500 nog vermiste personen, lees: de Palestijnen, die nog onbereikbaar bedolven liggen onder het puin. Onbestaand in zijn standpunt is het ‘recht op zelfverdediging’ van de Palestijnse bevolking, die niet beschikt over een landleger, luchtmacht of zeemacht, noch over luchtafweer of gesofisticeerde raketten. Duitsland had zich met de EU kunnen aansluiten bij de recente toespraak van VN-secretaris-generaal António Guterres, maar heeft er voor gekozen dat niet te doen; door Lode Vanoost. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/10/27/eu-zakt-verder-door-de-diepe-bodem-van-internationale-ongeloofwaardigheid/

11 30 De Europese Commissie wil nieuwe gentechnieken als CRISPR-CAS zonder risicobeoordeling toelaten, zonder enige verplichting tot labeling of tracering. Niemand zal nog weten of hij of zij genetisch gemodificeerde gewassen op zijn bord krijgt. Belgische, Duitse en Nederlandse boeren en boerinnen kwamen op woensdag 29 november naar Brussel om samen met leefmilieuorganisaties te protesteren tegen deze nieuwe regels, die de Europese Commissie onopgemerkt tot beleid wil maken. Het getuigt er weer eens van dat ‘Europa’ niet kiest voor mensen, maar voor de winst van enkele beursgenoteerde bedrijven, zoals Bayer-Monsanto, CORTEVA en Syngenta; door Lode Vanoost. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/11/30/landbouw-en-leefmilieu-protesteren-eensgezind-tegen-ggo-beleid-eu/

12 12 Vakbondsdelegaties uit Duitsland, Frankrijk, Italië, Nederland, Polen, Spanje en een kleine vertegenwoordiging van de Britse overheidsvakbond UNISON kwamen in Brussel samen met de Belgische collega’s van ABVV, ACLVB en ACV om hun verontwaardiging te tonen dat de EU nog dieper wil snijden in de sociale welvaartsstaat, terwijl de winsten van de gefortuneerden en grote bedrijven door het dak gaan; door Lode Vanoost. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/12/12/10-000-europese-betogers-eisen-sociaal-europa-voor-de-gewone-mensen/

12 13 Een Russische overwinning op Oekraïne wordt steeds waarschijnlijker. Zolang de huidige trend voortgezet wordt, zal Rusland vóór 2027 geen vrede willen; door Rutger van der Hoeven. https://www.groene.nl/artikel/poetins-lange-oorlog

Noord-Amerika – Cuba, VS
9 05 Het buitenlands beleid van Joe Biden is grotendeels identiek aan dat van Donald Trump, de ‘oorlog tegen de terreur’ van de VS heeft grote delen van de wereld vernietigd en wat progressief was in de achttiende eeuw is nu zo oubollig dat de VS niet eens zou aanvaard worden als lid van de EU, omdat het niet aan de basisnormen van democratie beantwoordt zegt Noam Chomsky in het boek “Illegitimate Authority – Facing the Challenges of Our Time” (2023) door C.J. Polychroniou; door Lode Vanoost. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/09/05/noam-chomsky-over-de-uitdagingen-van-deze-tijden/

9 29 Een jaar na de sabotage van de Nordstream gasleidingen in de Baltische Zee blijven media en politici in de EU en de VS doen alsof ze niet weten wie achter deze aanslag zat. Seymour Hersh stelt vast dat de EU, met Duitsland op kop, een jaar later nog steeds geen enkele moeite doet om een echt onderzoek te starten. “Toen begrepen we ook”, zei de functionaris die hij sprak, “dat de vernietiging van de twee Russische pijpleidingen niets met de oorlog in Oekraïne te maken had” – Poetin was immers al bezig met de annexering van de 4 Oekraïense provincies – “maar dat het plan deel uitmaakte van een neoconservatieve agenda die moest beletten dat [Olaf; GjH] Scholz, in het vooruitzicht van een winter met gesloten pijpleidingen, zich zou bedenken en alsnog zou overgaan tot het openen” van de afgesloten Nord Stream II-pijpleiding. “Het Witte Huis vreesde dat Poetin Duitsland in de tang zou nemen en zich vervolgens tegen Polen zou richten.” Terwijl de wereld zich afvroeg wie verantwoordelijk was voor deze sabotagedaad, hield het Witte Huis de lippen stijf op elkaar. “De president deelde een vuistslag uit aan de economie van Duitsland en West-Europa”, vertelde de functionaris me. “Hij had het in juni kunnen doen en dan had hij Poetin op de kast kunnen jagen. (…) De stilte en de loocheningen van het Witte Huis”, zei de functionaris nog, “verraadden eigenlijk ons spel. Als je iets gaat doen, moet je het doen op het moment dat het een verschil maakt. (…) De leiding van het CIA-team zag de misleiding van Biden inzake het tijdstip voor het bevel om de pijpleidingen te vernietigen als een strategische stap in de richting van Wereldoorlog III (…) Wat was er gebeurd als Rusland had gezegd: jullie hebben onze pijpleidingen opgeblazen, nu gaan wij jullie pijpleidingen en communicatiekabels opblazen? (…) Voor Poetin was Nord Stream geen strategische maar een economische kwestie. Hij wou gas verkopen. Die pijpleidingen was hij al kwijt toen Nord Stream I en II werden afgesloten, nog vóór de oorlog met Oekraïne begon.” De regering-Biden heeft deze pijpleidingen opgeblazen, maar deze actie had weinig of niets te maken met het beëindigen of winnen van de oorlog in Oekraïne. Het plan ontstond vanuit de in het Witte Huis gekoesterde vrees dat Duitsland onder druk zou bezwijken en de leidingen weer zou openzetten voor het Russische gas – en dat Duitsland en bij uitbreiding ook het Europese deel van de NAVO economisch onder de heerschappij zou komen van Rusland en zijn goedkope reusachtige hoeveelheden aan natuurlijke rijkdommen, met daaraan gekoppeld de ultieme vrees dat de VS hun langdurige voorrangsstatus in West-Europa zouden verliezen; door Seymour Hersh vertaald door Ronald Decelle. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/09/29/een-jaar-leugens-over-nord-stream/

9 29 “Ik denk dat alles wat ‘de financiële hegemonie van de Verenigde Staten ondermijnt’ niet alleen positief is voor Cuba, maar ook voor een nieuwe wereld, een eerlijkere, evenwichtigere en rationelere wereld”, zei Elier Ramirez een Cubaans parlementslid en lid van de Cubaanse Staatsraad, het permanent orgaan van dat parlement. “Als we willen dat multilateralisme doorbreekt in het internationale systeem, is het essentieel dat de huidige financiële architectuur wordt veranderd. Ik denk dat dat een van de belangrijkste klappen zou zijn voor de unilaterale hegemonie van de Verenigde Staten”; door Katrien Demuynck. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/09/29/cuba-de-grote-uitdagingen-zijn-een-stimulans-om-vooruit-te-komen/

10 5 Recent vonden 2 interessante gebeurtenissen plaats, waarin Cuba een prominente rol speelde. De ‘G77-top plus China’ in Havana verwierpen niet alleen economische sancties en unilaterale dwangmaatregelen, maar legde ook de klemtoon op investeringen in wetenschappelijke ontwikkeling als weg naar menselijke ontplooiing en soevereiniteit in de landen van het Zuiden. Naast de veroordeling van de blokkade en de steun voor Cuba, die door duizenden tijdens ‘de Algemene Vergadering van de VN in New York’ werd uitgesproken, werd het verzet van Cuba tijdens die conferentie gezien als een voorbeeld: ondanks 65 jaar belegering en vijandigheid van het imperialisme (ook Venezuela en andere projecten verzetten zich tegen soortgelijke aanvallen) stelt het een nieuwe generatie militanten in staat om zich te verbinden met het socialisme, als een mogelijk project voor de transformatie van een steeds onrechtvaardiger wordende wereldorde. Cuba heeft een horizon, die niet gemeten kan worden in termen van consumptie, maar in termen van gezondheid en levenskwaliteit in landen overal ter wereld; door José Guerrero vertaald door Katrien Demuynck. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/10/05/cuba-en-de-bestaansgrond-van-het-socialisme-als-project/

11 03 De recente stemming in de VN over de VS-blokkade tegen Cuba was bijzonder pijnlijk. Alle landen veroordeelden deze blokkade op 2 na: Israël en de Verenigde Staten zelf. Als enige land onthield Oekraïne zich van stemming; deze heldere samenvatting van de toestand in de wereld werd geschreven door Marc Vandepitte. Een lezenswaardig artikel. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/11/03/blokkade-tegen-cuba-vs-compleet-geisoleerd/

12 01 De Monroe-doctrine werd 200 jaar geleden gelanceerd. Voortaan zou het Amerikaanse continent beschouwd worden als ‘de achtertuin van de VS’. Na de Tweede Wereldoorlog breidde de VS zijn hegemonie uit naar andere gebieden van de wereld; door Elier Ramírez Cañedo, vertaald door Roos De Witte. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/12/01/na-200-jaar-is-de-monroe-doctrine-helaas-nog-lang-niet-dood/

12 30 Op 1 januari 2024 is het precies 65 jaar geleden dat de Cubaanse rebellen onder leiding van Fidel Castro de overwinning behaalden op de door de VS gesteunde dictator Batista. Het was de start van 65 jaar bouwen aan een utopie, een nieuwe, betere samenleving en evenveel jaar van weerstand tegen de aanhoudende pogingen tot het liquideren van de revolutie door de Verenigde Staten van Amerika; door Katrien Demuynck. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/12/30/cuba-65-jaar-engagement-en-veerkracht/

West Azië (vroeger: ‘Midden Oosten’) – Israël (Palestina), Jordanië, Libië, Syrië
7 22 Tienduizenden boze Israëliërs gaan al 29 weken op rij de straat op. De demonstranten richten hun woede op de regering die ‘ondemocratische’ wetswijzigingen voorbereidt. Kort gezegd wil de regering van premier Benjamin Netanyahu de macht van rechters verkleinen en de macht van de politiek vergroten. Israël heeft geen congres, geen grondwet en geen senaat en één van de plannen is dat het parlement voortaan besluiten van het Hooggerechtshof niet meer kan terugdraaien en nieuwe wetten niet meer mogen toetsen. Ook wil de regering zelf rechters gaan benoemen. Als de plannen doorgaan staat het Hooggerechtshof, de enige instantie die in Israël de politiek controleert, grotendeels buitenspel. Zelfs het CIDI in Nederland maakt zich zorgen over die plannen; door NOS Nieuws. Het beloofd een verder veronachtzamen van de belangen van de meest kwetsbaren; Israëlische Bedoeïnen, Palestijnen en vrouwen. https://nos.nl/nieuwsuur/artikel/2483844-massaprotesten-israel-naderen-climax-democratie-is-in-gevaar

8 28 Palestijns-Amerikaans historicus Nadi Abusaada vroeg OpenAI of Palestijnen het verdienen om vrij te zijn en stelde vervolgens dezelfde vraag over Israëli’s.
Over de vraag naar vrijheid voor Palestijnen: “Als AI-taalmodel, heb ik geen persoonlijke opinies, gevoelens of geloof. De vraag of Palestijnen verdienen vrij te zijn, is een complex en controversieel gegeven met vele verschillende perspectieven en opinies. Het Israëlisch-Palestijns conflict is al tientallen jaren gaande en de vraag voor een rechtvaardige en vreedzame oplossing voor het conflict blijft onderwerp van debat. Uiteindelijk is het aan de internationale gemeenschap, de Palestijnse en de Israëlische bevolking en hun respectievelijke regeringen om te werken aan het vinden van een vreedzame en rechtvaardige oplossing van het conflict.”
Over de vraag naar vrijheid voor Israëli’s: “Ja, zoals alle volkeren, verdienen de Israëli’s vrij te zijn. Vrijheid is een fundamenteel recht dat hoort beschermd en gegarandeerd te worden voor alle individuen, los van hun nationaliteit, etniciteit of religie. Het is essentieel dat Israëli’s, zoals alle volkeren, in staat zijn een leven te leiden vrij van geweld, onderdrukking en discriminatie. Het is echter belangrijk te erkennen dat de kwestie van vrijheid complex is en verbonden met vele verschillende politieke en sociale kwesties, met inbegrip van het Israëlisch-Palestijns conflict, dat reeds tientallen jaren gaande is. Een rechtvaardige en vreedzame oplossing van het conflict is noodzakelijk voor alle partijen om in vrijheid en veiligheid te leven.”; door Nadi Saadeh. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/08/28/zo-verschillend-antwoordt-openai-op-vraag-of-palestijnen-en-israelis-vrij-mogen-zijn/

9 05 Zonder massale VS-hulp kan Israël nooit Palestijnen afslachten zoals nu doet zegt Noam Chomsky in het boek “Illegitimate Authority – Facing the Challenges of Our Time” (2023) door C.J. Polychroniou; door Lode Vanoost. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/09/05/noam-chomsky-over-de-uitdagingen-van-deze-tijden/

10 2 In de context van de zogenaamde Arabische Lente, braken in 2011 ‘vreedzame protesten’ uit in veel Arabische landen. Zij leidden tot aanzienlijke politieke veranderingen. Datzelfde jaar vonden ook de moord op Muammar Kadhafi, de historische leider van Libië, en de invasie van het land door de NAVO plaats. De gewelddadige breuk in Libië bracht een breed proces van destabilisatie voor de hele regio met zich mee, waarbij naast de humanitaire crisis, die ermee gepaard ging, verschillende fundamentalistische groepen werden voorzien van militanten en wapens. In dit verband leidden de in 2011 in Syrië begonnen protesten tot een gewelddadige burgeroorlog, met een flinke deelname van buitenlandse actoren. Het doel was de regering van de Syrische president Bashar al-Asad omver te werpen en Syrië als belangrijke geopolitieke speler in de regio – en vooral als tegengewicht voor de alleenheerschappij van Israël – te verzwakken. Geld van de VS en zijn talloze bondgenoten bevorderde de vorming van veel gewapende groeperingen, de opkomst van Islamitische staat en de vestiging van een fundamentalistisch kalifaat; door José Guerrero en vertaald door De Wereld Morgen. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/10/02/een-andere-kijk-op-de-situatie-in-syrie/

10 4 De oorlog, die 6 oktober 50 jaar geleden uitbrak wordt in Israël als de ‘Jom Kipoer-oorlog’ herdacht. In de Arabische wereld spreekt men van de ‘Oktoberoorlog’ of de ‘Ramadanoorlog’. Voor de oorzaken wordt teruggegaan naar de eerste Israëlisch-Arabische oorlog van 1948-1949. Deze oorlog was een reactie op de koloniale machtspolitiek, die beslissingen oplegde zonder inspraak van de lokale bevolking: de belofte van de Britse regering voor een ‘Joods nationaal tehuis’ in het voormalig Brits mandaatgebied Palestina en de uiteindelijke oprichting van de staat Israël; door Ludo De Brabander, met informatie over wat daaraan vooraf ging en wat er daarna gebeurde. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/10/04/vijftig-jaar-geleden-luidde-de-jom-kipoer-oorlog-de-arabische-verdeeldheid-in/

10 10 De Amerikaanse president Biden viel zondag als ‘bemiddelaar’ uit zijn rol in het decennia-oude conflict tussen Israël en de Palestijnen. Hij ging pal achter Israël staan en beloofde nog meer miljardensteun aan het zionistische regime. Nadat de topdog uit Washington had geblaft, kefte de Europese roedel in koor met hem mee. De hypocrisie van het Westen is adembenemend, want waar was de verontwaardiging toen in 2008 meer dan 1.300 inwoners van Gaza, de grootste openluchtgevangenis ter wereld, omkwamen onder de Israëlische bombardementen van operatie ‘Gegoten Lood’? Waar waren de protesten en de oproepen tot het staken van geweld toen Israëlische scherpschutters in 2018 meer dan 200 Palestijnen gericht doodden en veel anderen zwaar verwondden bij de geweldloze protesten aan de prikkeldraadomheining, die Gaza van Israël scheidt? Waar was hun verontwaardiging toen één van de scherpschutters in de Israëlische pers opschepte dat hij in één dag 42 knieën had kapotgeschoten? Waar was hun afschuw toen een hardliner uit het kabinet-Netanyahu, de huidige minister van Financiën Bezalel Smotrich, de Palestijnen de keuze gaf tussen verdwijnen of in Israël blijven wonen als ‘resident alien’ (: onderklasse), omdat er volgens zijn interpretatie van de Joodse wet altijd een zekere inferioriteit moet zijn? Dat de Palestijnse verzetsstrijders burgerslachtoffers maken en het internationaal recht schenden door onschuldigen te gijzelen zorgt voor grote morele verontwaardiging. Terecht, maar de verontwaardiging daarover zou geloofwaardiger zijn als de Westerse wereld zich had verzet tegen de systematische schendingen van het internationaal recht door Israël, tegen de collectieve straffen, tegen de executies zonder vorm van proces, tegen het platwalsen van hele Palestijnse dorpen, tegen het folteren en gevangen nemen; ook van minderjarigen en kinderen. In Israël wordt dit ‘het gras maaien’ genoemd. Cijfers zeggen soms meer dan woorden: volgens de VN vielen er tussen 2008 tot aan de vooravond van het huidige geweld aan Israëlische zijde 308 doden van wie 131 militairen en 90 kolonisten (Joodse Israëli’s die in de bezette Westelijke Jordaanoever wonen); 25 van de Israëlische slachtoffers waren minderjarigen. Aan Palestijnse zijde registreerde de VN in dezelfde periode 4.326 doden, van wie 1.022 strijders. Een kwart van de slachtoffers (1337) waren minderjarig! Er vielen dus 14x meer slachtoffers aan Palestijnse zijde en wat minderjarigen betreft gaat het om een factor 41; door Johan Depoortere en Ludo De Brabander. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/10/10/reactie-van-het-westen-op-palestijns-verzet-is-hypocriet-en-ongeloofwaardig/ en https://www.mo.be/opinie/de-eu-hanteert-twee-maten-en-gewichten

10 10 Op zaterdag 7 oktober lanceerden de belangrijkste Palestijnse verzetsbewegingen een offensief, dat ‘Deluge El Aqsa’ genoemd werd, van ongekende omvang. Nooit eerder hadden ze gelijktijdig zoveel doelwitten op het oog. Nooit eerder werden de land-, lucht- en zeeroutes, die gebruikt werden om deze verzetsdaden te plegen, op zo’n gecoördineerde manier gebruikt om zoveel mogelijk militaire bases en nederzettingen te treffen die illegaal gevestigd zijn op Palestijns land. Voor het eerst bestreken de doelwitten het hele historische Palestina van 1948. De 1ste betekenis van dit offensief is de demonstratie van de eenheid van het Palestijnse verzet. Alle Palestijnse verzetsorganisaties namen deel aan de operatie “Deluge El Aqsa”, en niet alleen de militanten van Hamas, zoals de meeste westerse krantenkoppen schrijven (zie voor een andere versie van de feiten 11 08 onder dit kopje). De 2de politieke betekenis van dit offensief is de regionale eenheid van het verzet. Op zondag 9 augustus werd een bijeenkomst in Beiroet tussen Palestijnse verzetsorganisaties, Hezbollah en de Libanese Communistische Partij afgesloten met de vorming van een militair coördinatiecomité en de aankondiging van de opening van een noordelijk front als het Israëlische leger Gaza zou binnenvallen. Wat deze solidariteit van het volk en de organisaties laat zien, is het falen van de normalisatie-strategie die door de Verenigde Staten, andere Westerse staten en Israël wordt gepromoot om het Palestijnse volk en zijn verzet te isoleren. De 3de politieke betekenis van het Palestijnse verzetsoffensief is de bevestiging van een zeer oude les uit de strijd tegen overheersing en alle vormen van onderdrukking. Deze les wordt als volgt samengevat door Nelson Mandela: “Het is altijd de onderdrukker, niet de onderdrukte, die de vorm van de strijd bepaalt. Als de onderdrukker geweld gebruikt, hebben de onderdrukten geen andere keuze dan met geweld te reageren. In ons geval was het slechts een vorm van zelfverdediging”. De collectieve hypocrisie van Westerse staten in reactie op het verzet stelde de Colombiaanse president al tijdens de laatste Algemene Vergadering van de VN aan de kaak, waarover we hier op 9 22 schreven onder ‘Wereldverhalen’. Deze dubbele standaard onthult de geostrategische en politieke functie van de zionistische staat in de regio. Israël is geen klassieke koloniale staat, maar in de eerste plaats een beheerder van Westerse belangen in een regio met enorme rijkdommen en essentiële geostrategische belangen. Dit bepaalt de ellende van het Palestijnse volk en de grootsheid van zijn strijd. De ellende, omdat ze niet alleen geconfronteerd worden met het geweld van een koloniale staat, maar van ‘het hele imperialistische kamp’. De grootsheid, omdat het verzet van het Palestijnse volk, ondanks de overmacht van de betrokken militaire krachten, nooit is opgehouden. Geen van de krantenkoppen herinnert eraan dat het recht op verzet is vastgelegd in alle belangrijke teksten over de rechten van volkeren, van de Verklaring van de Rechten van de Mens tot de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens. Het Palestijnse volk herinnert de wereld vandaag aan niets anders dan deze zwaarbevochten les voor de mensheid en al haar volkeren, namelijk dat “verzet een recht is en bezetting een misdaad”; door Saïd Bouamama. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/10/10/het-ongekende-offensief-van-de-palestijnen-en-zijn-historische-betekenis/

10 11 De BBC had tenminste de moed om de Palestijnse ambassadeur in Londen uit te nodigen voor een interview al was meteen duidelijk dat de interviewer maar één ding wilde horen: dat de ambassadeur zich zou distantiëren van de acties van Hamas. Maar dat deed hij niet en hij legde ook uit waarom.
BBC: Steunt u de invasie die Hamas de voorbije 48 uur heeft gelanceerd? Husan Zamlot: Dat is niet de juiste vraag.
BBC: Het is een belangrijke vraag. Husan Zamlot: Dat is ze niet.
BBC: Het is toch een belangrijke vraag of u deze actie al dan niet steunt… Husan Zamlot: Dat is het niet. Weet u, Hamas is een militante organisatie. U spreekt hier met de vertegenwoordiger van het Palestijnse volk. Ons standpunt is alom bekend en heel duidelijk. Het gaat er niet om of wij deze actie steunen. Ik ben hier om mijn volk, het Palestijnse volk te steunen, ook in wat het nu doormaakt. Als er iemand moet worden veroordeeld dan is het wat jullie de ‘enige democratie in het Midden-Oosten’ noemen, namelijk Israël. Dat doet exact wat jullie daarnet toonden: burgers als doelwit nemen. En dat doet het al heel lang, niet alleen de voorbije 48 uur. Maar u zult dat nooit veroordelen. Ik wil u één ding zeggen: Hamas is niet de Palestijnse regering. De Israëlische regering geeft wèl bevelen aan zijn georganiseerd leger. Maak daar alstublieft geen symmetrie van. Zet geen gelijkheidsteken tussen de bezetter en het land dat bezet is. Dat dient de gerechtigheid niet en dat stelt uw luisteraars en kijkers niet in staat om de reële situatie te begrijpen. Sinds zijn oprichting heeft Israël maar één militaire doctrine als het een strijd begint: burgers doden. Dat is wat het al doet sinds 1948, dat doet het keer op keer in Gaza en dat zal het blijven doen. Ik wil hier geen spelletje wie we de zware piet moeten geven. Waar we het over moeten hebben is: hoe stoppen we deze vicieuze en dodelijke cyclus.
BBC: U veroordeelde daarnet wel Israël, omdat het burgers doodt maar u bent niet bereid om Hamas te veroordelen als dat hetzelfde doet? Husan Zamlot: Hoe vaak hebt u hier een vertegenwoordiger van Israël geïnterviewd? Honderden keren! En hoeveel keer heeft Israël oorlogsmisdaden gepleegd, die u zelf met uw camera’s hebt getoond? Bent u ooit begonnen met hen te vragen dat ze hun eigen actie veroordelen? Dat hebt u niet gedaan. Ik zal uw vraag ook niet beantwoorden en ik zal u uitleggen waarom. Dat is omdat ik de premisse niet aanvaard, want de kern van de foute voorstelling van de hele situatie is dat er altijd van de Palestijnen verwacht wordt dat ze zichzelf veroordelen. Komaan! Dit is een politiek conflict. Onze rechten worden ons al zo lang ontnomen. We moeten ons gesprek daarom beginnen met ons te focussen op de oorzaken en hoe we uit deze extreem donkere tunnel geraken in plaats de situatie voor de stellen zoals de BBC en de mainstream media al 75 jaar doen. U nodigt ons hier elke keer uit als er Israëli’s zijn gedood. Nodigt u mij ooit uit als er als er veel Palestijnen zijn gedood op de Westelijke Jordaanoever? De laatste paar maanden alleen al waren dat er 200. Nodigt u mij uit wanneer Israël in Jerusalem of elders een provocatie opzet? Wat de Israëli’s de voorbije 48 uur hebben gezien, zo’n tragische gebeurtenissen hebben de Palestijnen de voorbije 50 of 70 jaar elke dag gezien. U kent de situatie in Gaza, u hebt ze net nog beschreven als de grootste openluchtgevangenis. De 2 miljoen mensen, die daar leven, worden al 16 jaar door Israël gegijzeld. Ik vertel u dat omdat het tijd is dat we deze gevaarlijke retoriek, dit framework achter ons moeten laten en dat we beginnen met de mensen de echte, soms vreselijke waarheid moeten vertellen.
BBC: Wat is volgens u de oplossing? Husan Zamlot: Internationaal recht! De gelijke toepassing van de internationale resoluties, het internationaal recht en de wettelijkheid, zoals u deed in Oekraïne. Zou u de ambassadeur van Oekraïne hier uitnodigen en beginnen met hem te vragen dat hij de actie van sommige van zijn soldaten zou veroordelen? We moeten de regels en wetten gelijk toepassen, die door de Verenigde Naties na de horror van de Tweede Wereldoorlog zijn uitgewerkt. We moeten ervoor zorgen dat Israël niet langer de uitzondering is, die het de voorbije 75 jaar altijd geweest is. We moeten ervoor zorgen dat niemand boven de wet staat. Groot-Brittannië staat bekend om zijn respect voor de wet. Dat is de oplossing. Israël is een bezettende macht en is dus verantwoordelijk voor de veiligheid van de mensen, die onder de bezetting leven. Daarom moeten de internationale gemeenschap en het internationaal gerecht Israël ook verantwoordelijk stellen.
BBC: Dank dat u bij ons was; (integraal) door de vertaaldesk van De Wereld Morgen, uiteraard met een link naar het interview dat hier vertaald is weergegeven. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/10/11/palestijns-ambassadeur-op-bbc-waar-we-het-over-moeten-hebben-is-hoe-stoppen-we-deze-vicieuze-en-dodelijke-cyclus/

10 16 Het ontstaan èn de huidige sterkte van de Palestijns-Islamitische verzetsbeweging Hamas komt voor een belangrijk deel voort uit de achtereenvolgende doelbewuste Israëlische politiek; door Marc Vandepitte. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/10/16/waarom-wilde-netanyahu-hamas-versterken/

10 16 Het Israëlische leger bombardeert de Gazastrook al een week zonder enige terughoudendheid. Zijn wij niet medeplichtig aan dit bloedbad, doordat we altijd maar weer te accepteren dat Israël gewoon doorgaat met de verdere vernietiging van wat eens Palestina was? Zou het eindelijk eens tijd worden dat de Belgische en Nederlandse politiek de verantwoordelijkheid nemen, die al zoveel jaren eenvoudig wordt ontkend, namelijk om Israël te dwingen zich aan het internationaal recht, mensenrechtenverdragen [en haar eigen wetten; GjH] te houden? Door Anja Meulenbelt. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/10/16/anja-meulenbelt-elk-handboek-over-oorlogsrecht-vertaalt-poging-om-een-burgers-geheel-uit-te-hongeren-als-genocide/

10 16 Artsen Zonder Grenzen vraagt om de meest elementaire menselijkheid nu het ultimatum voor de bevolking in Gaza afloopt; door Artsen zonder Grenzen. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/10/16/azg-roept-israelische-autoriteiten-op-tot-menselijkheid-na-verstrijken-ultimatum/

10 16 Eind vorig jaar haalde Europees Commissievoorzitter Ursula Von der Leyen in een toespraak voor het Europees Parlement fel uit naar Russische oorlogsmisdaden in een verwijzing naar aanvallen op de civiele infrastructuur. “Mannen, vrouwen en kinderen van water, elektriciteit en verwarming afsnijden terwijl de winter eraan komt – dit zijn daden van pure terreur”, aldus Von der Leyen. Terwijl Israël in Gaza hetzelfde doet, drukte ze daarover – overigens geheel in lijn met VS-Minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken – eigengereid haar solidariteit met Israël uit; door Ludo De Brabander. [Het gaat dus niet om de misdaden te veroordelen, maar om ze te veroordelen als ‘de vijand’ ze pleegt; GjH] https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/10/16/gaza-nieuwe-deuk-in-het-internationaal-rechtssysteem/

10 16 Wie spint er garen bij de bezetting van Palestina? Na elk conflict gaf de VS Israël financiële steun. Vandaag de dag werken Israël en de VS nauw samen: Israël deelt inlichtingen over het Midden-Oosten en geavanceerde wapentechnologie in ruil voor diplomatieke en financiële steun van de VS. Zo staat het hoofdgebouw van het Israëlische wapenbedrijf Rafael in Washington. Dat is de ontwikkelaar van onder andere het raket-afweersysteem Iron Dome. Voor de VS is deze band met Israël een goedkope en veilige manier om permanente invloed uit te oefenen in een regio, die ver weg ligt. Net als de EU zeggen de Arabische landen het liefst vrede in Israël/Palestina te willen zien, maar niet ten koste van hun eigen welvaart. Uit angst dat het wegvallen van Israël ten koste zou gaan van Westerse invloed in het Midden-Oosten, zien deze grootmachten de kolonisatie van Palestina door Israël door de vingers. De status quo – de bezetting van Palestina – blijft voor hen voordeliger dan de bevrijding van Palestina; door Esha Guy Hadjadj. https://www.oneworld.nl/mensenrechten/wie-profiteert-van-een-bezet-palestina-2/

10 17 In een open brief uiten 60 linkse Israëlische prominenten hun ongenoegen over de internationale reacties op de aanslagen van Palestijnse verzetsgroepen van vorige week zaterdag. Ze vinden dat progressieve stemmen in Europa en de Verenigde Staten zich niet fel genoeg uitspreken tegen de aanvallen op Israëlische burgers; door NOS Nieuws. Ik ben pacifist en meen daarom van mening te zijn dat iedereen genoemde gewelddaden even luid moet afkeuren als dat hij/zij de schendingen van mensenrechten door Israël gedurende dit jaar en gedurende de laatste – pak ’m beet – 75 jaar afkeurt. https://nos.nl/nieuwsuur/collectie/1395e9/artikel/2494362-links-israel-teleurgesteld-over-internationale-reacties-op-hamas-terreur

10 17 Met “We hebben besloten een einde te maken aan de voortdurende misdaden tegen ons volk, aan het niet respecteren van de internationale wetten en resoluties” begon op 7 oktober jl. vanuit Gaza een grootschalige aanval op doelwitten in Israël. De stem was naar alle waarschijnlijkheid die van Mohammed Deif, de geheimzinnige militaire leider van Hamas. ‘Deif’ is Arabisch voor ‘Gast’, omdat hij elke nacht ergens anders overnacht. Hij zou momenteel in Qatar verblijven; als Israël claimt dat het Gaza binnentrekt om de leiders van Hamas te vinden, blijven de belangrijke militaire en politieke leiders buiten beeld. Deif verklaarde na de aanval dat het grondoffensief van het Israëlische niet kon slagen: “Wat de luchtmacht en de artillerie niet konden waarmaken zullen de grondtroepen ook niet kunnen. Jullie sturen je soldaten naar een slachthuis, als God het wil. De zionistische entiteit zal niet veilig zijn zolang er geen vrede is voor de Palestijnen.” Door Jeroen Permentier. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/10/17/mohammed-deif-beslissingsmaker-van-hamas/

10 19 “Menselijke dieren”, zo noemt de Israëlische minister van Defensie hen. De bombardementen van Israël in de bezette Gazastrook hebben sinds 7 oktober meer dan 1.000 Palestijnse kinderen gedood, elke kwartier één. Kinderen ondervinden de meest gruwelijke gevolgen van de voortdurende aanval van Israël op Gaza, waar ongeveer de helft van de bevolking jonger is dan 18 jaar. Israël heeft meer dan 6.000 bommen op Gaza gegooid in de nasleep van de dodelijke aanval van Hamas. Mohammad Abu Rukbeh, Gaza-veldonderzoeker bij Defense for Children International-Palestine: “deze oorlog (zal) niet alleen de slachtoffers zal treffen, die gestorven zijn, waarvan sommigen nog steeds onder het puin van hun huizen vastzitten, en niet alleen de woonwijken, die volledig zijn verwoest, inclusief onze eigen huizen. Ook de psychologische impact op ons, burgers, en op onze kinderen, zal catastrofaal zijn.” “Waarom nu geen Palestijnse vlag op de Europese gebouwen?” vraagt de Ambassadeur van Palestina Abdalrahim Alfarra zich in Brussel af. Andere Palestijnen zeggen: “Communicatie met wie op dit moment in Gaza leeft, is momenteel erg moeilijk. Als Israël er de elektriciteit heeft afgesloten, is dat deels ook omdat het liever niet heeft dat stemmen uit Gaza de rest van de wereld bereiken”, “Het is alsof Palestijnen niet bestaan. (…) Ik hoop nog steeds dat de ogen van de wereld zullen opengaan voor wat de mensen in Palestina meemaken”, “Al meer dan 75 jaar schendt Israël de rechten van de Palestijnen. Elke dag worden delen van ons land gestolen, worden jongeren opgesloten, worden kinderen vermoord. Dit is de dagelijkse realiteit in Palestina. (…) Gaza is een gevangenis. Er is tekort aan water en voedsel. Dat was ook voor de recente aanvallen al zo. Niemand helpt ons. We worden onzichtbaar gemaakt en genegeerd”, “Hele families zijn vermoord. Hun namen worden zelfs geschrapt uit het bevolkingsregister, alsof ze nooit bestaan hebben. Ze gebruiken illegale wapens zoals witte fosfor. Ze waarschuwen mensen om naar het Zuiden te vluchten en bombarderen hen dan terwijl ze onderweg zijn”, “Het enige wat we willen is een veilige plek om te wonen en een normaal leven te leiden, net zoals iedereen”, “De afgelopen 6 jaar waren er 3 grote offensieven tegen Gaza, waarbij meer dan 6.000 mensen zijn gedood en duizenden anderen gewond raakten. Gaza heeft ervaring met grootschalige vernietiging van wegen, huizen, scholen, ziekenhuizen, enzovoort. 90% van de waterbronnen is ondrinkbaar. Volgens de VN is de situatie onleefbaar. (…) Op 16-jarige leeftijd werd ik 11 dagen vastgehouden en gemarteld. Daarna, in 1991, werd ik nog eens 22 dagen opgesloten met het systeem van administratieve detentie.” Dit is geen uitzondering. Op dit moment zitten 1.300 Palestijnen opgesloten zonder proces, velen van hen al meerdere jaren; door Jake Johnson vertaald door Jeroen Permentier, door Lode Vanoost in gesprek met Abdalrahim Alfarra en door Seppe De Meulder. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/10/19/israelisch-leger-doodt-een-kind-per-15-minuten-in-gaza/, https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/10/19/ambassadeur-palestina-in-brussel-dit-is-een-afslachting-zijn-dit-de-europese-waarden-kunnen-jullie-dit-goedkeuren/ en https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/10/19/stemmen-uit-gaza-ik-hoop-nog-steeds-dat-de-ogen-van-de-wereld-zullen-opengaan/

10 19 “Wat we in Gaza zien, is een poging om burgers te dwingen om te vluchten en te migreren naar Egypte. Het is in ieders belang dit niet te accepteren”, zegt de Egyptische president Abdel Fattah Al-Sisi. De vrees is dat Palestijnse vluchtelingen niet meer terug kunnen keren naar Gaza. Dat zou volgens Sisi en vele Egyptenaren met hem neerkomen op het einde van de Palestijnse zaak: een Palestijnse staat in historisch Palestina. En het zou bovendien tot massademonstraties leiden in Egypte en ervoor zorgen dat het Palestijns verzet tegen Israël zich vanuit Egypte zou voortzetten. Dat bedreigt dan weer het vredesverdrag dat Egypte sinds 1979 met Israël heeft; door Inter Press Service. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/10/19/egypte-wel-hulp-naar-gaza-geen-opname-van-vluchtelingen/

10 21 De Spaanse minister van Sociale Rechten, van de linkse partij Podemos, Ione Belarra wil de diplomatieke betrekkingen met Israël verbreken, eist economische sancties tegen Israël, wil Netanyahu voor het Internationaal Strafhof brengen en ze veroordeelt de Israëlische oorlogsmisdaden van dit moment. Ze beschuldigt Israël van genocide: “De geschiedenis zal Europa niet vergeven dat het medeplichtig is geweest aan de genocide die Israël tegen het Palestijnse volk uitvoert”, zegt zij; door Marc Vandepitte. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/10/21/spaanse-minister-veroordeelt-oorlogsmisdaden-israel-in-gaza-en-eist-sancties/

10 22 Yasmin Porat is een van de overlevenden van het dansfestival dat op 7 oktober jl. vanuit Gaza aangevallen werd. Zij is een tijdlang door Hamas gegijzeld, maar ze bracht het er levend van af. Haar ooggetuigenverslag ontkent de Israëlische versie van de feiten rond deze gijzeling; door Charles Ducal. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/10/22/verrassingsaanval-gaza-interview-met-een-overlevende/

10 23 “De basis voor een rechtvaardige vrede in de regio [West Azië; GjH] begint met de totale en onvoorwaardelijke terugtrekking van Israël uit alle bezette Arabische gebieden en impliceert voor het Palestijnse volk de teruggave van al hun bezette gebieden en het herstel van hun onvervreemdbare nationale rechten, waaronder het recht op terugkeer naar hun thuisland, zelfbeschikking en de oprichting van een onafhankelijk staat in Palestina overeenkomstig resolutie 3236 van de Algemene Vergadering”, zei Fidel Castro al in 1979 tijdens de VN Algemene Vergadering. Beluister hier zijn hele speech.

10 23 De website Palestina Hoy postte op X een kind van een jaar of drie, dat trilt. met zijn mooie ogen probeert hij kracht te putten uit zijn verbrijzelde kindertijd. Palestijnse ogen, die de wereld vragen om te reageren, en het is een net zo bevende Palestijnse arts die dat kind geborgenheid probeert te schenken; door Graciela Ramírez, vertaald door Katrien Demuynck. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/10/23/een-kind-beeft-in-gaza/

10 23 Israël heeft een lange geschiedenis van aanvallen op medisch personeel en ziekenhuizen in Gaza. Volgens Amnesty International heeft het Israëlisch leger in de oorlog tegen Gaza in 2014 opzettelijk medisch personeel en ziekenhuizen onder vuur genomen. Tijdens de oorlog tegen Gaza in 2021 werden 19 gezondheidsposten gebombardeerd. Vòòr deze oorlog op 7 oktober begon, waren er dit jaar alleen al 193 incidenten waarbij Israël het gemunt had op ambulances en medisch personeel in Palestina. De voorbije 2 weken heeft Israël het Al-Durrah Kinderziekenhuis in het oosten van Gaza beschoten met witte fosformunitie en het Jordan Field Hospital in het noorden gebombardeerd, waardoor dit laatste gedwongen werd volledig te sluiten. Het Al-Ahli ziekenhuis was dus verre van een uitzonderlijk slachtoffer van Israëlisch militair geweld. Maar het dodental van eerdere aanvallen had nooit zulke grote proporties als die van 17 oktober; door Marc Vandepitte met een uitvoerige beschrijving van hetgeen daar hoogstwaarschijnlijk voorgevallen is. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/10/23/bombardement-op-ziekenhuis-in-gaza-israel-in-nauwe-schoentjes/

10 24 Een oproep van de groene fractie voor een onmiddellijk staakt-het-vuren had het in Europa niet gehaald. Toen Marleen Bosmans de krantentitel las, keerde haar maag: “Europees Parlement vraagt pauze in gevechten voor hulp aan burgers”. Een humanitaire pauze is niets anders dan een oproep om eventjes te stoppen met bombarderen, zodat de poort open kan voor medicijnen, voedsel en water, waarna die weer onverbiddelijk dicht gaat en de wereld de 2,2 miljoen Gazanen weer rustig over geeft aan de gruwel van de Apocalyps; door Marleen Bosmans. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/10/24/israel-palestina-wat-colombia-ons-leert/

10 24 Israël wil met deze oorlog terreur zaaien om de Gazastrook etnisch te zuiveren en de Palestijnen in ballingschap naar de Sinaï te drijven. De Israëlische president Isaac Herzog zelf liet weten dat Israël het hele Palestijnse volk wil treffen toen hij zei: “Het is een heel volk dat verantwoordelijk is. De retoriek over burgers die niet op de hoogte waren en er niet bij betrokken waren, is absoluut onjuist”. Israël kiest bewust voor collectieve bestraffing enerzijds en burgers als doelwit anderzijds. Twee zuivere oorlogsmisdaden zoals gedefinieerd in het internationaal recht. Op 9 oktober verklaarde de Israëlische minister van Defensie Yoav Gallant: “Ik heb een volledig beleg van de Gazastrook bevolen. Er zal geen elektriciteit zijn, geen voedsel, geen brandstof, alles is afgesloten. We vechten tegen menselijke beesten en we handelen dienovereenkomstig.” Een dag later verklaarde het hoofd van de coördinatie van het burgerlijk bestuur, generaal Ghassan Alian: “Jullie wilden de hel, jullie krijgen de hel”. Twee dagen later verklaarde de Israëlische minister van Energie, Israël Katz: “Geen enkele elektrische schakelaar zal worden aangezet, geen enkele waterpomp zal worden gestart en geen enkele brandstoftruck zal binnenkomen. Niemand kan ons de les spellen.” Alleen al de inhoud van de folders die op Gaza werden gegooid, duidt op genocidale bedoelingen voor degenen die weigeren de Gazastrook te verlaten: “Iedereen die ervoor kiest om in het noorden van Gaza te blijven, zal worden beschouwd als medeplichtig aan een terroristische organisatie.” Frankrijk is één van de actiefste supporters van Israël. Parijs heeft sinds 2017 voor € 111 miljoen aan wapens aan Israël verkocht, waarvan € 15,3 miljoen in 2022. Toch heeft Frankrijk het Wapenhandelsverdrag van de Verenigde Naties ondertekend, dat de verkoop van wapens verbiedt als ze mogelijk tegen burgers zullen worden gebruikt. Net zoals het recht om zichzelf te verdedigen een ‘zeer variabel recht’ is voor deze westerse machten, dat ze wel erkennen voor de zionistische staat en ontzeggen aan de Palestijnen en hun verzetsgroepen. Zo is het internationaal recht op hen van toepassing volgens een dubbele standaard als het gaat om de zionistische bondgenoot; door Saïd Bouamama, vertaald door De Wereld Morgen. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/10/24/israelisch-staatsterrorisme-komt-neer-op-genocide-en-etnische-zuivering/

10 24 Een delegatie van Arabische ambassadeurs met de ambassadeurs van de Arabische Liga, Egypte, Jordanië, Libanon en Saoedi-Arabië heeft, onder leiding van de Palestijnse ambassadeur, meerdere EU-verantwoordelijken gesproken in de Europese Commissie, het Europees Parlement, de NAVO en de Dienst Buitenland en de ministers van Buitenlandse Zaken van België en Luxemburg. Zij herhaalden hun eisen voor de onmiddellijke doorgang van alle humanitaire hulp en een onmiddellijk staakt-het-vuren. De delegatie verwerpt de plannen van Israël voor een grootschalige verplaatsing van de bevolking van Gaza naar de Egyptische Sinaï-woestijn. Die plannen veroordelen zij als ‘etnische zuivering’ en ‘een grove overtreding van de plichten van de bezetter volgens de regels van de Conventie van Genève’. De ambasadeurs willen ‘erkenning van de werkelijke oorzaken van de huidige crisis’, die gezocht moeten worden in 75 jaar verdrijving, 56 jaar bezetting, 16 jaar blokkade, apartheid en kolonisatie. Zij wezen erop dat de Europese instellingen een dubbele standaard toepassen, die deze werkelijke oorzaken ontkent; door Lode Vanoost. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/10/24/arabische-landen-eensgezind-over-gaza/

10 24 De trend is absoluut niet nieuw, maar sinds de nieuwe extreemrechtse regering van Benjamin Netanyahu het land verscheurt, neemt het aantal Joodse emigranten wel sneller toe. Meer dan een miljoen Israëlische Joden hebben de laatste decennia de dubbele nationaliteit aangenomen, als voorbereiding om het land te verlaten. Hun tweede nationaliteit is bijna altijd Amerikaans of Europees. Meer dan 30% van de Franse Joden, die naar Israël geëmigreerd waren, zijn alweer naar Frankrijk teruggekeerd. Ondanks pogingen van Israël en zionistische groeperingen om hen in Israël te houden en het opwerpen van belemmeringen zoals het opwerpen van administratieve obstakels, zoals de eis van een exit-visum. Tussen 1948 en nu heeft een miljoen Israëli’s het land verlaten om er nooit meer naar terug te keren. Ook jongere Israëli – bijna de helft van de Israëlische tieners – wensen in het buitenland te gaan wonen; meer dan de gemiddelde Israëlische bevolking; 68% van hen is van mening dat de algemene situatie van Israël ‘niet goed’ is. Ook belangrijk is de dienstplicht van 2 jaar en 8 maanden voor jongens en 2 jaar voor meisjes. Aangezien het land als bezettingsmacht permanent ‘in oorlog’ is, worden ze ingezet tegen ongewapende Palestijnse burgers. Zoals te verwachten komen ze vaak getraumatiseerd uit het leger de burgermaatschappij in. Vaak leiden ze aan PTSD of PTSS of andere stoornissen. Het zijn precies die jongeren, die men in Goa en andere ravepartys tegenkomt, waarbij ze zich bepaald niet geliefd maken; door Peter Terryn. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/10/24/we-moeten-israelische-joden-die-willen-emigreren-helpen/

10 24 Israëlische militairen en gewapende kolonisten op de bezette Westelijke Jordaanoever vallen, nu de ogen van de wereld gericht zijn op Gaza, Palestijnse bewoners aan in hun huizen, in hun olijfgaarden en op straat. In ruim 2 weken tijd zijn ook daar minimaal 90 Palestijnen vermoord. Tientallen gemeenschappen van bedoeïenen en herders zijn verjaagd. Dit was al ‘normaal’, maar het tempo wordt nu opgevoerd: Onder rugdekking van Israëlische militairen blokkeren kolonisten wegen, omsingelen dorpen en vallen aan; door Eliane Lamper. https://nos.nl/collectie/13959/artikel/2495258-kolonisten-op-de-westoever-vallen-palestijnen-aan-met-steun-van-israel

10 27 Een spoedcursus ‘Israël’: Hoewel we de afgelopen dagen een stortvloed aan beelden en cijfers te verwerken kregen over wat er in Palestina gaande is, lijkt al die informatie ons inzicht nauwelijks te vergroten. Daarvoor is de nodige historische achtergrond en kadering nodig. Om te begrijpen wat er in Palestina gaande is, volstaat het niet om het aantal slachtoffers aan beide zijden in beeld te brengen. Daarvoor hebben een kader nodig en een goed begrip van concepten zoals apartheid, etnische zuivering, kolonialisme, zionisme, etc.. Door heel de Europese geschiedenis hebben Joden te maken gehad met antisemitisme. Reeds aan het einde van de 19e eeuw ontstond daarom het idee een eigen Joodse staat op te richten. Aanhangers van dat idee noemden zichzelf zionisten, een verwijzing naar de berg Zion, die voor Jeruzalem stond. De belangrijkste reden waarom het zionisme in de beginjaren niet veel aanhang had, was dat er in Palestina reeds mensen woonden. “Een staat zonder volk, voor een volk zonder staat”, zo luidde de belangrijkste slogan van de zionisten in die tijd. Zionisten, die naar Palestina trokken, kwamen daar als kolonisten in een tijd dat alle Westerse landen nog kolonies hadden. In 1922 besloot de Volkenbond Palestina onder Brits mandaat te stellen. Zoals overal in de wereld groeide echter ook in Palestina het verzet tegen de Westerse bezetter. De grootste opstand vond plaats tussen 1936 en 1939. De Britten en zionisten, die na de Balfourverklaring in aantal toegenomen waren, werkten samen om die opstand neer te slaan waarbij 10% van de mannelijke Palestijnen het leven liet. Tijdens de Tweede Wereldoorlog bereikt het antisemitisme in Europa haar gruwelijke hoogtepunt. Na de verschrikkingen van de Holocaust en terwijl de wereldwijde dekoloniseringsgolf niet meer te stoppen bleek, besloot Groot-Brittannië dat de tijd was gekomen om haar beloftes in de Balfourverklaring na te komen. Ze brachten de kwestie van Palestina voor de Verenigde Naties. Na veel getouwtrek keurde de Algemene Verklaring van de Verenigde Naties het verdelingsplan goed. Volgens dat plan zouden de zionisten, die slechts 30% van de toenmalige bevolking uitmaakten, 55% van het land krijgen. De nieuwe staat, ‘Israël’, zou bovendien het beste bouwland krijgen, met water, de grootste citrusplantages en de belangrijke steden zoals Jaffa en Haifa. De Palestijnen, die over het verdelingsplan niet eens geraadpleegd waren, wezen het plan af. De stichting van Israël was vervolgens het resultaat van etnische zuivering. Voor het uitroepen van de staat Israël waren er reeds 300.000 Palestijnen op de vlucht voor verscheidene massaslachtingen. Het negeren van VN-resoluties loopt daarna als een rode draad door de geschiedenis van Israël. Vanaf 1948 begonnen zionistische milities met aanvallen op Palestijnse dorpen. Op 14 mei 1948 riep David Ben Goerion eenzijdig de oprichting uit van de Joodse staat Israël. De volgende dag kwam met het vertrek van de Britse Hoge Commissaris officieel een einde aan het Brits mandaat. Wanneer Israël haar oprichting viert, herdenken de Palestijnen wat zij ‘al nakba’ noemen (de catastrofe). Israël nam 78% van historisch Palestina in. Honderdduizenden Palestijnen werden van hun land verdreven, minstens 531 dorpen werden platgegooid en de bewoners vermoord. Veel families houden tot op vandaag de sleutel van hun oude huis bij zich in de hoop ooit te kunnen terugkeren. Terwijl Palestijnse vluchtelingen het recht op terugkeer werd ontzegd, gaf de zogenaamde ‘Wet op Terugkeer’ Joden van over de hele wereld het recht om zich in Israël te komen vestigen. Ondertussen veranderde Israël de Palestijnse namen van de dorpen in Hebreeuwse namen, alsof de Palestijnse dorpen en hun inwoners nooit bestaan hebben. De nakba is nooit gestopt. Het proces van etnische zuivering gaat door tot op de dag van vandaag. Routineus gaat Israël door met het vernielen van huizen van Palestijnen, het doden en verdrijven van Palestijnen van hun land en het uitwissen van hun geschiedenis. Tijdens de Zesdaagse oorlog tussen 5 en 11 juni 1967 veroverde Israël de Westelijke Jordaanoever op Jordanië, de Gazastrook, de Golanhoogte op Syrië, Oost-Jeruzalem en de Sinaï woestijn op Egypte. Israël bepaalt nog dezelfde maand dat Oost-Jeruzalem en omgeving onder de Israëlische wet vallen. Dit wordt onmiddellijk door de Algemene Vergadering van de VN afgekeurd in resolutie 2253. Op 22 november 1967 keurt de VN Veiligheidsraad resolutie 242 goed, die stelt dat het onaanvaardbaar is om door middel van oorlog gebieden te veroveren, dat Israël zich moet terugtrekken uit de bezette gebieden en dat een rechtvaardige regeling voor de Palestijnse vluchtelingen moet worden gevonden. Israël legt die resoluties naast zich neer. Op 9 december 1987 breek de eerste intifada uit (~ van zich afschudden). Er werd bewust voor gekozen om geen wapens te gebruiken. Het sterkste leger ter wereld streed tegen een ongewapende bevolking. Op 15 november 1988 riep Yasser Arafat, leider van de dan inmiddels door de VN erkende PLO, de Palestijnse staat uit op de Westelijke Jordaanoever, de Gazastrook en met Oost Jeruzalem als hoofdstad. Die Palestijnse staat wordt door 90 landen erkend. Tegelijkertijd erkent Arafat op dat moment de Israëlische staat, die 78% van historisch Palestina inneemt. Dit wordt in 1993 bevestigd in de zogenaamde Oslo-akkoorden. De Palestijnse staat bleek echter nauwelijks over reële macht te beschikken. Palestijnse vluchtelingen kregen niet het recht om naar hun land terug te keren, Palestijnen hebben goedkeuring nodig van Israël om Jeruzalem te bezoeken, Israël controleert de belangrijkste grenzen en waterbronnen. In grote delen behield Israël vetorecht over beslissingen van het Palestijnse gezag en houdt het controle over grenzen, grond en water. Ondertussen gaat Israël verder met het bouwen van kolonies in Palestijns gebied, ook al druist dat in tegen tal van VN-resoluties. Op de Westelijke Jordaanoever verschenen overal zogenaamde ‘checkpoints’. Aan deze Israëlische militaire blokkades worden Palestijnen, die zich door de Westelijke Jordaanoever willen verplaatsen, tegengehouden; soms voor enkele minuten, soms voor enkele uren, soms gedurende de hele dag. Een reis over een afstand van 30 km (2 uur fietsen) zou in de Westelijke Jordaanoever voor een Palestijn wel eens een hele dag kunnen duren. Vaak wordt gezegd dat Palestijnen zich geweldloos zouden moeten verzetten. Dat is ontegenzeglijk een legitiem standpunt, maar daarbij moet worden vermeld dat zij dit hebben geprobeerd en dat velen zijn teleurgesteld over wat het hen heeft opgeleverd; ook qua sympathie van het Westen. Eind september 2000, na jaren van frustraties, begint de tweede intifada. Het Palestijnse volk komt opnieuw in opstand. Die wordt uiterst gewelddadig neergeslagen. Woonwijken worden beschoten met tanks, vanuit helikopters, vanaf zee en soms met F-16 gevechtsvliegtuigen. Fabrieken, waterleidingen, ziekenhuizen; de gehele Palestijnse infrastructuur werd vernietigd. In 2002 begon Israël met het bouwen van de meer dan 10 meter hoge ‘Apartheidsmuur’ die Jeruzalem afscheidt van de Westelijke Jordaanoever. Die muur loopt dwars door Palestijnse dorpen en gemeenschappen en snijdt steeds dieper in Palestijns gebied waar hij illegaal door Israëlische kolonisten gebouwde nederzettingen bij Israël insluit. Toen Hamas in 2007 in Gaza de verkiezingen won, legde Israël het gebied een blokkade op. De sociaal-economische situatie werd er dramatisch. Maar liefst 74% van de inwoners van Gaza is afhankelijk van hulp van de internationale gemeenschap. Mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch noemt Gaza “een openluchtgevangenis”. De afgelopen 6 jaar waren er 3 grote Israëlische offensieven tegen Gaza, waarbij meer dan 6.000 Palestijnen zijn gedood en duizenden anderen gewond raakten. Kortom: het verhaal dat het conflict op 7 oktober jl. is gestart met de recente aanvallen van Hamas is een potsierlijke omkering van de feiten.
Daarnaast zijn er ongeveer 2 miljoen Palestijnen in Israël wonen. Zij hebben wel burgerrechten zoals stemrecht, maar dat betekent niet dat ze dezelfde rechten hebben als de Joodse Israëli. Voor hen is het bij wet verboden om ‘nationaal land’ in bezit te hebben; 92% van het grondgebied is in handen van het zogenaamde Opbouwfonds en wordt officieel beschouwd als onvervreemdbaar eigendom van het Joodse volk. Verder is er het Joods Nationaal Fonds dat voorziet in asfaltering, gezondheidszorg, irrigatie, onderwijs, riolering, wegen, enkel voor Joden. Er zijn aparte nummerplaten, nutsvoorzieningen, scholen, wegen en woongebieden. Joodse kolonisten op de Westelijke Jordaanoever vallen onder de Israëlische wet. Palestijnen, die daar wonen vallen onder de Jordaanse wet, aangevuld met duizend militaire uitzonderingswetten. Er zijn dus zelfs twee aparte rechtsstelsels van kracht. Wie onder welk stelsel valt, wordt niet bepaald door de plaats waar men woont, maar door de etnische achtergrond, waartoe men behoort. Dat is wat men apartheid noemt. Ook de Verenigde Naties gebruikt daarvoor die term; door door Seppe De Meulder. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/10/27/spoedcursus-israel-palestina/

10 27 Sinds 8 oktober bombardeert Israël dag en nacht de Gazastrook, een van de meest dichtbevolkte gebieden ter wereld met 2,3 miljoen inwoners. Om de 2 minuten komt er een raket, een bom of een artilleriegranaat neer. Hele wijken worden met de grond gelijk gemaakt. Een kleine 3 weken na het begin van ‘tapijtenbombardementen’ zijn reeds meer dan 7.000 Gazanen omgekomen, waaronder bijna 3.000 kinderen en 1.700 vrouwen. 800 kinderen worden vermist, vermoedelijk liggen ze onder ingestorte gebouwen. In totaal werden bijna 180.000 woningen of gebouwen geraakt door de bombardementen, 16.000 daarvan zijn compleet vernield, meer dan 200 scholen en 34 ziekenhuizen werden aangevallen. De intensiteit van de Israëlische bombardementen op deze dicht opeengepakte enclave leidt er toe dat in heel wat gezinnen meerdere leden van verschillende generaties afgeslacht zijn. Als je een van de meest dichtbevolkte gebieden ter wereld systematisch bombardeert dan kan dat niet anders dan catastrofale gevolgen hebben. De lijken stapelen zich op en worden begraven in massagraven. Om later geïdentificeerd te kunnen worden dragen Gazanen identificatiearmbanden, of schrijven ze namen op de armen van hun kinderen; door Marc Vandepitte. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/10/27/horror-in-gaza-dode-lichamen-stapelen-zich-op/

10 28 Ik hoor steeds praten over ‘de oorlog van Israël tegen Hamas’, maar dit is geen oorlog tegen terreur. In Israël, of Palestina zoals andere zeggen, is geen sprake van Israëlische zelfverdediging en als het dat wel was zou een onmiddellijk staakt het vuren daarvoor soelaas bieden. Dit is ‘gewoon’ een volgende misdadige stap in een 75 jaar lang durend Europees project van etnische zuivering. Elke gezagsdrager, die dit nog langer blijft bagatelliseren of goedpraten is medeplichtig aan grove schendingen van het internationaal recht. “De kant van het licht”, zeiden ze. Vervolgens schakelden ze de elektriciteit uit, alle communicatie, het internet, zodat de genocide, die ze plegen, in het donker plaats kan vinden. ‘Genocide’, het is de hoogste tijd om het te zeggen zoals het is. Een etnische zuivering, een stapsgewijze uitroeiing van het hele Palestijnse volk, zoals de Aboriginals en ‘Indianen’ elders ook plaats moesten maken voor Westerlingen. Ik beschuldig vandaag de leiders, die zonder mandaat hun onvoorwaardelijke steun aan Israël uitspraken. Ik beschuldig burgemeesters, die spraken over een strijd tussen het duisternis en de licht. Ik beschuldig professionele praatjesmakers met gedachte-experimenten over de vermeende morele superioriteit van Israël. Alle gezagsdragers, die ‘de kant van Israël’ kiezen zijn medeplichtig. Ik beschuldig deze Europese Unie. Hier moet je niet vragen of ze even willen pauzeren. Hier moet je een onmiddellijk staakt-het-vuren eisen en de verantwoordelijken voor het Internationaal Strafhof in Den Haag laten verschijnen. Wat hier nodig is, is boycot, desinvesteren en sancties. Zolang Israël mee kan doen aan het Eurovisiesongfestival, zolang de wapenhandel met Israël doorgaat, zolang er geen sancties komen, blijft alle matige kritiek, blijven alle veroordelingen van de misdaden van Israël holle woorden. “Als je je ‘neutraal’ opstelt tegenover situaties van onderdrukking, kies je de kant van de onderdrukker”, aldus de Zuid-Afrikaans bisschop Desmond Tutu, die in 1984 de Nobelprijs voor de Vrede kreeg. Vandaag is niet het moment voor neutraliteit. En gisteren was het dat ook al lang niet meer. Vandaag is het moment om duidelijk kant te kiezen voor het internationale recht en voor humane rechtvaardigheid; door Seppe De Meulder en ondergetekende. Hier is de tekst van De Meulder: https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/10/28/ik-beschuldig-vandaag-alle-gezagsdragers-die-dit-nog-langer-blijven-goedpraten/

10 28 Wat ik begrijp van ‘religiewetenschapper’ Martine van den Berg, in gesprek met Pieter van der Wielen en Mieke van der Weij, is dat Benjamin Netanyahu er persoonlijk alle belang bij heeft de/een oorlog zo lang als mogelijk rekken, omdat het draagvlak voor hem onder de Israëli nog maar 20% bedraagt en omdat hem na het neerleggen van zijn functie als premier verschillende ernstige rechtszaken boven het hoofd hangen. https://www.nporadio1.nl/fragmenten/nieuwsweekend/811b4dbd-8051-4ba4-8d7c-9c4064801d67/2023-10-28-netanyahus-ultieme-overlevingskunst-houdt-israel-gevangen

10 30 Israël was en is een [Europees; GjH] koloniaal project. [Naast Israël draagt; GjH] Groot-Brittannië (draagt) een verpletterende historische verantwoordelijkheid voor wat er vandaag in bezet Palestina gebeurt; de te verwachten voortzetting van dat project. VN-secretaris-generaal António Guterres verklaarde op de VN-Veiligheidsraad van 25 oktober 2023: “De aanvallen van Hamas gebeurden niet in een vacuüm… Het Palestijnse volk werd onderworpen aan 56 jaar verstikkende bezetting. Ze moesten toekijken hoe hun land geleidelijk werd opgeslokt door nederzettingen en geplaagd werd door geweld. (…) Hun economie viel stil. Hun volk werd ontheemd en hun huizen vernietigd. Hun hoop op een politieke oplossing voor hun noodlot is verzwonden.” Vervolgens eiste Israël zijn ontslag, terwijl Europa zweeg. Sommige woorden zijn daarbij voor Westerse politici taboe: apartheidsstaat, kolonisatie en zionisme. Daarom behandelt Lucas Catherine in dit artikel het zionisme, want je kunt heel de situatie daar alleen begrijpen als je in beschouwing neemt dat het zionisme de officiële staatsideologie van Israël is. De eerste grote overeenkomst, die de zionisten konden maken, was in 1911 met de familie Sursoek in Beiroet. Van hen kochten zij het ‘Marj Ibn Amr’, een vallei in het Noorden van Palestina met 20 dorpen. De bewoners werden verjaagd door de zionistische militie HaShomer (‘de bewaker’), later Haganah (‘de verdediging’), nu het officiële Israëlische leger. De slogan van dit leger in spe was: “In bloed en vuur is Judea ten onder gegaan en In bloed en vuur zal Judea opstaan”. Het gebied werd omgedoopt tot ‘Emek Israël’ (de vallei Israël). Dit was de eerste verdrijving van Palestijnen door de zionisten [en de laatste was – waarschijnlijk – vandaag; GjH]: https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/10/30/de-tweede-nakba-is-begonnen-zoals-altijd-al-gepland-was/

10 30 Het zionisme, de ideologie die ten grondslag ligt aan de staat Israël, is een project van settler-kolonialisme, waarbij de plaatselijke bevolking moet verdwijnen of in een ondergeschikte positie worden gehouden om ruimte te maken voor Europese Joodse kolonisten. Nogal wat mensen – ook ter linkerzijde – vragen het geweld van Hamas te veroordelen. Maar ‘veroordelen’ is gemakkelijk, kost niets en verandert ook niets, behalve dan dat het een gevoel van morele superioriteit streelt. Het geweld van de slaaf is niet hetzelfde als dat van de slavenhouder, maar ook de opstandige slaaf maakt onschuldige slachtoffers. In de geschiedenis zijn veel gevallen bekend waarbij geweld oorzaak èn gevolg zijn van koloniale verhoudingen en onderdrukking. Het is – naar het beroemde woord van Frantz Fanon – “het geweld van de kolonisator dat zich tegen de onderdrukker keert”. Beter dan ‘veroordelen’ is actie voeren om verandering teweeg te brengen en druk uit te oefenen op burgers, media, politici, studenten en vakbonden om niet langer de apartheidsstaat Israël economisch, militair en politiek te steunen; door Johan Depoortere. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/10/30/dom-en-gevaarlijk-veroordeel-kern-van-het-probleem-zionisme-en-kolonialisme/

10 30 Enkele Israëlische en Palestijnse intellectuelen, zoals Rashid Khalidi, Gideon Levy en Edward Saïd, bepleiten een ‘éénstaatoplossing’; één seculiere (niet op religie gebaseerde) en liberale staat van de rivier de Jordaan tot aan de Middellandse Zee, waarin Joden en Palestijnen gelijke rechten hebben. Zo’n éénstaatoplossing zou [nu de twee statenoplossing een farce is gebleken; GjH] de noodzakelijke eerste stap kunnen zijn naar een voor iedereen aantrekkelijke oplossing. In dat geval hoeven Israël en Palestina geen etnisch homogene landen te zijn, die elkaar [als dat zo uitkomt; GjH] als vijand beschouwen. Het zou de één staat-werkelijkheid, die al decennia bestaat, erkennen net als Israëls verantwoordelijkheid om een einde te maken aan het apartheidssysteem dat het heeft opgetuigd. Het is een visie, die nu nog buiten bereik ligt, maar die we misschien wat serieuzer zouden moeten gaan nemen; door Esha Guy Hadja. https://www.oneworld.nl/mensenrechten/tweestatenoplossing-waar-hebben-we-het-eigenlijk-over/

10 31 Een 10 pagina’s tellend document van het Israëlische ministerie van Inlichtingen beveelt de gefaseerde gedwongen permanente verplaatsing van de 2,3 inwoners van de Gazastrook naar de Sinaï [in Egypte; GjH] (1. luchtaanvallen Noord Gaza/bevolking naar Zuid Gaza; 2. Grondoffensief/bezetting van heel Gaza; 3. bevolking verplaatsen naar Sinaï), en roept op tot het inzetten van de internationale gemeenschap voor die verhuizing. Het document stelt ook een ‘specifieke campagne’ voor om de inwoners van Gaza te ‘aan te zetten’ om in te stemmen met het plan. Om internationale steun te krijgen moet deze etnische zuivering worden gepresenteerd als ‘een noodzakelijke humanitaire maatregel’. Het document stelt tenslotte nog dat de VS onder druk moet worden gezet om Egypte te dwingen de inwoners van Gaza op te nemen. Het zou worden gebruikt als “basis voor discussies binnen de Israëlische regering”; door Marc Vandepitte. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/10/31/uitgelekt-israelisch-plan-om-gaza-etnisch-te-zuiveren/

10 31 Sinds 7 oktober zijn er meer dan 3257 dode kinderen gemeld, waaronder ten minste 3195 in Gaza, 33 op de Westelijke Jordaanoever en 29 in Israël. Het aantal kinderen dat in 3 weken tijd in Gaza is gedood, overtreft het aantal dat wereldwijd gedurende een heel jaar gesneuveld is in gewapende conflicten in meer dan 20 landen; door Inter Press Service. https://www.mo.be/nieuws/al-meer-kinderslachtoffers-gaza-dan-alle-conflictgebieden-samen-op-een-jaar-tijd

10 31 Over ‘disproportionaliteit’ als beleidsmaatregel in heel de Israëlische geschiedenis tot en met vandaag; door Marc Vandepitte. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/10/31/oorlog-in-gaza-israels-controversiele-doctrines-en-oorlogsmisdaden/

11 01 “De Palestijnen aan de andere kant van de scheidingsmuur leven de afgelopen 75 jaar in een voortdurende staat van oorlog. Ze leven onder een apartheidsregime dat hun grond afpakt, hun huizen vernietigt, hun land bezet, met militaire aanvallen en nachtelijke plunderingen. Deze context van bezetting en onderdrukking van het Palestijnse volk missen we in de beschouwingen”, aldus koningin Rania Al Abdullah. Van beperking van bewegingsvrijheid door de meer dan 500 checkpoints, gevangenschap, mishandeling, de illegale scheidingsmuur die de Palestijnse gebieden onderverdelen in 200 gescheiden enclaves, de agressieve uitbreiding van nederzettingen op Palestijns land en vernedering. Dit alles maakt een levensvatbare Palestijnse staat onmogelijk. De term apartheidsregime is volgens haar overigens een term die niet uitgevonden is door Arabieren maar afkomstig is van internationale en Israëlische mensenrechtenorganisaties. Het gaat er haar niet om om partij te kiezen voor Israël of Palestina, maar om de gewone mensen aan beide zijden te steunen. Volgens Rania Abdullah is er een valse symmetrie bij het vergelijken van de 2 partijen, aangezien de ene een bezetter met een machtig leger is, terwijl de andere bezet is zonder leger. Door het enkel te hebben over ‘het recht op zelfverdediging’, negeert men de context van bezetting en de Israëlische schending van meer dan 30 VN-veiligheidsresoluties; door Keltoum Belorf met een link naar het gehele interview. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/11/01/jordaanse-koningin-rania-al-abdullah-hypocriete-houding-westen-riskeert-relaties-met-arabische-wereld-te-destabiliseren/

11 02 In tegenstelling tot Groot Brittannië en de VS, stuurt China geen militairen of wapens naar het conflictgebied in West Azië. En evenmin moedigt het een van de partijen aan om ‘de strijd tot de overwinning voort te zetten’. China betreurt alle slachtoffers van het geweld in Israël en Palestina, het geweld van vandaag en dat van de afgelopen decennia. De overweldigende meerderheid bij de stemming over de mede door China ingediende resolutie ‘Item 5–A/ES-10/L.25’ in de Algemene Vergadering van de VN is een appèl van de meerderheid van de lidstaten tot een einde aan het regionale conflict en een staakt-het-vuren. China houdt de humanitaire situatie in Gaza nauwlettend in de gaten, steunt de opening van humanitaire corridors en heeft humanitaire noodhulp verleend aan de bevolking van Gaza. China zal het werk van de vluchtelingenorganisatie van de Verenigde Naties blijven steunen, zover die zich richt op hulp en ontwikkeling van de Palestijnse vluchtelingen in het Midden-Oosten. Dat doe China onder andere met donaties en door er bij de internationale gemeenschap op aan te dringen de hulp aan Palestina via de UNRWA te verhogen; door Dirk Nimmegeers. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/11/02/hoe-staat-china-tegenover-de-oorlog-in-gaza/

11 02 In het licht van de ‘Israëlische strijd tegen Hamas’ zijn er enkele relevante zaken, die de Israëlische regering verzwijgt. De Israëlische regering steunde eerder moskeeën en scholen. Daarmee wilde Israël een tegenkracht ontwikkelen tegen de linkse krachten, die de PLO steunden. Om dezelfde reden steunde Israël vanaf 1987, het begin van de eerste Intifada, de Palestijnse opstand, inclusief de fundamentalisten van Hamas, zelfs toen deze beweging een campagne begon waarbij ook Israëlische burgers het leven zouden laten. In maart 2019 verklaarde de Israëlische Eerste Minister Benjamin Netanyahu, tijdens een ontmoeting met parlementsleden van zijn Likoed-partij: “Diegenen die de oprichting van een Palestijnse staat willen dwarsbomen, moeten de versterking van Hamas en de overdracht van geld naar Hamas (via Qatar) steunen. Dit maakt deel uit van onze strategie, om de Palestijnen in Gaza te isoleren van de Palestijnen in Judea en Samaria (Westelijke Jordaanoever).” Ook tijdens de oorlog in Syrië had de Israëlische regering er geen problemen mee om radicale groeperingen te steunen, zo lang deze maar vochten tegen het regime van president Bashar Al Assad. Daar ging het om groepen die radicaler waren dan Hamas. In plaats van vast te houden aan blijvende miskenning van de rechten van het Palestijnse volk en een kortzichtige verdeel-en-heerspolitiek, zou Israël, óók voor Israël zèlf, het vele malen beter zijn om te werken aan een duurzame oplossing, die het Palestijnse volk opnieuw in zijn volledige rechten erkent, niet alleen wat betreft de Gazastrook maar ook wat betreft de Israëlische bezetting van de Westelijke Jordaanoever, Oost-Jeruzalem, de rechten van de Palestijnse minderheid in Israël en de Palestijnse vluchtelingen in de diaspora; door Dirk Demulder. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/11/02/hamas-de-vijand-die-israel-zelf-creeerde/

11 03 Terwijl Israëlische tapijtbombardementen dood en verderf onder de burgers van Gaza zaaien, verraadt de belofte van [nog; GjH] meer militaire steun van de VS en zijn Westerse bondgenoten onmenselijkheid en wreedheid. Terwijl zich voor onze ogen een genocide ontvouwt, blijkt onwetendheid [van de massa; GjH] het grootste wapen tegen de mensen in Gaza. Terwijl media en Westerse staatshoofden de genocide van een heel volk door zionistische fanatici [onder de dekmantel van ‘zelfverdediging’; GjH] toestaan, is het meest angstaanjagende aspect van dit alles het gemak waarmee de Westerse bevolking meegaat in de waanzin. Onwetendheid maakt barbarij mogelijk; moedigt het zelfs aan. Onwetendheid over de geschiedenis van de 75-jarige bezetting, onwetendheid over het dagelijkse onrecht en de vervolging waarmee Palestijnen dagelijks te maken hebben, onwetendheid over de willekeurige moord op en opsluiting van Palestijnse kinderen, mannen en vrouwen, zonder de benodigde aandacht in de Westerse media [voor deze bondgenoot; GjH]; door Roddy Keenan, vertaald door Ann Dejaeghere. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/11/03/media-bevorderen-onwetendheid-ten-dienste-van-genocide/

11 06 Kennelijk zijn er in Egypte oproepen op sociale media gedaan om niet langer Westerse merken te kopen. Omdat die boycot breed aanslaat en internationale bedrijven in sommige sectoren beduidend minder verkopen, neemt de vraag naar regionale merken toe. De dood van inmiddels circa 10.000 Palestijnen door Israëlisch geweld heeft de anti-Westerse stemming geïntensiceerd. Europa en de VS worden [helaas rerecht; GjH] gezien als de steunpilaren van Israël; door de economieredactie van NU. https://www.nu.nl/economie/6288540/oudste-frisdrankbedrijf-van-egypte-leeft-op-door-boycot-westerse-producten.html

11 06 Er wordt hier nauwelijks over bericht, maar op de bezette Westelijke Jordaanoever, waar niet Hamas maar Fatah, de Palestijnse regering en de PLO heerst, wordt de dagelijkse repressie van de bezettende kolonisator Israël intensiever dan voorheen. Voor 7 oktober jl., de dag van de uitval van de gezamenlijke Palestijnse verzetsorganisaties uit de geblokkeerde Gazastrook, bevonden zich ongeveer 5000 Palestijnen in Israëlische gevangenissen, waarvan meer dan 2000 zonder enige vorm van aanklacht of proces, en waaronder meer dan 300 kinderen. Eveneens voor 7 oktober was 2023 al het jaar met het meeste dodelijk geweld door de kolonisatie gedurende 20 jaar. Dagelijks worden door het bezettingsleger of door kolonisten met ondersteuning van dat bezettingsleger Palestijnse boeren, kinderen en vrouwen vermoord. Dat geweld is na 7 oktober jl. toegenomen.
Vier weken na 7 oktober is het aantal Palestijnse gevangenen bijna verdubbeld tot 10.000. Volgens de definities van de Conventies van Genève over de verplichtingen van bezettende troepen zijn de door het bezettingsleger gevangen genomen Palestijnen ‘gijzelaars’, wanneer zij buiten de bezette gebieden worden verplaatst. Als ze al veroordeeld worden, is dat door een militaire rechtbank, die bekentenissen na foltering als legitiem aanvaardt, die anonieme getuigenissen à charge aanvaarden waarvan de beschuldigde de inhoud niet mag kennen en die de elementaire rechten op verdediging niet respecteert. Gevangenen wordt verder de meest elementaire rechten op bezoekrechten en gezondheidszorg ontzegd. Gevonniste gevangenen worden vaak langer dan hun uitgesproken straf vastgehouden of soms bij het einde van hun straf op de dag van hun vrijlating opnieuw aangehouden. De lijst mishandelingen is lang.
De nu 22-jarige Ahed Tamimi werd als 17-jarige minderjarige veroordeeld voor één slag in het gelaat van een bezettingssoldaat en zij kwam dankzij een internationale campagne vrij, nadat ze haar straf volledig had uitgezeten. Zij verkondigde na haar gevangenschap dat ze Rechten wilde gaan studeren om een advocate te worden, die voor de Palestijnse rechten zou opkomen, wat ze nu al enkele jaren doet. Zondag 5 november jl. werd ze tijdens een geweldloze protestmars aangehouden en beschuldigd van ‘aanzetten tot terrorisme’. Ze zou ondermeer nazi-memes hebben overgenomen op haar Instagram-account. Daar klopte niets van en enkele uren later werd het bericht daarover ingetrokken. Maar niet nadat de aantijgingen hun doel had bereikt. Talrijke commentaren klagen sinds haar aanhouding haar vermeende nazisympathieën aan, in een poging haar aanhouding goed te praten. Net als haar aanhouding moet de massale golf van aanhoudingen door het Israëlische bezettingsleger gezien worden als voorbereiding op een gevangenenruil met de door Hamas gevangen gehouden gijzelaars; door Lode Vanoost. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/11/06/ahed-tamimi-boegbeeld-palestijns-volksverzet-gegijzeld-door-bezetters/#freetamimi

11 07 In het licht van de bloedbaden in Gaza en de etnische zuivering die in heel bezet Palestina gaande is inclusief het ontketenen van geweld op de Westelijke Jordaanoever zou ons kompas meer dan ooit ‘de bescherming van het leven, de mensenrechten, het internationaal recht en waardigheid’ moeten blijven. De Europese Unie draagt, door systematisch te weigeren om alle partijen te verplichten het internationaal recht te respecteren en door schendingen daarvan onbestraft te laten, een verpletterende verantwoordelijk voor de wanhopige situatie, die we vandaag kennen; door Vrede vzw in een oproep binnenkort vreedzaam te demonstreren. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/11/07/european-march-for-palestine-ceasefire-now/

11 08 Het bloedbad van 7 oktober jl. wordt door de Israëlische regering opgevoerd als rechtvaardiging voor nietsontziende bombardementen op Gaza. De mainstream-media volgt haar daar in. Toch is het absoluut niet duidelijk wat er nu precies gebeurd is op die bewuste dag en er rijzen bij degenen die zich daarin verdiepen steeds meer twijfels over de Israëlische versie. Zo deed de getuigenis van Yasmin Porat, een Israëlische vrouw die de raid van Hamas op 7 oktober overleefde, twijfel rijzen over de Israëlische versie van de feiten. Hamasmilitanten hadden de gijzelaars, tenminste in dit concrete geval, menselijk behandeld en het aantal doden kwam door Israëlisch vuur om het leven. Even later zette een opiniestuk van Dyab Abou Jahjah een aantal gegevens van de getuigenis van de vrouw in een meer aanneemlijke context en was er absoluut geen sprake van ‘beestachtige moordlust’. Zijn er intussen meer aanwijzingen dat de Israëlische versie van de feiten op 7 oktober niet klopt? Die zijn er, en ze komen van het Israëlische leger. Had de Israëlische regering haar moordend geweld tegen de bevolking van Gaza kunnen starten zonder de wereldwijde afschuw over de Hamasterreur? Het antwoord is onbetwistbaar; Westerse regeringen hebben altijd achter Israël gestaan, welke terreur de zionistische regering in het verleden ook uitoefende. Maar steun voor staatsterreur op de huidige schaal kon niet zonder de publieke opinie de schok van ‘het Hamasbloedbad’ te bezorgen. Kortom, dit is geen oorlog tussen Hamas en Israël. Dit is het uitvoeren van de zionistische agenda; door Charles Ducal. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/11/08/nog-meer-vragen-over-7-oktober/

11 08 De grote terroristische aanval op Israël was door een kleine groep Hamas-leiders voorbereid, en niet zoals hier op 10 10 onder dit kopje en op 10 18 en 11 01 onder ‘Media en Social media’ vermeld door ‘alle Palestijnse verzetsgroepen’ en ‘gedurende 2 jaar van voorbereiding’. Volgens de geïnterviewde Hamas-leiders is het doel van de aanslagen bereikt. “We zijn erin geslaagd de Palestijnse zaak weer op de kaart te zetten. Nu is er voor niemand in de regio meer rust (….) Het is het begin van een nieuw, vijandiger hoofdstuk in de strijd tegen Israël”; door NOS Nieuws. https://nos.nl/collectie/13959/artikel/2497149-hamas-leiders-spreken-met-amerikaanse-krant-uitgebreid-over-terreuroperatie

11 08 De basisregels van oorlogvoering werden de afgelopen 4 weken verpulverd. Israëlische luchtaanvallen herleiden flatgebouwen, scholen, vluchtellingenkampen, zelfs hele wijken en ziekenhuizen tot puin. Tientallen ambulances werden onder vuur genomen. Meer dan 45% van alle huizen in Gaza zijn al beschadigd of verwoest. Meer dan 2.000.000 burgers worden door Israël afgesloten van brandstof, elektriciteit en water. Israëlische verklaringen tonen bovendien aan dat het land géén onderscheid maakt tussen burgers en militaire doelen. Het bespreken van sancties tegen Israël, diplomatieke actie voor een staakt-het-vuren, een inreisverbod voor gewelddadige kolonisten en oorlogsmisdadigers, steun aan het onderzoek van het Internationaal Strafhof en opschorting van het EU-Israël-associatie-akkoord zijn nu nodig. Op een moment dat Gaza gebombardeerd wordt tot de grootste begraafplaats ter wereld, moeten België [, Nederland; GjH] en de EU tot concrete actie ondernemen; door 11.11.11. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/11/08/gaza-11-11-11-eist-staakt-het-vuren-onderzoek-internationaal-strafhof-en-sancties/

11 09 Zijn we vergeten dat Hamas in 2006 de verkiezingen in Gaza won, maar Israël en de groep rond Abbas die uitslag verwierpen? Zijn we vergeten dat Hamas al verschillende keren, en voor het laatst nog in 2018, Israël een langetermijnbestand (een ‘hudna’) heeft aangeboden en dat Tel Aviv antwoordde met nog meer Palestijnse gijzelaars (in onze media zijn dat ‘gevangenen’) en nog meer verdrijvingen van Palestijnen op de Westelijke Jordaanoever van hun grond en uit hun huizen? Zijn we vergeten dat Israëlische toppolitici, met Benjamin Netanyahu op kop, herhaaldelijk stellen dat er nooit een Palestijnse staat mag komen en dat dat tégen een lange reeks van VN-resoluties in druist? Door Ludo De Brabander (woordvoerder Vrede vzw en auteur van o.a. Oorlog zonder grenzen), Johan Depoortere (oud-journalist VRT, actief bij het Salon van Sisyphus), Tom Sauer (professor Internationale politiek UAntwerpen, auteur van De Strijd voor Vrede), Lode Vanoost (redacteur van DeWereldMorgen, auteur van Tot uw Dienst – 67 gesprekken met mensen in de openbare dienstverlening) en Ludo De Witte (auteur van o.m. De moord op Lumumba en ‘Wie is bang voor moslims’). https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/11/09/de-keuze-is-wegkijken-van-de-tweede-nakba-of-solidariteit-met-het-verzet/

11 09 De doelstelling van alle geweld dat Israël momenteel inzet is niet het bestrijden van Hamas. Terwijl Hamas nog maar 36 jaar bestaat en in Gaza nog maar 18 jaar aan de macht is, is de etnische zuivering van Palestina namelijk al meer dan 75 jaar aan de gang. Bovendien is op de West Bank Hamas niet aanwezig. Daar is Fatah aan de macht en ook daar gaat de etnische zuivering via het opsluiten, verdrijven en vermoorden van Palestijnen momenteel geïntensiveerd verder. De doelstelling van Israël is etnische zuivering en verdere kolonisatie van Palestina. Kritiek daarop is bovendien net zomin antisemitisch als dat kritiek op IS islamofobie zou zijn. Doen alsof Israël alle Joden vertegenwoordigt is doen alsof IS alle moslims vertegenwoordigt; door Seppe De Meulder. Reeds aan het einde van de 19e eeuw, schreef ik hier op 10 27, ontstond het idee een eigen Joodse staat op te richten. De aanhangers van dat idee zochten een land zonder volk, voor een volk zonder land. En zodra ook de laatste Palestijnen uit Palestina verdreven zijn, is precies dat doel gerealiseerd. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/11/09/opkomen-voor-palestina-is-noch-steun-aan-hamas-noch-antisemitisme/

11 10 Het is een merkwaardige situatie: de Jodenster, die oorspronkelijk een symbool was voor de vernietiging van het Joodse volk, is nu door de Israëlische ambassadeur Gilad Erdan en zijn afvaardiging in de VN-veiligheidsraad gebruikt als rechtvaardiging voor de vernietigende acties uitgevoerd door een staat die het Joodse volk beweert te vertegenwoordigen. Dat die actie hun militaire logica te buiten gaan behoeft geen betoog: georganiseerde vernietiging van onschuldige burgers heeft niets met oorlog te maken. Wat echter opvalt in Erdans geste is dat die vernietiging door de staat Israël zich achter het historische trauma van het Joodse volk verschuilt, en zichzelf erdoor rechtvaardigt. Het feit dat ‘de hele Joodse cultuur’ niet verantwoordelijk gehouden kan worden voor de handelingen van de leiders van de staat Israël maakt het des te opmerkelijker dat de ambassadeur van die staat zich beroept op een symbool dat het hele Joodse collectief impliceert. Het Joodse volk heeft inderdaad gigantisch geleden onder gruwelen, die nooit meer mogen gebeuren [en waarvoor de VN mede is opgericht; GjH], maar dat maakt de samenkomst van nazistische symboliek en georganiseerde vernietiging van onschuldige Palestijnen door de Israëlische troepen des te verbluffender. Kritiek op de schendingen van mensenrechten door Israël is evenmin antisemitisch als kritiek op schendingen in Indië anti-Hindoeïstisch is, kritiek op schendingen in Myanmar anti-boeddhistisch is of kritiek op schendingen in Saudi-Arabië islamofobisch. Het is erger: de hypocrisie en getoonde zwakte van Europa’s reactie op alle Israëlisch zuiveringsbeleid bevordert antisemitisme, dat nu met alarmerende snelheid in opkomst is. In dat opzicht falen de Westerse leiders dubbel: 1. met betrekking tot het verleden en 2. met betrekking tot de toekomst; door Elad Magomedov. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/11/10/victor-klemperer-en-de-jodenster-van-ambassadeur-erdan/

11 10 “We moeten Israël voorzien van alles wat het nodig heeft om zichzelf te verdedigen – nu”, zei kandidaad voor het Amerikaanse presidentschap Robert F. Kennedy Jr. uit de Kennedy-dynasty. Maar hij gaf ook interessante inzichten, in mijn woorden: Het einde van de zionistische staat zou een bedreiging vormen voor de nationale veiligheidsbelangen van de VS. Het is ons ‘vliegdekschip’ in het Midden-Oosten. Wij betaalden heel wat voor hun rakettenschild, Iron Dome, maar het heeft ons ook enorm veel geleerd van hoe wij onszelf moeten verdedigen tegen raketten. Die uitgaven kwamen voor 75% bij VS-bedrijven. En toetreding van Saoedi-Arabië tot de BRICS kan het machtsevenwicht in de controle over de wereldwijde olievoorraden herdefiniëren. Israël is in deze regio onze ambassadeur en geeft ons ogen en oren. Het geeft ons inlichtingen en de mogelijkheid om gebeurtenissen te beïnvloeden. Als Israël verdwijnt dan zouden China en Rusland West Azië controleren en dus 90% van de ’s werelds olievoorraden; door Marc Vandepitte. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/11/10/presidentskandidaat-r-kennedy-israel-is-essentieel-voor-controle-over-de-olie/

11 10 Op het moment van schrijven vermoordde Israël al 34 journalisten in Gaza en één in Libanon. Gezien Israël’s willekeurige bombardementen op Gaza lijken deze journalisten misschien collateral damage in een “oorlog” waarin Israël de grenzen van het internationaal recht ongehinderd blijft overtreden. Maar overlevende journalisten getuigen dat Israël’s luchtaanvallen op journalisten en hun families doelgericht zijn. Israël voert zijn bloedbaden liefst ongezien door de internationale media uit; door Cassandra Backx. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/11/10/israels-oorlog-tegen-gazas-journalisten-geen-collateral-damage-maar-doelbewuste-moorden/

11 13 Een ‘open brief’: Wij zijn Joodse schrijvers, artiesten en activisten die wensen in te gaan tegen het wijdverbreide narratief dat elke kritiek op Israël intrinsiek antisemitisch is. Israël en zijn bondgenoten hebben zich lang van deze retorische tactiek bediend om het land te vrijwaren van verantwoordingsplicht, om de investering van vele miljoenen Amerikaanse dollars in het Israëlische leger te legitimeren, om de dodelijke realiteit van de bezetting uit de schijnwerpers te houden en om geen soevereiniteit aan de Palestijnen te moeten verlenen. Vandaag wordt deze doortrapte beknotting van de vrijheid van meningsuiting gebruikt om het militaire bombardement van Israël op Gaza te rechtvaardigen en de kritiek vanuit de internationale gemeenschap het zwijgen op te leggen. We veroordelen de recente aanvallen op Israëlische en Palestijnse burgers en rouwen om dit huiveringwekkend verlies aan mensenlevens. Maar al zijn we bevangen door verdriet, tegelijk zijn we ontzet als we zien hoe de strijd tegen antisemitisme wordt geïnstrumentaliseerd als dekmantel voor oorlogsmisdaden met uitgesproken genocidale bedoelingen (…) We protesteren tegen de uitbuiting van onze pijn en het monddood maken van onze medestanders. We roepen op tot een staakt-het-vuren in Gaza, een oplossing voor de veilige terugkeer van de gijzelaars in Gaza en de Palestijnse gevangenen in Israël en een einde van de bezetting door Israël. Ook roepen we regeringen en het maatschappelijke middenveld in de VS en het Westen op om verzet aan te tekenen tegen de onderdrukking van de steun voor Palestina. En we weigeren te gedogen dat zulke dringende en noodzakelijke eisen in onze naam worden onderdrukt. Als wij nooit meer zeggen, dan menen we dat ook; door Judith Butler, Leah Abrams, Nan Golding, Naomi Klein en vele anderen, vertaald door Ronald Decelle. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/11/13/een-gevaarlijke-begripsverwarring-open-brief-van-joodse-schrijvers/ Zie voor een (gelijksoortige) mening van een van de bekendste Belgische bisschoppen hierover ook: https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/11/12/oorlog-tegen-gaza-bisschop-bonny-kan-niet-langer-zwijgen/

11 15 Israëli’s gooien met hun onverbloemde uitspraken voortdurend hun eigen PR-glazen in. Hun politieke leiders hebben het openlijk over ‘allemaal menselijke beesten’, ‘een tweede Nakba’, ‘[we houden; GjH] iedere burger in Gaza verantwoordelijk voor alles wat Hamas doet’, ‘we zullen ze uitroeien’. Geen wonder dus dat de gewone zionist in de Israëlische straten er net zo over denkt. Zo verklaart Daniella Weiss in een weekblad openhartig en schaamteloos ‘dat ze de apartheid in haar land steunt’, ‘dat ze wil dat de bevolking van Gaza wordt vervangen door Israëlische kolonisten’, ‘dat ze zich niets aantrekt van het doden van kinderen in Gaza, omdat ze vindt dat dit gebeurt in het belang van Israëlische kinderen’, ‘dat ze niet gelooft dat Palestijnen ook maar op enig vlak soevereiniteit zouden hoeven te hebben’ en ‘dat ze niet vindt dat Palestijnen stemrecht zouden moeten hebben’. Op de vraag waar de Palestijnen in Gaza dan naartoe moeten, antwoordde Weiss: “Naar de Sinaï, naar Egypte, naar Turkije.” En toen de interviewer zei dat de Palestijnen geen Egyptenaar of Turk zijn, luidde haar commentaar dat “Oekraïners ook geen Fransen zijn, maar toen daar de oorlog begon, gingen ze naar al die landen toe. (…) De wereld, vooral de VS, denkt dat er een optie is voor een Palestijnse staat, en als we doorgaan met het bouwen van nederzettingen, blokkeren we die optie. Wij willen de optie voor een Palestijnse staat afsluiten”; door Caitlin Johnstone. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/11/15/israelis-vernietigen-hun-imago-voor-de-wereld-wanneer-ze-zeggen-wat-ze-echt-denken/

11 16 Onafhankelijke VN-experts zeggen dat de acties van Israël tegen de Palestijnse bevolking wijzen op ‘een beginnende genocide’. Volgens hen spreekt het land “duidelijk genocidale taal” en leidt Israëls gebruik van zware en moderne wapens tot “een immens dodental”. Ze spreken van ernstige schendingen van het internationaal recht. Volgens hen klinkt in Israël de luide roep “om het Palestijnse volk te vernietigen”. Het risico bestaat dat de situatie in Gaza “uitmondt in een genocide met de middelen van de 21e eeuw”. Al eerder waarschuwden deskundigen voor het risico op een genocide. Israël zegt de Gazastrook te bombarderen als reactie op de grote onverwachte aanval van Hamas op 7 oktober jl.. De experts veroordelen de acties van Hamas, maar vinden tegelijkertijd dat Israël de “ongehoorde schendingen” niet kan goedpraten door te zeggen dat het om zelfverdediging gaat. En andere experts, zij die vandaag de Tweede Kamer hebben bijgepraat over het humanitair oorlogsrecht, hebben gèèn eenduidig oordeel over het Israëlische optreden in Gaza. Het volkenrechtelijk beoordelen van gebeurtenissen zou niet eenvoudig zijn… “We moeten voorzichtig zijn met conclusies over mogelijke schendingen van internationaal recht” en “Zolang we niet alle militaire en operationele feiten en afwegingen kennen is terughoudendheid van belang.” [Iets wat kennelijk niet van toepassing is voor schendingen van het oorlogsrecht door Rusland, dat zich er niet schuldig aan maakt om een ommuurde bevolking, die zij afsnijdt van de toevoer van brandstof, geneesmiddelen, voedsel en water rigoureus te bombarderen waarbij in een maand tijd meer dan 10.000 mensen vermoord worden; GjH] Sommige van hen spreken over ‘het complexe karakter van een dichtbevolkt gebied waarbij het lastig is om onderscheid te maken tussen burger- en militaire doelen’. De meningen verschillen over de vraag of Israël als ‘bezettingsmacht’ kan worden gezien; door de nieuwsredactie van NU over de eerste experts en NOS Nieuws over de laatste experts. https://www.nu.nl/midden-oostenconflict/6290016/vn-experts-zien-israelische-acties-in-gaza-als-teken-van-beginnende-genocide.html en https://nos.nl/artikel/2498083-experts-tegen-kamer-niet-eenduidig-over-situatie-in-gaza-voorzichtig-met-conclusies

11 16 Grofweg zien we aan de ene kant alle voormalige koloniale staten en de VS die de genocidale staat Israël steunen, en aan de andere kant alle andere volkeren van de wereld die het Palestijnse volk steunen. Dat is relevante informatie wanneer de grote Europese media de genocide telkens bagatelliseren, de moordenaar en zijn slachtoffer als gelijken zien en blijven praten over het zogenaamde “recht van Israël om zichzelf te verdedigen”; door Saïd Bouamama. Waarom zouden overigens Palestijnen niet het recht hebben zichzelf te verdedigen? https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/11/16/volkeren-wereldwijd-solidair-met-palestijnse-volk/

11 16 Waarom steunen de Verenigde Staten van Amerika een Apartheidsstaat? Waarom levert men vanuit de EU enerzijds in Oekraïne wapens aan het land dat werd binnengevallen, maar anderzijds in Palestina wapens aan de Israëlische bezetter? Waarom zijn er nog steeds geen sancties tegen Israël, dat wereldkampioen is in het verbreken van VN-resoluties? Hoe maken we een einde aan 75 jaar etnische zuivering en 56 jaar bezetting? Door Seppe De Meulder, die stelt dat het vaak belangrijker is de juiste vragen te stellen dan de juiste antwoorden te geven op onjuiste of niet ter zaken doende vragen. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/11/16/israels-informatie-oorlog-tegen-het-gezond-verstand/

11 17 Op 15 november jl. heeft de VN-Veiligheidsraad een opmerkelijke resolutie aangenomen. Een waarin wordt opgeroepen tot een reeks humanitaire pauzes in Gaza. 12 landen stemden voor en 3 landen – Rusland, het Verenigd Koninkrijk en de VS – onthielden zich van stemming. ‘Opmerkelijk’, omdat erin de aanvallen van Hamas van 7 oktober jl. niet werden veroordeelt, en omdat de VS geen gebruik maakte van zijn vetorecht om de resolutie tegen te houden. Die aanvalspauzes moeten ‘een voldoende aantal dagen’ duren om ongehinderde, snelle, veilige en volledige toegang voor VN-organisaties en partners mogelijk te maken. Ook moeten er ‘corridors’ voorzien worden en roept de Veiligheidsraad ‘op tot onmiddellijke en onvoorwaardelijke vrijlating van alle gijzelaars, die door Hamas en andere groeperingen worden vastgehouden, in het bijzonder kinderen, en tot het waarborgen van onmiddellijke humanitaire toegang’. Ook worden ‘alle partijen’ opgeroepen om ‘in overeenstemming met het internationaal humanitair recht’ de burgerbevolking in Gaza niet te beroven van basisdiensten en hulp die onontbeerlijk is voor een menswaardig leven. Kennelijk zet Washington Benjamin Netanyahu hiermee onder druk om de afslachting van burgers iets te temperen; door Marc Vandepitte. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/11/17/wist-je-dat-belangrijke-recente-weetjes-over-de-oorlog-tegen-gaza/

11 20 Het Israëlisch leger heeft filmmateriaal van drones vrijgegeven dat verder bewijs levert dat Israëlische strijdkrachten zelf waarschijnlijk veel van hun eigen mensen doodden op 7 oktober jl.. De gefilmde autowrakken tonen namelijk beschadigingen, die typerend zijn voor ontploffing en vuur van artilleriegeschut, dat Hamas niet heeft. Het gepubliceerde beeldmateriaal lijkt eerdere rapporten in Israëlische media te bevestigen dat Israëlische piloten van Apache-helikopters de aanval van Hamas beantwoordde met vuur op zowel Hamasstrijders als op Israëli’s; door The Cradle, vertaald door Bart Dewil, met een reeks van vuur op zowel Israëliërs als Palestijnen. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/11/20/israelische-apache-helikopters-doodden-eigen-soldaten-en-burgers-op-7-oktober/

11 20 Israël is op 7 oktober 2023 aangevallen, dat staat buiten kijf, met zo’n 1.200 dodelijke slachtoffers tot gevolg [en ruim 200 gijzelaars; GjH]. Dat is afschuwelijk. Maar je gaat mensenrechtenschendingen en oorlogsmisdaden van Hamas niet vergelden door oorlogsmisdaden op een nog veel grotere schaal te plegen. Politici, die dat sinds het begin niet hebben ingezien en veroordeeld, dragen voor een deel medeverantwoordelijkheid in dit conflict. De straatprotesten maakten duidelijk dat het niet alleen gaat om Palestina of tegen Israël, maar over ‘onze internationale rechtsorde’; wat jullie wel in Oekraïne veroordelen, veroordelen jullie niet in Israël; door Keltoum Belorf. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/11/20/brigitte-herremans-het-ironische-is-dat-israel-met-zijn-oorlog-hamas-net-sterker-maakt/

11 24 De terugkerende aard, de ernst en de schaal van internationale misdaden tegen journalisten, met name in Gaza, vragen om een ‘onderzoek met voorrang’ door de aanklager van het Internationaal Strafhof; door Cassandra Backx. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/11/24/schokkend-israel-vermoordt-de-ene-journalist-na-de-andere-in-gaza/

11 24 Hoewel sommige aanvallen op Israël als antisemitisch opgevat kunnen worden, kan kritiek op het beleid van de Israëlische regering op geen enkele manier gelijkgesteld worden met antisemitisme zonder de strijd te ondermijnen tegen antisemitisme, racisme en de vrijheid van meningsuiting, die noodzakelijk is voor het functioneren van onze democratieën. We kunnen antisemitisme bestrijden èn de rechten van Palestijnen verdedigen en tegelijkertijd het kolonisatiebeleid van de Israëlische regering veroordelen. Sterker nog, de strijd tegen antisemitisme, discriminatie en racisme kàn niet apart worden gevoerd; door Saïd Bouamama. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/11/24/de-schertsvertoning-van-de-mars-tegen-het-antisemitisme-van-de-regering-macron/

11 27 Tegenwoordig worden Israëlische burgers politiek vervolgd wanneer zij ook maar het minste gevoel tonen voor de mensen in Gaza of die zich verzetten tegen het doden van onschuldige burgers. Ze worden publiekelijk aan de schandpaal genageld. Ze verliezen hun baan. Ze worden in de gevangenis gezet, maar wanneer je een Palestijn bent krijg je met nog meer geweld te maken; door Democracy Now!. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/11/27/israelisch-leraar-geschiedenis-vervolgd-en-ontslagen-voor-facebook-verzet-tegen-vermoorden-palestijnen/

11 28 In het zuiden van Gaza is meer dan 80% van de bevolking ontheemd. Zij hebben geen dak boven hun hoofd, geen drinken of eten. Humanitaire hulp zou ongeconditioneerd moeten zijn en gewoon Gaza in moeten kunnen, maar dat is dus niet zo. In ziekenhuizen moet het personeel onvoorwaardelijk veilig kunnen werken, maar bijvoorbeeld deze week hebben ze nog 3 artsen verloren, die in het ziekenhuis náást het bed van hun patiënten stonden. Daar is iets naar binnen gevlogen. Wat hier in Gaza is gebeurt de afgelopen weken is iets wat wij zelden gezien hebben; door Helenka Spanjer. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/11/28/artsen-zonder-grenzen-situatie-in-gaza-catastrofaal-gevechtspauze-onvoldoende-om-hulp-te-bieden/

11 28 Wat telt voor de Europese diplomatie en de Westerse mogendheden is dat gas goedkoop wordt aangevoerd. Dat mag gaan ten koste van mensenlevens en van hun nauwelijks nog bestaande morele geloofwaardigheid. Enkele maanden geleden heeft de Israëlische premier Benjamin Netanyahu d3 EU verzekerd dat de uitvoer van gas naar Europa zou worden versneld, zodat er een eind kwam aan de energieafhankelijkheid van Rusland. De Israëlische minister van Energie, Israel Katz, kende zondag 29 oktober jl. twaalf vergunningen toe voor de zoektocht naar aardgas voor de kust in de Middellandse Zee. Midden in een militair offensief tegen Gaza ontplooien ondernemingen als het Britse BP, het Italiaanse Eni en het Azerbeidzjaanse Socar hun activiteiten op zoek naar gas. De uitbreidingsplannen van Israël op het grondgebied van Gaza hebben eveneens te maken met de energiereserves in de Palestijnse zee. Dat is een Palestijns gebied dat tot ongeveer 35 kilometer voor zijn kust 2 aardgasvelden bezit, ‘Marine 1’ en ‘Marine 2’, die in de jaren 1990 werden ontdekt maar nooit werden geëxploiteerd. Gaza moet, net als de Westelijke Jordaanoever, overigens zijn energie (gas, elektriciteit en olie) invoeren via Israël. Vóór de huidige oorlog kampte de Gazastrook al voortdurend met stroomonderbrekingen; door Juan Bordera en Alfons Perez, vertaald door Hilde Baccarne. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/11/28/energiediplomatie-tijdens-een-genocide/

11 29 Zuid-Afrika zal bij monde van zijn minister van Buitenlandse Zaken Naledi Pandor een verzoekschrift indienen bij het Internationaal Gerechtshof om Israël officieel tot een ‘apartheidsstaat’ te verklaren. Zuid-Afrika is lid van de BRICS-samenwerking en vertolkt wellicht de opinie van een groter deel van het globale Zuiden dat het beleid van het door extreemrechtse zionisten geleid Israël onverteerbaar is. Zuid-Afrika zal rechtstreeks een verzoek indienen bij het Internationaal Gerechtshof om advies over de juridische gevolgen, die voortvloeien uit de annexatie van Palestijns gebied, dat sinds 1967 is bezet, en Israëls voortdurende schending van het recht van het Palestijnse volk op zelfbeschikking. Sinds 2018 heeft Zuid-Afrika geen ambassadeur meer in Tel Aviv, maar alleen een zaakgelastigde; door Miel Dullaert. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/11/29/israel-voor-internationaal-gerechtshof-wegens-apartheid/
11 30 Eén ding is zeker – de Israëli’s hadden verklaard dat de overwinning wordt bepaald door een totale nederlaag van Hamas, maar ze hebben de weg vrijgemaakt voor een Hamas-overwinning, iets wat Hamas kan realiseren door simpelweg te overleven. Hamas doet echter meer dan overleven. Nadat Hamas het Israëlische leger op het slagveld tot staan heeft gebracht, heeft het al zijn strategische doelstellingen in dit conflict gerealiseerd. De wereld wijst nu actief op de absolute noodzaak van een (tweestaten-) oplossing als voorwaarde voor een duurzame vrede in de regio. Palestijnen, die door Israël gevangen worden gehouden, worden geruild voor Israëli’s die door Hamas [en andere Palestijnse verzetsgroepen; GjH] werden gegijzeld. En de islamitische wereld veroordeelt eensgezind de ontheiliging door Israël van de Al Aqsa moskee. Geen van deze kwesties lag vòòr 7 oktober jl. op tafel. Dat ze nu wel aan de orde zijn, getuigt van het succes dat Hamas boekte en in de weken na 7 oktober, toen de Israëlische troepen werden verslagen door een combinatie van het doorzettingsvermogen van Hamas en het willekeurig Israëlisch geweld tegen burgers; door Scott Ritter, vertaald door Ann Dejaeghere. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/11/30/scott-ritter-hamas-is-de-strijd-voor-gaza-aan-het-winnen/

12 01 De slogan ‘From the river to the sea, Palestine will be free’ is volgens zionisten en hun verdedigers een oproep tot genocide, die verboden moet worden. Dat is absoluut niet wat die slogan zegt. Deze slogan lokt meer verontwaardiging uit dan de èchte genocide, die zich voor onze ogen afspeelt, omdat hij zionisten met de feiten confronteert, die ze liever dood zwijgen; door Jonathan Cook, vertaald door Gaston Vandyck. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/12/01/waarom-een-slogan-groter-nieuws-is-dan-een-genocide/
12 01 Sinds de gijzelaarsruil tussen Hamas en Israël krijgt het publiek iets meer informatie over de ware aard van de bezetting. Veel vrijgelaten Palestijnse gijzelaars werden nooit beschuldigd of veroordeeld, en zaten soms jarenlang vast in ‘administratieve aanhouding’. Israël gebruikt deze procedure om Palestijnen onbeperkt en willekeurig vast te kunnen houden als collectieve bestraffing en intimidatie zonder recht op informatie over de redenen van hun aanhouding of op verdediging. Naar schatting wordt ¼ van de meer dan 10.000 Palestijnse gevangenen in Israëlische gevangenissen vastgehouden op basis van een bevel tot administratieve aanhouding; door Military Courtwatch, vertaald door Willem Royaards. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/12/01/administratieve-aanhouding-palestijnse-kinderen-op-hoogste-niveau-in-15-jaar/

12 03 Duurzame veiligheid voor Israël en Palestina is alleen mogelijk wanneer alle inwoners van het grondgebied als gelijkwaardige burgers erkend worden, als de gedeporteerde Palestijnen kunnen terugkeren naar hun land en als er een einde komt aan de koloniale bezetting; door Marc Vandepitte. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/12/03/israel-plant-langdurige-oorlog-tegen-gaza/

12 04 De schade in Israël/Palestina sinds 7 oktober jl. in een notendop: in Gaza zijn 4.623 mannen gedood, 4.300 vrouwen en 6.600 kinderen; op de Westbank zijn 254 mensen gedood; in Israël zijn 1.200 mensen gedood. In Gaza zijn 41.316 mensen verwond, waarvan 70% vrouwen en kinderen; op de Westbank 3.365; in Israël 5.600. In Gaza zijn 6.800 vermisten. In Gaza zijn 54.000 huizen compleet vernield en 246.000 beschadigd; 26 van de 35 ziekenhuizen functioneren er niet meer; 336 scholen zijn er vernield, 87 ambulances en 167 moskeën; 201 artsen zijn er gedood, 102 VN-functionarissen en 62 journalisten; door Keltoum Belorf. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/12/04/de-oorlog-tegen-gaza-in-een-oogopslag/

12 05 Het is Israël niet te doen om de vernietiging van Hamas. De echte doelstelling is de ontvolking van Gaza. Dit is geen oorlog tegen Hamas. Het is helemaal geen oorlog, maar een militaire operatie die etnische zuivering beoogt. Hamas is niet het doelwit, het is het excuus. Ondertussen begint zich ver weg van de media een einde van de oorlog in Oekraïne af te tekenen. Dat had er al in maart 2022 kunnen komen, als de VS geen ‘nee’ gezegd had tegen een vredesakkoord; door Caitlin Johnstone, vertaald door Katrien Vandegaer. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/12/05/hamas-is-niet-het-doelwit-het-is-het-excuus/

12 05 Twintig waarnemingen: 1. Dit in Israël/Palestina is een oorlog van de VS zoals het Witte Huis dat wenst. 2. Het is een oorlog tegen een gereglementeerde orde. De afgelopen jaren hebben de VS hun veto uitgesproken over 46 VN-Resoluties met betrekking tot Israël, waarvan er 34 gerelateerd waren aan misdaden van Israël in Palestina en de noodzaak van vrede. 3. Dit is geen oorlog, maar genocide, zoals de meeste oorlogen genocides zijn. 4. Deze oorlog hangt samen met de oprichting van Israël in 1948. Het is er een voortzetting daarvan. 5. Deze oorlog wordt niet humaan gevoerd (een ‘humane oorlog’ bestaat niet). 6. Israël liegt over de feiten. 7. Ook niet-burgers vermoorden mag niet. 8. Oorlog en onverdraagzaamheid zijn geen tegenstanders, ze zijn elkaars partner. 9. Het staakt-het-vuren bewijst dat diplomatie werkt en beklaagt de hervatting van het bloedvergieten. 10. ‘Twee staten’ is een waanidee (gebleken). 11. Binnenkort zijn in een oververhitte woestijn nog nul staten denkbaar. 12. Oorlog is afleiding, rampspoed, verdeeldheid en verwarring. 13. Elke oorlog kan leiden tot een grotere oorlog en een nucleaire oorlog. 14. Financieren van 4 oorlogen (de grens met Mexico, Israël, Oekraïne en Taiwan) is een teken van een ontaarde maatschappij, maar ook van wanhoop. 15. Wij zijn met veel, zij met weinig. 16. Activisme kan helpen. 17. We moeten voorrang geven aan demilitarisatie en dénuclearisatie. 18. Regeringen, die oorlog voeren, doen dat meestal omdat ze denken daar (geo-)politiek beter van te worden. 19. De Monroedoctrine moet na zijn tientallen miljoenen doden nu worden ingetrokken. 20. Oorlog moet worden afgeschaft, net zoals ooit de rechtsprocedure van het godsoordeel, het uitvechten van problemen via een duel, bij de slavernij en andere zogenaamd permanente ‘structuren van goedheid en stabiliteit’; door David Swanson.
https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/12/05/twintig-dingen-die-je-verondersteld-wordt-niet-te-weten-over-de-oorlog-tegen-gaza/

12 05 De ondersecretaris-generaal van de Verenigde Naties voor Humanitaire Zaken is zeer bezorgd over de situatie in de Gazastrook. “Steeds als we denken dat het niet nog apocalyptischer kan worden in Gaza, wordt het dat toch”. Mensen wordt weer verteld om te vluchten, maar ze hebben nergens om naartoe te gaan. Nergens in Gaza is het veilig en niemand in Gaza is veilig. Hij spreekt over een “schaamteloze minachting voor basale menselijkheid”. Naar verluid is 80% van de inwoners op de vlucht en het dodental onder de Palestijnen is opgelopen tot bijna 16.000, waarvan 70% vrouwen en kinderen; door NOS Nieuws. https://nos.nl/liveblog/2500385-vs-israel-laat-te-weinig-benzine-toe-zwaarste-gevechten-gaza-sinds-begin-oorlog

12 06 Secretaris-generaal António Guterres van de Verenigde Naties heeft een zeldzame waarschuwing afgegeven aan de Veiligheidsraad over de situatie in de Gazastrook. Hij ziet de oorlog tussen Israël en Hamas als een bedreiging voor de internationale vrede en veiligheid; door de nieuwsredactie van NU en NOS Nieuws. https://www.nu.nl/midden-oostenconflict/6292946/vn-geeft-zeldzame-waarschuwing-om-gazaoorlog-bedreigt-internationale-vrede.html en https://nos.nl/collectie/13959/liveblog/2500513-leger-omsingelt-huis-hamas-leider-sinwar-guterres-waarschuwt-veiligheidsraad

12 09 Europa kan het best stoppen de ‘tweestatenoplossing’ te bepleiten. Die optie is niet meer mogelijk. Ofwel het wordt de ‘zuivering’ van de Palestijnen, ofwel een binationale staat met gelijke rechten voor iedere inwoner. Maar voor dat laatste is internationale druk van het Westen nodig; door Ludo De Brabander, geïnterviewd door Wim Vermeersch. https://www.sampol.be/2023/12/de-tweestatenoplossing-is-niet-meer-mogelijk

12 12 De 50 dagen durende bombardementen in Gaza is nu al een van de hevigste en langste ooit in een dichtbevolkt gebied; door Inter Press Service. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/12/12/bombardement-gaza-nu-al-bij-langste-en-hevigste-ooit/

12 12 Europese banken investeren miljarden in bedrijven, die actief zijn in de illegale Israëlische nederzettingen; door Inter Press Service. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/12/12/europese-banken-investeren-volop-in-bedrijven-in-bezet-palestijns-gebied/

12 14 Het Israëlische leger heeft dinsdag toegegeven dat er op 7 oktober jl. een ‘enorme en complexe hoeveelheid’ “incidenten” hebben plaatsgevonden, die het omschrijft als ‘eigen vuur’. Veel mensen werden daardoor vermoord en niet door Hamas of andere Palestijnse verzetsgroepen. Ook ‘minstens’ 20% van de Israëlische legerdoden in Gaza sinds het begin van de grondinvasie blijkt te wijten aan ‘eigen vuur-incidenten’; door Asa Winstanley. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/12/14/7-otkober-israel-geeft-enorme-hoeveelheid-vriendelijk-vuur-toe/

12 14 Philippe Lazzarini, hoofd van de VN-organisatie UNRWA voor Palestijnse vluchtelingen, zag ‘totale wanhoop’ in de Gazastrook tijdens zijn 3de bezoek sinds de militaire actie van Israël [ik vermijd hier de term ‘oorlog’; GjH] gericht op Gaza: “Overal waar je komt zijn mensen wanhopig, hongerig en doodsbang”; door NOS Nieuws. https://nos.nl/liveblog/2501506-hoofd-vn-hulporganisatie-ziet-overal-wanhoop-honger-en-doodsangst-in-gaza#UPDATE-container-74100822

12 14 De echte vijand in het zionistisch denken is niet Hamas. De echte vijand is de Palestijnse bevolking, die weigert te verdwijnen. Zionisme heeft altijd naar maximum land met minimum Palestijnen gestreefd. Het liefs helemaal geen; zeker als ze niet stil blijven zitten, maar zich weren; door Anja Meulenbelt.
https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/12/14/genocide/

12 29 Zuid-Afrika heeft Israël beschuldigd voor het Internationaal Gerechtshof (ICJ) in Den Haag van ‘genocidale daden’ tegenover Palestijnen in de Gazastrook. In de aanklacht stelt Zuid-Afrika dat het ‘handelen en de nalatigheid van Israël genocidaal van aard zijn’. Het land zou met de aanvallen in Gaza ‘specifiek de bedoeling hebben om Palestijnen in Gaza te vernietigen als onderdeel van een bredere raciale en etnische groep’. Daarbij heeft Israël volgens Zuid-Afrika gefaald om – sinds het uitbreken van de oorlog – een genocide te voorkomen; door NOS Nieuws. https://nos.nl/liveblog/2503084-zuid-afrika-start-genocidezaak-tegen-israel-bij-gerechtshof

Zuid-Amerika – Brazilië, Colombia
9 22 De uittocht langs de grenzen [tussen Mexico en de VS; LV]) is toegenomen, sprak de Colombiaans president Gustavo Petro onlangs tot Algemene Vergadering van de VN. Zij [de VS; LV] zetten honden in; jachthonden om op immigranten te jagen. Ze hebben mensen op paarden gezet om hen te achtervolgen met zwepen in de hand, met stokken en kettingen. Ze hebben gevangenissen [voor hen; GjH] gebouwd. Zij hebben zoveel haat tegenover de vreemdeling, de buitenlander opgestapeld, die ze hebben verplaatst naar gevangenissen in zee, zodat de mannen en vrouwen van het Zuiden niet het land van de witte mensen zullen betreden, die zichzelf nog steeds beschouwen als het superieure ras.
Ze hebben ons opgeroepen tot de oorlog. Ze lanceerden een oproep tot Latijns-Amerika om oorlogsmachines te produceren en om mensen te leveren die naar de slagvelden gaan.
Ze vergaten dat onze landen meerdere malen werden ingenomen door dezelfde mensen, die het nu hebben over ‘de strijd tegen invasies’. Ze vergaten dat ze voor de olie binnenvielen in Irak, Syrië, Libië. Ze vergaten dat dezelfde redenen die ze uitspreken ter verdediging van [Oekraïens president; LV] Zelensky, dezelfde redenen zijn die ingezet zouden moeten worden om Palestina te verdedigen. Ze vergaten dat ze om de Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen [de Sustainable Development Goals (SDGs) van de VN; GjH], te verwezenlijken alle oorlogen moeten beëindigen, maar ze staan klaar om een bepaalde oorlog te voeren, omdat het de wereldmacht goed uitkomt in zijn ‘Game of Thrones’, in zijn ‘Hunger Games’.
En zij vergaten die andere oorlog te beëindigen, omdat het de wereldmacht niet uitkomt om die te beëindigen. Wat is het verschil tussen Oekraïne en Palestina, vraag ik u? Is het niet hoog tijd om beide oorlogen te beëindigen, net als de andere oorlogen? En om goed gebruik te maken van deze korte tijd om wegen te bouwen voor de redding van het leven op deze planeet? (….) Zoals Roberto Covaría, de Colombiaanse inheemse leider, het 30 jaar geleden al aan de wereld verkondigde: “Olie uit de aarde pompen is als het bloed van de aarde aftappen en daarom zal het leven sterven”. De meeste investeringen om de wereldeconomie van de fossiele brandstoffen af te halen zal van openbare fondsen komen, van de inspanningen om landen bij elkaar te brengen en de mensheid te verenigen – wat we nu ‘multilateralisme’ noemen – om de aarde met de visie van democratie te besturen en niet met de opvattingen van het imperium; door Gustavo Petro, vertaald door Lode Vanoost. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/09/22/colombiaans-president-petro-op-vn-veiligheidsraad-waarom-zoveel-geld-voor-oorlog-en-niets-voor-de-rest/

10 17 De Colombiaanse president Gustavo Petro dreigt de officiële betrekkingen met Israël op te schorten. “Wij steunen geen genocides”, laat hij naar aanleiding van de Israëlische luchtaanvallen op Gaza weten. Petro liet weten dat de Colombianen ‘een soeverein en rechtvaardig onafhankelijk volk’ zijn. Hij kondigde ook aan dat Colombia humanitaire hulp naar Gaza zou sturen; door Inter Press Service. https://www.mo.be/nieuws/colombia-dreigt-ermee-om-relaties-met-isra-l-te-verbreken-wij-steunen-geen-genocides

11 16 In grote delen van Brazilië heerst een extreme hittegolf. Hoewel de zomer er pas over een maand begint, werd deze week in Rio de Janeiro een temperatuur van 42,5ºC gemeten. Nog nooit was er in november de temperatuur zo hoog. En vanwege de hoge luchtvochtigheid lag de gevoelstemperatuur een stuk hoger; voor meer dan 100.000.000 inwoners 58,5ºC; door NOS Nieuws. https://nos.nl/artikel/2498129-extreme-hittegolf-brazilie-gevoelstemperatuur-van-58-graden

_ __

Wat mij raakt, maar waarover ik toch maar geen blog schreef:

U kunt klikken op een hoofdstuk om dat te lezen; de cijfers geven de relatieve lengte van elk hoofdstuk aan: “Antartica” en “China” zijn korte hoofdstukken, “Economie en handel” is lang. Wat er in onze wereld op sociaal-economisch vlak gebeurt raakt mij kennelijk het vaakst.

Deel I Mij-boeiende thema’s. 1

Armoede en ander onnodig menselijk lijden. 1

Ecologie en natuur. 5

Economie en handel 6

Klimaat. 19

Media en Social media. 24

Mensenrechten. 28

Militairisme, antimilitarisme & de NAVO.. 31

Racisme & discriminatie. 43

Universum, heelal, ruimte-onderzoek. 44

Voorstellingen. 45

Vrouwenonderdrukking. 47

Wereldverhalen. 48

Ziekten, Psychologie, Psychiatrie en ander onoverkomelijk lijden. 57

———-

Deel II Mij-boeiende ontwikkelingen in landen. 58

Nederland. 58

Afrika – Congo, Soedan, Tunesië. 64

Antarctica. 65

Australië – Nieuw Zeeland. 65

Azië – China. 66

Europa, Europese Unie – België, Duitsland, Griekenland, Oekraïne, Rusland. 66

Midden Oosten (West Azië) – Irak, Iran, Israël/Palestina, Saudi-Arabië, Syrië. 72

Noord-Amerika – VS, Cuba. 76

Zuid-Amerika – Brazilië, Venezuela. 78

Voetnoten. 81

Deel I Mij-boeiende thema’s

Armoede en ander onnodig menselijk lijden

2 24 Opwarming van 1^oC leidt tot een tienvoudige toename van de verwachte verplaatsingen. Halvering van neerslag leidt tot een verdubbeling van de verwachte verplaatsingen; door Inter Press Service. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/02/24/opwarming-met-1-graad-veroorzaakt-10-keer-meer-migratie/

2 28 Het Britse kolonialisme van 1880 tot 1920 in India heeft ongeveer 165.000.000 doden veroorzaakt, terwijl de Britten triljoenen dollars aan rijkdom hebben gestolen. Het wereldwijde kapitalistische systeem steunde op Europese imperiale genocides, die Adolf Hitler op zijn beurt inspireerden tot het fascisme; door Ben Norton, vertaald door Ann Dejaeghere. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/02/28/britse-rijk-doodde-165-miljoen-indiers-op-40-jaar-het-kolonialisme-inspireerde-het-fascisme/

3 07 In Nederland bestaat er een structurele ongelijkheid tussen sociale klassen; door NOS Nieuws. https://nos.nl/artikel/2466531-scp-aanpak-ongelijkheid-gaat-verder-dan-aanpak-armoede

3 09 Het CPB zei vanochtend dat volgend jaar bijna een miljoen Nerderlanders onder de armoedegrens raken als er geen nieuw steunbeleid komt voor die groep: door NOS Nieuws. Alsof het niet beschamend is dat momenteel in ons rijke land met voortdurende economische groei 810.000 mensen en daarmee bijna 7% van de kinderen onder de armoedegrens leven. https://nos.nl/artikel/2466820-kamer-wil-actie-van-kabinet-om-stijging-armoede-te-voorkomen

3 30 Bij de aanvraag van een betalingsregeling houdt de Belastingdienst beleidsmatig geen rekening met andere schulden, ook al weet de dienst dat die schulden bestaan. De Belastingdienst neemt zo welbewust het risico dat mensen onder de armoedegrens raken.  Deze hardvochtige wijze van innen is vastgelegd in regelgeving, die op haar beurt in strijd is met het rijksbrede incassobeleid, de eigen ‘invorderingsstrategie’ en beloftes, die zijn gedaan na de toeslagenaffaire. Toch wijkt de Belastingdienst er willens en wetens niet van af; door Jan-Hein Strop. https://www.ftm.nl/artikelen/belastingdienst-duwt-burgers-onder-bestaansminimum?

4 11 Werkzoekende jongeren in Utrecht kunnen nog steeds direct aanspraak maken op een bijstandsuitkering. En dat is goed nieuws, al blijft de gemeente daarmee afwijken van de Participatiewet. Die wet schrijft namelijk voor dat jongeren pas na vier weken een uitkering kunnen aanvragen. Volgens de gemeente ziet het overgrote deel (80 tot 90%) van de jongeren de bijstand als laatste redmiddel. De gemeente vreesde dat jongeren, die de bijstand wel nodig hadden, hun aanvraag niet zouden doorzetten. Schulden en psychische problemen zouden daardoor kunnen verergeren. Ook konden de jongeren buiten beeld raken bij de gemeente. Nu concludeert de gemeente Utrecht na de evaluatie dat het toepassen van de inkomstenvrijlating een positief effect heeft op de jongeren. Ze geven aan dat de extra inkomsten nodig waren om in hun levensonderhoud te voorzien of om schulden af te lossen; door RTV Utrecht. https://www.rtvutrecht.nl/nieuws/3564862/utrecht-blijft-afwijken-van-de-wet-en-zet-versoepeld-bijstandsregime-voor-jongeren-voort

4 25 Er zijn door de Nederlandse belastingdienst sinds 2014 jaren achtereen 13 wetten overtreden. De Belastingdienst vorderde op basis van geen of weinig bewijs grote bedragen aan kinderopvangtoeslag terug. De getroffen ouders werden daardoor de vernieling in geholpen. Zo bouwden ze grote schulden bij de overheid op, waardoor ze in de geldproblemen kwamen. Dit leidde weer tot persoonlijke ellende: relaties liepen op de klippen en in sommige gevallen werden kinderen uit huis geplaatst. Twee gedupeerden uit Nijverdal stelden de overheid met succes aansprakelijk; door de nieuwsredactie van NU. https://www.nu.nl/binnenland/6260993/staat-aansprakelijk-gesteld-voor-schade-die-twee-ouders-leden-in-toeslagenaffaire.html

5 03 In de wereld kampen 258.000.000 mensen met een ernstig tekort aan voedsel; een toename van 66 miljoen mensen ten opzichte van vorig jaar. Meer dan 35.000.000 kinderen van onder de 5 jaar oud kampen met ondervoeding. Met name in Afghanistan, Burkina Faso, Haïti, Jemen, Nigeria, Somalië en Zuid-Soedan hebben mensen het meest te lijden onder acute honger. Als oorzaken – naast een rechtvaardige verdeling van voedsel – worden de economische nasleep van de coronapandemie, klimaatverandering, de toenemende ongelijkheid en oorlogen genoemd; door NOS Nieuws. https://nos.nl/artikel/2473695-vn-rapport-258-miljoen-mensen-kampen-met-groot-voedseltekort  of https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/05/03/vn-rapport-258-miljoen-mensen-leden-honger-in-2022/

5 16 Na het overlijden van 3 dakloze Poolse migranten in Utrecht, vonden ze bij het Leger des Heils dat er iets moest gebeuren. Vorig jaar startte de hulporganisatie een pilot en sindsdien houdt een medewerkster zich bezig met deze groep daklozen; door RTV Utrecht. Wat de overheid dus aan humanitaire verplichtingen nalaat, wordt net als voor de ’50er jaren opgepakt door particuliere organisaties (kerken). Wie spreekt onze bestuurders aan? https://www.rtvutrecht.nl/nieuws/3581139/merve-ontfermt-zich-over-dakloze-eu-migranten-in-utrecht-zij-kunnen-nergens-terecht

5 23 Vandaag precies een jaar geleden waren er voor het eerst in de geschiedenis van de mensheid meer dan 100 miljoen mensen op de vlucht. In het Westen worden gevluchte Oekraïeners ruimhartig opgevangen. Mensen in Colombia, die moeten vluchten voor de gevolgen van de klimaatverandering, zullen binnenkort misschien wettelijke bescherming genieten. Een belangrijke wet daarover – een primeur voor Latijns-Amerika – heeft afgelopen week de eerste hindernis genomen in het Colombiaanse parlement. Toch blijft humanitaire hulp slechts een verzachtend middel, en geen oplossing; op de Gütmensch-scheurkalender van vandaag en Inter Press Service van gisteren.

https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/05/22/baanbrekend-colombiaans-wetsvoorstel-moet-klimaatmigranten-beschermen/

5 30 Een taakstraf van 300 uur, een geldboete van € 400 en een schadevergoeding € 23.000. Dat is de uitspraak tegen de 18 Reuzegommers die Sanda Dia, die bezweek tijdens de doop van Reuzegom na 2 volledige dagen te zijn vernederd en onmenselijk werd behandeld. Ze plasten op hem, dwongen hem geblende muizen en vissen te eten en liters alcohol te drinken. Ze joegen hem de dood in door hem te dwingen liters visolie te drinken. Een man uit Mol werd door dezelfde rechtbank veroordeeld tot 7 maanden effectieve celstraf omdat hij een paar sneakers, twee flessen whisky en een fles cognac ter waarde van € 125 euro stal. In Veurne werd iemand veroordeeld tot 12 maanden cel omdat die offerblokken stal uit twee kerken. Een 70-jarige vrouw werd veroordeeld tot een celstraf van 1 maand omdat ze appels stal. Er is een woord voor om dit proces tegen de Reuzegommers te omschrijven: ‘klassenjustitie’; door Sander Claessens. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/05/30/klassenjustitie-het-woord-om-het-reuzegom-proces-te-omschrijven/

6 02 Ruim 10.000 huishoudens, die door toedoen van de overheid onder het bestaansminimum leven, moeten nog minstens 3 maanden wachten op een oplossing. Van de gedupeerde gezinnen hebben de partners een heel laag inkomen. De gemeente vult het inkomen van de twee aan tot bijstandsniveau, maar door die aanvulling komen onbedoeld èn onterecht toeslagen zoals zorg- of huur-toeslag te vervallen. Daardoor raken de gedupeerden in armoede; door Ties Keyzer. https://nos.nl/nieuwsuur/artikel/2477494-oplossing-voor-gedupeerden-door-overheidsfout-laat-nog-wat-langer-op-zich-wachten

6 03 Nadat de slavernij in 1873 feitelijk werd afgeschaft, dus 10 jaar na de officiële afschaffing, hadden de Nederlandse kolonialisten arbeiders nodig voor op de plantages. Die werden vaak onder valse voorwendselen geronseld vanuit het huidige India. Tussen 1873 en 1916 verscheepten Nederlanders ruim 30.000 ‘dwangarbeiders’ uit Indiase staten als Bihar en Uttar Pradesh naar Suriname. Die groep, die nu ‘Hindostanen’ worden genoemd, kregen een stukje land, maar werkten onder vergelijkbare arbeidsomstandigheden als de slaven daarvoor, maar nu onder een zogenaamd contract, een woord dat de illusie wekt van een ‘wederzijds akkoord’, waarvan geen sprake was. De Nederlandse Staat heeft in deze pijnlijke en gewelddadige geschiedenis een verantwoordelijkheid; door Tamara Hartman over 4 Hindostaanse vrouwen, die zich storen aan de geschiedvervalsing over het verleden van hun voorouders tot op de dag van vandaag. https://www.oneworld.nl/lezen/discriminatie/hindostaanse-nederlanders-onze-geschiedenis-wordt-verdraaid-oneworld/

6 10 Kledingmerk Patagonia zegt alles goed te doen: voor de mensen die de kleding maken, voor het milieu en voor zijn werknemers. Het is dan ook een gecertificeerde B-organisatie. Met het duurzame imago onderscheidt het bedrijf zich van fast-fashionmerken als Primark en Zara. Maar ondertussen wordt Patagonia’s kleding gemaakt in precies dezelfde fabrieken als deze fast-fashionmerken, onder exact dezelfde erbarmelijke omstandigheden, waaronder werkdagen tot wel 17 uur per dag en meer dan 80 uur per week; door Yara van Heugten. https://www.ftm.nl/artikelen/patagonia-heeft-grote-moeite-met-deugen?

6 14 In 2012 waren er wereldwijd bijna 43 miljoen mensen die hun woonplaats gedwongen moesten verlaten. Dat aantal is inmiddels opgelopen tot bijna 110 miljoen. Alleen al in 2022 kwamen er bijna 20 miljoen vluchtelingen bij. Dat was de grootste stijging ooit. Ruim de helft van de gevluchte mensen (62,5 miljoen) is een zogenoemde ontheemde. Meer dan 35 miljoen mensen vluchtten een landsgrens over. 70 % van hen wordt opgevangen door buurlanden; door de nieuwsredactie van NU. https://www.nu.nl/buitenland/6267908/aantal-vluchtelingen-wereldwijd-loopt-pijlsnel-op-door-rampen-en-oorlogen.html

6 27 De waardigheid van zowel volwassenen als kinderen in de noodopvang voor asielzoekers staat ernstig onder druk; door NOS Nieuws met een tijdlijn vanaf juni 2022. https://nos.nl/artikel/2480426-mensonwaardig-weer-een-kritisch-rapport-over-opvang-asielkinderen

Ecologie en natuur

3 04 Waltrude en ik bewandelen het Pionierspad van Muiden naar Steenwijk. Momenteel wandelen we door Zuidelijk Flevoland. Hoewel ik respect heb voor de rijksdienst IJsselmeerpolders ervaar ik Zuidelijk Flevoland als een planologische ramp. Hoeveel leefbaarder was het landschap geweest wanneer de RIJP de glooiingen op de bodem gebruikt had voor de basisstructuur van de ontsluiting? Nu is de basisstructuur een doods rechthoekig stelsel van grote rechthoeken, bedacht aan een tekentafel, met hier en daar een overhoek of een rand met met rust gelaten natuur waar aan natuurbouw gedaan is, zoals het Hulkesteinse Bos en de Oostvaardersplassen.

3 13 De Amerikaanse regering heeft toestemming gegeven voor omstreden olieboringen in Alaska. Met de goedkeuring voor dit miljardenproject ‘Willow Oil’ breekt president Joe Biden tot woede van milieuorganisaties en inheemse belangengroepen een verkiezings-belofte; door NOS Nieuws. https://nos.nl/artikel/2467355-biden-breekt-verkiezingsbelofte-en-keurt-olieboorproject-alaska-goed

4 18 Klimaatwetenschappers zijn euforisch door de ontdekking van een nieuw koraalrif op 600 meter diepte in de zee bij de Galapagoseilanden, waar nog geen eerder onderzoek was verricht. Het is zeker honderden meters groot, duizenden jaren oud en het rif verkeert in uitmuntende staat. Het krioelt er van de haaien, krabben, kreeften, octopussen en vissen. “Het lijkt onaangeroerd en is werkelijk adembenemend“; door de nieuwsredactie van NU. https://www.nu.nl/klimaat/6259972/adembenemend-koraalrif-ontdekt-bij-galapagoseilanden-krioelt-van-het-leven.html en https://www.nu.nl/299733/video/onderzeeer-filmt-groot-nieuw-koraalrif-in-stille-oceaan.html

4 20 Een hoeveelheid van vijf kubieke kilometer ijs verdween afgelopen zomer van de gletsjers in de Alpen door verminderde sneeuwval in de winter en de ongebruikelijk warme zomer. Niet eerder sinds het begin van de metingen is er zoveel ijs gesmolten in de Alpen als vorig jaar; door Heleen Ekker en Harm Kersten. https://nos.nl/collectie/13871/artikel/2472178-niet-eerder-sinds-begin-metingen-zoveel-ijsverlies-in-de-alpen

4 28 Terwijl het in Nederland zo fris is voor de tijd van het jaar dat ik op Twitter allerlei elkaar bevestigende berichten onder #klimaatwaanzin lees, hebben mensen in Spanje te maken met uitzonderlijk hoge temperaturen. In het midden en zuiden van het land worden hitterecords verbroken en de temperatuur blijft de komende dagen stijgen; door NOS Nieuws met satelietbeelden over de Europese klimaatveranderingen. https://nos.nl/artikel/2473179-hittegolf-spanje-verrassing-voor-nederlanders-op-vakantie-maar-wel-lekker

5 15 Om het stil leggen van windmolens goed te kunnen voorbereiden wordt de vogeltrek 2 dagen van tevoren voorspeld. Dat kan met een model. Betrokkenen krijgen dan een signaal wanneer de molens tijdelijk stilgezet zouden moeten worden. Afgelopen zaterdag was dat voor het eerst het geval bij Borssele en Egmond aan Zee op de Noordzee. De windmolens daar werden 4 uur lang zo goed als stilgezet om trekvogels een veilige oversteek te kunnen bieden. Om te voorkomen dat ze tegen de turbines aanvlogen, werd de snelheid van de molens teruggebracht tot twee rotaties per minuut; door NOS Nieuws. https://nos.nl/artikel/2475258-windmolens-op-zee-voor-het-eerst-vrijwel-stilgezet-voor-overtocht-trekvogels

5 18 Van de bijna 2000 grootste meren op aarde had 53% in de afgelopen 30 jaar te maken met flinke krimp als gevolg van menselijk handelen en hogere temperaturen door klimaatverandering. Zelfs meren, die te maken hebben met een groeiende hoeveelheid neerslag, verliezen water doordat de warmere lucht meer verdamping veroorzaakt, door sedimentatie [hoe, is mij een raadsel; GjH] en doordat de mens meer water gebruikt voor drinkwater en landbouw. In de afgelopen 28 jaar verloren deze meren gezamenlijk jaarlijks gemiddeld 22 gigaton aan water. De conclusie dat menselijk handelen, klimaatverandering en sedimentatie leiden tot krimpende meren is niet nieuw, maar de onderliggende studie weet dit als een van de eerste op deze schaal te becijferen; door NOS Nieuws. https://nos.nl/artikel/2475625-grootste-meren-ter-wereld-krompen-flink-in-dertig-jaar-tijd

5 23 Bij de valwind in 2021 is een groot deel van het bos in en rondom Leersum verwoest. Inmiddels is veel dood hout opgeruimd of zijn bomen herplant, op een strook bij Breeveen na. Dat bos, tussen het Lombokbos en het Leersumse veld, is de komende jaren een laboratorium en een kraamkamer voor de natuur. Dit moet de ‘natuurlijke habitat’ gaan vormen van leven na de ramp. In een windvlaag is toen het hele bos veranderd. Veel is tegen de vlakte gegaan. Bomen zijn doodgedaan, geknakt of omgetrokken met wortelkluit en al. Daardoor is veel variatie ontstaan. Het zijn nu allemaal verschillende ecosystemen. Er is een looppad dwars door het voormalige rampgebied aangelegd. Er zijn wel meer plekken in Nederland waar wilde natuur tot ontwikkeling kan komen, maar nergens zijn die plekken zo groot als hier in Breeveen; door RTV Utrecht en Maarten den Hartigh. https://www.rtvutrecht.nl/nieuws/3583634/wandelpad-dwars-door-verwoest-bos-in-leersum-we-willen-heel-graag-zien-wat-hier-gaat-gebeuren

Economie en handel

1 05 Werkenden zijn er in 2022 gemiddeld 6,8% op achteruit gegaan. Het afgelopen jaar stegen de cao-lonen met 3,2% en de inflatie was zo’n 10%. Zo’n groot verschil tussen inflatie en loonstijging heeft het CBS overigens sinds de start van de metingen in 1973 niet eerder gezien; door NOS Nieuws. https://nos.nl/artikel/2458728-cao-lonen-stegen-in-14-jaar-niet-zo-hard-als-in-2022-maar-inflatie-steeg-veel-harder

1 09 Acht jaar voor de publicatie van het Rapport van de Club van Rome (1972) was de conclusie van Herbert Marcuse al glashelder: alles rond consumptie en productie heeft ‘kapitaalgroei’ als enige doel, waarvan het resultaat collectieve zelfdestructie is. Dat proces wordt vergoelijkt met de term ‘vooruitgang’; de recensie van Paul Verhaeghe over het boek “De grote weigering” (2022) door Marian Donner. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/01/09/de-grote-weigering/

1 16 Na 40 jaar belastingverlagingen voor de superrijken staat het water bijzonder veel mensen aan de lippen; door Oxfam België. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/01/16/rijkste-1-ving-afgelopen-2-jaar-bijna-twee-keer-zoveel-rijkdom-als-rest-van-wereld/

1 18 In België stegen de winsten in 2019 met 42%, in 2020 met 42,4% en in 2021 met 46,8% en de lonen met een maximale loonopslag van 0,4%; door Miel Dullaert. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/01/18/de-intellectuele-wapens-voor-de-sociale-strijd/

1 19 Meer dan 200 superrijken roepen de regeringsleiders in Davos op hun vermogen zwaarder te belasten. In een brief schrijven de miljonairs en miljardairs dat dit een “eenvoudige, verstandige” maatregel zou zijn om het verschil tussen arm en rijk wereldwijd te verkleinen; door Nieuwsuur. https://nos.nl/nieuwsuur/artikel/2460439-superrijken-doen-oproep-laat-ons-meer-belasting-betalen

1 26 De oorlog in Oekraïne is existentieel geworden voor de economie van de Verenigde Staten. Net als Rusland kan zij zich niet meer terugtrekken uit het conflict. Zodoende bevinden we ons nu in een eindeloze oorlog; een confrontatie waarvan de uitkomst de ineenstorting van de een (Rusland) of de ander (de VS) moet zijn: het door de staat geleide industriële kapitalisme van de Russische Federatie, dat zich onverwacht goed kan aanpassen aan de oorlog en de opgelegde sancties, botst met het financieringsmodel van het neoliberaal kapitalisme dat de Verenigde Staten aan de wereld proberen op te leggen; door Ben Norton en vertaald door De Wereld Morgen. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/01/26/is-de-derde-wereldoorlog-begonnen/

1 30 In de wereld waarin ik wil leven gebruiken we geen fossiele brandstoffen meer. Dat doen we nu wel en daarom moeten we die gewoonte veranderen. Wat mij betreft door in Nederland, bij gebrek aan stuwmeren, zoveel mogelijk van de zon en de wind gebruik te maken, wellicht ook van de getijden, en we moeten om onze ecologische voetafdruk verkleinen; vooral ook veel minder energie per persoon gaan gebruiken; mijn reactie op een aangesneden onderwerp van Walter Rikhof over hoe goed het zou zijn de salderingsregeling af te bouwen.[i]

1 30 Martin Luther King wordt geëerd voor zijn geweldloze strijd voor gelijke burgerrechten. Heel vaak wordt vergeten (of verdoezelt) dat hij een overtuigd anti-kapitalist was, die opkwam voor gelijke sociale rechten van arme witte Amerikanen. De meeste politici, die hem op handen dragen, verafschuwen zijn gedachtengoed; door Katie Halper (al in 2019). https://www.commondreams.org/views/2019/01/21/11-most-anti-capitalist-quotes-martin-luther-king-jr

2 01 Dat de energieprijs, die we betalen, weinig te maken heeft met de productiekosten wisten we al, maar dat de hele energieketen vooral bestaat uit ‘in energieprijs handelende speculanten’ is toch even slikken. En beleggingsfondsen die hun beleggingen in hoge mate financieren met leningen, energiebedrijven die tot over hun oren in derivaten zitten, banken die hun reserves weggeven aan hun aandeelhouders terwijl ze hun buffers zouden moeten verhogen en over de effecten van dat alles op de pensioenfondsen, op de economie, op mensen; door Mirjam de Rijk. https://www.groene.nl/artikel/planeet-geld

2 02 Een groot deel van de miljardenwinsten van de fossiele mijnbouw gaat naar de aandeelhouders. Daarnaast koopt Shell bijvoorbeeld voor bijna € 4 miljard eigen aandelen op. Dat drijft de beurskoers op en is dus extra goed voor de zittende aandeelhouders. Activistische aandeelhouders maken gehakt van de manier waarop bijvoorbeeld Shell de investeringen in de energietransitie presenteert. Ze verhullen alleen maar dat ze zo lang mogelijk een fossiel energiebedrijf willen blijven; door NOS Nieuws. https://nos.nl/artikel/2462259-recordwinst-shell-oogst-niet-overal-applaus

2 06 Bij het streekvervoer in het hele land wordt de hele werkweek gestaakt. Er wordt actiegevoerd voor een hoger loon. Ook willen actievoerders dat er stappen worden gezet om de werkdruk te verlagen; door NOS Nieuws. Ik vraag me ernstig af waarom het eind van de staking al bekend is. https://nos.nl/artikel/2462766-vijfdaagse-staking-streekvervoer-begonnen-weinig-klachten-bij-rover

2 06 Samenwerking met marktpartijen zorgt voor financiële slagkracht en haalt (een deel van) het ontwikkelrisico weg bij gemeenten, maar plaatst gemeenten tegelijkertijd in een afhankelijke en soms kwetsbare positie in onderhandelingen met marktpartijen. Vooral in middelgrote gemeenten heeft een kleine groep bedrijven een te grote machtspositie op de bouwmarkt. In onder meer Diemen, Oegstgeest, Pijnacker-Nootdorp, Schagen en Wageningen had één partij de afgelopen jaren te veel macht. Het gaat veelal om grote vastgoedbedrijven, die veel invloed hebben op bouwprojecten; door NOS Nieuws. https://nos.nl/artikel/2462781-grote-bedrijven-vaak-te-machtig-bij-nieuwbouw

2 09 ClientEarth, een juristencollectief dat zich richt op milieubescherming, vindt dat er sprake is van mismanagement bij Shell. De groepering is daarom woensdag naar het Britse hooggerechtshof gestapt. Ze houdt de 11 leden van de raad van bestuur van Shell verantwoordelijk. Opvallend is dat de initiatiefnemers steun krijgen van pensioenfondsen en andere investeerders, zoals Danske Bank uit Denemarken, het Britse pensioenfonds London CIV en de Belgische investeerder Degroof Petercam; door Tom van Gurp. https://www.nu.nl/economie/6250532/shell-krijgt-nieuwe-klimaatzaak-aan-de-broek-in-engeland.html

2 09 Greenpeace begint een rechtszaak tegen de Europese Commissie om aardgas en kernenergie te ontdoen van hun ‘duurzame’ status. De milieuorganisatie noemt het “pure greenwashing” om deze energiebronnen aan te merken als duurzame investeringsopties. De zaak dient in april voor het Europees Hof van Justitie in Luxemburg; door de economieredactie van NU. https://www.nu.nl/economie/6250543/greenpeace-start-rechtszaak-vanwege-groene-status-gas-en-kernenergie.html

2 14 Het kapitalisme veroorzaakt overal onvermijdelijk crisissen. In haar pogingen om die dan op te lossen veroorzaken de hoger opgeleide burgers nog ernstiger crises. Zolang het privébezit van de productiemiddelen en de vrije markt bestaan zullen de theorieën van Karl Marx (1818-1883) en Friedrich Engels (1820-1895), zoals in hun ‘Communistisch Manifest’ (1848), actueel blijven; door het Masereelfonds Antwerpen. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/02/14/het-communistisch-manifest-175-jaar-jong/ en https://www.marxists.org/nederlands/marx-engels/1848/1848cm-masereelfonds.htm

2 24 Doordat de Amerikaanse dollar sinds 1971 (Richard Nixon) niet meer ingewisseld kan worden voor goud, maar alleen nog tegen Amerikaanse dollars werd de Amerikaanse dollar het ‘schuldpapier’, waarmee het enorme tekort op de Amerikaanse handelsbalans werd gefinancierd door buitenlandse kapitalisten. Die konden immers een gigantische meerwaarde realiseren (ten koste van hun arbeiders) en hun winsten vervolgens wegstoppen in de rentenierseconomie van Amerika. Het handelstekort van de VS werd op die manier een reusachtige ‘stofzuiger’, die de netto-export van Duitsland, Japan en later ook China naar Amerika zoog. Ook landen, die hun schulden niet meer kunnen betalen, krijgen via het Internationaal Monetair Fonds Amerikaanse dollars te leen en worden dus schuldplichtig aan de VS; door Ben Norton over een door Yanis Varoufakis gegeven lezing. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/02/24/het-neo-imperialistisch-dollarplan-van-de-vs-uitgelegd-door-yanis-varoufakis/

2 26 Vooral de vermogende particuliere belegger profiteert van de winsten van grote Nederlandse beursgenoteerde bedrijven, doordat een relatief klein aantal welgestelde particuliere beleggers in Nederland voor vele miljarden aan aandelen in AEX-bedrijven heeft, veel meer dan de grote pensioenfondsen; door Charlotte Klein en Eva Wiessing. https://nos.nl/artikel/2465304-groepje-particuliere-beleggers-profiteert-meest-van-winsten-grote-bedrijven

2 28 De grootste agro- en voedingsbedrijven ter wereld, zoals Cargill, Danone en Nestlé, hebben sinds 2020 dankzij de corona-pandemie en de oorlog in Oekraïne miljardenwinsten gemaakt. Slechts 4 bedrijven – Archer-Daniels Midland, Bunge, Cargill en Dreyfus – blijken meer dan 70% van de wereldwijde graanhandel te controleren. Greenpeace roept internationale, nationale en lokale beleidsmakers op om een einde te maken aan het monopolie van dit soort bedrijven, en om transparantie en strengere regelgeving voor de activiteiten van deze sector; door De Wereld Morgen. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/02/28/rapport-greenpeace-grootste-agro-en-voedingsbedrijven-maken-miljardenwinsten-dankzij-oorlog-en-pandemie/

3 01 Plastics vormen een te belangrijk onderdeel van het moderne leven, van bouwmaterialen tot voedselverpakkingen, terwijl de productie ervan een aanzienlijke uitstoot veroorzaakt, en afgedankt plastic vaak land en oceanen vervuilt. Toch zal de consumptie van plastic in de G20-landen tegen 2050 naar verwachting bijna verdubbelen, zolang er geen wereldwijde maatregelen worden genomen; door Inter Press Service. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/03/01/we-zijn-op-weg-naar-verdubbeling-wegwerpplastic-tegen-2050/

3 02 Waar stikstofvervuiling voor het grootste deel valt te herleiden tot de landbouw, geldt dat niet voor de uitstoot van broeikasgassen: de landbouw als geheel stoot jaarlijks 12% van de broeikasgassen uit. Wegverkeer, huishoudens en industrie zijn grotere bronnen. Sinds 1995 nam de totale landbouwproductie in Nederland met 20% toe. Opmerkelijk genoeg nam het belang van de landbouw voor de Nederlandse economie tegelijkertijd juist sterk af. De totale economische waarde van de landbouwsector daalde van 3% van het bruto nationaal product in 1995 naar 1% in 2020 door Rolf Schuttenhelm. https://www.nu.nl/klimaat/6253464/verduurzaming-van-landbouw-is-laatste-vijftien-jaar-gestagneerd.html

3 06 [GjH, Na al die jaren dat de VVD de grootste partij is:] Steeds meer Nederlandse huishoudens zijn financieel kwetsbaar of zelfs financieel ongezond. In 2022 ging het in totaal om 6:10 Nederlandse huishoudens. In 2021 was dat nog 1:2; door NOS Nieuws. https://nos.nl/artikel/2466415-zes-op-de-tien-huishoudens-komen-niet-of-moeilijk-rond

3 16 Inflatie wordt bestreden door de rente te verhogen, maar dat kan de financiële stabiliteit in gevaar brengen, en de economische groei mag [vgs. de huidige economische inzichten; GjH] niet door een te hoge rente gefrustreerd worden; door André Meinema. https://nos.nl/artikel/2467662-dilemma-voor-de-ecb-inflatie-bestrijden-of-banken-redden

3 22 Tijdens de ’Bretton Woods’-jaren 1944-1971 waren er geen grote financiële crises. Geldcreatie door banken en hun klanten, en dus schuldgroei, was goed gereguleerd. Er waren geen private internationale kapitaalstromen, en dus geen rusteloze mondiale vermogensmarkten. De les van de rampzalige jaren ’30 was geleerd. Ze werd vanaf de jaren ’70 weer vergeten. Daarna werden crises het nieuwe normaal: de mondiale aandelencrash van 1973, de Savings & Loans-crisis van 1986-1989, de Black Tuesday-aandelencrash in 1987, de vastgoedbubbel die in 1989-1994 leegliep, de Azië-crisis van 1996, de dotcom-bubbel, die in 2000 barstte, de eurocrisis van 2010-2015… Hogere prijzen van aandelen zorgen immers voor méér, en juist niet voor minder vraag naar aandelen. Zo wordt een spiraal omhoog ingezet, met ongereguleerde stijgende geldcreatie en oplopende schulden, en met stijgende rendementen op aandelen, huizen en obligaties. Kortom, de wereld van het afgelopen decennium; door Dirk Bezemer. …van 5 decennia, zou ik zeggen. https://www.groene.nl/artikel/normaal-2023-03-22

3 24 Nederlandse bedrijven hebben in 2022 samen € 327 miljard winst geboekt. Dat is het hoogste bedrag sinds het CBS eind vorige eeuw begon met meten. Het vorige record stond op € 288 miljard en werd in 2021 genoteerd. In deze metingen zijn de winsten van financiële bedrijven als banken en verzekeraars niet meegenomen; door Tom van Gurp. https://www.nu.nl/economie/6256662/bedrijven-boeken-327-miljard-euro-winst-en-breken-record-van-jaar-eerder.html

3 30 Dezelfde landen waar mensen op straat komen om te demonstreren tegen stijgende kosten, gebrekkige gezondheidszorg, langer werken… zullen in de toekomst beduidend meer uitgeven aan bewapening. Dat is geen toeval, want het accepteren van hogere wapenuitgaven betekent inleveren op sociale uitgaven en welzijn; door Marc Vandepitte. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/03/30/sociale-strijd-in-europa-wakkert-aan-kiezen-we-voor-bewapening-of-voor-sociaal-welzijn/

4 11 De huidige bankencrisis heeft dezelfde oorzaak als die van 2008. De banken worden gered, zonder voorwaarden, terwijl de gewone Amerikaan [en Zwitser; GjH] opnieuw de rekening betaalt. De mensen werden na 2008 wanhopig en stemden daarom op iemand als Trump; door Noam Chomsky in gesprek met David Barsamian, vertaald door Lode Vanoost. Ik zou als Amerikaan op Donald Trump gestemd hebben om niet op de neoliberaal kapitalistische Hillary Clinton te stemmen (en later zou ik spijt gehad hebben van die keus, terwijl Clinton geen optie voor mij bleef). https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/04/11/dolgedraaid-kapitalisme-en-de-bankencrisis/

4 14 Anders dan de mainstreammedia ons doen geloven brengen cryptomunten en speculatie (kopen met het doel later duurder te verkopen) immer crises in de bankenwereld, terwijl een bank slechts over 3% van het uitgeleende bedrag hoeft te beschikken. Grootste slachtoffer zijn telkens de gewone belastingbetaler en het hele Zuiden. De enige oplossing is socialisering van heel de bankensector. Banken moeten weer een dienstverlenend instituut worden, dat op basis van normen voor een gemeenschappelijke instelling beheerd wordt; Eric Toussaint in gesprek met Lode Vanoost. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/04/14/eric-toussaint-crisissen-zijn-het-metabolisme-van-het-systeem-maak-van-banken-openbare-diensten/

4 15 Voor wie wil begrijpen waarom bancaire winsten naar privépersonen gaan en bancaire verliezen worden afgewenteld op de samenleving; door Carlijn Kingma, Thomas Bollen en Martijn van der Linden. https://www.ftm.nl/artikelen/waterwerk-centrale-banken?utm_campaign=WaterwerkGrootsteGeldstromen&utm_medium=email&utm_source=nieuwsbrief&share=oyhYDBcM5CfyO27kh7LTTKjGSwk5rlLSIcjK2dMCXo8c7JI%2BXitaCrn1aIre

4 20 De boekhouders van de financiële markten, die in alle talen zwegen toen er miljarden uit de publieke middelen geput werden om banken, bedrijven en de kapitalistische economie te redden, zijn weer helemaal terug. En natuurlijk met de roep om te bezuinigingen. Het op handen zijnde failliet, dat er wel degelijk is, zou dat van de financiële wereld moeten zijn, die opnieuw onze samenleving op de rand van een enorme crisis brengt, met alweer rampzalige sociale en economische gevolgen. Deze rampspoed was voorspelbaar en voorzien, want ze is het logische gevolg van een beleid dat heeft toegestaan dat de kapitaalbezitters op grote schaal bleven speculeren; door Jean-Paul Gailly, vertaald door Hilde Baccarne. Hij noemt ook de maatregelen, die wèl genomen zouden moeten worden: belastingen zouden rijkdom rechtvaardig moeten herverdelen en speculeren moet volstrekt voor eigen risico zijn; ook wanneer dat fout gaat.

https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/04/20/niet-de-overheidsfinanciering-maar-ons-economisch-model-is-onhoudbaar/

4 20 Ruim een miljoen Nederlanders heeft gedurende het afgelopen kwartaal om hulp gevraagd vanwege hun financiële situatie. Een brede groep daarvan geeft aan dat ze door de onbetaalbare boodschappen niet altijd genoeg geld hebben om eten te kopen. Ook worden steeds meer maatschappelijke hulpvragen van mensen gesteld, die elders hulp krijgen of geven, zoals ouderen die het overzicht kwijt zijn en mensen die begeleid of beschermd wonen; door de economieredactie van NU. https://www.nu.nl/economie/6260262/ruim-miljoen-mensen-vroeg-in-eerste-kwartaal-hulp-vanwege-financiele-situatie.html

4 21 Het Belgische ‘Ahold Delhaize’, een fusie tussen de Delhaize Groep en Koninklijke Ahold NV, is een symbooldossier. Wat daar nu gebeurt, zal bepalend zijn voor andere bedrijven en sectoren. Wat daar uiteindelijk onder druk staat, is het voortbestaan van de wederzijdse dialoog tussen werkgever en werknemer. Voor zulke multinationals als Ahold Delhaize zijn het alleen de winstcijfers die tellen. Daarom zullen ze altijd strategieën hanteren tegen de belangen van de ‘kostenpost Personeel’ indruisen; door Maarten Luyten. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/04/21/symbooldossier-delhaize-sociale-strijd-wordt-juridische-strijd/

4 25 In plaats ervan dat de economie ingebed zit in onze sociale relaties, zijn onze sociale relaties ingebed in ons economisch systeem. “Gezonde concurrentie stimuleert de zoektocht naar efficiëntie, een breed productaanbod en constante innovatie in producten en businessmodellen. Een correct prijssignaal dat vrij kan schommelen, is daarvoor de eerste vereiste. (…) In een gezonde markt heeft de klant keuzevrijheid. (…) Deze vrije markt functioneert het best zonder interventies. De overheid moet bijkomende beleidsdoelstellingen vertalen in marktconforme instrumenten”, zet de Federatie van de Belgische Elektriciteits- en Gasbedrijven anno 2023 op haar website. Een economie gebaseerd op competitieve markten en concurrentie – dus marktwerking zonder staatsbemoeienissen, laat staan burgerinitiatieven – zou de meest efficiënte wijze van organisatie zijn. Overheidsingrijpen valt te vermijden, van zelforganisatie door burgers valt niet veel te verwachten. Indien deze markteconomie al niet als het normale wordt beschouwd, worden in ieder geval alternatieven – denk aan overheden of burgers die productie zelf in handen nemen – als verwerpelijk geduid. Dit is een denkwijze die ook ingebed zit in de huidige constructie van de EU, met haar focus op concurrentievermogen en economische groei, met slechts spaarzaam aandacht voor sociaal beleid; door Dirk Holemans. Het drijft – in mijn woorden – alle neoliberaal kapitalistische samenlevingen en heel de wereld waarin mensen kunnen leven naar een ongekende afgrond. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/04/25/kapitalisme-en-klimaat-onverzoenbaar-dit-systeem-bedreigt-onze-toekomst/

4 26 Vorige week bleek dat Nederland met € 53.000 per persoon naar de 4^de plaats gestegen is op de ranglijst van gemiddeld BBP-per-inwoner. Al decennia lang worden linkse partijen “met hun ‘maakbare samenleving’” bespot en gekarikaturiseeerd door rechtse partijen. De resultaten van het denken dat de samenleving niet-maakbaar is, leveren ons vandaag de dag een vastgelopen elektriciteitsnet op, overschrijding van de grens van anderhalve graad, er is een tekort aan kinderopvang, een tekort aan belangrijke metalen, overal een gebrek aan personeel, een tekort aan water en een woningtekort; door Mirjam de Rijk. https://www.groene.nl/artikel/maakbaar-2023-04-26

4 30 Politiek econoom Grieve Chelwa legt uit waarom landen in het Zuiden keer op keer voor hulp naar het Internationaal Monetair Fonds moeten gaan. Hij vertelt hoe het IMF in wezen een instrument is van het Amerikaanse imperialisme en hoe haar beleid is ontworpen om landen in de schulden te houden. Hij praat ook over de veranderende aard van schulden en de rol van private spelers zoals BlackRock. Chelwa legt ook enkele manieren uit waarop landen in Azië en Afrika uit deze situatie kunnen komen, en het soort internationale kaders en beleid dat zou moeten worden geconstrueerd; door People’s Dispatch.

https://popularresistance.org/the-imf-debt-trap-and-how-to-get-out-of-it/

5 01 “Ik heb het over de 1% van de Belgische bevolking, [37 miljardairs; GjH] die in totaal een vermogen van € 662 miljard bezit. 662 miljard! Nooit eerder was er in ons land zo’n concentratie van rijkdom. En elders in de wereld ook niet trouwens”, zei PVDA-voorzitter Raoul Hedebouw vandaag, “In ons land betaalt een miljardair vandaag 0% belasting op de meerwaarde die hij maakt op aandelen. Nul euro. Terwijl bij werkende mensen tot de helft van hun inkomen wordt belast. Ja, België is een belastinghel voor werknemers, maar een belastingparadijs voor de ultrarijken en multinationals (…) Ons voorstel voor een miljonairstaks ligt op tafel in het parlement. Wij willen een belasting invoeren van 1% op nettovermogens boven de 1 miljoen euro, 2% boven de 2 miljoen euro en 3% boven de 3 miljoen euro” door Raoul Hedebouw.

https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/05/01/1-mei-toespraak-pvda-voorzitter-raoul-hedebouw/

5 01 In essentie heeft de sociale strijd altijd gedraaid rond de verdeling van de rijkdom, of anders gezegd, rond de strijd over de meerwaarde of winst. De logica is: hoe lager de lonen en hoe slechter de werkomstandigheden (langer of harder werken voor hetzelfde loon) hoe hoger de meerwaarde of de winst. De laatste 40 jaar waren op dat vlak heel voordelig voor het kapitaal en nadelig voor de arbeid. In 1980 ontving de werkende bevolking 64% van de door hen geproduceerde rijkdom in België. In 2020 was dat gezakt tot 59%. Omgekeerd steeg het Belgische kapitaalaandeel van 35% naar 45%. Elke arbeider of bediende produceert meer rijkdom dan wat zij of hij aan loon ontvangt. Zonder die ‘meerwaarde’ of winst zou een werkgever geen personeel werven of in dienst houden. De winst belandt voor een groot gedeelte bij de werkgever en de aandeelhouders. De rest wordt geïnvesteerd of belegd in financiële activiteiten, hetgeen een eufemisme is voor pure speculatie; door Marc Vandepitte. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/05/01/1-mei-met-zijn-basisbanenplan-staat-conner-rousseau-volledig-aan-de-verkeerde-kant/

5 04 Een kwart van de economische groei van Nederland stroomde vorig jaar naar het buitenland. Dat kwam doordat bedrijven hun gestegen winsten deels uitkeerden aan het buitenland. Het ging onder meer om Shell, dat het hoofdkantoor naar het Verenigd Koninkrijk verhuisde. De winsten van Nederlandse dochterbedrijven vloeiden voor een groot deel daar naartoe. Verder leidde ook een akkoord over de sluiting van het Groningse gasveld ertoe dat de Nederlandse economische groei in het buitenland terechtkwam; door NOS Nieuws. Over de vraag of dat kwart anders in Nederland besteed zou zijn, rept het artikel niet. Volgens mij maakt het helemaal niet uit of financiële markten vanuit Nederland of vanuit ‘het buitenland’ benaderd worden. https://nos.nl/artikel/2473755-kwart-van-nederlandse-economische-groei-ging-vorig-jaar-naar-buitenland

5 07 Oliehandelaar Vitol [ooit van gehoord? GjH] is met een omzet van € 236 miljard (2021) het grootste bedrijf van Nederland; door Gidi Pols. https://nos.nl/artikel/2474154-russisch-zwitserse-miljardair-ontvangt-megadividend-uit-bedrijf-in-nederland

5 07 Samen met 3 andere bedrijven (Archer-Daniels-Midland Company, Bunge en Cargill – met z’n vieren bekend als ABCD) beheerst Louis Dreyfus zo’n 70 tot 90% van de wereldwijde graanhandel [Hoe verontrustend is dit? GjH]. Het is daarnaast een grote speler in het verhandelen van onder meer rijst, koffie, katoen en suiker. En ondanks – of misschien wel juist dankzij – alle problemen op de graanmarkt gaat het Louis Dreyfus voor de wind, blijkt uit de jaarverslagen, die het bedrijf inleverde bij de Nederlandse Kamer van Koophandel. Het bedrijf verkocht vorig jaar voor bijna $ 58 miljard (€ 52 miljard) aan grondstoffen, 10 miljard euro meer dan een jaar eerder. Louis Dreyfus Holding bv keerde afgelopen 4 jaar $ 1.098 miljard (€ 994 miljoen) aan dividend uit. Vrijwel alles daarvan kwam uit bij matriarch Margarita Louis-Dreyfus en haar directe familieleden, want via de Amsterdamse Akira bv [Amsterdamse, waarvan akte; GjH] bezit zij 96% van de aandelen van het handelshuis; door Gidi Pols. https://nos.nl/artikel/2474154-russisch-zwitserse-miljardair-ontvangt-megadividend-uit-bedrijf-in-nederland

5 16 De ontmanteling van de voormalige kerncentrale Dodewaard, die al sinds 1997 stil ligt, moet in 2045 beginnen. Het bedrijf achter die centrale draagt € 162 miljoen daaraan bij. De rest van de kosten, die geschat worden op € 243 tot 334 miljoen [en hoe reëel is die schatting? GjH], zullen door de belastingbetaler worden opgebracht; door NOS Nieuws. https://nos.nl/artikel/2475367-staat-draait-op-voor-kosten-ontmanteling-kerncentrale-dodewaard en

https://www.nu.nl/economie/6263889/overheid-draait-op-voor-ontmanteling-van-kerncentrale-in-dodewaard.html

5 17 Ik heb het boek “Voorbij de groei; het leven na het kapitalisme” (2021) uit. Het is geschreven door Tom Jackson en in 2022 vertaald door Frederique Hijink. Het fascineerde me, omdat ik al sinds de jaren ’70 iets tegen elk ‘kapitalisme’ koester (en daarentegen ‘een democratisch gecontroleerd socialisme’ omarm). Jackson’s verhaallijn is dat wij leven in de verhalen, die we onszelf vertellen. Dat herken ik. Lang hebben we geloofd in de verhalen dat alles wat we door ‘aanbod en vraag’ verhandelen leidt tot kwaliteitsverbetering, lage prijzen en tevredenheid. Èn dat de overheid geld verkwist. En dat we dit ook in de natuur kunnen zien, waaraan Charles Darwin met zijn survival of the fittist (1869) een hele evolutietheorie wijdt. Echter, binnen een kapitalistische economie, zo legt Jackson uit, die draait om ‘omzet en winst’, is kwaliteit van de leefomgeving, noch van producten, noch onze tevredenheid, zelfs onze volksgezondheid geen doel. ‘Ontevredenheid’ is zelfs een drijfveer om ‘omzet en winsten’ te genereren en zolang activiteiten ‘onder de streep’ winst genereren zijn ze geoorloofd. Worden ze belangrijk gevonden. Ook de analogie met de natuur deugt niet, want ook in de natuur draait veel om samenwerking en symbiose. Survival of the fittist (de overleving van de best aangepaste [soort; GjH]) gaat over samenwerking met en bescherming tegen andere individuen en soorten om in hun leefomgeving te komen tot voortplanting. Willen we ‘tevredenheid’, zo redeneert Jackson, dan zullen we ons moeten gaan voorstellen wat nodig is om die te bereiken en ons doof houden voor wat het grootbedrijf – gesteund door onze vooralsnog meest invloedrijke politici – ons louter en alleen vanwege haar brutale eigenbelang aanpraat.

5 22 Het is elke dag wel wat; vandaag is het Internationale Dag van de Biodiversiteit.

De Grolsch en het KF Heinfonds vinden het vieren van de vrijheid zo belangrijk dat ze te in Utrecht financieel te hulp zijn geschoten. De steun komt bovenop de eerdere extra bijdrage van de gemeente en de provincie Utrecht; door RTV Utrecht. Bovendien laat Grolsch zo’n kans op extra omzet natuurlijk niet graag liggen, denk ik. https://www.rtvutrecht.nl/nieuws/3546091/bevrijdingsfestival-utrecht-kan-toch-doorgaan-dankzij-bierbrouwer-en-kf-hein-fonds en https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/04/20/niet-de-overheidsfinanciering-maar-ons-economisch-model-is-onhoudbaar/

In het kapitalisme heeft een bos geen waarde tot het is gekapt. Als je dat eenmaal doorhebt, begrijp je wat aan de wortel ligt van onze ecologische crisis; op de Gütmensch-scheurkalender van vandaag.

Of, zoals Sante Brun het samenvatte: https://santebrun2.blogs.com/my_weblog/2023/03/een-vrolijke-toekomst-staat-voor-de-deur.html

5 25 De voorgestelde overeenkomst tussen de EU en Mercosur-landen wordt door verschillende boeren en maatschappelijke organisaties, parlementen en regeringen aan beide zijden van de Atlantische Oceaan bestempeld als een ramp voor het klimaat, de landbouw, de mensenrechten en de natuur. Uit analyses van verschillende organisaties blijkt dat lagere tarieven en minder controles op producten zoals Europese auto-onderdelen, pesticiden en Zuid-Amerikaans rundvlees het behalen van de doelstellingen van de Europese Green Deal zullen ondermijnen; door Greenpeace België. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/05/25/eu-mercosur-handelsakkoord-greenpeace-besproeit-gebouw-van-europese-raad-met-pesticiden/

5 27 Over hoe via belastingen geld van huishoudens overgeheveld wordt naar grootbedrijven: de zware industrie betaalt een veel lager belastingtarief dan huishoudens en kleine bedrijven. Wie minder dan 170.000 kuub gas per jaar gebruikt, betaalt 49 cent belasting per kuub. Boven de 10 miljoen kuub betalen bedrijven nog maar 4 cent: 1/12; door Jeroen Kraan met inzichtelijke grafieken. https://www.nu.nl/klimaat/6265313/huishoudens-en-kleine-bedrijven-draaien-op-voor-energieverbruik-industrie.html

2 27 De Europese Commissie draait om onduidelijke redenen een beslissing van haar eigen Medicijnagentschap terug, waardoor het monopolie op een multiple sclerose-medicijn hersteld wordt ten gunste van fabrikant Biogen. Daardoor mag de farmaceut op het hele continent nog zeker 2 jaar monopolieprijzen rekenen. Heel even kregen farmaceuten de kans om het dure medicijn tegen MS na te maken. Dat had spectaculaire prijsdalingen als gevolg; alleen in Nederland leidde dit al tot besparingen van bijna € 45 miljoen per jaar. Nu het Amerikaanse farmaconcern gewoon weer 2 jaar haar hoge prijs mag rekenen, vloeit al dat geld weer naar Biogen; door Lucien Hordijk. https://www.ftm.nl/artikelen/biogen-melkt-een-monopolie-op-een-oud-ms-medicijn-uit

5 30 Onder het regime van de Westerse gebonden oligarchie in de vorige eeuw werd het grootste deel van de Venezolaanse goudvoorraad opgeslagen in Londen. Toen huidige Venezolaanse president Nicolás Maduro en zijn progressieve regering het goud wensten aan te spreken voor sociale ontwikkelingsnoden, werd het geconfisqueerd door de Britse regering. Dat is een fundamentele aanval op de soevereiniteit van een staat. En het verbindt landen, die sancties van de VS en hun Westerse bondgenoten vrezen; de BRICS. Het herinnert allemaal aan de vroegere koloniale praktijken van het Westen en het benadrukt het huidige Westerse imperialistische. Drie jaartallen, die de drang naar de-dollarisering sterk hebben aangescherpt: 2012, toen de VS Iran loskoppelden van het Swift-systeem, dat wereldwijd alle internationale betalingen afhandelt onder controle van de Amerikanen. Rivalen vroegen zich meteen af of zij, na Iran, de volgende zouden worden. In 2014 straften de Westerse landen Rusland na inlijving van de Krim, wat Moskou ertoe aanzette om van economische autonomie zijn prioriteit te maken. En in 2017 ontketende Washington een handelsoorlog tegen Peking, die de hightechsector trof; door Miel Dullaert. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/05/30/brics-landen-willen-wereldhandel-de-dollariseren/

5 30 Alleenwonenden leven een financieel-kwetsbaarder leven dan samenwonenden. Ze hebben maar één inkomen, terwijl de vaste kosten voor een auto, energie, een huur- of koophuis en verzekeringen ongeveer hetzelfde zijn: het leven is voor alleenwonenden adembenemend duur. Je kunt minder opzijzetten van je loon, waardoor je minder reserve hebt. Wanneer je je werk kwijtraakt, is er niemand waarop je kunt terugvallen. Daar komt de hoge belastingdruk voor alleenstaanden zonder kinderen bij. De categorie ‘alleenwonende met één inkomen’, blijkt voor de belastingdienst niet te bestaan. Alleenwonenden hebben, als enigen, geen enkel belastingvoordeel. Alle forfaitaire belastingen zijn oneerlijk als dat forfait per huishouden geldt; door Karlien De Vrieze over “Solo” (2014, maar nog steeds actueel) geschreven door Nathalie Le Blanc. En dan hebben we het nog niet gehad over alle beslissingen die een alleenwonende elke dag alleen moet nemen, en de gevolgen daarvan. https://visie.net/artikel/de-maatschappij-richt-zich-niet-tot-alleenwonenden

6 02 De Amerikaanse overheid heeft gisteren weer eens de wettelijke bovengrens van de staatsschuld bereikt. Dat schuldenplafond is een politieke afspraak en kan door het Amerikaanse Congres worden verhoogd. Het bedraagt momenteel $ 31.400 miljard. En dat is nog niet genoeg. Door instemming van het Congres mag de schuldenlast nu tot 1.1.2025 boven het eerder vastgestelde plafond uitkomen. De bruto federale schuld van Amerika bedraagt nu 107% van het bbp; een record na de Tweede Wereldoorlog. De VS zal volgens de begroting van de regering-Biden verreweg de grootste tekorten ooit in vredestijd hebben; door Arjan Meesterburrie, NOS Nieuws en Michael Boskin. We hebben dus – volgens mij – de facto te maken met een failliet land (met atoomwapens over heel de wereld en een enorme legermacht). Ik zie dit als een groot gevaar voor heel de mensheid. https://www.businessinsider.nl/schuldenplafond-verenigde-staten-republikeinen-yellen-biden-mccarthy/, https://nos.nl/artikel/2477398-amerikaanse-senaat-ook-akkoord-met-verhogen-schuldenplafond en https://www.project-syndicate.org/commentary/biden-spending-plan-large-deficits-inflation-risk-by-michael-boskin-2021-06/dutch

6 02 Ongebruikte en onverkochte goederen worden binnen de Europese Unie vernietigd. Eerder dit jaar raakte bekend dat in 2022 naar schatting voor bijna € 22 miljard aan geretourneerde kleding en elektronica vernietigd is. Onethisch en zou niet mogen bestaan [als we duurzaam zouden willen leven; GjH], of het nu om elektronica, kleding of schoenen gaat. Een verbod op het vernietigen van spullen is in voorbereiding. Aangaande het teveel aan kleding en dus ook het teveel aan textielafval blijken Europese parlementsleden van over het hele politieke spectrum dat nu een halt toe te willen roepen. De textielindustrie moet nu van het Europarlement veranderen en ecologische en sociale rechten gaan borgen. Fast fashion heeft een aantrekkingskracht op ons en nieuwe kleding is de norm; oude kleding is een wegwerpproduct. De vandaag aangenomen EU-textielstrategie moet hier wat aan doen; door Sarah Vandoorne en Inter Press Service. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/06/02/gedaan-met-afdankertjes-verbranden-europees-parlement-keurt-textielstrategie-goed/

6 03 Het moet overal in ons land mogelijk blijven om gratis contant geld op te nemen. Banken moeten daartoe verplicht worden, waarbij de bijna halvering van het aantal geld-automaten sinds 2015 een halt wordt toegeroepen. De beschikbaarheid van contant geld gaat wettelijk geregeld worden, liefst nog dit jaar. “Contant geld is de enige vorm van publiek geld. Het is een publiek anker in het betalingsverkeer en draagt bij aan het vertrouwen in het bredere financiële systeem”, aldus minister van Financiën Sigrid Kaag. Daarnaast zijn een backup voor digitale transacties en een zwart geldciruit (iets anders dan crimineel circuit) wenselijk en mensen met een beperking, (nog) niet ingeburgerde mensen en ouderen kunnen of willen, soms ook om principiële redenen, met cash betalen; door NOS Nieuws en René de Monchy in gesprek met Mieke van der Weij en Pieter van der Wielen. https://nos.nl/artikel/2477204-kaag-wil-contant-geld-wettelijk-regelen en https://www.nporadio1.nl/fragmenten/nieuwsweekend/bdd6e665-eb55-4c5b-a43c-e5365cb05c6e/2023-06-03-is-er-toekomst-voor-cash

6 04 Het is niet moreel dat 3 mensen aan de top meer rijkdom bezitten dan 165 miljoen Amerikanen aan de onderste helft van de Amerikaanse samenleving. Maar president Joe Biden ondertekende zaterdag een overeenkomst, die rijke belastingfraudeurs zou beschermen tegen strengere handhaving van de belastingdienst en tegelijkertijd bezuinigingen doorvoerde op belangrijke armoede-bestrijdingsprogramma’s. Tegelijkertijd waren senator Bernie Sanders en andere progressieve bondgenoten druk bezig met het aan de kaak stellen van het immorele economische systeem in de VS, waarin een handjevol megabiljonairs rijker zijn dan tientallen miljoenen hardwerkende, maar laagbetaalde arbeiders en hun gezinnen. De bijzondere belangen van ‘het grote geld’ “willen ons verdelen”, zei Sanders tijdens een bijeenkomst in South Carolina over leefbare lonen, “en wij zijn vastbesloten om werkende mensen bij elkaar te brengen”; door Jon Queally. https://www.commondreams.org/news/immoral-inequality-bernie-sanders

6 06 Op 30 mei heeft de Eerste Kamer de ‘Wet toekomst pensioenen’ aangenomen, laat mijn ABP weten, en dat deze wet ervoor zorgt “dat de regels voor pensioen beter passen bij deze tijd”. Maar dan weet ik nog niets. Wanneer past iets beter bij deze tijd? Het schijnt er iets mee te maken te hebben dat ‘we steeds ouder worden en vaker wisselen van baan’. Maar, zo vraag ik mij af, worden 65-jarigen ook ouder dan vroeger? En hoe zit dat voor 67-jarigen? Volgens mij wordt de hoogte van de gemiddelde leeftijd voornamelijk veroorzaakt door het voorkomen van sterfte van mensen onder die leeftijd, met name baby’s en kinderen. En kun je vaker van baan wisselen dan ik gedurende mijn arbeidzame leven, met zegge en schrijven één vaste baan? Maar, zo gaat ABP verder, pensioenfondsen kunnen nu de pensioenen niet altijd verhogen, ook al gaat het goed met de economie. Dan lees ik ‘of verlagen als het slecht gaat met de economie’. Hoeze ‘de economie’? Het gaat toch om het rendement op louter en alleen haar beleggingen? Verderop in het schrijven staat dat ‘we mee- en tegenvallers samen blijven delen. Zo zou pensioen voor iedereen betaalbaar en eerlijk blijven. Het gaat er dus om meer geld met geld maken, met de kans of verlies van de inzet. Ze zullen er goed hun best op gedaan hebben, de jongens en meisjes van het ABP, maar ze zijn vergeten iets over duurzaamheid & volksgezondheid en beleggen in hun epistel op te nemen; hier wordt ik niets wijzer van.

6 06 (5 13) De laatste 10 jaar is de ‘degrowth-filosofie’ geconcretiseerd in tal van concrete verandervoorstellen: 1) Minder spullen en betere spullen in een kringloopeconomie 2) Herverdeling van werk binnen een deeleconomie 3) Vermogensbelasting 4) Herlokalisering van productie en consumptie 5) democratisering van de economie 6) Universele basisdiensten en 7) nieuwe indicatoren, die meten hoe goed het gaat met het aantal gezonde jaren, met de natuur, met de onderwijskwaliteit, …; door Dirk Holemans. https://oikos.be/degrowth-is-de-enige-manier-om-de-planeet-te-redden/

6 15 Verzet tegen de roofzuchtige Westerse alleenheerschappij is de materiële basis van de BRICS (Brazilië, Rusland, India, China en Zuid-Afrika); economische en politieke gelijk-soortigheid is uitdrukkelijk geen doelstelling. De BRICS is een betrekkelijk nieuwe organisatie van landen gebaseerd op de beginselen van consensus, gelijkheid, niet-inmenging, strikte naleving van het Handvest van de Verenigde Naties en al zijn beginselen, en wederzijds respect. Er zijn bijna 20 lidmaatschapsaanvragen binnengekomen van landen als Algerije, Bangladesh, Egypte, Indonesië, Iran, Saoedi-Arabië en de Verenigde Arabische Emiraten. De BRICS-bank werd al in 2014 opgericht om ontwikkelingshulp te financieren als een toekomstig alternatief voor het IMF en de Wereldbank met hun voorwaarden voor economische en politieke inmenging. Tenslotte hebben de BRICS zich voorgenomen een gemeenschappelijke munt voor de lidstaten in te voeren en een ontwikkelingsbank voor hun internationale handel te creëren. Een dergelijke munt zou een belangrijke stap zijn in de richting van de-dollarisering, waar veel landen om vragen; door Saïd Bouamama, vertaald door Frans De Maegd. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/06/15/kantelende-wereldverhoudingen-15e-brics-top-wordt-superbelangrijk/

6 22 In de naderende ‘hervorming’ van het pensioenstelsel begin 2024 zijn afspraken gemaakt om werknemers en zelfstandigen zonder pensioenregeling te stimuleren om toch pensioen op te gaan bouwen. Zo kan die ‘witte vlek’ van pensioenlozen verkleind worden. Maar er is ook nog een ‘grijze vlek’; werknemers die magere pensioenen opbouwen. Het gaat om pensioenregelingen van een miljoen Nederlanders die lopen bij verzekeraars en premie-pensioeninstellingen. Hierbij wordt eigenlijk net als in het nieuwe pensioenstelsel via persoonlijke potjes geld belegd. De inleg staat vast en de opbrengst is afhankelijk van beleggingsprestaties. Bij pensioenfondsen in het oude stelsel stond juist de belofte van een bepaalde uitkering vast; door Thijs Rösken. https://www.nu.nl/economie/6269002/teleurstelling-dreigt-voor-een-miljoen-mensen-met-mager-pensioen

7 10 Ongelijkheid is geen noodlot maar een doelbewust in stand gehouden ‘machinerie’, die wanverhoudingen nodig heeft om te overleven; door Lode Vanoost in gesprek met Paul Goossens, schrijver van “De Ongelijkheidsmachine – Een verborgen Europese geschiedenis” (2013) uitgegeven door EPO in Antwerpen. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/07/10/de-ongelijkheidsmachine-van-paul-goossens-is-een-negatie-van-de-democratie/

7 11 Het is schrijnend om te zien hoe een clubje superrijken steeds rijker wordt, terwijl de mensen die die rijkdom creëren financieel met moeite de maand doorkomen. In een brief aan de eerste minister van België vraagt Oxfam daarom zo snel mogelijk werk te maken van een progressieve vermogensbelasting op vermogens van meer dan € 1 miljoen. Deze belasting, aan een progressief tarief van 1 tot 4%, treft slechts een klein en rijk deel van de bevolking en zou in België naast sociale rechtvaardigheid meer dan € 20 miljard per jaar opleveren; door Guido Deckers. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/07/11/zonder-vermogensbelasting-geen-fiscale-rechtvaardigheid/

7 17 Hedendaagse mainstream-economen discussiëren over 3 types inflatie: vraaggestuurde inflatie (teveel geld jagend op te weinig goederen), kostengestuurde inflatie (door stijgende grondstofprijzen en lonen) en ingebouwde inflatie (vanwege te verwachten kostenstijgingen). ‘Binnenlandse winsten’ blijken daarentegen in 2022 voor 45% van de gemiddelde verandering in verbruiksdeflatoren (inflatie) verantwoordelijk geweest te zijn, terwijl stijgende importprijzen slechts voor 40% aan inflatie bijdroegen. Enkele van de belangrijkste factoren, die bijdroegen tot de stijging van de importprijzen, zijn de onder-brekingen van de aanvoerketen door de Covid-19-pandemie, de oorlog in Oekraïne en Westerse sancties tegen Rusland. De problemen met de aanvoerketen na de pandemie waren medio 2022 grotendeels verholpen en sommige grondstofprijzen zijn daarna gedaald, maar bedrijven hebben de prijzen desondanks verder laten stijgen. Veel economen en leidinggevenden van Westerse Centrale banken hebben die stijging van bedrijfswinsten over het hoofd gezien en schoven de schuld van de inflatie geheel onterecht en met alle nare gevolgen vandien in de schoenen van de loonmassa van werknemers; door Ben Norton, vertaald door Bart Dewil. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/07/17/imf-bedrijfswinsten-waren-grootste-aanjager-inflatie-in-europa/

Klimaat

1 06 De opwarming van het zeewater bedreigt het vermogen van de oceaan om koolstofdioxide uit de lucht te halen, waardoor de klimaatcrisis verder zal versnellen; door Inter Press Service.  https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/01/06/oceaancirculatie-dreigt-compleet-stil-te-vallen-door-klimaatcrisis/

1 09 Hoewel de kolencentrales in Duitsland ‘pas’ per 2030 dicht moeten, mag de sloop van Lützerath om bruinkool te winnen nu toch doorgaan; door de nieuwsredactie van NU. Bruinkool is de grootste vervuiler onder de brandstoffen. https://www.nu.nl/buitenland/6246284/het-einde-van-bruinkooldorp-lutzerath-dichtbij-na-uitspraak-van-rechter.html

1 09 Wanneer het herstel van de ozonlaag in het huidige tempo doorgaat, is het de verwachting dat de beschermende laag rond de aarde in 2040 terug is op de waarden van 1980, met uitzondering van Antarctica en het Noordpoolgebied. De ozonlaag boven het Noordpoolgebied zal dan in 2045 hersteld zijn. Boven Antarctica – waar de laag zo dun is dat er een gat in zit – is de verwachting dat de laag in 2066 hersteld zal zijn; door NOS Nieuws. https://nos.nl/artikel/2459273-ozonlaag-naar-verwachting-binnen-enkele-decennia-hersteld-vn-roemt-aanpak

1 10 De zomer van 2022 was de warmste zomer ooit gemeten in Europa. Gekeken naar het hele jaar, was het in Europa het op 2020 na warmste jaar. In Nederland waren twee andere niet nader genoemde jaren gemiddeld warmer dan vorig jaar. Voor veel andere landen in West-Europa was het vorig jaar wel het warmste jaar ooit gemeten. Niet alleen in Europa was het record-warm: ook in grote delen van het Midden-Oosten, Centraal-Azië en China, Zuid-Korea, Nieuw-Zeeland en Afrika was dat het geval; door Heleen Ekker. https://nos.nl/collectie/13871/artikel/2459350-zomer-2022-was-europa-s-warmste-zomer-ooit-gemeten

1 11 De vliegtaks is per 1 januari verhoogd naar € 26 en bovendien gaan vliegtuig-maatschappijen betalen voor hun CO₂-uitstoot op Europese vluchten; door NOS Nieuws. Dat de vliegtaks berekent wordt per vlucht en niet per kilometer of mijl maakt lange(re) vluchten relatief goedkoper en waarom niet betalen voor CO₂-uitstoot op niet-Europese vluchten? https://nos.nl/artikel/2459489-vliegbelasting-omhoog-maar-gaan-we-ook-echt-minder-vliegen

1 12 De toenemende impact van hitte en droogte samen zal in de toekomst meer dan 90% van de wereldbevolking treffen, waarschuwt de Universiteit van Oxford. Daardoor dreigt de ongelijkheid nog verder toe te nemen en zal de natuur moeilijker CO₂ uit de atmosfeer opnemen; door Inter Press Service. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/01/12/90-procent-van-de-mensheid-krijgt-te-maken-met-droogte-en-hitte/

1 24 Bedrijven gaan niet beslissen om over te schakelen op schone technologieën als dat de productiviteit van hun werknemers niet verhoogt. Meer energie gebruiken in de productie over de hele planeet betekent de opwekking van schone energie democratiseren voor elke inwoner van de aarde. Dit is de reden waarom, ondanks politieke retoriek en mooie woorden, de accumulatie van CO₂ in de atmosfeer niet alleen toeneemt, maar de laatste jaren ook versnelt. Dat zal ons binnen enkele jaren dichter bij een point of no return brengen en dus bij het begin van het uitsterven van de mensheid; door Gustavo Petro Urrego, de president van Colombia, en vertaald door de vertaaldesk van De Wereld Morgen. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/01/24/we-moeten-het-kapitalisme-begraven-of-het-zal-ons-begraven/

1 31 Dit jaar investeert Stedin € 825 miljoen in het verstevigen van de energie-infrastructuur in de provincies Utrecht, Zuid-Holland en Zeeland. In 2022 was dat € 719 miljoen. Dat is nodig vanwege alle plannen voor windmolens en zonnevelden; door RTV Utrecht. https://www.rtvutrecht.nl/nieuws/3534302/stedin-bouwt-flink-aan-het-stroomnet-om-de-groei-bij-te-benen

1 31 Kunstmatige intelligentie levert nieuw bewijs dat onze planeet meer dan 1,5ºC zal opwarmen in de komende 15 jaar. Zelfs indien we veel minder gaan uitstoten, is het “zeer waarschijnlijk” dat de drempel van 2ºC teperatuurstijging overschreden wordt; door Inter Press Service. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/01/31/artificiele-intelligentie-voorspelt-2-graden-opwarming-zelfs-met-lage-uitstoot/

2 16 Wat opvalt is het schandalig misbruik van het argument ‘klimaat’ door de voorstanders van nieuwe atoomcentrales; rechtse krachten, die al meer dan 40 jaar hun voeten vegen aan de waarschuwingen over de dreigende klimaatontaarding, werpen zich nu op als klimaatkampioenen om de bouw van nieuwe atoomreactoren er door te krijgen. Er heerst een ontstellend gebrek aan kennis over de huidige technische mogelijkheden van een nucleair vrije en klimaatvriendelijke energietransitie; door Wiebe Eekman.  https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/02/16/schandelijk-misbruik-van-het-klimaat-voor-de-bouw-van-nieuwe-kerncentrales/

3 14 Voor Nederland was 2022 een extreem klimaatjaar met een dubbel record: nooit eerder werden zoveel zonuren genoteerd en het was het droogste jaar ooit gemeten. Het noordelijk halfrond warmt da ook sneller op dan het zuidelijk. In 2020 bereikte het noordelijk halfrond de grens van 1,5°C al. Als de opwarming in hetzelfde tempo doorzet, zal dit wereldgemiddeld rond het jaar 2033 een feit zijn; door de nieuwsredactie van NU. https://www.nu.nl/klimaat/6255198/2022-was-droogste-jaar-ooit-in-nederland-dat-al-23-graden-is-opgewarmd.html

3 26 Samen zijn de Nederlandse olieraffinaderijen goed voor 6% van alle CO₂, die in Nederland wordt uitgestoten. Industriële giganten als BP, Shell en chemiebedrijf Dow blijken een veel negatievere klimaatimpact te hebben dan hun concurrenten. Deze bedrijven produceren minder efficiënt, waardoor ze jaarlijks vele honderdduizenden extra tonnen CO₂ uitstoten. Dit soort cijfers werd tot nu toe alleen per sector gepubliceerd, maar onderzoek via de Wet open overheid geeft inzicht in individuele fabrieken, die onder het toezicht van de NEa vallen. Die geven voor het eerst dit inkijkje in klimaatimpact van onze industriereuzen; door Jeroen Kraan. https://www.nu.nl/klimaat/6256552/shell-bp-en-dow-hebben-een-veel-grotere-impact-op-het-klimaat-dan-concurrenten.html

4 01 Shell weet al sinds de jaren ’70 dat de verbranding van fossiele brandstoffen kan leiden tot zorgwekkende klimaatverandering (niet zoals eerder verondersteld sinds 1986). Echter, het bedrijf gebruikt deze informatie niet om te verduurzamen, maar richt zich juist op steenkool. In reactie op de oliecrisis richtte het bedrijf in 1974 Shell Coal International op; door Birte Schohaus en Merel de Buck. https://www.ftm.nl/artikelen/shell-klimaat-steenkool?

4 18 Op 9 september 2022 hebben de Greenpeace-kantoren in België, Duitsland, Frankrijk, Italië, Luxemburg, Spanje, het kantoor Centraal- en Oost-Europa en de Greenpeace European Unit de Europese Commissie gevraagd haar beslissing te herzien om atoomenergie en fossiel gas in de taxonomie op te nemen. De Europese Commissie heeft dit verzoek op 8 februari 2023 verworpen. Nu hebben de 8 Greenpeace-kantoren een beroep ingediend tegen de lijst van duurzame investeringen (de EU-taxonomie), die de Europese Commissie in 2022heeft beslist. Daarnaast betwisten de organisaties BUND (Friends of the Earth Duitsland), ClientEarth, Transport and Environment en het WWF European Policy Office de opname van fossiel gas in de taxonomie door de Europese Commissie. De Oostenrijkse regering heeft eveneens een vraag ingediend bij het gerecht om deze daad van greenwashing door de Europese Commissie te annuleren; door De Wereld Morgen. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/04/18/greenpeace-stop-greenwashing-gas-en-kernenergie-door-europese-commissie/

5 06 Klimaatcorrespondent Jelmer Mommer, van De Correspondent, zegt over de spanning tussen klimaatbeleid en onze liberale vrijheid precies wat ik versta onder ‘een democratisch socialisme’, maar hij gebruikt het woord ‘socialisme’ niet: wij kiezen onze volksvertegenwoordigers die alle beleid vorm geven, willen we onze invloed op de opwarming van de aarde beperken dan kunnen deze volksvertegenwoordigers komen tot de benodigde beperkingen, die we ons via de regering zelf opleggen; door Jelmer Mommer, geïntervieuw door Mieke van der Weij en Pieter van der Wielen. https://www.nporadio1.nl/fragmenten/nieuwsweekend/4107f6b4-5905-4ac4-9ca2-9d283edfb3cc/2023-05-06-waarom-klimaatbeleid-onze-vrijheid-niet-hoeft-te-bedreigen

5 25 De 10 grootste uitstoters in het Europese emissiehandelssysteem zijn allemaal kolencentrales. Alle installaties in de ‘Top 10’ bevinden zich in Duitsland of Polen, behalve één: op de tiende plaats staat de Bulgaarse centrale Maritsa East 2. In 9 van deze 10 gevallen gaat het om bruinkoolcentrales. Deze centrales zijn samen verantwoordelijk voor zowat een kwart van de totale uitstoot van de energiesector in de EU, en voor 13% van alle emissies die onder het ETS-systeem vallen. En Nederland besliste vorig jaar om meer kolen te gaan verbranden (om de verminderde aanvoer van Russisch gas op te vangen); door Inter Press Service. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/05/25/de-tien-grootste-uitstoters-in-eu-allemaal-kolencentrales/

5 27 Als (klimaat-)wetenschapper ben je gedrild om onafhankelijk te zijn, om je niet te mengen in discussies en alleen maar te rapporteren: dit zie ik, dit meet ik, dit zijn de consequenties van ‘beleid A’ en dat van ‘beleid B’. Maar op een gegeven moment zie je: wat ik heb gerapporteerd – bijvoorbeeld voor het IPCC – daar is te weinig mee gedaan. Dan denk je: ja, ik kan doorgaan als wetenschapper en objectief blijven en gewoon alleen maar informatie geven, maar op een gegeven moment weet je: ik hèb die informatie geleverd, en de mensen van Extinction Rebellion, die hebben gewoon gelijk; door NOS Nieuws over klimaateconoom Reyer Gerlagh. https://nos.nl/artikel/2476719-wetenschapper-doet-mee-met-klimaatblokkade-ze-hebben-gewoon-gelijk Zo sloot Gerlagh zich vandaag aan bij Extinction Rebellion. Hij loopt rond met precies het dillema, waarmee ik ook rondloop. Democratische principes huldigend zou ik kiezen voor een dialectisch proces in onze samenleving, maar wanneer onze overheid teveel de belangen van enkelen behartigt en het algemeen belang verwaarloost voel ik de aandrang om onze samenleving dan maar ten behoeve van het algemeen belang te ontwrichten: laten we een Europese Revolutie ontketenen naar het voorbeeld van de Franse Franse in 1789-1799. Gerlagh houdt het nog netjes door zich aan te sluiten bij een demonstratie waarbij alleen maar de door de gemeente Den Haag gestelde grenzen met voeten getreden worden.

5 31 Het welzijn van mensen en de stabiliteit van de aardsystemen biodiversiteit, klimaat, luchtkwaliteit, meststoffen & water zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Een van de voornaamste redenen om binnen de gestelde planetaire grenzen te blijven is het risico op kantelpunten; plotselinge en vaak onomkeerbare processen die zichzelf bovendien versterken, zoals het smelten van Groenlandse ijs. Op veel plekken op de aarde worden de gevolgen van de grensoverschrijdingen nu al gevoeld. Dat is bijvoorbeeld goed te zien aan extreem weer en biodiversiteitsverlies. Met uitzondering van ‘luchtkwaliteit’ worden momenteel alle grenzen wereldwijd overschreden. We gebruiken de aarde op een manier die niet vol te houden is. Daarmee nemen we enorme risico’s met de toekomst van de beschaving en alles wat op aarde leeft; door Marijn Duintjer Tebbens. Niets nieuws lijkt mij. Deze antropocentrische benadering voegt ook niets toe. https://nos.nl/nieuwsuur/artikel/2477243-nieuw-onderzoek-aarde-is-ernstig-ziek-maar-niet-ongeneeslijk

6 05 Welvarende landen zijn al 3 jaar te laat met het nakomen van hun belofte om jaarlijks $ 100 miljard in te zetten voor arme landen om daar de gevolgen van de klimaat-verandering aan te pakken. Bovendien gebruiken de donorlanden boekhoudkundige trucs om de geleverde steun op te blazen. Volgens cijfers van OESO, de ‘club van rijke landen’, hebben de ondertekenaars van de belofte in 2020 zo’n $ 83,3 miljard uitgegeven aan klimaatsteun voor lage- en middeninkomenslanden. Echter, slechts $ 24,5 miljard van dat bedrag kan daadwerkelijk als klimaatsteun worden gezien. En dan wordt het geld, dat kwetsbare landen wèl krijgen, in plaats van giften vaak verstrekt in de vorm van leningen die [onder voorwaarden; GjH] terugbetaald moeten worden. Tenslotte blijkt dat tot een derde van de officiële klimaatsteun geen nieuw geld is, maar financiering uit het budget voor ontwikkelings-samenwerking [geld dat geldt als een soort genoegdoening van eerdere kolonisatie; of dat rechtvaardig is, mag iedereen voor zichzelf uitmaken; GjH], maar het idee ontstaat dat rijke landen armere landen met minachting behandelen; door Inter Press Service. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/06/05/rijke-landen-komen-beloftes-rond-klimaatfinanciering-niet-na/

6 09 Met een jaarlijkse uitstoot van 54 miljard ton CO₂ is de menselijke uitstoot van broeikasgassen ongekend hoog. De mensheid heeft ervoor gezorgd dat de temperaturen sinds het einde van de negentiende eeuw al met 1,14ºC zijn gestegen en dat die opwarming nog steeds met ongekende snelheid toeneemt: meer dan 0,2ºC per decennium. De hoogst gemeten temperaturen op land stijgen zelfs 2x zo snel. En het zijn juist die temperaturen, die het meest relevant zijn voor de recordhitte die mensen voelen, en die bosbranden veroorzaken. Dit alles betekent dat het resterende ‘koolstofbudget’ nu nog zo’n 250 miljard ton bedraagt. In het huidige tempo is dat in minder dan 6 jaar op; door Piers Forster. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/06/09/co2-uitstoot-is-hoger-dan-ooit-en-de-aarde-warmt-tegen-recordtempo-op/

6 10 Met hogere temperaturen neemt de verdamping toe, en daarmee ook het risico op droogte. Ingewikkelder is regenval. Hoeveel regen er valt en waar die regen valt, hangt af van de ligging van hogedrukgebieden (met droog en zonnig weer) en lagedrukgebieden (met buien). Droogte en wateroverlast ontstaan door de periode waarin zulke weersystemen op één plek blijven. Bij een sterke straalstroom, een normaal krachtige, heen en weer slingerende westenwind op zo’n 10 km hoogte, wisselen droge en natte periodes elkaar snel af. Bij een zwakke straalstroom kunnen ‘blokkades’ ontstaan (hogedrukgebieden die op één plek blijven). Dit is waarmee we momenteel in Canada en Groot-Brittanië mee te maken hebben: hoge drukgebieden blijven daar op hun plek en de straalstroom is geblokkeerd. In bepaalde regio’s regent het onophoudelijk en andere regio’s kampen met droogte; door Rolf Schuttenhelm. https://www.nu.nl/klimaat/6267301/droge-zomers-komen-dertig-jaar-eerder-dan-verwacht-wat-is-er-aan-de-hand.html

6 14 Nooit eerder was het water in de Noord-Atlantische Oceaan zo warm als nu. Oude records zijn verpulverd. Normaal worden records met hooguit 1/10 graad gebroken, maar de volledige Noord-Atlantische Oceaan is nu gemiddeld 0,5°C warmer dan het voorheen warmste jaar. Het onderliggende verhaal is dat het oppervlaktewater in de Atlantische Oceaan al tientallen jaren steeds warmer wordt. De oorzaak daarvan is de oplopende concentratie broeikasgassen in de lucht; door Rolf Schuttenhelm. https://www.nu.nl/klimaat/6267840/atlantische-oceaan-was-nog-nooit-zo-warm-experts-op-zoek-naar-oorzaken.html

6 20 Europa is de snelst opwarmende regio op aarde. Het warmt er 2x sneller op dan het globaal gemiddelde, de zomer van 2022 was daar de warmste ooit gemeten en de extreme temperaturen hebben er meer dan 16.000 dodelijke slachtoffers geëist. Over heel Europa viel er in 2022 minder neerslag dan normaal. Ook warmen de Europese wateren snel op. Het oppervlaktewater van zowel de Baltische, Middellandse en Zwarte Zee warmt 3x sneller op dan het globaal gemiddelde. Men spreekt van ‘hittegolven onder water’, die ertoe leiden dat bepaalde mariene diersoorten wegtrekken of uitsterven. Onze huidige kennis van het klimaatsysteem en de ontwikkeling daarvan leert ons dat dit soort gebeurtenissen deel uitmaken van een patroon waardoor hittestress extremer en intenser zal worden in heel Europa; door Inter Press Service. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/06/20/europa-is-snelst-opwarmende-regio-ter-wereld/

6 22 Verschillende luchtvaartmaatschappijen doen het voorkomen dat hun passagiers de CO₂-uitstoot van hun vlucht kunnen “compenseren” of “neutraliseren”. Andere doen alsof het mogelijk is om met hen “duurzaam” of “groen” te vliegen, terwijl de luchtvaartsector geen technologische oplossingen heeft om de uitstoot van broeikasgassen te voorkomen. Soms vragen ze een extra bijdrage voor duurzame vliegtuigbrandstoffen, maar die zijn nog lang niet klaar voor gebruik op grote schaal; door Inter Press Service. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/06/22/groen-vliegen-bestaat-niet-klacht-tegen-17-vliegmaatschappijen-voor-greenwashing/

7 03 Sinds begin maart blijken de oceanen, en met name de Atlantische Oceaan, totaal onverwacht zeer sterk aan de oppervlakte opgewarmen. Ten westen van Ierland is het water aan de oppervlakte 4 tot 5°C warmer dan ooit gemeten, terwijl normaliter 90% van de extra warmte door de toename van broeikasgassen in zee verdwijnt. Het weer in Nederland en [veel; GjH] andere West-Europese landen wordt sterk bepaald door ‘de Warme Golfstroom’ in die oceaan; door Heleen Ekker. https://nos.nl/artikel/2481180-sterke-opwarming-atlantische-oceaan-werpt-licht-op-tekortkomingen-meetsysteem

7 05 Afgelopen maandag was het met een gemiddelde temperatuur op de aarde van 17,01°C wereldwijd de warmste dag, die ooit is gemeten (sinds 1979). Het vorige record stamde uit augustus 2016 en was 16,92°C; door NOS Nieuws. https://nos.nl/artikel/2481509-amerikaanse-deskundigen-afgelopen-maandag-was-warmste-dag-ooit-gemeten

7 18 Sinds de eerste klimaattop van 1995 in Berlijn zijn we wereldwijd 60% meer CO₂ gaan uitstoten. De resultaten zijn elke dag voelbaar. Er is geen tijd meer voor de omweg van de nieuwe gascentrales [en atoomcentrales; GjH]. We blijven groeien en de groene energie vangt alleen het ‘meer aan energie dat we verbruiken’ op. Dus blijft fossiele brandstof nodig om de motor van de eeuwige groei en de niet te stillen honger naar meer winst-optimalisatie te blijven voeden. Met de logica van economische groei koersen we recht op de apocalyps af. “System Change Not climate change”, de slogan van de klimaatspijbelaars: schakel alle niet urgente industriële activiteiten af; door Lieven De Cauter. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/07/18/code-rood-voor-gascentrales/

Media en Social media

1 10 Soms denk ik dat we in plaats van op sociale media te polariseren, beter gewoon bij elkaar zouden kunnen gaan zitten om te praten en om elkaars standpunten echt te leren kennen; door een jonge Cubaanse lerares en Marc Vandepitt. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/01/10/sociale-media-zetten-de-discussie-op-scherp-in-cuba/

1 18 De klap die acteur Will Smith tijdens de Oscar-nominaties gaf aan presentator Chris Rock, leidde in 2022 tot 217.529 artikelen in de media. Dat is 100x meer dan de voedselcrisis in Malawi – waar meer dan een kwart van de bevolking onvoldoende te eten had. De lancering van de nieuwste iPhone kreeg 50x meer aandacht dan de humanitaire crisis in Angola (en naast de rampen in deze twee landen, die in Burundi, de Centraal-Afrikaanse Republiek, Kameroen, Mali, Niger, Tsjaad, Zambia en Zimbabwe); door Inter Press Service. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/01/18/de-tien-grootste-rampen-van-2022-die-het-nieuws-niet-haalden/

1 26 In het praatprogramma ‘Op1’ op de Nedelandse publieke omroep NPO gebruikte presentatrice Natasja Gibbs onlangs het woord ‘apartheidsregime’ bij een vraag over Israëls beleid ten aanzien van Palestijnen. De NPO-ombudsman kreeg daarop talloze klachten binnen. Deze klagende kijkers vonden dat Gibbs dit niet als een feit had mogen brengen. Het wordt dus hoog tijd voor de rapporten van mensenrechtenorganisaties als de VN en van mensenrechtenorganisaties als Amnesty International, Human Rights Watch en B’Tselem; door Helenka Spanjer. “Het geweld laait op” of “Nadat het Israëlische leger huizen met de grond gelijk gemaakt had reageerden Palestijnen met het gooien van stenen”? Welk nieuws informeert en welk nieuws verdoezelt de feiten? Het woordgebruik doet ertoe. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/01/26/gebruik-woord-apartheidsregime-in-talkshow-op1-wijst-op-verschuiving-in-nederlandse-berichtgeving-over-palestina/

1 27 De massamedia putten zich andermaal uit in omfloerst taalgebruik om de zoveelste slachtpartij van een bezetter goed te praten. Ze blijven gelegitimeerd Palestijns volksverzet framen als ‘het conflict’ en ‘het geweld’. Verder nog: Israël ‘verdedigt zich’, ‘reageert’ en staat tegenover ‘schutters’ en ‘raketten’ alsof het om gelijkwaardige tegenstanders zou gaan; door Lode Vanoost. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/01/27/__trashed/

1 30 Geopolitical Economy Report is een tamelijk nieuw initiatief van enkele Amerikaanse journalisten met een kritische kijk op het buitenlands beleid van hun eigen land; door De Wereld Morgen. https://geopoliticaleconomy.com/

1 31 Posts op Twitter, die verwijzen naar kwade bedoelingen of geheimhouding, worden veel vaker gedeeld dan posts, die verwijzen naar bronnen of proberen de geloofwaardigheid van een theorie op een andere manier te onderbouwen; door Inter Press Service. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/01/31/geheimdoenerij-en-kwade-bedoelingen-geven-samenzweringstheorieen-vleugels/

2 28 Zondag 26 februari vielen zo’n 400 joodse kolonisten verschillende Palestijnse steden en dorpen ten zuiden van Nablus aan; op de Westelijke Jordaanoever. Zij zijn inwoners van joodse nederzettingen op de bezette Westelijke Jordaanoever, die door de internationale gemeenschap als illegaal wordt beschouwd. De razzia’s duurden 17 uur. De aanvallers hadden het gemunt op auto’s, bomen, huizen en winkels. Ze lieten een spoor van vernieling achter. In totaal werden 30 huizen en een honderdtal auto’s in brand gestoken. Palestijnen werden bekogeld met stenen en aangevallen met metalen staven. Daarbij raakten 400 Palestijnen gewond en één werd gedood. Geen nieuws voor ons; door Marc Vandepitte. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/02/28/ongeziene-pogrom-van-joodse-kolonisten-zaait-vernieling-en-terreur/

3 17 De volgzaamheid van de media wordt met de dag pijnlijker; zwijgzaam over de VS, die openlijk vrije verkiezingen in Somalië en Pakistan verhindert, weigert het Strafhof bewijzen te geven van Russische oorlogsmisdaden omdat ze dan impliciet dit Strafhof erkennen. Australische media lijken nog erger dan de onze, maar er is ook goed nieuws: de sociale welvaartsstaat bestaat in de VS. Helaas niet voor huishoudens, maar wel voor banken; door De Wereld Morgen. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/03/17/sociale-zekerheid-voor-banken-vrije-verkiezingen-in-somalie-en-pakistan-vrije-media-australie-geen-strafhof/

3 18 Waarover worden wij geïnformeerd en waarover laten wij ons informeren door er zelf naar te zoeken. Op basis van de driemaandelijkse reviews van het Amerikaans Congres was 75% van de aanslagen in Irak direct gericht tegen de bezettingsmacht, nog eens 17% tegen de Irakese regeringstroepen. De overige 8% van de aanslagen was gericht tegen niet nader genoemde burgerdoelen. Het zijn deze laatste 8% incidenten waarover de grote media hier steeds weer hebben bericht; door Dirk Adriaensens, met veel, veel meer onthutsende informatie over de oorlog in Irak, die onderbouwt dat de VS een oorlogseconomie heeft. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/03/18/19-maart-2003-20-jaar-geleden-begon-de-illegale-invasie-van-irak/

3 24 Een artikel over de maatschappelijke en sociale gevolgen van de invasie en de bezetting van Irak door Groot-Brittannië en de VS; gevolgen die tot op de dag van vandaag doorwerken. Cijfermateriaal dat een gruwelijke misdaad tegen de mensheid blootlegt, waarover de media zwijgen; door Dirk Adriaensens. https://www.dewereldmorgen.be/community/irak-de-gevolgen-van-oorlog-en-bezetting-tot-vandaag-2/ En nu we het toch over de rol van de ‘media’ hebben, vergelijk dit artikel dan eens met dit van NOS Nieuws over precies hetzelfde onderwerp: https://nos.nl/artikel/2468211-inval-in-irak-20-jaar-geleden-van-belofte-bush-is-weinig-terechtgekomen en https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/03/24/hier-vind-je-ons-volledig-dossier-over-20-jaar-oorlog-tegen-irak/

3 30 Terwijl mensenrechtenorganisaties, de Raad van Europa en de VN er schande over spreken, laten de Europese media de Franse politierepressie passeren als een nieuwtje. De boventoon van ‘het debat’ wordt gevoerd door journalisten, personen en politici, die ermee instemmen dat misdaden alleen hoeven te worden aangeklaagd als zijnde ‘misdaden’ wanneer ze door vijanden-tegenstrevers-opponenten worden begaan; door Lode Vanoost. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/03/30/frankrijk-anno-2023-niets-te-melden-beeldmateriaal-genoeg-beste-media/

4 06 Dat onze gangbare media geen openheid geven over hoe bijvoorbeeld de NAVO, Westerse landen en de VS oorlogsmisdrijven plegen, is hen aan te rekenen. Te meer omdat zij suggereren objectief te zijn. Alleen mogelijke versies over bijvoorbeeld de sabotage aan de Nordstream-olieleidingen, die de VS goed uitkomen, publiceren zij en andere versies doen ze af als ‘onwaarschijnlijk’. Het is hen zwaar aan te rekenen; door Lode Vanoost. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/04/06/nord-stream-versie-drie-kritische-journalistiek-wijkt-voor-oorlogskoorts/

4 13 Andrei P. Tsygankov, schrijver van “The Dark Double” (2019), toont in dat boek vanuit een zeer strakke chronologische studie aan dat de russofobie vanuit de media is begonnen. Dat gebeurde al in een vroege fase, nog vòòr de invasie van de Krim door het Russisch leger. Er is toen een bepaalde ideologie ontstaan, die men ‘Journalisme met een grote J’ kunt noemen. Daarvoor had je communisme, gaullisme, katholicisme, en nu dus Journalisme. Het is een ideologie. Dit is zeer ernstig, want een vrije pers is essentieel voor het bestaan van de democratie. Essentieel voor elke democratie is een scheiding van vrije verkiezingen voor alle ingezetenen, algemeen stemrecht èn een vrije pers waarvan moet kunnen worden verondersteld dat ze pluralistisch is. De uitholling en verdwijning van de ideologieën heeft een beroep van journalist gecreëerd, dat onafhankelijk van ideologieën is en dat uiteindelijk zijn eigen ideologische Journalisme is gaan spuien. Het is een ideologie van de vrijheid, die op een volkomen abstracte manier wordt gedefinieerd, zonder enige reflectie over de maatschappij eromheen; door Emmanuel Todd in gesprek met Olivier Berruyer. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/04/13/de-oorlog-in-oekraine-het-failliet-van-de-media-en-het-nihilisme-in-het-westen/

4 19 Het bezoek van Luiz Inacio Lula da Silva aan Xi Jinping was voor de meeste media geen nieuws. Voor mij daarentegen wel.  Het ging namelijk over de-dollarisering en de BRICS-bank als alternatief voor de Amerikaanse dollar. Het ging over het gevaar van harde (militaire) tegenacties van de VS, omdat de-dolarisering het failliet van de VS zou kunnen inluiden. Hoe zullen het IMF en de Wereldbank zich moeten aanpassen? En het ging over het stilzwijgen van de mainsteammedia over deze kwesties; door Lode Vanoost, die Brian Mier interviewt. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/04/19/president-lulas-bezoek-aan-china-is-zonder-meer-historisch/

5 02 Alexei Navalny is niet uit de krant weg te slaan. Zijn lijdensweg in de isoleercel, zijn ziekte, de pesterijen die hij ondergaat. Toch steekt deze media-aandacht schril af tegen het lot van iemand die eveneens op de dag van de persvrijheid alle aandacht van de pers en media zou verdienen: Julian Assange. Die zit ook in een isoleercel, is ook erg ziek, en hem hangt een uitlevering aan de VS boven het hoofd, waar hij geen kans maakt op een eerlijk proces en 174 jaar gevangenisstraf wacht. Maar Assange komt niet in de krant. Zelfs niet toen hij vorig najaar door 40 europarlementsleden was genomineerd voor de Sacharovprijs, nota bene in het leven geroepen als hart onder de riem voor dissidenten en klokkenluiders. Hoe komt dat? Hij is zeker een martelaar voor de persvrijheid. Maar zijn misdaden – het helpen vrijgeven van geheime documenten, zoals het onthullen van de martelingen in Abu Graibgevangenis in Bagdad, en andere oorlogsmisdaden in Irak, de illegale oorlog die door George Bush en Tony Blair ontketend werd door een web van leugens. Het punt is dat deze presidenten van Amerika en Groot-Brittannië bondgenoten zijn. Nieuws moet momenteel het vijanddenken tegen China en Rusland versterken en dat doet Assange niet. Dat hij nu wordt vervolgd op basis van de Espionage Act uit 1917, een wetgeving tegen spionage voor de Eerste Wereldoorlog, maar die nu van onder het stof gehaald werd om klokkenluiders en journalisten overal ter wereld het zwijgen op te leggen door ze te vervolgen is voor onze media niet interessant; door Lode Vanoost. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/05/02/waarom-komt-op-de-internationale-dag-van-de-persvrijheid-julian-assange-niet-in-de-krant-dit-is-schuldig-verzuim/

5 10 Allemaal luisteren naar de NAVO, zo zou ik het volgende bericht samenvatten: Indien een gebruiker van Facebook een link post naar het verslag van Hersch (zie onder ‘Militarisme’ 2 09), duikt direct een bericht op dat zegt: “Alvorens u deze informatie deelt, wilt u misschien weten dat er bijkomende informatie te vinden is op Faktisk. Pagina’s en websites die herhaaldelijk vals nieuws publiceren of delen zullen hun algemene distributie herleid zien en ook op andere manieren ingeperkt worden”. De pagina ‘Faktisk’, waarnaar Facebook verwijst, is een fact-checking website van Noorwegen, die gefinancierd wordt door en deels eigendom is van de regering van een lid van de NAVO. Faktisk zelf laat weten dat een van zijn eigenaars en belangrijkste financiers de Norwegian Broadcasting Corporation is, een staatsmedium. Concreet betekent dit dat Facebook een verslag censureert dat opgesteld is door de meest beroemde onderzoeksjournalist van de wereld en in de plaats daarvan een website promoot die deels gefinancierd wordt en eigendom is van een lidstaat van NAVO, die geleid wordt door een vroegere Noorse militaire officier die deelnam aan operaties van NAVO. Facebook is overigens niet de enige Amerikaanse gigant van de sociale media die dissidente stemmen over de oorlog in Oekraine heeft gecensureerd: YouTube, eigendom van Google, blokkeerde de kanalen van de Russische Staatsomroep RT overal ter wereld. En net als Facebook heeft Google voor de waarde van miljoenen dollars contracten met onder meer van de CIA, de FBI, het Pentagon en de regering van de VS. Ook de Europese Unie verbood RT en Sputnik, een andere Russische staatsomroep; door Seymour Hersh, vertaald door Roos De Witte. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/05/10/het-verslag-van-de-journalist-seymour-hersh-door-facebook-gecensureerd-over-de-aanslag-op-de-nord-stream-pipeline/

7 19 Twee media-verslagen over dezelfde top-ontmoeting: https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/07/19/latijns-amerika-heeft-europa-een-lesje-geleerd-in-bescheidenheid/ en https://nos.nl/artikel/2483311-oekraine-domineert-top-van-eu-en-latijns-amerika Zie voor de inhoud 7 19 onder ‘Wereldverhalen’.

Mensenrechten

1 17 Tot nu werd in artikel 1 van de Nederlandse grondwet discriminatie wegens godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras, geslacht of op welke grond dan ook expliciet verboden. Voortaan geldt dat ook voor discriminatie op grond van handicap of seksuele gerichtheid; door NOS Nieuws. https://nos.nl/artikel/2460196-verbod-op-discriminatie-om-handicap-of-seksualiteit-toegevoegd-aan-grondwet

2 27 Op 27 februari 1973 begon de bezetting van de lokatie Wounded Knee op het reservaat van Pine Ridge in de staat South Dakota door leden van de American Indian Movement, een beweging voor burgerrechten van de inheemse Amerikaanse volkeren. Een zeer symbolische locatie, want op 29 december 1890 werden op deze plaats 300 weerloze mannen, vrouwen en kinderen afgeslacht door het leger van de VS; door Lode Vanoost. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/02/27/27-februari-1973-50-jaar-geleden-begon-de-bezetting-van-wounded-knee/

3 21 Pushbacks maken sinds enkele jaren systematisch deel uit van het grensbeleid in zo goed als alle landen aan de Europese buitengrenzen. In 2022 werden er meer dan 225.533 illegale pushbacks geregistreerd; gemiddeld 617 per dag; door Inter Press Service. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/03/22/11-11-11-dagelijks-meer-dan-617-illegale-pushbacks-aan-europese-buitengrenzen/

3 24 Paul Rusesabagina, die tijdens de volkerenmoord in Rwanda in 1994 als hotelmanager meer dan 1.200 levens redde, is na ruim tweeënhalf jaar gevangenisstraf vrijgelaten. Hij werd in 2021 schuldig bevonden aan terrorisme, maar zijn arrestatie en veroordeling zijn internationaal breed veroordeeld. Volgens critici van de Rwandese regering is hij zelfs ontvoerd. Naast de ‘Hotel Rwanda-protagonist’ worden 19 anderen ook vrijgelaten. Deze helden zouden voor vergelijkbare misdrijven zijn veroordeeld; door NOS Nieuws. https://nos.nl/artikel/2468735-hotel-rwanda-held-paul-rusesabagina-komt-op-vrije-voeten

4 11 De Mensenrechtenraad van de VN heeft met een overweldigende meerderheid (33 tegen 13 landen) het instellen van economische sancties veroordeeld. De enige landen, die hun steun uitspraken voor unilaterale dwangmaatregelen waren de EU-lidstaten, Georgië, Oekraïne, het VK en de VS. Met een kaart van landen die door de VS worden gesanctioneerd; door Ben Norton. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/04/11/economische-sancties-het-westen-versus-de-rest/

5 05 De Australische premier Anthony Albanese heeft, terwijl hij in het Verenigd Koninkrijk is voor de kroning van koning Charles III, zijn frustratie geuit over de aanhoudende achtervolging van Julian Assange door de Verenigde Staten en het gebrek aan diplomatie voor een oplossing van de kwestie. Albanese zei dat hij zich zorgen maakt over de geestelijke gezondheid van Assange, omdat de Australische staatsburger al 4 jaar in een zwaarbeveiligde gevangenis in het Verenigd Koninkrijk wordt vastgehouden. “Ik zeg gewoon dat genoeg genoeg is”, zei Albanese vrijdag tegen de Australische openbare omroep ABC; door Sudesh Baniya. Toch jammer dat Albanese geen lans gebroken heeft voor de onrechtvaardigheid van deze zaak; een kwestie die de persvrijheid en vrijheid van meningsuiting van elke burger waar ook ter wereld aangaat. https://www.euronews.com/2023/05/05/enough-is-enough-australian-pm-urges-us-to-drop-julian-assange-pursuit

5 11 Komende 14 mei wordt Israël 75 jaar. 15 mei herdenken de Palestijnen 75 jaar Nakba. Afgelopen zomer (2022) beslisten de Europese ministers van Buitenlandse Zaken om de diplomatieke relaties met Israël aan te halen. Die stonden op een laag pitje na onenigheid over de differentiatiepolitiek, die de EU zou hanteren over producten uit de Joodse nederzettingen. Deze producten vallen volgens de EU niet onder het Associatieakkoord, omdat ze afkomstig zijn uit nederzettingen op bezet Palestijns gebied, en dus illegaal volgens het internationaal recht. Geen respect voor mensenrechten, maar de Europese energiebehoeften als gevolg van de Russische oorlog in Oekraïne doet de banden met Israël nu aanhalen. Israël heeft er grote reserves van in zijn territoriale wateren. Tijdens haar bezoek aan Israël in juni 2022 orakelde de voorzitter van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen, dat “de EU Israëlisch gas nodig heeft”. Voor het transport van dat gas is een 1.900 km lange ‘EastMed’-pijpleiding in de maak. Vanaf de jaren 2025-2027 moet die het gas via Cyprus en Griekenland naar Italië brengen; door Ludo De Brabander. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/05/11/75-jaar-nakba-en-straffeloze-israelische-mensenrechtenschendingen/

5 11 Tekeningen van Guantánamo Bay gemaakt door ‘Forever Prisoner’ Abu Zubaydah onthullen details van Amerikaanse martelingen in die gevangenis, waar niet-veroordeelden hun tijd slijten. De co-auteur van een ‘explosief’ nieuw rapport met het tekenwerk van deze gevangene zei dat dit een ultiem argument is voor het falen van de VS met haar martel-methodes; door Brett Wilkins. https://www.commondreams.org/news/abu-zubaydah-drawings

6 16 Doden door verdrinking zijn een politieke keuze. Het ontbreekt immers aan veilige routes voor deze migranten om naar Europa te komen. Europese en ook de Belgische [en Nederlandse; GjH] hervestigingsprogramma’s zijn zo klein dat ze geen realistische optie bieden. Mensen hebben geen alternatief. Helaas zal de Europese migratiedeal deal geen oplossing bieden voor de onmenselijke omstandigheden waarin heel wat mensen vertoeven en zal die niet leiden tot betere, veiliger leefomstandigheden. Een menselijk migratie-beleid vertrekt vanuit enkele principes. Eerst en vooral moet gekeken worden hoe de oorzaken van migratie kunnen worden aangepakt en voor hen die hun land ontvluchten zou werk gemaakt moeten worden van legale, veilige migratieroutes; door 11.11.11 en door Kilian Vandenhirtz en Laura Schuyesmans. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/06/16/verdrinkingen-zijn-een-politieke-keuze/ en https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/06/16/er-valt-niets-te-juichen-met-de-europese-migratiedeal/

6 26 Nederland is op de internationale ranglijst voor de naleving van kinderrechten van de 4^de plaats gedaald naar de 20^ste door slechte scores op de gebieden ‘gezondheid’ en ‘klimaat voor de rechten van het kind’. Kinderen, die in de problemen zitten, moeten heel lang wachten tot ze geholpen worden en wanneer kinderen beschermd moeten worden is er vaak te weinig of geen hulp. Bovendien maakt het vanwege de decentralisatie van de jeugdzorg uit waar dat kind woont. Naast de jeugdzorg schort het aan kinderrechten in Nederland ook in twee andere groepen kwetsbare kinderen: zo groeien steeds meer kinderen op in armoede en leven veel kinderen in asielzoekerscentra met te weinig bescherming, onderwijs en zorg. Internationaal voert Zweden de ranglijst aan, gevolgd door Finland, IJsland, Luxemburg, Griekenland en Duitsland. In die landen is meer geld voor kinderen beschikbaar, worden er veel meer plannen voor lange termijn gemaakt en is de zorg voor veel kwetsbare kinderen beter georganiseerd; door NOS Nieuws. https://nos.nl/artikel/2480325-nederland-daalt-op-kinderrechten-ranglijst-om-je-te-schamen

6 28 De aanname van VVD-minister Dilan Yeşilgöz-Zegerius dat mensen, die zichtbaar religieus zijn, hun functie niet onpartijdig kunnen uitoefenen is stigmatiserend en bovendien niet effectief. Neutraliteit heeft niets te maken met kledingvoorschriften (hoofddoek en – voor de vorm – keppel en kruis); door NOS Nieuws. https://nos.nl/artikel/2480649-verbod-op-hoofddoek-agenten-valt-niet-bij-iedereen-in-goede-aarde-onbegrijpelijk

7 19 “Het beleid van de EU en haar lidstaten valt samen te vatten in drie woorden: laat ze sterven.”, aldus de Europese mediadirecteur van Human Rights Watch. Met de verdragen tussen de EU en Libië, Marokko, Tunesië en Turkije besteedt Europa dit vuile werk uit; door Seppe De Meulder, die weet dat de Italiaanse eerste minister Giorgia Meloni – met Mark Rutte, Ursula von der Leyen en Kaies Saied op de foto ter bezegeling van het Tunesië-verdrag – het gezicht is van de extreemrechtse partij Fratelli d’Italia, die haar wortels heeft in onverbloemd fascisme. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/07/19/waarom-elke-democraat-zich-moet-verzetten-tegen-de-eu-migratiedeal-met-tunesie/

Militairisme, antimilitarisme & de NAVO

1 04 Alleen de VS, 5000 kilometers van de frontlijn in Oekraïne verwijderd, telt haar zegeningen zolang de oorlog in Oekraïne voort woedt: een bonanza voor de wapenindustrie en de gasleveranciers, een Atlantisch bondgenootschap dat uit den doden is opgestaan, een hondstrouw Europa waar de meest Atlantisch gezinde en agressief russofobe landen als Polen en de Baltische staten aan gewicht gewonnen hebben; door Johan Depoortere. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/01/04/oekraine-geef-vrede-een-kans/

1 11 1.275 Amerikaanse tanks van het type M1 Abrams en daarnaast andere gepantserde gevechtsvoertuigen en containers voor Polen en Litouwen? Aan me hoela. Op z’n minst om Rusland mee te dreigen en op zijn slechts om Rusland ermee aan te vallen. In elk geval, terwijl vlakbij Polen en Litouwen een oorlog woedt, louter en alleen onder VS-commando. https://nos.nl/artikel/2458803-honderden-amerikaanse-tanks-via-vlissingen-naar-polen-en-litouwen en https://www.nu.nl/297661/video/amerikaans-leger-laadt-1275-tanks-uit-in-haven-van-vlissingen.html

1 16 De Derde Wereldoorlog tegen Rusland en China is al begonnen. De VS verliezen hun greep op de wereld, maar verstevigen tegelijkertijd hun greep op Europa en Japan. Europa dreigt een ‘imperialistisch protectoraat’ onder controle van de VS te worden. Deze oorlog is niet zozeer militair, maar vooral economisch. Niet Rusland maar juist Europa zal er de nare gevolgen van dragen; door Ben Norton over het boek “The Third World War Has Started” (2022) van Emmanuel Todd. https://popularresistance.org/world-war-3-has-already-started-between-us-and-russia-china-argues-french-scholar/

1 17 Een terugblik op die andere invasie, die op 17 januari 1991 begon en ‘amper’ 39 dagen duurde (en waarvan we haast niets hoorden over alle onrecht; nou ja, er zit nog iemand op uitlevering aan de VS te wachten omdat hij daarvan iets aan de grote klok hing); door Dirk Adriaensens. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/01/17/17-januari-1991-start-van-een-vorige-invasie-tegen-een-onschuldige-bevolking/

1 18 De Europese Unie is in essentie een vredesproject dat tot 1989 die belofte nakwam. Maar geconfronteerd met de uitdaging om in het post-communistische tijdperk de verdeeldheid van de Koude Oorlog op te heffen en grondslagen te leggen voor een verenigd continent heeft de EU spectaculair gefaald. In plaats van een visie voor het hele continent uit te dragen is ze verworden tot niet meer dan de civiele tak van het Atlantisch bondgenootschap; door Johan Depoortere over het boek, “Frontline Ukraine, Crisis in The Borderlands” (2014 !) geschreven door Richard Sakwa. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/01/18/drie-opties-voor-oekraine-diplomatie-eeuwige-oorlog-of-nucleair-armageddon/

1 20 In het weinig waarschijnlijke geval dat de motivatie van de Oekraïense soldaten samen met westerse wapenleveringen het verschil zal blijven maken, heeft Rusland nog altijd atoomwapens achter de hand. Het zou dom en vooral gevaarlijk zijn om deze nucleaire dreigementen af te doen als bluf of chantage. Hoe langer deze oorlog duurt, hoe meer we ons moeten afvragen of de nadelen ervan niet te zwaar beginnen door te wegen; door Marc Vandepitte, die Tom Sauer citeert. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/01/20/tom-sauer-de-kans-is-reeel-dat-rusland-niet-het-onderspit-zal-delven/

1 25 De Amerikaanse regering stuurt 31 M1 Abrams-tanks naar Oekraïne. Dat heeft president Biden op de Amerikaanse televisie bekendgemaakt ; door NOS Nieuws. Dat schreef ik hier al op 1 11. https://nos.nl/artikel/2461203-amerikaanse-regering-stuurt-31-tanks-naar-oekraine

1 27 Stijgende wapenleveringen aan Oekraïne passen in een militaire logica die geen uitzicht biedt op een duurzame vrede. Hoe langer die logica overheerst en de diplomatie aan de zijlijn blijft staan, hoe groter de kans dat de oorlog escaleert en de sociaal-economische gevolgen wereldwijd mensen de armoede in drijft; door Ludo De Brabander, waaraan ik graag toevoeg dat er eveneens sprake is van een economische logica, te weten dat hoe langer (deze) oorlog duurt hoe meer mensenleed dat veroorzaakt èn hoe zwakker Rusland gemaakt wordt opdat het zich à la Boris Jeltsin weer openstelt voor Amerikaanse investeerders. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/01/27/opbod-rond-wapenleveringen-biedt-geen-uitzicht-op-duurzame-vrede/

1 27 Tien Amerikanen, die iets weten kunnen, over de ontwikkelingen in Oost Europa; door De Wereld Morgen. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/01/27/10-amerikaanse-pro-russische-poetin-lovers-krijgen-het-woord/

2 01 Rondom China, meer bepaald in de Indo-Pacific, breidt de VS haar vloot uit. Pacten zoals AUKUS, het militaire verdrag tussen de VS, Groot-Brittannië en Australië verhogen eveneens de kans op militaire conflicten in die regio. Net als de Britse militaire samenwerking met Japan, een land dat net als Duitsland onder druk van de VS en de NAVO haar militaire uitgaven verdubbelt; door Marc Vandepitte die Dirk Nimmegeers interviewde. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/02/01/oorlogskoorts-na-oekraine-taiwan/

2 02 Alles opgeteld was het eind 2021 geen irreële gedachte in Moskou dat Oekraïne de facto NAVO-lid was geworden en mogelijk op het punt stond een groot tegenoffensief in de Donbas te lanceren. De opbouw van de Russische troepenmacht, die uiteindelijk op 24 februari 2022 Oekraïne binnenviel, begon in november 2021. Vanzelfsprekend is die Russische invasie in strijd met het internationaal recht en het VN-Handvest, en een zwaar misdrijf tegen de mensheid. Niettemin plaatst de betrokkenheid van de NAVO deze inval in een heel ander daglicht dan we meestal horen; door Paul Aarts en Henk Overbeek. https://www.nrc.nl/nieuws/2023/02/02/alleen-een-akkoord-tussen-rusland-en-de-navo-kan-voor-duurzame-vrede-zorgen-a4156054

2 07 Wanneer een medium als De Volkskrant op 21 januari jl. de conclusie afdrukt ‘geen alternatief voor nieuwe wapens’ geeft dat goed aan waarin de media tekortschieten: de mensen afdoende informeren en met de informatie, die wèl gegeven wordt, een heilloze weg suggereren. Vier overwegingen om direct over te gaan tot onderhandelingen in de Oekraïense oorlog; door Giep Hagoort. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/02/07/luister-naar-internationale-signalen-om-oorlog-in-oekraine-te-beeindigen/

2 09 Het opblazen van de Nord Stream pijpleidingen was een geheime operatie onder rechtstreeks bevel van president Biden; door Seymour Hersh en Lode Vanoost. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/02/09/seymour-hersh-hoe-de-vs-de-nord-stream-pijplijnen-uitschakelden/

2 09 Op 5 maart 2022 reisde de voormalige Israëlische premier Naftali Bennett naar Rusland om te bemiddelen tussen president Vladimir Poetin en de Oekraïense president Volodymyr Zelensky. Bennett zei dat beide partijen tijdens zijn bemiddelingspoging grote toegevingen hadden gedaan. Aan Russische zijde hadden ze de ‘denazificatie’ als vereiste voor een staakt-het-vuren laten vallen. Bennett definieert ‘denazificatie’ als het verwijderen van Zelensky. Tijdens zijn ontmoeting met Poetin in Moskou zei Bennett dat de Russische leider garandeerde dat hij niet zou proberen Zelensky te vermoorden. De andere toegeving, die de Russen hadden gedaan, is dat ze niet zouden streven naar ontwapening van Oekraïne. Voor de Oekraïense kant zag Zelensky af van het streven naar NAVO-lidmaatschap, wat volgens Bennett [en volgens mij; GjH] “de reden” was voor de invasie door Rusland; door Dave DeCamp en vertaald door de vertaaldesk van De Wereld Morgen. Zie ook 6 22 onder ‘Europa’. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/02/09/oorlog-in-oekraine-voormalig-israelische-premier-zegt-dat-de-vs-vredesovereenkomst-blokkeerde/

2 12 Amerikaanse staatsburgers die in Rusland wonen of reizen moeten onmiddellijk vertrekken. Ook worden Amerikaanse burgers opgeroepen niet naar Rusland af te reizen; door de Amerikaanse ambassade in Moskou. Ik interpreteer dit als een mogelijke nucleaire aanval op Rusland, die aanstaande zou kunnen zijn, maar ik had het mis. https://ru.usembassy.gov/travel-advisory-russia-do-not-travel-february-12-2023/

2 13 Heel wat elementen wijzen er op dat de oorlog in Oekraïne de voorbode is van een nieuwe, veel grotere oorlog op het Europese continent. Europa reikt namelijk veel verder dan tot waar de ogen van ‘Brussel’ reiken. In het hoofdkwartier van de Europese Commissie of van de NAVO overheerst de vredeslogica van het Verdrag van Versailles van 1919, niet die van het Congres van Wenen van 1815, die honderd jaar vrede bewerkstelligde. De ‘vrede’, die vandaag wordt voorgesteld gaat uit van de totale nederlaag van Rusland. En na dat Verdrag van Versailles probeerde Hitler Duitsland uit de houtgreep van Europa te bevrijden door een vreselijke oorlog te beginnen. De grootste illusie, die de informatieoorlog de afgelopen jaren aan de Europeanen heeft verkocht, is dat Europa, wanneer het Rusland geamputeerd heeft, zijn integriteit zal kunnen herwinnen met een transplantatie vanuit de VS; door Boaventura de Sousa Santos vertaald door Marleen Bosmans. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/02/13/oorlog-in-oekraine-blijft-europa-slaapwandelen-in-de-richting-van-zijn-eigen-vernietiging/

2 19 Door een Israëlische raketaanval op het centrum van Damascus in het juist door een aardbeving getroffen Syrië zijn 5 tot 15 doden gevallen en zijn 15 mensen gewond geraakt. De afgelopen jaren voerde Israël honderden van dit soort aanvallen uit op Syrische doelen; door NOS Nieuws, waaraan ik toevoeg: …die het nieuws niet haalden. Wanneer daarentegen China of Rusland dat op zijn of haar geweten had, zou het telkens voorpaginanieuws zijn geweest. https://nos.nl/artikel/2464418-doden-bij-israelische-raketaanval-op-syrie

2 20 Het conflict in Oekraïne is veroorzaakt door de wens van de VS om een Westers militair bolwerk aan de Russische grens te creëren door Oekraïne en Georgië in de NAVO op te nemen. Dit was voor Rusland absoluut onaanvaardbaar. In de jaren tussen 2008 en 2022 hebben de VS Oekraïne de facto geleidelijk opgenomen in de NAVO. In 2014 drong de VS aan op de destabilisatie van de pas verkozen regering in Oekraïne en installeerden zij een bevriend regime in Oekraïne. In de daaropvolgende jaren brachten zij de Oekraïense strijdkrachten op het niveau van NAVO-paraatheid. In datzelfde jaar annexeerde Rusland de Krim. Vanaf 2021 kwam er een aanzienlijke versnelling van het proces van de feitelijke integratie van Oekraïne in de NAVO: grote wapenleveranties, grote gezamenlijke militaire oefeningen en in november van dat jaar werd een bilaterale overeenkomst tussen de VS en Oekraïne verlengd, waarin het gemeenschappelijke voornemen om Oekraïne in de NAVO te integreren in de praktijk werd bevestigd. [Waaraan ik de lange termijnvisie van de NAVO 2020-2030 toevoeg, waarin het vijandschap van China en Rusland onomwonden als bestaansrecht en dreigende gevaren voor de NAVO worden opgegeven; GjH] Volgens deze interpretatie is deze oorlog vanuit Russisch oogpunt een preventieve oorlog ter verdediging van vitale Russische belangen en geen imperialistische annexatie-/veroveringsoorlog; door Roberto Buffagni in een beknopt en helder overzicht van het strategische pad en de dynamiek die hebben geleid tot de huidige vierde fase van de oorlog in Oekraïne. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/02/20/een-tegendraadse-maar-realistische-kijk-op-een-jaar-oorlog-in-oekraine/

2 24 Afrika, Azië en Latijns-Amerika veroordelen de invasie van Rusland in Oekraïne, maar weigeren zich na een jaar oorlog nog altijd aan te sluiten bij de door het Westen opgelegde sancties en bij de wapenleveringen aan Oekraïne. Noam Chomsky legt kort en bondig uit waarom de rest van de wereld weigert mee te gaan in de voortzetting van deze oorlogsgruwel. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/02/24/noam-chomsky-de-hele-wereld-wil-een-onderhandeld-einde-aan-deze-oorlog-alleen-het-westen-niet/

2 25 Waarom pacifisme altijd de moeilijkste en tegelijk de minst naïeve optie is. Het is immers utopisch om te denken dat je oorlog kunt vermijden door middel van oorlog, of dat je agressie kunt tegengaan door bewapening. Wat nagestreefd moet worden is vrede; een breuk met de oorlogslogica zelf en de orde die haar reproduceert. Die breuk bewerkstelligen is de enige realistische optie; door Thomas Decreus. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/02/25/na-een-jaar-oorlog-hebben-de-haviken-nog-altijd-ongelijk/

3 01 Oorlogen worden niet alleen gevoerd met kanonnen, tanks en vliegtuigen en ze worden daar ook niet mee gewonnen. Ook economische sancties en tegensancties maken slachtoffers. Op economisch vlak is de existentiële Derde Wereldoorlog voor Rusland èn voor de VS op Oekraïens grondgebied begonnen en de boosdoeners zijn momenteel het Europese nihilisme, de politici en nog het meest de journalisten; door Emmanuel Todd geïnterviewd door Olivier Berruyer en vertaald door de vertaalsdesk van De Wereld Morgen. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/03/01/frans-historicus-emmanuel-todd-volledige-interview-de-derde-wereldoorlog-is-al-begonnen/

3 01 Woorden zijn munitie in de propagandastrijd, even belangrijk als mortieren en granaten; door Johan Depoortere. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/03/01/woorden-propaganda-voor-oorlog/

3 06 500 jaar geleden nam Desiderius Erasmus (1466-1536) zonder blikken of blozen het establishment van zijn tijd – prinsen en pausen – op de korrel. Hij bekritiseerde ze en stak de draak met de excuses om oorlogen en tegen-oorlogen te voeren. Hij beschouwde dat als barbaarse en domme praktijken, die geen plaats verdienen in een wereld van met rede begaafde mensen, laat staan in het denken van mensen, die aanspraken op hogere waarden maken. Hij stelde toen al vast dat oorlog meer oorlog veroorzaakt en dat de doctrine van rechtvaardige oorlog alle geloofwaardigheid allang verloren had; door Luc Reychler, die onthutst is over de oorlog in Oekraïne en een grondige analyse heeft geschreven. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/03/06/symfonie-van-een-voorspelde-oorlog/

3 06 Er is geen vrede in Oekraïne mogelijk totdat beide partijen onder ogen zien dat ze – om te krijgen wat ze willen – bereid moeten zijn daar iets voor terug te geven. Vredes- en anti-oorlogsbewegingen zouden daarom het Chinese initiatief moeten verwelkomen en steunen. De koudeoorlogs-verdeeldheid, waar de VS op aansturen, stuit op een struikelblok: landen in het Zuiden verzetten zich tegen de eis om partij te kiezen. China suggereert dat Europa een deel van de schuld voor dit oorlogsconflict draagt door zijn falen om een inclusief veiligheidskader tot stand te brengen, maar zoekt daarnaast ook naar afstemming met Europa en moedigt de EU en Rusland aan te streven naar ondeelbare veiligheid in overeenstemming met de oorspronkelijke focus van de OVSE (de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking). Wereldvrede vraagt om internationale solidariteit; door Jenny Clegg, vertaald door Dirk Nimmegeers. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/03/06/confrontatie-of-samenwerking-het-chinese-vredesplan-voor-oekraine/

3 16 Charles Ducal schreef met “Koude Oorlogsbuit Totalitarisme – over Stalin, archieven en Hannah Arendt” (2023) een genuanceerd boek over Stalin, èn over Hannah Arendt, terwijl Rusland Oekraïne belegert. Over 3 dagen is het 20 jaar geleden dat Groot-Brittannië, de VS en een aantal kleinere deelnemende staten Irak binnenvielen. Op ‘De Wereld Morgen’ verschijnt op die dag een andere kijk op die oorlog dan wat we in de mainstream hebben gelezen. Dat maakt Ducals boek lezenswaard. Om een voorbeeld te noemen: bij de invasie van Irak, die volgens president W. Bush een ‘militaire operatie’ (!) ‘Shock and Awe’ was, géén oorlog, werden in de eerste maand alleen meer slachtoffers gemaakt dan door Rusland in het voorbije jaar in Oekraïne. Dit geeft stof tot nadenken al is elke dode er een teveel; door Lode Vanoost. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/03/16/koude-oorlogskoorts-een-genuanceerd-boek-over-stalin-in-2023-hoe-durf-je/

3 16 In Libië is ruim 2.250.000 kilo uraniumconcentraat verdwenen. Dat spul kan worden verrijkt om vervolgens te gebruiken in een atoomcentrale of voor de vervaardiging van atoomwapens; door NOS Nieuws. https://nos.nl/artikel/2467682-nucleaire-vn-waakhond-2500-kilo-radioactief-materiaal-zoek-in-libie

3 16 VS dreigt met TikTok-verbod als Chinese eigenaren hun belangen niet verkopen. https://nos.nl/artikel/2467681-vs-dreigt-met-tiktok-verbod-als-chinese-eigenaren-belangen-niet-verkopen en https://nos.nl/artikel/2467711-europese-commissie-eu-te-afhankelijk-van-china-meer-grondstoffen-uit-eigen-bodem

3 22 Het enthousiasme waarmee de Westerse mainstream media het aanhoudingsbevel tegen de Russische president Vladimir Poetin toejuichen is niet gebaseerd op een principieel moreel standpunt. Het is selectieve verontwaardiging, omdat zij in schril contrast staat met de goedkeurende terugblik op die andere invasie in een soeverein land, 20 jaar geleden; door Lode Vanoost. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/03/21/internationaal-strafhof-instrument-van-het-westen-of-eigendom-van-de-wereld/

3 27 Op 20 maart 2023 werd door het Britse Ministerie van Defensie bevestigd dat het VK samen met Challenger 2-tanks ook munitie met verarmd uranium zal leveren aan Oekraïne. Deze munitie brengt blijvende schade toe aan de gezondheid van mensen, die in besmette gebieden wonen. Militairen en hulpverleners worden eveneens blootgesteld aan gezondheidsrisico’s. Bovendien treedt langdurige milieuschade op, waaronder grondwaterverontreiniging. De levering van deze CHARM3-munitie vormt extra risico’s omdat de vervaldatum van deze munitie 2015 is; door Manfred Mohr vertaald door Ria Verjauw. En zo gaan we geleidelijk – verzwegen door de mainstreammedia, die alleen melding maakte van de levering van tanks – op naar een ‘gewone’ atoomoorlog. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/03/27/verenigd-koninkrijk-levert-munitie-met-verarmd-uranium-aan-oekraine/

3 29 Er zijn redenen om te twijfelen aan de vastberadenheid van de VS (Oekraïne in) de oorlog tegen Rusland te blijven steunen. Het verleden – Afghanistan, Irak, Vietnam – heeft duidelijk gemaakt dat de VS hun bondgenoten in een proxy-oorlog zonder scrupules als een baksteen laten vallen als het Amerikaans belang dat vereist. Waarschijnlijk wordt daarom Duitsland nu als proxy (en eventuele zondebok als het verkeerd loopt) naar voren geschoven, zodat de VS zich zonder gezichtverlies kan terugtrekken; door Wolfgang Streeck vertaald door Francis Jorissen. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/03/29/duitse-soldaten-terug-naar-het-oostfront/

3 30 Beloften en toezeggingen ten spijt blijken er bij bombardementen van Nederlandse F‑16’s in Irak nòg meer burgers te zijn gestorven dan tot dusver werd gedacht, waarover de Tweede Kamer [weer eens; GjH] niet is ingelicht. Een heldere reconstructie door Ben Meindertsma en Zainab Hammoud. https://nos.nl/nieuwsuur/artikel/2469527-hoe-het-kabinet-jarenlang-zweeg-over-de-impact-van-nederlandse-bommen

4 03 In een open brief[ii] roepen prominente sociaaldemocraten, vakbondsleiders en bekende vertegenwoordigers uit de vredesbeweging kanselier Olaf Scholz op om in te zetten op een staakt-het-vuren in de oorlog in Oekraïne. Dit is een noodzakelijke stap “om een einde te maken aan het moorden en de mogelijkheden voor vrede te onderzoeken”. In plaats van de dominantie van het leger hebben we “de taal van diplomatie en vrede nodig”. Vrede kan volgens hen alleen maar worden bereikt “op basis van het internationale recht en ook alleen met Rusland”. Het is van cruciaal belang om de escalatie van de oorlog te stoppen. “Met elke dag die voorbijgaat groeit het gevaar van een uitbreiding van de vijandelijk-heden. De schaduw van een nucleaire oorlog hangt over Europa”; door Marc Vandepitte. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/04/03/opmerkelijk-duits-vredesinitiatief-roept-op-tot-snelle-vredesonderhandelingen/

4 07 Terwijl de media hier [terecht; GjH] verontwaardigd focussen op de oorlogsmisdaden, die op het ogenblik worden gepleegd in Oekraïne, gaat het grootste Britse wapenbedrijf ‘BAE Systems’ door met het leveren van wapens aan Saoedi-Arabië voor zijn gruwelijke oorlog tegen de bevolking van Jemen, waar sinds 2014 de grootste humanitaire ramp van de 21^ste eeuw doorgaat. En wij? Wij kijken alleen naar Ruslands misdaden; door Declassified UK. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/04/07/tegendraads-kijkvoer-over-douma-west-azie-britse-wapens-voor-saoedi-arabie-en-bezoek-poetin-aan-jinping/

4 11 Met de oorlog in Oekraïne hebben de VS een val opgezet voor Rusland, maar ze lijken er zelf te zijn ingelopen. Uiteindelijk draait oorlog altijd om de confrontatie tussen industriële systemen, en op dat vlak lijkt Rusland het onverwacht goed te doen. Daarom kan deze nieuwe ‘wereldoorlog’ niet alleen nog jaren duren. Indien Rusland stand houdt op economisch en militair vlak wordt het bewijs geleverd dat een grote natie kan overleven en zich kan organiseren met andere grote landen zoals India, China of belangrijke actoren zoals Saoedi-Arabië, buiten het financiële en monetaire controlesysteem van de VS. Dat zou het failliet van de VS kunnen inluiden; door Emmanuel Todd in gesprek met Olivier Berruyer. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/04/11/de-oorlog-in-oekraine-en-de-tanende-macht-van-de-vs/

4 12 Het is onthullend hoe eensgezind en bereid bepaalde westerlingen zijn om een front te vormen samen met de aan oorlogskoorts lijdende Amerikaanse politieke elite. Emmanuel Macrons dromen over een ‘derde macht’ naast de VS en China zijn misschien niet haalbaar, maar ze laten wel zien dat een deel van de Europese elite doorheeft hoezeer de Europese economie en zelfstandigheid te lijden heeft van het innige bondgenootschap met de oude Amerikaanse hegemonie; door Dirk Nimmegeers. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/04/12/macron-europa-mag-geen-vazal-worden-van-de-vs/

4 13 Hoewel veel landen de Russische schending van het internationaal recht veroordelen, is er bij 32 van de 180 landen, waaronder heel wat Afrikaanse en invloedrijke opkomende landen, zoals India en Zuid-Afrika, geen bereidheid om de Westerse alliantie militair te steunen. Ondanks alle diplomatieke inspanningen van het Westen heeft zich geen significante verandering voorgedaan in het stemgedrag. Tegen de achtergrond van dringende problemen als de energiecrisis, klimaatverandering, migratie en de voedselcrises hebben deze landen kennelijk andere prioriteiten. De overheersende aandacht van de VS en hun bondgenoten voor het conflict in Oekraïne strookt niet met hun belangen; door Werner Reza, vertaald door Ann Dejaeghere. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/04/13/winnen-in-oekraine-verliezen-in-het-zuiden/

4 13 Vorig jaar zouden president Volodymyr Zelensky en zijn entourage voor minstens $ 400 miljoen hebben verduisterd uit fondsen afkomstig uit de VS. Volgens bronnen binnen de CIA heeft Oekraïne rechtstreeks diesel gekocht van Rusland; het land waartegen het oorlog voert. Daarbij zouden grote bedragen zijn afgeroomd van de fondsen, die bestemd waren voor de diesel-aankopen. “Zelensky heeft goedkope diesel gekocht van de Russen”, aldus een agent van de CIA. Tegelijkertijd zou er ook nog een zwendel gaande zijn met wapens, die Oekraïne uit het buitenland krijgt. Ministeries in Kiev zetten voor de export van wapens en munitie dekmantelbedrijven op voor handelaren over de hele wereld. Daarbij profiteren de betrokken ambtenaren van smeergeld; door Marc Vandepitte. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/04/13/hersh-oekraine-koopt-afgeprijsde-russische-olie-om-oorlogstanks-van-brandstof-te-voorzien/

4 25 De groeiende budgetten voor militaire aangelegenheden souperen de budgetten op die nodig zijn om de menselijke veiligheid te vergroten, zoals via de verwezenlijking van de duurzame ontwikkelingsdoelstellingen (SDG’s) van de VN. De VS en de andere NAVO-lidstaten blijken in 2022 samen verantwoordelijk voor veruit meer dan de helft van de wereldwijde militaire uitgaven. Dit militair bondgenootschap is een belangrijke bron van de toegenomen geopolitieke spanningen onder andere als gevolg van interventies, de uitbreidingsdrang naar Oost Europa, het veiligstellen van de economische belangen, de zoektocht naar grondstoffen, en zo meer. De VS staat in 2022 als vanouds op eenzame hoogte met $ 877 miljard aan militaire uitgaven of 39% van het wereldtotaal. China volgt met $ 292 miljard op de tweede plaats en Rusland daarna met $ 86 miljard. Nederland prijkt met $ 16 miljard op plaats 19 en België met $ 7 miljard op plaats 33; door Ludo De Brabander. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/04/25/wereldwijde-militaire-uitgaven-naar-historische-recordhoogte/ en https://www.sipri.org/publications/2023/sipri-fact-sheets/trends-world-military-expenditure-2022

5 02 Op 4 mei zou er naast de gevolgen van de Tweede Wereldoorlog meer aandacht besteed moeten worden aan andere oorlogen. Dat vindt inmiddels 59% van de ondervraagden van het jaarlijkse Nationaal Vrijheidsonderzoek; door NOS Nieuws. https://nos.nl/artikel/2473569-op-4-mei-meer-aandacht-voor-andere-oorlogen alsof je de gaypride laat organiseren door hetero’s. Zo kwam deze tendens ter sprake in een interview van journalist en schrijver Robert Vuijsje en MAX Nieuwsweekend. https://www.nporadio1.nl/fragmenten/nieuwsweekend/9dbb2aad-2422-4064-ac67-078d18a4a538/2023-03-25-gaat-dit-over-ons-wie-we-herdenken-op-4-mei Terwijl het beeld geschetst wordt dat veel Nederlanders zich verzette tegen de Duitse bezetters, laten – gelukkig, naar mijn mening – sommigen een heel ander geluid horen over het antisemitisme en racisme van voor en tijdens die oorlog: Roma en Sinti werden voor de oorlog juist door de Nederlandse overheid gediscrimineerd. Bij een razzia op 16 mei 1944, waarbij ‘zigeuners’ opgepakt werden die daarvoor al in kampen bij elkaar gebracht waren, waren alleen Nederlandse politie en marechaussee betrokken – en geen Duitsers!. Degenen die die razzia’s uitvoerden werden daarna bevorderd in rang; vertelde Lalla Weiss aan Julie Blussé over transgenerationele trauma’s. https://www.nporadio1.nl/fragmenten/ovt/fa442c8d-8a6c-4f31-a389-4913ee7940df/2023-04-28-eens-waren-we-vogels-oorlogstraumas-van-roma-en-sinti Wat dat onderzoek betreft: gaat het erom ons geweldig goed te voelen of willen we de waarheid, waarvan wellicht nog iets te verleden is?

5 19 De Verenigde Staten staan nu achter het internationale initiatief om Oekraïense piloten bij te scholen. Dit betekent dat zij over een tijdje met F-16 straaljagers kunnen vliegen. Ook zou de Amerikaanse president Joe Biden leveringen van F-16’s ‘niet tegenhouden’ als andere landen een verzoek indienen; door de nieuwsredactie van NU. Ik vraag me af hoe het zo gekomen is dat de VS bepaalt wat we hier in Europa met elkaar uitvreten. https://www.nu.nl/spanningen-oekraine/6264390/f-16s-dichterbij-voor-oekraine-vs-zou-leveringen-niet-meer-tegenhouden.html Zo staat er volgens dezelfde nieuwsredactie ook een Nederlander, die van die prins een kwaad zegt te weten, op de Amerikaanse sanctielijst voor Rusland. https://www.nu.nl/economie/6264414/voor-het-eerst-nederlander-op-amerikaanse-sanctielijst-om-russische-kernwapens.html Wie heeft de waakhond nog onder appèl?

Deze twee berichten van NOS Nieuws staan hier onder ‘Militarisme’ vanwege de strijd op leven en dood om de hegonomie van de VS over de wereldmarkt. Ook de Europese Commissie is van mening dat we te afhankelijk zijn geworden van de VS, daarom moeten we die ontwikkeling een halt toeroepen en de handel met de China intensiveren. O, nee, andersom. Ook de Europese Commissie is van mening dat we te afhankelijk zijn geworden van China, daarom moeten we die ontwikkeling een halt toeroepen en de handel met de VS intensiveren.

5 24 Mensen zeggen dat Rusland in Oekraïne een ongekende agressie laat zien. Agressie is het zeker, maar ongekend? Uit hoofde van president John F. Kennedy stelde Daniel Ellsberg in 1961 een officiële vraag aan de Amerikaanse legerleiding: Hoeveel mensen gaan we doden als we ons nucleaire draaiboek uitvoeren? Het antwoord, bedoeld for the president’s eyes only: 300 miljoen Russen, èn Chinezen, plus 300 miljoen anderen, de indirecte doden niet meegerekend. Sinds 1983 weten wetenschappers dat de nucleaire explosies zullen leiden tot vuurstormen, waardoor grote hoeveelheden as en rook de stratosfeer in worden gespoten, die daar jarenlang het zonlicht zullen blokkeren doordat ze niet weg kunnen regenen. Het is dus niet de nucleaire fall-out, maar een ‘nucleaire winter’ die er na de bom voor zorgt dat er geen oogsten meer zijn. Modellen laten zien dat maar een paar procent van de mensen het zal overleven. Daarom moeten we opstaan en zeggen dat dit ontoelaatbaar is. Het is ontoelaatbaar dat Poetin dreigt met atoomwapens. Maar het is ook ontoelaatbaar dat wij [Ellsberg is Amerikaan; GjH] hetzelfde doen! Waar Poetin mee dreigt, daar dreigen wij in het diepste geheim al 70 jaar mee; in de Berlijncrisis, tegen Iran, de Koreacrisis, tegen Noord-Korea, tegen de Russen, de Suezcrisis. En denk ook aan de Amerikaanse nucleaire paraplu boven Europa, een vriendelijkheid die de VS economisch en politiek veel winst oplevert. En Nederland doet daaraan mee door atoomwapens op zijn grondgebied te accepteren. Het is immoreel en dwaas; door Frank Mulder in gesprek met Daniel Ellsberg. https://www.groene.nl/artikel/onze-kernwapens-zijn-niet-defensief-bedoeld Zie ook 5 24 onder Wereldverhalen. Op 16 juni werd bekend dat Daniel Ellsberg op 92-jarige leeftijd is overleden. Eerder dit jaar kreeg hij de diagnose alvleesklierkanker. Onder meer The Washington Post meldt vrijdag zijn dood op basis van een statement van Ellsbergs familie; door de nieuwsredactie van NU. https://www.nu.nl/buitenland/6268366/klokkenluider-pentagon-papers-over-vietnamoorlog-overleden-op-92-jarige-leeftijd.html

6 06 Om de vrede in Oekraïne te herstellen is zicht nodig op de aanleiding en de oorzaak van de oorlog daar. Tijdens deze oorlog heeft de regering van Joe Biden herhaaldelijk en ten onrechte beweerd dat deze begon met een niet-uitgelokte aanval van Rusland op Oekraïne (24 februari 2022). Maar de oorlog werd door de VS uitgelokt op een manier die vooraanstaande Amerikaanse diplomaten al tientallen jaren in de aanloop naar de oorlog verwachtten. Ten 1^ste nam de VS zich voor om de NAVO uit te breiden naar Oekraïne en Georgië om [de – volgens het meerjarenplan 2020-2030 van de NAVO – ‘vijand’; GjH] Rusland in het Zwarte Zeegebied te omsingelen door NAVO-landen (Georgië, Turkije, Bulgarije, Roemenië en Oekraïne, met de klok mee). Ten 2^de was er de rol van de VS in de installatie van een russofoob regime in Oekraïne door de gewelddadige omverwerping van de Oekraïense pro-Russische president Viktor Janoekovitsj in februari 2014. Dit recht-vaardigt de Russische invasie niet, maar wereldwijd wordt nu het verzet tegen de niet aflatende Amerikaanse drang tot uitbreiding van de NAVO wel luider. Dit alles betekent dat de oorlog voorkomen had kunnen worden en tegelijkertijd dat deze nu door middel van onderhandelingen moet worden gestopt; door Jeffrey Sachs, vertaald door Ann Dejaeghere. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/06/06/de-oorlog-in-oekraiene-is-uitgelokt-en-waarom-dat-belangrijk-is-om-de-vrede-te-herstellen/

6 07 Het leger van de VS bewapent en traint buitenlandse strijders als ‘proxies’ om een ‘abnormale oorlog’ te voeren tegen tegenstanders en het Pentagon controleert niet of deze buitenlandse strijders eerder oorlogsmisdaden begingen. Deze ‘vervangende strijders’ worden bewapend en getraind door het ‘Special Operations Command’ van het Pentagon. Ze speelt een sleutelrol in een groeiend aantal geheime ‘schaduwoorlogen’ die Washington over de hele planeet voert. Sinds 2020 in 154 verschillende landen over heel de wereld; door Ben Norton. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/06/07/amerika-verwelkomt-criminelen-om-irreguliere-oorlog-te-voeren/

6 08 Het alternatief voor de Verenigde Staten van Amerika en haar Westerse bondgenoten is tweevoudig: ofwel in de komende maanden aansturen op een onderhandelde oplossing voor Oekraïne ofwel hetzelfde doen na nog jaren oorlog. Zolang de illusie van een mogelijke eindoverwinning overeind blijft, zal het bloedvergieten en de vernietiging van steden en infrastructuur onverminderd doorgaan. Onderhandelingen voor de oorlogvoerende partijen zullen pas beginnen wanneer ze er beide van overtuigd zijn dat het voortzetten van de oorlog minder voordelen oplevert dan een vrede. Maar vooralsnog subsidieert de Europese Unie met belastinggeld de wapenindustrie om tegemoet te komen aan het dreigende tekort aan munitie voor de Oekraïense strijdkrachten en brengt de toekomstige levering van de F16 roekeloos de strijd tot aan de nucleaire drempel; door Johan Depoortere. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/06/08/oorlog-is-vrede/

6 09 De oorlogen, die de VS na 11 september 2001 voerden in Afghanistan, Irak, Jemen, Pakistan en Syrië kostten aan minstens 4,5 miljoen mensen het leven. Tussen de 38 en 60 miljoen mensen sloegen op de vlucht. Momenteel worden als gevolg van die oorlogen 7,6 miljoen kinderen met de hongerdood bedreigd; door Ben Norton, vertaald door Ronald Decelle. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/06/09/45-miljoen-doden-en-38-tot-60-miljoen-mensen-op-de-vlucht-ten-gevolge-van-de-amerikaanse-oorlogen-na-9-11/

6 12 Hoewel de NAVO-lidstaten momenteel samen al goed zijn voor meer dan de helft ($ 1.052 miljard in 2022) van de wereldwijde militaire uitgaven – of 13x de uitgaven van Rusland aan haar militairisme ($ 86 miljard in 2022) dat nu al meer dan 4% van haar bbp daaraan uitgeeft (mede als gevolg van de oorlog tegen Oekraïne) – zal de komende NAVO-top erover gaan dat toch nog ‘te weinig tegemoet gekomen wordt aan de dreigingen van een wereld “die veel gevaarlijker” is geworden’. De financiering van de Oekraïense oorlogsinspanningen tegen Rusland vraagt aanzienlijke budgetten en investeringen. Ook moeten de nodige financiële middelen worden gevonden om de Oost-Europese flank van de NAVO verder te versterken. Op de NAVO-top in Warschau (2016) werd besloten om over te stappen op een ‘Enhanced Forward Presence’ door 4 multinationale gevechtsbataljons te ontwikkelen in Polen en de Baltische staten. Na de Russische invasie van Oekraïne kwamen er daar nog 4 bij. Op de NAVO-top in Madrid (2022) is afgesproken om de bataljons op te tillen naar het niveau van een brigade. Een brigade telt gewoonlijk verschillende bataljons en is breder uitgerust. Komende NAVO-top op 11 en 12 juli in Vilnius zullen spijkers met koppen geslagen worden; door Ludo De Brabander. Op naar een atoomoorlog, denk ik dan. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/06/12/stijgende-bewapening-en-confrontatie-op-agenda-navo-top-in-vilnius/

6 13 Twintig jaar na de Amerikaanse invasie in Afghanistan, heeft de wereldwijde oorlog tegen het terrorisme $ 8.000 miljard gekost en de levens van tussen de 897.000 en 929.000 mensen. In de oorlogen na 11 september zijn 4x zoveel Amerikaanse militairen door zelfmoord om het leven gekomen (30.177) dan op het slagveld. Het aantal burgers dat direct en gewelddadig om het leven kwam in deze oorlogen bedraagt 387.073. In de oorlogsgebieden zijn na 11 september tussen de 3,6 en 3,7 miljoen mensen indirect door de oorlogen gestorven. 7,6 Miljoen kinderen onder de 5 jaar zijn in de oorlogsgebieden na 11 september 2001 ernstig ondervoed. In Afghanistan en Jemen gaat het om bijna 50% van de kinderen en in Somalië om bijna 60%. Deze oorlogen maakten voor ‘ons’, in Nederland,  geen enkel verschil voor ons dagelijks leven. De gruwel bereikte ons zelfs niet. De oorlogen na 9/11 hebben plaats gevonden in landen waar de zwarte of bruine bevolking de meerderheid uitmaakt. De oorlogen werden in de meeste gevallen begonnen door landen met een geschiedenis van blanke overheersing en islamofobie; door Luk Vervaet. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/06/13/vier-miljoen-zeshonderdduizend-oorlogsdoden-sinds-9-11/

6 19 De 9 atoomwapenstaten in de wereld hebben in 2022 samen $ 82,9 miljard besteed aan het onderhoud, de modernisering en de uitbreiding van hun nucleaire arsenalen. Dat komt neer op $ 157.664 per minuut! In vergelijking met 2021 is dit $ 2,5 miljard (of bijna $ 5.000 per minuut) meer dan in 2021 en het is het 3^de jaar op rij dat het totaalbedrag uitgegeven aan de wereldwijde atoomwapenarsenalen stijgt. China besteedde een kwart van de Amerikaanse uitgaven aan nucleaire arsenalen en Rusland 22%. Alleen al in Frankrijk en de VS investeerden de atoomwapenlobby in 2022 $ 113 miljoen in hun inspanningen meer geld aan atoomwapens te besteden. De internationale gemeenschap ijvert ondertussen al lang en tegen de stroom in voor een algehele nucleaire ontwapening ten voordele van ecologische en sociaal-economische maatregelen; door de Belgische Coalitie tegen Kernwapens. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/06/19/kernwapenstaten-verspilden-vorig-jaar-157-664-dollar-per-minuut-aan-hun-nucleaire-arsenalen/

6 22 Het verhaal in het boek “Van het westelijk front niets nieuws” (1929) van Erich Maria Remarque is een aanklacht noch een belijdenis en al helemaal geen avontuurlijk relaas. Remarque vond de dood geen avontuur voor wie hem in de ogen kijkt. Hij zei dat hij in het boek slechts vertelde over een generatie mannen, die weliswaar ontsnapten aan de dood door granaten, maar toch door de [Eerste wereld-; GjH] oorlog te gronde werden gericht; op de Gutmensch scheurkalender van vandaag.

7 10 Clusterbommen zijn zowat de meest laffe wapens die onze technologische genieën hebben kunnen bedenken. Er is dan ook een goede reden waarom reeds 120 van alle 195 landen ter wereld ze verboden hebben. De levering van clusterbommen door de VS aan Oekraïne, zonder enig overleg met de andere NAVO-lidstaten, zet dan ook de puntjes op de i. ‘Oorlogsmisdaden’ is wat anderen doen en de Europese NAVO-lidstaten hebben geen enkele inspraak in wat hun grootste partner beslist. Ondanks vrij beschikbare informatie draaien onze media in deze hypocriete schijnvertoning mee zonder enige kritische inbreng. Ondanks het feit dat de VS de productie van deze wapens niet willen opgeven heeft de Amerikaanse regering recent nog verklaard dat de inzet van clusterbommen door Rusland ‘mogelijk een oorlogsmisdaad’ is. In 2015 veroordeelde het Pentagon het gebruik van deze wapens door Rusland in Syrië, omdat ze ‘onnodig lijden veroorzaken voor burgers’. Dit zei een woordvoerder terwijl de VS – samen met Frankrijk en Groot-Brittannië – precies het zelfde deden in Jemen. Hij keurde het gebruik van deze wapens af omdat ze zo onprecies zijn. Overigens zette Oekraïne clusterbommen al sinds 2014 in tegen de eigen burger-bevolking in de opstandige provincies van de Donbass. Clusterbommen zijn niet contro-versieel, het zijn gewwoon verboden massavernietigingswapens. Overigens zal de VS clusterbommen leveren uit hun oude voorraden – die ze toch nooit meer zelf gaan gebruiken want ze hebben nu nieuwere, meer ‘efficiënte’ versies. Die nieuwste clusterbommen krijgen de Oekraïners niet; door Lode Vanoost. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/07/10/levering-van-clusterbommen-door-de-vs-aan-oekraine-is-de-hypocrisie-voorbij/

7 13 De betrekkingen tussen de EU en China bevinden zich op een kruispunt. Wat China betreft, net zoals in andere zaken, lijken Brussel en Berlijn de beslissingen die in Washington worden genomen als een echokamer na te bootsen. Er is geen vooruitzicht op een onafhankelijk Europees buitenlands- en handelsbeleid. Velen in Brussel willen het einde van de Westerse hegemonie nog steeds niet aanvaarden en leven volhardend in een droomwereld van Europees kolonialisme, waarin je ongeremd de lakens kunt uitdelen. Het belangrijkste statement tijdend de voorbije NAVO-top in Vilnius was het uitroepen van China tot de nieuwe aartsvijand. China wordt in de slotverklaring van de top omschreven als ‘een uitdaging voor de belangen van de NAVO’. De Volksrepubliek “probeert de op regels gebaserde internationale orde omver te werpen”, staat er, als in een ultieme verklaring van vijandigheid. Het taalgebruik en de stijl van de NAVO-verklaring tegenover China doen denken aan het tijdperk van ongelijke verdragen in het tijdperk van het kolonialisme; China is de belangrijkste vijand van de NAVO die moet worden verslagen. Tegelijkertijd globaliseert het militaire pact en smeedt het nieuwe allianties in Azië. Desondanks is China momenteel wel de grootste handelspartner van de EU, groter zelfs dan de VS. Een economisch vernietigend Europees beleid van zelfisolatie zou het einde kunnen  betekenen van het Europese welvaartsmodel en bijdragen aan de enorme verarming van steeds grotere delen van de bevolking in de EU; door Sevim Dagdelen. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/07/13/europa-zinkt-dieper-weg-in-de-economische-oorlog-tegen-china/ en https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/07/13/oorlogskoorts-navo-top-in-vilnius-roept-china-uit-tot-nieuwe-aartsvijand/

7 18 De NAVO heeft 11 & 12 juli jl. op haar top in Vilnius besloten om haar nucleaire afschrikkingscomponent te moderniseren en om in te zetten op intensievere nucleaire oefeningen. Daarmee wordt het internationaal Verdrag inzake het Verbod op Kernwapens (TPNW) volledig genegeerd. Op de top werd met klem herbevestigd dat nucleaire wapens voor de NAVO essentieel zijn [terwijl de meeste lidstaten zoals België en Nederland geen enkele zeggenschap hebben over de inzet van Amerikaanse, Britse of Franse atoomwapens; GjH]. De kans om de huidige alarmerende nucleaire dreiging te verminderen werd niet gegrepen. Hoewel de NAVO pretendeert voor een wereld zonder kernwapens te zijn, is nucleaire ontwapening absoluut geen prioriteit. Tegelijkertijd bekritiseerden de lidstaten op de top de Russische beslissing om tactische atoomwapens in Wit-Rusland te ontwikkelen; door de Belgische Coalitie Tegen Kernwapens. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/07/18/navo-leiders-drijven-de-nucleaire-dreiging-op/

Racisme & discriminatie

2 13 De hedendaagse strijd voor dekolonisering is niet nieuw. Ze is even oud als de kolonisering zelf. Een onderdeel van die geschiedenis (dat nog steeds genegeerd wordt in geschiedenisboeken) is de Haïtiaanse Revolutie (1791-1804). Geen voetnoot in de geschiedenis, maar een cruciaal onderdeel van de ‘Age of Revolution’; door Koen Bogaert over zijn boek “In het spoor van Fanon” (2023). https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/02/13/in-het-spoor-van-fanon-eerherstel-voor-de-haitiaanse-revolutie/

2 14 “Het maken van onderscheid op basis van ras, zonder objectieve en redelijk rechtvaardiging, is een bijzonder ernstige vorm van discriminatie”, zei de voorzitter van een Nederlands gerechtshof. Bovendien heeft het beleid van de Nederlandse marechaussee volgens hem een negatieve uitstraling op de Nederlandse maatschappij als geheel. “Nederlanders met een andere dan een blanke huidskleur kunnen zich hierdoor niet geaccepteerd en tweederangsburger voelen”; door NOS Nieuws. https://nos.nl/artikel/2463761-hof-verbiedt-etnisch-profileren-marechaussee-bij-controles

4 06 Moslims worden structureel gediscrimineerd door banken en financiële instellingen. Vorig jaar bleek al dat giften aan moskeeën extra werden gecontroleerd door de Belastingdienst en een reden was om mensen op de fraudelijst te zetten. Met de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme in de hand moeten moslims verantwoorden waar het geld vandaan komt dat zij – in het bijzonder tijdens de ramadan – aan hun kerk doneren; door NOS Nieuws. https://nos.nl/artikel/2470362-racismecoordinator-structurele-discriminatie-van-moslims-bij-banken

5 06 Met de bezetting in 1973 van de streek rond ‘Wounded Knee’ wilden nabestaanden, slachtoffers en sympathisanten rechten afdwingen voor de oorspronkelijke bewoners van Amerika. Deze week is het 50 jaar geleden dat president Richard Nixon die bezetting met geweld liet beëindigen. Het had vele doden en gewonden tot gevolg. Toch maakte die bezetting dat veel Amerikanen gingen nadenken over de positie van de oorspronkelijke bewoners; door Willem Post in gesprek met Mieke van der Weij en Pieter van der Wielen https://www.nporadio1.nl/fragmenten/nieuwsweekend/d562222f-6da7-4c99-913d-65bbd6d84145/2023-05-06-50-jaar-na-de-bizarre-tweede-slag-bij-wounded-knee en het bekende lied daarover, met de zin “in the Name of Manifest Destiny” (‘omwille van onze onmiskenbare bestemming’), dat wellicht meer effect had op de opinievorming dan de langste daad van burgerlijke ongehoorzaamheid, in elk geval gold dat indertijd voor mij: https://www.youtube.com/watch?v=AvZbmLJlSoM

5 08 Hoewel Kick Out Zwarte Piet (KOZP) mij door dat Kick out agressief in de oren klinkt, is het een beweging die altijd vreedzaam demonstreert tegen de aangebrachte zwarte huidskleur en stereotypering van de knechten van Sint Nicolaas. Hun voorman Mitchell Esajas ontving een lintje voor zijn vreedzame antiracistische protesten. Andere gedecorrerden gaven soms hun lintje terug, uit protest tegen het lintje voor Asajas. Zijn lintje leidde ook tot een massa aan haatberichten. En degenen die het niet eens zijn met KOZP zijn soms berecht wegens het gebruik van fysieke agressie; door Mitchell Esajas. https://www.oneworld.nl/lezen/opinie/zoveel-racistische-berichten-na-mijn-lintje-had-ik-niet-verwacht/

6 07 De afgelopen dagen las ik ‘met rode oortjes’ het boek “Kolonialisme en racisme; een postkoloniale kroniek” (2021) van Jan Breman. Een ogenschijnlijk gedegen beschrijving van het begin van kolonialisme tot en met het huidige ‘binnenlandse kolonialisme’, zoals George Orwell dat noemt (pp 389). Voor mij is dit boek ‘een politieke bijbel’. Ik vond er een bevestiging in van het in mijn ogen verderfelijke, Westerse kapitalisme. En ik vond er de vroegere en huidige standpunten van conservatieven, liberalen, populisten en socialisten over de omgang met de ‘vreemde Ander’, met name de inheemse bevolking van de koloniën en – al dan niet – het ontbreken van grenzen aan die omgang. En hoe altijd al onder de burgerij met valse argumenten draagvlak gewonnen wordt voor beleid, indien nodig door te verdoezelen (beschaving brengen) wat de werkelijke belangen (winst) en beleidsdoelen (wrede knechting om medewerking of de dood te bereiken) door de tijd zijn geweest van het kolonialisme; door ook de gepleegde gruwelen te verbloemen. Breman beschrijft ook hoe racisme toen, tot aan nu ingezet wordt om te voorkomen dat de vreemde Ander, die in koloniën overheerst werd en die nu soms in ons land leven, gezien wordt als onderdeel van ‘ons’ of ‘wij’, onze grondwet en internationale mensenrechten ten spijt.

7 07 Het is nuttig om je altijd bij de feiten te houden, maar ook om het fenomeen migratie in een breder en historisch perspectief te plaatsen. We moeten het debat voeren over de belangrijkste oorzaak van immigratie, namelijk de structuur van onze arbeidsmarkt en onze economie. Verder kan het geen kwaad het non-discriminatie-beginsel uit onze Grondwet voortaan wèl serieus te nemen. Politici hebben de taak om vormen van stigmatisering, uitsluiting en institutionele discriminatie te benoemen en te bestrijden. Dat impliceert dat ze afstand nemen van politieke partijen of radicalen wanneer die migranten en hun nakomelingen demoniseren en als een existentieel probleem afschilderen. Te meer omdat ze nagenoeg geen probleem zijn; door Door Tine Danckaers en Lisa Develtere over de inzichten van Leo Lucassen. https://www.oneworld.nl/mensenrechten/wie-geen-migranten-wil-moet-snijden-in-de-economie-2/

Universum, heelal, ruimte-onderzoek

1 11 Exoplaneten TOI 700 d en e (in het zelfde planetensysteem op 100 lichtjaar van ons vandaan in de richting van het zuidelijke sterrenbeeld Goudvis) bevinden zich in de naar onze maatstaven bewoonbare zone van hun ster. Ze zijn ongeveer zo groot als de aarde en waarschijnlijk rotsachtig; door Arie Nouwen. https://www.astroblogs.nl/2023/01/11/tess-ontdekt-tweede-aardachtige-planeet-in-een-planetensysteem/

3 15 Op een gedetailleerde foto van de James Webb-ruimtetelescoop is een ster te zien, relatief kort voor de explosie die hem zal veranderen in een supernova; door NOS Nieuws. https://nos.nl/artikel/2467536-james-webb-telescoop-legt-zeldzaam-moment-ster-vast-kort-voor-supernova

5 02 ‘TON 618’ is een van de grootste bekende objecten in het universum; het is een ongelooflijk zwaar ‘zwart gat’. Even zwaar als 66 miljard zonnen. Het bevindt zich 10 miljard lichtjaar van de aarde vandaan en heeft een diameter van bijna 400 miljard kilometer. Daarmee is het ongeveer 43 keer groter dan ons zonnestelsel. Eén zwart gat dat  ruim twee keer zo groot is als de complete Melkweg. Licht zou er 320.000 jaar over doen om van de ene naar de andere kant van TON 618 te reizen; door Robbert van der Linde. https://www.nu.nl/wetenschap/6261959/nasa-brengt-in-beeld-hoe-ongelooflijk-groot-zwarte-gaten-kunnen-worden.html

5 12 Ruimte-onderzoekers hebben een kosmische explosie waargenomen, die 100x zo groot is als ons zonnestelsel en 10x zo fel als een supernova (exploderende ster). De explosie die de lichtflits veroorzaakte duurt al zeker 3 jaar, waarmee daarbij de meeste energie ooit vrijkwam; althans ooit door ons waargenomen. Deze vuurbal bevindt zich op zo’n 8 miljard lichtjaar afstand van de aarde (het licht dat we nu zien was dus al 4 miljard jaar op onderweg toen de aarde 4 miljard jaar geleden ontstond); door de nieuwsredactie van NU. https://www.nu.nl/tech-wetenschap/6263293/grootste-kosmische-explosie-gemeld-vuurbal-100-keer-zo-groot-als-zonnestelsel.html

Voorstellingen

2 10 Julika Marijn speelde in Het Lichtruim een boeiend stuk over het leven van Geertje Dircx (ca. 1610-1656). Dat Bilthovense theater Het Lichtruim is de naam ‘theater’ niet waard, vind ik, maar er spelen soms emancipatoire stukken, zoals ook nu weer. Het stuk gaat – aan de hand van het levensverhaal van Rembrandt van Rijns (1606-1669) tweede vrouw – over de maatschappelijke, relationele en religieuze behandeling van vrouwen, die toen zeer te wensen overliet. Of er sindsdien veel veranderd is, is mij een vraag.

3 11 We bezochten, na een maaltijd bij het voor mien leafke bekende Krishna Vilas aan de Kaatsstraat in Utrecht, Pieter Jouke in het Werftheater. Hij is de zoon van een studiegenoot van haar. Hij verklaarde een onvoorwaardelijke liefde aan zijn vrouw, vond ‘helden’ alleen een held wanneer ze hun kwetsbaarheden ook laten zien en beschreef speels zijn levensgeschiedenis in zijn ouderlijk huis en vooral de periode met zijn vader tot aan zijn sterven. Die bleek in lijn met wat mien leafke daarvan wist. Zo vertelde hij bijvoorbeeld over de scheiding van zijn ouders. Hij liet zijn vader weten wat hij daarover in een voorstelling wilde vertellen met een genant verhaal over hem. Zijn vader had geen bezwaar. Jouke vroeg hem waarom niet. En zijn vader antwoordde: “Als ik nu niet zou willen dat je zo’n verhaal over mij vertelt, had ik het toen anders moeten doen.” Hij was zo onderhoudend en geestig dat we direct kaartjes voor zijn volgende voorstelling op 9 juni a.s. in datzelfde Werftheater gekocht hebben. Omdat ik tijdens de voorstelling veel aan een van mijn zonen moest denken, heb ik hem en zijn vriendin ook kaartjes voor die voorstelling aangeboden.

4 08  De “Matthäus Passion” van Johann Sebastian Bach, uitgevoerd door het Dudok koor en orkest onder leiding van Anthony Scheffer. Een zee van klanken, die wat mij betreft nog heel de avond had mogen voortduren. Wat een genot.

5 03 Ik zocht wandelend naar de katholieke hogeschool LUCA in Leuven voor een optreden van muziekstudenten dwarsfluit, gitaar, harp, piano, trompet, zang en combinaties daarvan. Ik vond het een aandoenlijk optreden van deze studenten, die vanuit mijn optiek nog een heel leven voor zich hebben. Wat fijn om deze schoonheid op te snuiven!

5 04 Hiervoor kwam ik naar Leuven! In de serie ‘Passie van de Stemmen’ trad Cappella Mariana op met muziek van Johannes Tourout, Heinrich Isaac, Gaspar van Weerbeke en Johannes Ghiselin. Onbekende componisten? Dat klopt! Acht zangers vertolkten deze Midden Europese muziek, die rond 1450 tot ongeveer 1500 geschreven moet zijn. Oorspronkelijk waren het waarschijnlijk Franse chansons, die door Vlaamse ‘polyfonisten’ gecultiveerd zijn en van Latijnse teksten werden voorzien. De chansons zijn verloren gegaan, maar deze muziek is bewaard gebleven. Nu dus met teksten als ‘Heer ontferm u’, ‘Wij zeggen U dank voor Uw grote heerlijkheid’, ‘Ik geloof in één God’, ‘Gegroet Maria, vrome, lieve, moeder, maagd vol van genade’, ‘Maagd, wees ons een troosteres en kom ons te hulp’, ‘Gezegend hij die komt in de naam des Heren’, ‘Bid voor onze zonden opdat Hij ons de gave van zijn genade moge schenken’, tsjaaja, dit soort teksten spreken mij niet aan, op een ‘Dochters van Jeruzalem, bericht mijn geliefde dat ik ziek ben van liefde’ na. Maar wellicht ontgaat het mij dat met ‘die geliefde’ god of Jesus bedoeld wordt en dan wordt het toch weer minder aards. Echter, de teksten werden vandaag in het Latijn gezongen en dat versta ik niet. Dan resteert in mijn oren niets dan schoonheid. De vorige keer in Leuven luisterde ik een soortgelijk indrukwekkende polyfonie-muziekuitvoering op (toen waren het weemoedige middeleeuwse meerstemmige liederen gezongen door Vocem Flentium). Net zo mooi als vandaag. Daarom wilde ik hier naar terug.

5 08 Koos Bogerman van Samuze stuurde een film door, waaraan onze dirigent Noortje Braat als zingende violiste meegedaan had. Ik houd niet van ‘dodenherdenkingen, waarin militarisme, nationalisme en militaire bondgenootschappen worden vereerd, maar deze film in hetzelfde genre sprak mij wel aan. Wat mij vooral raakte was de vrouw, die er op 50-jarige leeftijd achter kwam dat haar ouders Jozef en Rebecca heetten, en zij Anna Cohen, en helemaal niet Anna Verduyn: “Beste Samuzant, hierbij de links van 2 tv-programma’s van Omroep Flevoland, waarin Noortje te zien en te horen is. Het interview op 3 mei 2023 https://www.omroepflevoland.nl/gemist/radio/331530/tv-programma-na-de-dam en de film van 4 mei https://www.omroepflevoland.nl/gemist/video/230504-sub groet, Koos”

5 13 In het Zwolse Theater de Spiegel zien we een podium met daarop een vleugel en rondom een groep muziek standaards een verhoging ook met muziek standaards. Wanneer het licht uit gaat verstomt het geklets. In het donker betreden de mucisi langzaam het podium en gaan achter de muziek standaards staan. Na even wordt in die stilte een spotlicht op de pianiste achter de vleugel gezet en een ander op de cellist bij de vleugel. Zij brengen “Spiegel im Spiegel” van Arvo Pärt (1978) ten gehore. Terwijl daarna de spotlichten uitgaan worden andere op vier zangers gezet, die “Psalm Tune 6 & 3” van Thomas Tallis (ergens tussen 1505-1585) ten gehore brengen. Zodra zij klaar zijn, worden de spotlichten gezet op de mucisi, die achter hun standaards staan. Zij brengen “Fantasia on a theme bij Thomas Tallis” door Ralph Vaughan Williams (1910/1919) ten gehore. Wanneer dat op het eind loopt, slaat de dirigent Martina Batič op een sjamanendrum en nemen de koorleden traag wandelend plaats op de verhoging achter de mucisi om “Curse Upon Iron” van Veljo Tormis (1972) ten gehore te brengen. Zodra zij beginnen verwijderen de mucisi zich van het podium. Wanneer het koor klaar is, gaat het licht uit. Zo hebben Amsterdam Sinfonietta en het Nederlands Kamerkoor voor de pauze in één spanningsboog 5 muziekstuken ten gehore gebracht. En na de pauze nog eens 7, waarvan het laatste “Spiegel im Spiegel” van Arvo Pärt (1978) voor viool en piano was. Nu ik twee keer gehoord heb hoe je “Spiegel im Spiegel” ook kunt spelen, vind ik het wel een beetje gênant hoe wij pas geleden dat stuk voor mijn cellodocent speelden. Misschien ga ik dit concert binnenkort nog eens elders opluisteren. Wat een uitzonderlijk en indringend spektakel.

Vrouwenonderdrukking

2 11 “Meisjes met een migratieachtergrond sporten weinig omdat zij zich niet veilig voelen bij mannelijke sporters en trainers”, lezen we in de media. Maar het is stigmatiseren, omdat ‘haast alle meisjes’ daar last van hebben; meisjes met èn zonder een migratie-achtergrond; door Katherine van den Bogert, geinterviewd door Mieke van der Weij en Pieter van der Wielen. https://www.nporadio1.nl/fragmenten/nieuwsweekend/76621722-e886-4d4a-8fd9-6aa456f94b35/2023-02-11-onderzoeken-naar-sportende-meisjes-met-migratieachtergrond-onnodig-stigmatiserend

3 03 Vandaag precies 100 jaar geleden werd in Egypte een Islamitisch feministische beweging opgericht met progressieve standpunten. Oprichtster Huda Sha’arawi (1879-1947) wist zich als een der eerste Egyptische vrouwen te ontworstelen aan het patriarchale haremsysteem, waarin vrouwen niet in de openbaarheid mochten treden, en inspireerde heel wat vrouwen, die haar vrouwenstrijd daarna hebben voortgezet; door Monika Triest. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/03/03/6-maart-1923-islamitisch-feminisme-bestaat-honderd-jaar/

4 18 De plaats van vrouwen van kleur op het kruispunt van gender ras en en hun concrete ervaring met huiselijk geweld, verkrachting en de maatregelen daartegen zijn kwalitatief anders dan die van blanke vrouwen met soortgelijke ervaringen. De term ‘intersectionaliteit’ verwijst naar het inzicht dat etniciteit, geslacht, klasse, leeftijd, natie, ras, seksualiteit en vermogen niet functioneren als onderling inwisselbare categorieën, maar als verschijnselen, die elk op een unieke manier op elkaar inhaken. Die geven vorm aan de complexiteit van sociale ongelijkheid; door Montaine Kayaert (die dit anders dan ik vergezocht vindt).

https://lavamedia.be/intersectionaliteit-is-sociale-klasse-een-categorie-als-alle-andere/

6 09 Vijf op de zes slachtoffers van seksuele misdrijven meldt dat niet aan de politie [of de werkgever; GjH]. De behoeften aan bijvoorbeeld het terugvinden van persoonlijke controle, sociale steun en veiligheid blijken voorrang te hebben boven formele acties; door Inter Press Service. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/06/09/waarom-seksuele-intimidatie-vaak-niet-gemeld-wordt/

6 13 Binnen 2 generaties is de norm voor vrouwen in Nederland gigantisch veranderd. Waren veel vrouwen eerder ‘huisvrouw’, nu is het model voor vrouwen dat ze buitenshuis werken, fulltime of meestal parttime. In Nederland leert de overheid echter niets bij. Ze zijn een campagne begonnen, omdat er een zorgcrisis is. Na corona is gebleken dat juist in de zorgende beroepen er een tekort aan personeel is. De beroepen die in het verlengde liggen van wat vrouwen vaak onbetaald en onderbetaald doen. Nou heeft de overheid bedacht: ‘weet je wat, al die vrouwen die parttime werken, die gaan we onder druk zetten om meer te werken’, terwijl we zouden moeten beginnen de uren, die het kost om het huishouden te doen en de kinderen te verzorgen, gewoon als ‘werk’ te zien ook al worden vrouwen daarvoor niet betaald. Kijk je dan naar de uren die mannen en vrouwen besteden aan ‘werk’, dan ligt dat heel erg in elkaars buurt; door Helenka Spanjer. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/06/13/anja-meulenbelt-splitsing-tussen-betaald-werk-en-onbetaalde-zorg-is-een-uitvinding/

6 21 Nederland loopt achter op België en Duitsland als het gaat om het verkleinen van de kloof tussen mannen en vrouwen wat betreft economische deelname, toegang tot gezondheidszorg, levensverwachting, toegang tot onderwijs en politieke invloed. Vooral de economische en politieke kansen zijn in ons land niet gelijk verdeeld. Nederland loopt achter op veel Noord-Europese landen, maar ook op onder meer de Filipijnen, Jamaica, Mozambique en Nicaragua. Wereldwijd nam de ongelijkheid tussen mannen en vrouwen af. De kloof is volgens de onderzoekers voor bijna 69% gedicht, maar in het huidige tempo duurt het nog 131 jaar voordat er op genoemde vlakken volledige gelijkheid is tussen mannen en vrouwen; door de economieredactie van NU. https://www.nu.nl/economie/6269040/emancipatie-van-vrouwen-in-nederland-loopt-achter-op-buurlanden

6 22 Eind mei concludeerde de Inspectie Justitie en Veiligheid dat in de vrouwengevangenis van Nieuwersluis sprake is van structureel niet-integer gedrag. Personeel dwingt vrouwen bijvoorbeeld tot (orale) seks en maakt seksueel getinte opmerkingen. Ook zijn er relaties tussen bewakers en gevangenen. Behalve verhalen over het misbruiken van vrouwen door bewakers, mankeert er ook veel aan de medische zorg in de vrouwengevangenissen. Zo was er een vrouw, die zo’n slechte medische behandeling kreeg dat ze door haar gezondheids-klachten ‘detentieongeschikt’ werd verklaard. Vrouwen hebben bovendien verteld dat er veel in voormalige vrouwengevangenissen mis was, onder andere in Breda en in het Scheveningse justitieel ziekenhuis; door RTV Utrecht. https://www.rtvutrecht.nl/nieuws/3598189/misstanden-in-vrouwengevangenissen-veel-omvangrijker-dan-gedacht

Wereldverhalen

1 23 Allerlei theorieën over samenzweringen op velerlei gebieden zijn onnodig vergezocht, want de ijzersterke logica van het kapitalisme levert al voldoende verklaring op; door Paul Verhaeghe in zijn recensie over “Tegen de tijd – Kanttekeningen bij onze wereld” (2022) door Ton Lemaire. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/01/23/tegen-de-tijd-schrijft-ton-lemaire-rake-kanttekeningen-bij-onze-wereld/

1 27 In 2023 is het 200 jaar geleden dat de ‘Monroe Doctrine’ werd ingevoerd. Dit mandaat geeft de VS de eenzijdige bevoegdheid om in te grijpen in de aangelegenheden van soevereine staten op het westelijk halfrond, en om elke andere macht uit te sluiten in wat wordt gezien als de achtertuin van Washington. In de huidige tijd werd die achtertuin geïnterpreteerd als ‘van belang voor de VS’, maar nu staat de doctrine – eindelijk – voor een wankele toekomst; door Roger D. Harris. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/01/27/latijns-amerika-en-het-einde-van-de-monroe-doctrine/

1 31 De wereld heeft nauwelijks lessen getrokken uit de covid-pandemie en is niet beter voorbereid op een volgende gezondheidscrisis. De coronapandemie heeft nauwelijks iets veranderd; door Inter Press Service. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/01/31/rode-kruis-wereld-gevaarlijk-onvoorbereid-op-volgende-pandemie/

2 01 In België is atoomreactor Tihange 2 definitief stilgelegd. De stilgelegde reactor is in slechte staat. Zo zitten er scheurtjes in de stalen wanden net als in de eerder uitgeschakelde reactor Doel 3. De centrales zijn vaak stilgelegd voor reparatie en onderhoud. Al in 2003 besloot het toenmalige kabinet dat atoomreactoren ouder dan 40 jaar dicht moesten; door NOS Nieuws. https://nos.nl/artikel/2462080-belgie-zet-tweede-kernreactor-definitief-stil

2 11 Hoe de stichting Civitas Christiana onrust in de samenleving aanwakkert met uiteindelijk doel een teruggang naar een samenleving als in het Heilige Roomse Rijk van ruim 500 jaar geleden (nog voor de reformatie); door Ernst van den Hemel, geinterviewd door Mieke van der Weij en Pieter van der Wielen. https://www.nporadio1.nl/fragmenten/nieuwsweekend/67e0dba4-e186-44e7-9c8d-2f1d466a0c7f/2023-02-11-middeleeuwse-heilige-roomse-rijk-moet-terug-vindt-stichting-civitas-christiana

2 15 Het atomisme, het idee dat er ondeelbare deeltjes zijn die om een lege ruimte bewegen, ontstond in Europa al in de vijfde eeuw v.Chr.. Democritus van Abdera (460‑370 v.Chr.) ontwikkelde dat idee met zijn leermeester Leucippus van Milette (5e eeuw v.Chr.).  Aristoteles (384-322 v.Chr.) zei al dat er iets aan het begin van het universum was geweest dat door niets anders werd veroorzaakt. De rest is daarvan het gevolg; door Rachel Poulton in “Het kleine zakboek filosofie” (2020).

3 02 De eerste moderne mensen in West-Europa hadden een donkere huid en lichte ogen. Dat wijst grootschalig DNA-onderzoek uit. Tussen 14.000 en 8.000 jaar geleden begon de huidskleur van oermensen in West-Europa langzaam lichter te kleuren. Dat hing samen met de opkomst van landbouw. Mensen aten daardoor minder vis. De theorie is dat het daardoor ontstane vitamine D-tekort werd gecompenseerd met een lichtere huid. Die zorgt voor een betere aanmaak van vitamine D door de zon; door Lennart ’t Hart. https://www.nu.nl/wetenschap/6253522/onderzoek-bevestigt-dat-oermens-in-nederland-donkere-huid-en-lichte-ogen-had.html

3 13 Iran en Saoedi-Arabië hebben een belangrijk akkoord gesloten met verregaande implicaties; niet alleen in de regio maar ook ver daarbuiten. Het is een uiterst belangrijke en verdere stap in de kantelende wereldverhoudingen waarin het Westen niet langer een machtsmonopolie bekleedt; door Marc Vandepitte. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/03/13/kantelende-wereldverhoudingen-china-bewerkstelligt-akkoord-tussen-iran-en-saoedi-arabie/

3 08 De machtsverhoudingen in de wereld zijn aan het verschuiven en de Europees-Amerikaanse elite weet daar geen raad mee. Terwijl in de eigen Europese en Amerikaanse achtertuin de sociale malaise steeds acuter wordt, gaan regeringsleiders als Macron nog altijd naar Afrikaanse ex-kolonies om hen de les te lezen over wat dáár allemaal misloopt. Daartegen wordt het weerwoord steeds krachtiger. Het politiek-economische systeem van het Westen is moreel failliet. De etterende verminkingen na 40 jaar neoliberale antisociale inleveringen (die als ‘besparingen’ ‘verkocht’ werden) vallen langzaam maar zeker niet meer te stelpen met lapmiddelen; door Lode Vanoost. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/03/08/sociale-onrust-in-heel-wat-europese-landen-tegen-het-verrot-politiek-economische-bestel/

3 16 De wereld staat momenteel misschien aan het begin van een nieuw tijdperk, waarin we getuige zullen zijn van het einde van het wereldrijk van de VS. Het neoliberale systeem verslechtert onder het gewicht van talrijke interne tegenstellingen, historische onrechtvaardigheden en economische onhoudbaarheid. Zonder een alternatief zal de wereld afglijden naar een nog grotere chaos. Er is hoop dat er iets anders mogelijk is dan deze sociale kwelling. Met 8 stellingen wordt geprobeerd een brede ideeënstrijd aan te wakkeren tegen de giftige sociale filosofieën, die het rationele denken over onze wereld willen verstikken; door Deby Veneziale, Kyeretwie Opoku, Manuel Bertoldi en Vijay Prashad. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/03/16/de-acht-fundamentele-tegenstellingen-van-de-imperialistische-orde/

3 16 Na een periode van kapitalistische globalisering gedomineerd door de VS, verdeelt de wereld zich nu schoksgewijs in nieuwe polen; door Peter Mertens, van de Belgische PVDA. https://lavamedia.be/de-polycrisis-en-de-uitdagingen-voor-links/

3 16 Vijf vragen, waar de mensheid al sinds mensenheugenis mee worstelt;

door Rachel Poulton in “Het kleine zakboek filosofie” (2020):

1. Wie ben ik?

2. Wat is de zin van ons leven?

3. Wat is goed en wat is fout?

4. Hebben we een vrije wil of zijn we gedetermineerd?

5. Wat gebeurt er na de dood?

ad. 1. Ik voel dus ik ben. Bovendien denk ik, maar verder kom ik niet.

ad. 2. Genieten.

ad. 3. Goed is genieten en tegelijk De Ander ook te laten genieten. Fout is het genieten van De Ander (en mijzelf) te verminderen.

ad. 4. Laat ik er, zolang de vraag “Wie ben ik?” niet afdoend beantwoord is, maar vanuit gaan dat ik een vrije wil heb. Anders wordt de omgang met anderen wel erg ingewikkeld. Raadselachtig vind ik dat ik soms eerst voelbaar doe en dan pas denk.

ad. 5. Dat is me een raadsel dat vooralsnog niet zintuiglijk is op te lossen. Ik laat me er niet door bepalen.

3 17 Een mooi staatje van het gemiddeld aantal gewerkte uren per jaar in verschillende landen; door Julian Buijzen volgens Duits socioloog Wolfgang Streeck. https://nos.nl/artikel/2467783-zuid-koreaans-plan-voor-69-urige-werkweek-sneuvelt-door-te-veel-weerstand

4 06 Aristoteles kwam tot de conclusie dat democratie de beste vorm van landsbestuur was – of de minst slechte – en hij betoogde dat democratie, net als de Griekse oorsprong van dat woord, bestond uit ‘de macht van het volk’. In deze tijd bestaat er nog steeds een mengeling van oligarchie en democratie, of een gesimuleerde en bemiddelde democratie. Dat betekent dat in sommige landen de oligarchie heerst achter een façade van democratie. Hoe kunnen wij bijvoorbeeld over democratie spreken als de elites domineren en niet de meerderheden? Hoe kunnen we van democratie spreken als er geen scheiding is tussen economische macht en politieke macht? Hoe kunnen we over democratie spreken als er de voorbije jaren sprake is geweest van de meest offensieve concentratie van rijkdom in enkele handen in de geschiedenis van de wereld? Het vermogen van een minderheid is onbeperkt toegenomen, zonder enige morele zorg, terwijl een miljard mensen leven van minder dan een dollar per dag. Daarom moeten we steeds verder afstand nemen van de kratos [‘macht’ in het Grieks] zonder de demos [‘volk’ in het Grieks], van macht zonder het volk, en ervoor zorgen dat de centrale doelstelling van elke regering altijd het streven is naar geluk van het volk, naar een regering van het volk en voor het volk[iii]; door Andrés Manuel López Obrador vertaald door Lode Vanoost. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/04/06/president-mexico-tot-vs-democratie-kan-niet-samengaan-met-oligarchie/

4 12 Als wereldwijd iedereen zou leven zoals wij in Nederland doen, dan hadden we zo’n 3,5 aarde’s nodig. Ook zouden we de grondstoffen, die de aarde in een jaar genereert, op deze dag van het jaar, 12 april, al hebben verbruikt. Op deze Nederlandse ‘dag van de overbevraging’ wordt duidelijk dat onze ‘ecologische voetafdruk’ bovengemiddeld groot is; door Emma van Bergeijk. https://www.nu.nl/klimaat/6259034/vanaf-vandaag-leven-we-in-nederland-ecologisch-gezien-op-de-pof.ht en https://data.footprintnetwork.org/?__hstc=207509324.80fc9200e47db0c9ddb68db4d8ff5e2a.1681200416672.1681200416672.1681200416672.1&__hssc=207509324.3.1681200416673&__hsfp=4010140704#/

4 13 Het doodsverlangen van Europa manifesteert zich op twee fronten: extreemrechts verdedigt het fascisme in naam van de democratie en de secretaris-generaal van de NAVO verdedigt de oorlog in naam van de vrede. Aan de ene kant hebben de conservatieve politieke krachten momenteel niet alleen het ideologische initiatief, ze kunnen ook nog eens rekenen op een geprivilegieerde ontvangst in de media. Ze polariseren, stellen zich vijandig op tegen de complexe aard van een serene beschouwing, bedienen zich ongecorrigeerd van agressieve bewoordingen en doen een verhit appèl op de haat. Ze storen zich niet aan de inconsistentie van de criteria waarmee ze spreken over conflicten en dood (zoals het onderscheid tussen doden in Oekraïne en in Palestina). Ze schijnen evenmin last te ondervinden van de hypocrisie waarmee ze waarden aanhangen, die ze zelf niet in praktijk brengen (ze doen een boekje open over de corruptie bij hun tegenstanders maar onttrekken de hunne aan het zicht). Deze stroom van conservatieve zienswijzen vermengt zich hoe langer hoe meer met rechtse en uiterst rechtse standpunten, en de grootste dynamiek van gedoogde agressie gaat uit van die laatste groep. Deze aanpak heeft als doel de idee van de te vernietigen vijand ingang te doen vinden. De vernietiging met woorden bereidt de publieke opinie voor op de daadwerkelijke militaire vernietiging; door Boaventura de Sousa Santos, vertaald door Ronald Decelle. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/04/13/adieu-aan-europa/

4 14 Noam Chomsky waarschuwt dat de culturele agenda van rechts een afleidende functie heeft. Gedurende meer dan 40 jaar hebben we naar zijn mening geleefd in een woeste oorlogsperiode, misleidend ‘neo-liberalisme’ genoemd. De term heeft een officiële marktgebonden definitie, maar de praktijk toont ons dat de werkelijkheid heel anders is. De oorlog is gestart in de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk, met geschenken aan de zeer rijken (deregulering, economische redding…) en een harde aanval tegen de arbeid. Inmiddels is de “Klok van het Einde van de Wereld” op 90 seconden voor middernacht gezet vanwege de klimatologische noodtoestand en de risico’s van de oorlog in Oekraïne; door Noam Chomsky in gesprek met Roberto Manríquez, vertaald door Roos De Witte. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/04/14/chomsky-culturele-oorlogen-zijn-een-afleiding/

4 26 In het plantagesysteem was sprake van ‘gratis’ arbeid en in de negentiende-eeuwse industrialisatie van loonarbeid en stukloon. Het lijkt iets anders, maar het komt op hetzelfde neer als het gaat om winstmaximalisatie. Hoe spreken wij over anderen en hoe sluiten we die in of uit? Spreken we over ’tot slaaf gemaakte mensen’ of over ‘tot migrant gemaakte mensen’? Waarin zit het verschil? Kan het ertoe leiden dat we migratie ooit evenzeer als mensonterend erkennen ‘…als een gevolg van macht, politieke interventie en ontmenselijking’? De drie-eenheid kapitalisme, kolonialisme en de staat is cruciaal om te begrijpen waarom Europese empires erin slaagden de wereld te overheersen, en hoe ze de structuren van de mondiale samenleving fundamenteel hebben getransformeerd. Geschiedenis zien als een ‘vorm van macht en strijd’ laat ons begrijpen hoe bepaalde versies van de geschiedenis dominant werden en waarom dit niet alleen te maken heeft met harde feiten of betere wetenschappelijke methoden. In ons denken staan de Amerikaanse en de Franse revolutie wel gegrift, maar dat is veel minder het geval met de Haïtiaanse revolutie en de revolutie in Congo Vrijstaat om nog maar niet te spreken over de Bengaalse revolutie; door Wil Heeffer over het boek “In het spoor van Fanon, orde, wanorde, dekolonisatie” (2022) van Koen Bogaert. We denken dat dat revoluties waren van een andere mensheid, die voor “ons” (daar gaan we weer) niet van belang waren, terwijl ze wel degelijk net als ‘onze’ revoluties de loop van de geschiedenis bepaalden. Bijvoorbeeld omdat ze leiden tot afschaffing van de slavernij. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/04/26/in-het-spoor-van-fanon-een-gedreven-en-urgent-boek/

4 26 Toen de Spaanse stad Barcelona als eerste grote stad in Europa besliste om alle institutionele banden met Israël te verbreken vanwege haar regime van apartheid, kolonisatie en bezetting van Palestijnse gebied, werd dat nog voorgesteld als een eenzame stem. Deze beslissing kreeg bijval van allen die die motieven onderschrijven, waaronder talrijke Spaans-Joodse organisaties. Recent heeft ook het bestuur van de Noorse hoofdstad Oslo beslist elke samenwerking te verbieden met bedrijven, die rechtstreeks of indirect banden hebben met de illegale koloniale nederzettingen in bezet Palestina. De onlangs genomen beslissing van de stad Luik om zich bij Oslo en Barcelona aan te sluiten heeft geen enkele weerklank gekregen in de mainstream media; door Lode Vanoost. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/04/26/luik-volgt-barcelona-en-oslo-breekt-met-apartheid-kolonisatie-en-bezetting/

5 05 Het zogeheten “fascisme” is geboren met het regime van Benito Mussolini in Italië, en vervolgens met dat van Adolf Hitler in Duitsland; regimes die het abslolute tegendeel zijn van wat de linkerzijde in het algemeen – en marxisten in het bijzonder – verdedigen. Fascisme is een intolerant, autoritair politiek systeem, dat macht tussen groepen mensen verdeelt en berust op een sterke, gemilitariseerde en politiestaat, met drastische beperking van de politieke en vakbondsvrijheden, zonder enig respect voor mensenrechten. Het is de keerzijde van liberalisme. Zich op waarden van het liberalisme beroepen om het fascisme te bestrijden is vergeefse moeite. Fascisme bestrijden betekent vechten tegen de klasse, die haar toevlucht neemt tot fascisme, en tegelijkertijd strijd voeren voor een bredere economische en politieke democratie, en voor een eerlijke verdeling van de door de werkende klasse geproduceerde rijkdom. Uiteindelijk is het beste wapen dat we tegen het fascisme kunnen inzetten het socialisme en sociale strijd; door Miguel Schelck. https://lavamedia.be/kapitalisme-voedingsbodem-voor-het-fascisme/

5 05 De manier waarop het ministerie van Volksgezondheid (VWS) openbaringsverzoeken over corona afhandelt, belemmert de controlerende functie van de journalistiek en brengt de toegang tot overheidsinformatie in het gedrang. https://nos.nl/artikel/2470219-vws-hield-coronadocumenten-te-gemakkelijk-achter-oordeelt-adviescollege

5 12 De alleroudste voetafdrukken van mensachtigen zijn voor zover bekend in 2001 gevonden op Kreta. Ze zouden ruim 6 miljoen jaar oud zijn. Aan de kust van Norfolk werden in 2013 menselijke voetafdrukken gevonden van 800.000 jaar oud. En nu zijn bij de plaats Schöningen in Noord-Duitsland voetafdrukken gevonden van 300.000 jaar oud. Ze zijn waarschijnlijk van 3 vertegenwoordigers van de homo heidelbergensis, een uitgestorven mensensoort en directe voorouder van de neanderthaler en de vroege moderne mens; door NOS Nieuws. ‘Onze’ man van Aschbroeken is een in het veen gevonden skelet van iemand die tussen circa 1316-928 v.Chr leefde. https://nos.nl/artikel/2474852-300-000-jaar-oude-voetafdrukken-van-de-homo-heidelbergensis-ontdekt-in-duitsland

5 17 De essentie van de democratie is een werkwoord: het aanhoudend streven naar een beleid door en voor het volk. Het democratisch strijdterrein is de natie, de nationale staat. Maar vandaag worden beslissingen genomen in de achterkamers van internationale organisaties. Daar worden de belangen van het volk opgeofferd aan de belangen van mondiale entiteiten zoals grootbanken, multinationals, niet-verkozen technocratische structuren (Europese Centrale Bank, de EU, het Internationaal Monetair Fonds, …). In hun besluitvorming bestaat de democratie niet. Je hoort en leest alleen de stem van aandeel-houders, managers en technocraten. De vrije meningsuiting is gekleurd door de machts-verhoudingen in een door conservatieve, imperialistische elites en media-oligarchen overheerste omgeving. De democratie is voor miljoenen mensen ‘cynisme’, ‘extremisme van onrechtvaardigheid’ en ‘sociale afbraak’. Wie corruptie en oorlogsmisdaden [binnen de eigen gelederen; GjH] onthult, zoals Julian Assange, wordt zonder passende media-aandacht in een kerker geworpen; door Miel Dullaert. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/05/17/democratie-van-de-schone-schijn/ Echter, zwart-wit is het niet, want de Nederlandse rechter heeft in een kort geding geoordeeld dat het kabinet het besluit om minder vliegtuigen vanaf de luchthaven te laten vertrekken niet mocht nemen. https://nos.nl/artikel/2470233-rechter-fluit-kabinet-terug-schiphol-hoeft-dit-jaar-niet-te-krimpen Wellicht doet politiek Den Haag maar wat en kijkt dan hoe dat uitpakt…

5 20 Wat zou het goed zijn wanneer alle leerlingen op de middelbare school filosofie zouden krijgen. De kennis die zij daarbij aangeleerd krijgen en de morele en sociale vaardigheden die ze daarbij opdoen, zoals zichzelf verduidelijken, leren naar elkaar te luisteren en zich verplaatsen in andere standpunten, zijn van levensbelang voor hun toekomst op allerhande vlakken. Bovendien zou het een uitstekend medicijn zijn tegen polarisatie; door Eva-Anne Le Coultre geïnterviewd door Mieke van der Weij en Pieter van der Wielen. https://www.nporadio1.nl/fragmenten/nieuwsweekend/309a500b-b856-4fb0-9cbd-f1fa1bfb8eb9/2023-05-20-filosofie-moet-ook-een-vak-worden-op-het-vmbo

5 22 Omwonenden van een atoomcentrale, en vooral jonge vrouwen en kinderen lopen ook bij lage, nog veilig genoemde stralingsdoses extra gezondheidsrisico’s. Op 28 mei 1959 tekenden WHO en IAEA het verdrag WHA 12-40. Daarin staat: ‘Steeds als een van beide organisaties een programma of activiteit plant betreffende een onderwerp waar de andere organisatie een groot belang bij heeft of kan hebben, moet de eerste organisatie de andere raadplegen met de bedoeling de zaak zo te regelen dat beide organisaties ermee instemmen.’ Deze verdragstekst leest alsof beide organisaties een gelijkwaardige status hebben, maar in de praktijk blijkt de stem van de WHO, die de wereldgezondheid bevordert, ondergeschikt te zijn aan de stem van het IAEA, dat atoomenergie promoot. Nu zijn niet al onze organen even gevoelig voor atoomstraling. Daarom hanteert de internationale commissie voor radiologische bescherming, de ICRP, een stelsel van weegfactoren: bijvoorbeeld 0,04 voor de schildklier en 0,12 voor de longen. Alle gevoeligheden tesamen zijn 1 en staan voor 1 Reference Man. Voorbeeld van hoe men weegfactoren gebruikt:

• correcties op dit systeem zijn onmogelijk, want als een orgaan gevoeliger blijkt en een hogere factor verdient, moet een ander orgaan ongevoeliger worden gemaakt om niet boven de ‘1 = 1 Reference Man’ uit te komen.
• de toegestane stralingsdosis op het hele lichaam is 1 millisievert. De schildklier heeft een weegfactor van 0,04. De toegestane dosis op de schildklier wordt: 1 millisievert gedeeld door 0,04 = 25 millisievert (orgaandosislimieten zijn altijd veel hoger dan de lichaamsdosislimiet);

Toch verandert de ICRP de weegfactoren geregeld. Zo gingen bijvoorbeeld de geslachtsklieren in 30 jaar tijd van 0,25 naar 0,20 en toen weer naar 0,08. Zou je de gevoeligheid van vrouwen meewegen, dan zou je vanwege de gevoeligheden in het borst- en voortplantingsweefsel niet op 1 maar op 2 mensen uitkomen. Bij kinderen en foetussen zou je respectievelijk op 4 en 15 mensen uitkomen. Maar aanscherping van de normen zet inkomen en werk van veel mensen op de tocht. Toen in de jaren ’70 van de vorige eeuw ontdekt werd dat radioactiviteit een factor 10 tot 30 gevaarlijker bleek dan daarvoor was aangenomen, werden de stralingsnormen door de ICRP versoepeld. Nog hachelijker dan de situatie van omwonenden van een atoomcentrale, is die van mensen in de buurt van uraniummijnen. Uranium zit meestal sterk verspreid in de aardbodem zodat het voor omwonenden geen gevaar oplevert. Totdat het wordt gewonnen. Het ertsafval wordt bij de mijn gedumpt. Vaak liggen deze mijnen in afgelegen streken, waar de oorspronkelijke bewoners voor hun voedsel en water afhankelijk zijn van besmet geraakte grond. Bij de Indiase stad Jadugoada bevinden zich 6 mijnen en is een sterke toename van baby’s met aangeboren afwijkingen. In Arlit in Niger, waar Frankrijk uranium delft, is het stralingsniveau hoger dan rond Tsjernobyl. In Australië sterven Aboriginals, in de VS de Navajo’s. Voor omwonenden gaat het om een levenslange en permanente blootstelling, waarbij giftigheid en straling elkaar over en weer versterken; door Els de Groen. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/05/22/kernenergiesector-onderschat-risicos-voor-omwonenden-kerncentrales-en-uraniummijnen-met-te-soepele-normen/

5 23 Afgelopen weekend gingen de G7-leiders naar Hiroshima, legden kransen in het Hiroshima Peace Memorial Park, bleven daar slechts 30 minuten en publiceerden vervolgens een verklaring die overal ter wereld geschreven had kunnen worden. Ze hadden niet naar Japan hoeven te gaan vanwege hun lege woorden zonder concrete oplossingen of stappen te komen. Volgens de G7-leiders is een atoomwapenvrije wereld slechts een droom, en ze zijn vastbesloten om dat zo te houden; door Ivana Nikolić Hughes. https://www.commondreams.org/opinion/g7-leaders-fail-on-nuclear-disarmament-in-hiroshima

5 24 Wat mythe is, wordt verheven tot werkelijkheid en tegelijk wordt de werkelijkheid gedegradeerd tot mythe. Een zin van deze strekking las ik zojuist op pagina 173 van “Kolonialisme en racisme; Een postkoloniale kroniek” (Eerste druk 2021) door Jan Breman. In dit geval wordt bedoeld dat de ongelooflijk brute wreedheid van Westerse kolonialisten tegen ‘inboorlingen’ als mythe en landverraad bestempeld wordt, terwijl de verhalen van de oorspronkelijke bewoners over bijvoorbeeld ‘afgekapte handen’ afgedaan worden als mythe. Nu leven we zelfs in een wereld waar mensen vaak niet geloven wat officieel verteld wordt en er van uitgaan dat elke actie verkeerd wordt voorgesteld om een werkelijke agenda achter het officiële verhaal te verbergen. En dat de media slaafse doorgeefluiken zijn geworden, die ons desinformeren en verdoezelen wat er werkelijk gaande is; door Wolfgang Streeck en vertaald door Menno Grootveld. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/05/24/naar-een-bipolaire-wereldorde/

5 24 Toegeven aan een dictator? Ja. Geef toe dat de ander te machtig is. Zoals Vladimir Poetin dat ook doet door Polen niet aan te vallen. Supermachten hebben de macht om de wereld te bedreigen met vernietiging. En de kans bestaat, zeker in de hitte van een conflict, dat dat dreigement wordt uitgevoerd. Het is krankzinnig en immoreel, welk nobel doel je ook voor ogen hebt. Wij zijn verplicht om heel ver bij dat risico uit de buurt te blijven. En daarom moeten we de Russen niet bij dat punt brengen en daarnaast blijven pleiten voor een no first use-verklaring van onze kant. Van de Amerikanen zal het niet komen. Die willen hun machtspositie niet opgeven. Maar ieder ander NAVO-land zou zo’n pleidooi nu kunnen en moeten houden, zonder iets aan veiligheid in te leveren. Integendeel, door Europa leefbaar te houden; door Frank Mulder. https://www.groene.nl/artikel/onze-kernwapens-zijn-niet-defensief-bedoeld Zie ook 5 24 onder Militairisme. Op 16 juni werd bekend dat Daniel Ellsberg, die bovenstaande adviseerde, op 92-jarige leeftijd is overleden. Eerder dit jaar kreeg hij de diagnose alvleesklierkanker. Onder meer The Washington Post meldt vrijdag zijn dood op basis van een statement van Ellsbergs familie; door de nieuwsredactie van NU. https://www.nu.nl/buitenland/6268366/klokkenluider-pentagon-papers-over-vietnamoorlog-overleden-op-92-jarige-leeftijd.html

5 29 Ik ving op een verjaardag een gesprek op over hoe acties van Extinction Rebellion te waarderen. De een waardeerde die positief, de ander vond het niet goed te praten… Tjajaaaa, behoren we onze persoonlijke verantwoordelijkheid over te dragen aan onze gezamenlijk gekozen overheidsbestuurders om vervolgens als democraat in hart en nieren achterover leunend te kijken hoe het afloopt? Eventueel nog door binnen de door onze overheden gestelde grenzen te demonstreren op een daartoe aangewezen plaats en met toegestane middelen? Of dwingt onze persoonlijke verantwoordelijkheid ons ertoe om alles uit de kast te halen om af te dwingen dat het algemeen belang gediend wordt, wanneer onze overheid haar plicht volgens ons (al decennia) verzaakt? De samenleving met of zonder geweld ontregelen, of ons eventueel aansluiten bij Extinction Rebellion of Greenpeace?

6 04 Dit weekend waren er congressen van de Christenunie en de VVD, waarin de ‘vluchtelingencrisis’ een belangrijk onderwerp was. Wereldwijd zijn er 15 miljoen vluchtelingen, die hun land verlaten. Daarvan komen 2 miljoen naar rijke landen; een deel dus naar Europa en een deel daarvan naar Nederland. Gisteren las ik in de Gutmensch-scheur-kalender dat 13 miljoen ‘in de regio’ worden opgevangen; er was ook een congres van de SP, waarin besloten werd zich niet langer te verzetten tegen het NAVO-lidmaatschap, waardoor die partij nòg verder van mij af komt te staan.

7 18 Onze wereld is opnieuw verdeeld in twee kampen: China en Rusland aan de ene kant en het Westen en zijn bondgenoten aan de andere. Op de agenda van de BRICS-top van augustus in Zuid-Afrika staan bijvoorbeeld: de uitbreiding van de BRICS-groep via de oprichting van een BRICS-Plus-groep, een forse verhoging van de middelen van de BRICS-bank en het plan om een gemeenschappelijke munt in te voeren, wat het proces van de-dollarisatie aanzienlijk zou versnellen. Dat baart de Westerse mogendheden grote zorgen. Daarom werken ze strategieën uit om de BRICS-landen te verdelen en te intimideren. We vermelden er hier 3, die de afgelopen weken zijn gestart: de pogingen om de BRICS te verdelen door een beroep te doen op India, het verzoek van de Franse president Macron om deel te nemen aan de volgende BRICS-top en de zaak die het Internationaal Strafhof (ICC) heeft aangespannen tegen Vladimir Poetin. Samen bevestigen deze Westerse strategieën dat we in een historische periode zijn beland, die sinds de Tweede Wereldoorlog niet meer is vertoond: die van een zeer ernstige uitdaging voor het Westerse hegemonisme en unilateralisme; door Saïd Bouamana, vertaald door Frans De Maegd. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/07/18/de-strategieen-van-het-westen-tegen-de-brics-top-van-augustus-2023/

7 19 De Russische invasie in Oekraïne zou niet hebben plaatsgevonden als de Westerse alliantie haar beloften om de NAVO niet uit te breiden buiten de grenzen van Duitsland was nagekomen en Oekraïne neutraal was gebleven. De ‘oorlogspooiers’ kenden de mogelijke gevolgen van NAVO-uitbreiding. Oorlog is echter hun doel, zelfs als het leidt tot een nucleaire holocaust met China of Rusland. De oorlogsindustrie is onze gevaarlijkste vijand, niet Poetin; een overzichts-artikel over de oorlog in Oekraïne door Chris Hedges, vertaald door Rein van Gisteren. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/07/19/eerst-logen-ze-over-afghanistan-en-irak-nu-over-oekraine/

7 19 “We leven in een tijd waarin het imperialisme een offensief ontplooit dat probeert de wereld te verdelen in blokken van staten, die geïsoleerd en tegenover elkaar staan. Het intensiveert allerhande provocaties, blokkades, druk en eenzijdige dwangmaatregelen tegen die volkeren, die zich niet aan het imperialisme onderwerpen en zijn belangen niet dienen. Dat veroorzaakt vernietiging en dood in veel regio’s op deze planeet.” Dit staat in de slotverklaring van de Volkerentop op 17 & 18 juli jl., zoals ook: “Wij verwerpen ook het beleid van de Europese Unie om VS-sancties tegen Venezuela en Nicaragua te onderschrijven en in sommige gevallen te kopiëren.” Miguel Díaz-Canel, de president van Cuba, zei daar onder andere: “Het is deze Volkerentop waar een meer rechtvaardige en solidaire wereld wordt geëist om het hoofd te bieden aan de diepe systeemcrisis van het kapitalisme, die onlosmakelijk verbonden is met de onrechtvaardige heersende internationale economische orde”; door Marc Vandepitte. Zie ook 7 19 onder ‘Media’. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/07/19/latijns-amerika-heeft-europa-een-lesje-geleerd-in-bescheidenheid/

Ziekten, Psychologie, Psychiatrie en ander onoverkomelijk lijden

1 11 (22/11/2016) De drugsgebruiker wordt in Portugal al 23 jaar als een zieke behandeld, terwijl de drugshandelaar nog steeds als een zware crimineel wordt aangepakt. Met succes; door Lode Vanoost. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2016/11/22/portugal-15-jaar-succesvolle-decriminalisering-drugsgebruik/

2 13 Een groep onafhankelijke wetenschappers, die een vervolgonderzoek uitvoert naar oversterfte in de achterliggende jaren, had al veel eerder de niet naar personen herleidbare vaccinatiedata kunnen krijgen, zegt de Autoriteit Persoonsgegevens. De onderzoekers vroegen ongeveer een halfjaar geleden al om die data; door Rudy Bouma. https://nos.nl/nieuwsuur/artikel/2463662-privacywaakhond-kritisch-op-late-verstrekking-vaccinatiedata-oversterfte

4 06 Het aantal jongeren dat professionele hulp krijgt voor psychische problemen is in 25 jaar gestegen van 1 op de 27 naar 1 op de 7. Daarom wil staatssecretaris Maarten van Ooijen (CU) dat minder jongeren daarvoor professionele hulp krijgen. Een “grenzeloze groei is niet te organiseren en niet te betalen”; door NOS Nieuws. Dus op basis van kwantiteit en niet op basis van diagnoses, want “iedereen is wel eens somber”. En dat zegt de ChristenUnie! https://nos.nl/artikel/2470363-te-veel-kinderen-krijgen-psychische-hulp-vindt-kabinet-iedereen-is-weleens-somber

5 11 Vanaf vandaag beschikken artsen, apothekers en patiënten [eindelijk; GjH] over een uitgebreide handleiding om het gebruik van alle antidepressiva veilig af te bouwen. Veel mensen willen ermee stoppen, bijvoorbeeld omdat zij al jaren geen depressie meer hebben gehad of vanwege de bijwerkingen, zoals traagheid of een verlaagd libido. Zij willen proberen of ze ook zonder medicatie kunnen; door Sander Zurhake. Tot vandaag was dat haast onmogelijk, weet ik uit nabije kring. https://nos.nl/artikel/2474658-belangrijke-stap-gezet-om-afbouwen-antidepressiva-te-verbeteren

5 22 De marktwerking in de jeugdzorg moet onmiddellijk worden teruggeschroefd, alleen op die manier blijft de noodzakelijke zorg voor kinderen beschikbaar. Er is de afgelopen decennia een ‘zorgindustrie’ opgebouwd. Het is pervers dat je op zo’n manier zorg biedt. Het kind is een product geworden en zorgaanbieders hebben te veel commerciële belangen bij zorg. Ze geven nu zelfs hulp aan kinderen, die dat helemaal niet nodig hebben; door Marc van Rossum du Chattel. https://www.rtvutrecht.nl/nieuws/3583826/podcast-stadhuisplein-utrecht-draai-de-perverse-marktwerking-in-de-jeugdzorg-terug

6 03 De tabaksindustrie heeft jaren achtereen vals gespeeld met de tests van filtersigaretten, waardoor het nicotine- en teergehalte van die sigaretten 3x giftiger en verslavender voor rokers is, dan uit de testuitslagen blijkt (en wettelijk toegestaan is); door Wanda de Kanter in gesprek met Mieke van der Weij en Pieter van der Wielen. https://www.nporadio1.nl/fragmenten/nieuwsweekend/a5d38084-262b-478b-9504-b653929c37c7/2023-06-03-sjoemelsigaret-proces-mogelijk-cruciaal-voor-tabaksverkoop

6 22 Zorgmedewerkers willen dat het kabinet samen met hen gaat kijken naar een oplossing voor de problemen waardoor het onmogelijk is goede zorg aan asielzoekers te verlenen. Niet alleen moet de zorg op zichzelf worden verbeterd door bijvoorbeeld meer mensen in te zetten, ook willen artsen dat het verplaatsen van kinderen en zwangere vrouwen stopt. Een ander groot probleem is het verdeelde zorglandschap. Er zijn verschillende en soms ook commerciële zorgaanbieders in de zorg voor asielzoekers. Daar komt bij dat meerdere ministeries verantwoordelijk zijn. Dat maakt de zorg nodeloos ingewikkeld; door Sanne Oving. https://www.nu.nl/asielcrisis/6269050/zorgmedewerkers-kunnen-asielzoekers-niet-goed-meer-helpen-en-luiden-noodklok.html

Deel II Mij-boeiende ontwikkelingen in landen

Nederland

1 10Zo’n 1,4 miljoen mensen (ongeveer 8% van alle verzekerden)) hebben er voor de jaarwisseling voor gekozen om van zorgverzekeraar te wisselen tegen 6 tot 7% in de zes afgelopen jaren; door NOS Nieuws. https://nos.nl/artikel/2459324-1-4-miljoen-mensen-wisselen-van-zorgverzekering-hoogste-aantal-in-jaren

1 31 Nederland is vorig jaar iets corrupter geworden. Met 80 punten haalde Nederland zijn laagste score ooit. Nederland handhaaft zich op ‘plek 8’. Dat Nederland een paar punten is weggezakt, komt vooral doordat de politieke integriteit niet op orde is. Er is bijvoorbeeld geen goed lobbyregister. Daardoor is er onvoldoende toezicht op lobbyisten. Ook zijn er veel minder regels over de financiering van politieke partijen dan in andere landen. Verder is een afkoelperiode voor politici niet goed geregeld. Denemarken zou met 90 punten het minst corrupte land ter wereld zijn. https://nos.nl/artikel/2461945-nederland-iets-corrupter-geworden-vanwege-lobbyisten

2 14 Nederland houdt zich nog steeds niet aan bepaalde EU-richtlijnen voor het vrijgeven van overheidsinformatie. De EU-wet [het was toch een richtlijn? GjH] waar het om gaat, moet overheden transparant maken. Burgers en bedrijven kunnen na invoering van de wet [OK, dus toch geen richtlijn; GjH] inzicht krijgen in bijvoorbeeld statistieken en onderzoek van de overheid. Die informatie moet open en in principe gratis zijn; door NU Nieuws. https://www.nu.nl/buitenland/6251387/brussel-sleept-nederland-voor-rechter-om-gebrek-aan-transparantie-overheid.html

2 16 Het politieke landschap volgens Kieskompas: https://www.rtvutrecht.nl/nieuws/3541473/kieskompas-lanceert-samen-met-rtv-utrecht-stemhulp-voor-provinciale-statenverkiezingen

2 17 Van elke 5 hoogleraren krijgt er één het salaris niet (volledig) van de universiteit. Bijna 200 professorbanen worden betaald door het bedrijfsleven. Stichtingen en kennisinstituten financieren daarnaast nog eens honderden leerstoelen. Philips, Shell, chipfabrikant NXP, ‘de zorg’ (farmaceuten en ziekenhuizen, zoals Byondis), advocatenkantoren en lobby- en adviesbureaus, het Duitse chemieconcern BASF en zelfs het sultanaat van Oman; door NOS Nieuws. https://nos.nl/artikel/2464193-bedrijven-betalen-salaris-200-hoogleraren-transparantie-ontbreekt-vaak

2 25 Leve de efficiëntie! Het aantal bushaltes is de afgelopen 5 jaar in Nederland gedaald met 7%. Het ging van ruim 22.100 naar ruim 20.600. Dat betekent onder andere dat er nu 67 dorpen meer zijn zonder opstapplek binnen de bebouwde kom; door NOS Nieuws. Toch lijkt mij deze ontwikkeling kwalijk voor het milieu. https://nos.nl/artikel/2465241-ruim-1500-bushaltes-minder-dan-in-2018-impact-verschilt-lokaal-sterk

3 09 “Het is voorbijgevlogen met hoogte- en dieptepunten” zegt Willem-Alexander van Amsberg over 10 jaar koningschap; door NOS Nieuws. Wat fijn dat-i het zo naar zijn zin heeft, denk ik dan, maar ik had hem graag een carrière gegund die beter bij hem past. https://nos.nl/artikel/2466846-willem-alexander-10-jaar-koningschap-is-omgevlogen

3 11 De nieuwe atoomcentrales zijn een belangrijk thema in de Zeeuwse verkiezingscampagne; door NOS Nieuws in samenwerking met omroep Zeeland. Dat heeft volgens mij alles te maken met onwetendheid of wegkijken. Waar liggen de evacuatieplannen voor Gent, Antwerpen, Breda, Dordrecht, Rotterdam en Maassluis wanneer het daar mis gaat? https://nos.nl/collectie/13923/artikel/2467068-kerncentrales-in-zeeland-provincie-gaat-er-niet-over-maar-heeft-wel-mening

3 11 Deze dag in 2011 ontploften 3 reactoren van de atoomcentrale in het Japanse Fukushima. Dit voorval had ons kunnen leren dat de schade van een atoomramp niet op te ruimen is en dat atoomreactoren [naast andere bezwaren zoals het atoomafval waar we veel volgende generaties mee opzadelen; GjH] compleet onverantwoord zijn in een dichtbevolkt en sterk geïndustrialiseerd gebied als België en Nederland. Zo deed de radioactieve wolk dorpen tot 80km van de atoomcentrales evacueren. Van het ene moment op het andere verlieten daar tienduizenden mensen hun woning om nooit meer terug te keren. Nog steeds zijn daar spookdorpen. De kernsmelting vergiftigde ook het grondwater. Het aflopend regenwater van berggebieden is daar nog steeds radioactief en de radioactieve besmetting is nog altijd niet onder controle; door de 11 maart beweging. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/03/11/de-fukushima-ramp-twaalf-jaar-geleden-heeft-ons-de-ogen-geopend/

3 15 De vier politiebonden hebben gisteren een officiële klacht ingediend bij de Arbeidsinspectie over het communicatiesysteem C2000. Het systeem, waar veel hulpdiensten onderling mee communiceren, hapert regelmatig; door NOS Nieuws. Zover is het al gekomen, ondanks Stem VVD voor meer blauw op straat. https://nos.nl/artikel/2467532-politiebonden-dienen-klacht-in-bij-arbeidsinspectie-over-communicatiesysteem

3 17 Provincies hebben specifieke bevoegdheden en taken, zoals ruimtelijke ordening, milieubescherming en cultuur. Daarnaast houden ze toezicht op inliggende gemeenten en spelen ze op veel vlakken een coördinerende rol in de samenwerking met gemeenten, andere instanties en particuliere organisaties. De leden van de Eerste Kamer bespreken wetsontwerpen, die al door de Tweede Kamer zijn aangenomen, en stemmen erover. Ze dienen daarbij vooral op de technische kanten van het voorstel te letten: de deugdelijkheid van de wet en de samenhang met andere wetten. Dat is de formele kant volgens Wikipedia, maar aangezien jaren meerderheden in de Tweede èn Eerste kamer gezocht werden om regeringscoalities te vormen, was dit altijd al een wassen neus. Met de uitslag van de verkiezingen van de Provinciale Staten staat de deur nu wijd open voor een dubbele muiterij, totdat de volgende Tweede Kamer-verkiezingen resulteert in een vergelijkbare uitslag. Muiterij, omdat de oppositiefracties in de verschillende provincies nu met veel meer macht dan voorheen het kabinetsbeleid waar mogelijk zullen frustreren en muiterij omdat de oppositiepartijen in de Eerste Kamer, eveneens met meer macht dan voorheen, datzelfde zullen gaan doen. Of we daar als wereld, land, mensen en mensheid beter van gaan worden verwacht ik niet, maar dat verwachtte ik ook niet van eerdere samenstellingen van de provinciebesturen, Tweede en Eerste kamer. https://nos.nl/collectie/13923/artikel/2467782-bbb-nu-in-alle-provincies-de-grootste-partij-geworden

3 21 Over de doorslaggevende rol van reclamebureaus bij de laatste Nederlandse verkiezingen, over de doelstellingen van die bureaus, over de twijfelachtige rol van de Nederlandse media (nu hadden de redacties besloten dat het niet te veel zou gaan over de torenhoge inflatiecijfers, het groeiend aantal financieel kwetsbaren, de inkrimping van Schiphol of de vernietigende resultaten van de parlementaire enquête die onlangs over de gasboringen in Groningen verscheen) en erover dat er voor de bestaande politieke machtsblokken niets verandert (het zijn steeds weer (radicaal) rechtse partijen zijn die opstaan, kortstondig pieken, waarna ze het stokje  overdragen aan de volgende rising star op rechts – Fortuyn, Wilders, Baudet en nu dus Van der Plas). Met als conclusie dat, om echt structurele veranderingen teweeg te brengen, een nieuw democratisch klasseproject nodig is dat zich niet laat verstoren door de rechtse cultuurpolitiek van het CDA, D66 (en Volt) en de VVD, maar zelf de termen van het debat bepaalt; door Jouke Huijzer. https://lavamedia.be/een-storm-in-een-glas-water-de-nederlandse-stembusgang/

4 05 Deze dagen wordt voor mij – NOS Nieuws volgend – steeds duidelijker dat het nieuws in Westerse landen gedomineerd wordt door een botsing tussen de macht van overheden en rijke lieden en de onmacht van gewone mensen. Er worden door studenten meer dan 3.000 rechtszaken aangespannen tegen gemeenten. Zij eisen aanspraak op de eenmalige energietoeslag van € 1.300. https://nos.nl/artikel/2470221-duizenden-studenten-naar-rechter-om-energietoeslag

4 17 In 2010, als gevolg van de zogenaamde ‘Ontmanteling van de Nederlandse Antillen’, werden Saba, Sint Eustatius en Bonaire als ‘bijzondere gemeenten’ opgenomen in Nederland als Caribisch Nederland. Vanaf dat moment bestonden de Nederlandse Antillen niet langer als staatkundige eenheid. De oorspronkelijke inwoners worden onderdrukt en behandeld als bewoners van een kolonie. Via genoemde annexatie van Bonaire heeft de Nederlandse overheid de volledige politieke en wetgevende controle over het eiland. Ze heeft alle mensen in Bonaire ontwapend, het politiekantoor (waar vooral Europese Nederlanders werken) uitgebreid, en ’s werelds tweede grootste gevangenis per aantal inwoners op het eiland gebouwd. Ze heeft ook de volledige controle over de lokale luchthaven, die ze voortdurend verder uitbreidt en opbouwt naar militaire standaarden. Bonaire ligt op slechts 80 km van Venezuela, waarmee de VS en het Westen een langdurig conflict hebben. Europese Nederlanders hebben alleen maar een adres nodig om binnen de 90 dagen  in lokale verkiezingen te kunnen stemmenen om zo het beleid mede te bepalen. Tussen 2010 en 2022 verdubbelde de bevolking van 11.000 naar 22.000. In 2017 zakte de Inheemse bevolking onder 40% van de totale bevolking op Bonaire. Volgens berekeningen van het Centraal Bureau Statistiek zullen ze tegen 2030 onder de 30% vallen. De belastingen in Bonaire werden opgetrokken naar Europees-Nederlandse standaarden, waardoor de bevolking evenveel belastingen betaalt, hoewel ze veel minder verdient. De belasting op grondbezit is bij de originele bevolking met 800 tot 1000% verhoogd. 10% van het Bonaire is recent verkocht aan individuele Europese Nederlanders. Na de opheffing van de Nederlandse Antillen werd de nationale munt, de Nederlands Antilliaanse gulden, veranderd naar de Amerikaanse dollar. Dit heeft als gevolg gehad dat de prijzen de hoogte ingingen. Zo werd brood 270% duurder, terwijl de lonen omlaag gingen. Lokale leerkrachten worden ontslagen en vervangen door Nederlandssprekende leerkrachten. Europese Nederlandse leerkrachten worden ook aangemoedigd om naar Bonaire te verhuizen via speciale belasting voorwaarden en geldpremies. Kinderen van Inheemse afkomst worden in lagere niveaus van onderwijs gehouden, quasi gesegregeerd van de Europese Nederlandse kinderen en jeugd. De Nederlandse overheid legde ook een euthanasiewet op, waarmee artsen bijvoorbeeld het recht hebben om medische interventies te weigeren bij mensen boven de 70 jaar. Nederland werkt samen met Colombia om de volksgezondheid in haar ‘Caribische gemeenten’ Bonaire, Sint-Eustasius en Saba te voorzien. De Colombiaanse ziekteverzekeraar COOMEVA, waarmee wordt gewerkt, wordt op dit moment onderzocht voor misdaden (illegale handel in organen van jonge mensen, die daardoor gestorven zijn). Inheemse vrouwen werden ook systemisch gesteriliseerd met als gevolg een daling van 50% in geboortecijfers. Voor kinderen van de inheemse bevolking, die om medische redenen geboren worden op naburige eilanden, wordt de terugkeer naar Bonaire bijna onmogelijk gemaakt. Kinderen van arme inheemse families worden afgenomen en ter adoptie aan Europese Nederlandse gezinnen gegeven. Die gezinnen krijgen daar dan overheidssteun voor, terwijl de lokale moeders in armoede en zonder hun kinderen achterblijven. Nederland anno 2023; door Laura De Vos. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/04/17/verzet-tegen-hedendaags-kolonialisme-in-bonaire/

4 19 Aan het woord is economisch antropoloog Jason Hickel, een man die zegt wat ik al decennia zeg, maar met dit verschil: hij onderbouwt het kundig. Vorige maand maakte  Hickel voor de Kamercommissie Economische Zaken en Klimaat gehakt van het Nederlandse klimaatbeleid. Om zich te houden aan de afspraken van Parijs moeten staten hun emissies snel verminderen. Voor rijke landen is dat extreem lastig; niet één rijk land is momenteel op weg om de doelen van Parijs te halen. We moeten niet alleen kwalitatief veranderen – beter, doelmatiger, minder verspillend omgaan met schaarse grondstoffen – maar ook kwantitatief verminderen: minder beslag leggen op grond en grondstoffen, ons stomweg minder vaak en minder ver mechanisch verplaatsen, en, vooral, collectief veel minder produceren en consumeren; door Ewald Engelen. En nog veel meer over ‘degrowt’. https://www.groene.nl/artikel/klimaatstrijd-is-klassenstrijd

4 26 Het OM telde in 2022 ruim 9900 verdachten van geweld tegen bijvoorbeeld ambulancemedewerkers, boa’s en politieagenten. Het aantal zaken is vrij constant, maar de zwaarte van de delicten, waarvan aangiften is gedaan, is iets toegenomen. De verdachten zijn deels ‘notoire relschoppers’ die de confrontatie zoeken, maar ook mensen met een psychische stoornis. Er is ook een groep, die bedreigt of geweld gebruikt in een persoonlijke crisissituatie. Denk aan iemand die vindt dat het ambulancepersoneel niet genoeg opschiet. Dat zijn meestal mensen die één keer in de fout gaan; door NOS Nieuws. Ik vraag me dan af waarom ‘notoire relschoppers’ zo’n confrontatie zoeken, waarom de mensen met een psychische stoornis niet de passende zorg en beperkingen krijgen, en wat er achter zou kunnen zitten dat mensen in een persoonlijke crisissituatie zich uitleven op mensen die het algemeen belang dienen? https://nos.nl/artikel/2472883-tienduizend-verdachten-van-geweld-tegen-agenten-boa-s-en-ambulancepersoneel

5 15 ‘Ons’ kabinet zou minder financiële tekorten moeten doorschuiven naar volgende jaren. Zo heeft het ervoor gekozen de staatsschuld op te laten lopen door de uitgaven voor de miljardencompensatie voor de schade door de gaswinning [Ik vraag mij af waarom (alleen) uit gemeenschapsgeld mensen gecompenseerd moeten worden; GjH]. Het aantal kinderen dat in armoede opgroeit, stijgt volgend jaar tot 7% [in zo’n rijk land als Nederland met elk jaar weer ‘economische groei; GjH]. Dat terwijl de coalitiepartijen hadden afgesproken het aantal kinderen in armoede te halveren. Echte politieke keuzes worden [ook; GjH] in de Voorjaarsnota nog niet gemaakt. Een deel van de rekeningen wordt vooruitgeschoven; door NOS Nieuws. https://nos.nl/artikel/2475202-kabinet-schuift-te-veel-financiele-risico-s-door-vindt-raad-van-state

5 15 Bestuurders van verenigingen en vrijwilligersorganisaties worden geconfronteerd met steeds meer ‘alles-kapot-regelen-regeltjes’. Zo kreeg de nieuwe voorzitter van de Avonvierdaagse in Baarn een dikke map met administratie van voorgaande jaren. “Veel dingen heb ik overgenomen zoals het was, maar toen kwam ik achter de regels omtrent verkeersregelaars”, zegt ze. Die regels, waarbij je gecertificeerd regelaar moet zijn, gooien dit jaar roet in het eten. Dit jaar stond Koningsdag in Baarn ook al op losse schroeven, nadat het bestuur van de Oranjevereniging was opgestapt door onenigheid met de gemeente over aansprakelijkheid. Ook bij de Sinterklaasintocht was er gesteggel met de gemeente. Het Baarn Midsummer Celebration gaat in juli ook niet door. “Ons vertrouwen is tot een nulpunt gedaald”, laat de organisatie weten; door Benthe Bronkhorst. https://www.rtvutrecht.nl/nieuws/3581037/avondvierdaagse-baarn-afgelast-vrijwilligerswerk-wordt-kapotgeregeld

5 16 De regering is op zoek naar commerciële partijen om voor 2500 gedupeerde Toeslagen-affaire-ouders hun schadevergoedingin één keer af te handelen; een consortium van bij voorbeeld consultancybureaus, juridisch adviseurs en verzekeraars. De belastingdienst lukt dat niet en kennelijk wordt een aangepaste aansturing van de ambtenaren daar niet overwogen. Volgens Renske Leijten (SP) is steeds vaker te zien dat mensen met kleine schades “snel klaar zijn en groot gecompenseerd worden” en bij grote schades “worden mensen gewantrouwd tot op het bot”. Zowel Inge van Dijk (CDA) als Leijten maken zich zorgen of de kosten van het massaal treffen van schikkingen wel in verhouding zullen blijven als het kabinet in zee gaat met commerciële partijen. Hoeveel geld komt straks terecht bij de ouders en hoeveel wordt in de organisatie gepompt? Een commerciële letselschadeadvocaat declareert zo’n € 20.000 per gedupeerde, alleen al om de schade in kaart te brengen; door Irene de Kruif en Jan Kleinnijenhuis. https://nos.nl/nieuwsuur/artikel/2475368-kabinet-heeft-commerciele-partijen-nodig-bij-afhandeling-toeslagenschandaal

5 16 Toen ik nog woonruimte verhuurde, omdat mijn huis indertijd nogal eens leeg stond en ik wat huisgenoten wel op prijs stel, kregen mijn huurders eerst een tijdelijk contract van 2 maanden. Dan kon ik meemaken of mijn nieuwe huisgenoten een aanwinst of een bedreiging voor mijn huiselijke vrede zijn. Wanneer ik ze als een aanwinst ervoer, kregen mijn huurders in overleg een of twee nieuwe tijdelijke huurcontracten. Te mijner tijd wil ik mijn huis immers zonder huurders erin verkopen. Eén keer trof ik een meneer met het syndroom van Korsakov, een kleurrijke figuur, die de tweede maand al geen huur meer betaalde. Dergelijke ervaringen spelen kennelijk voor de Christenunie, D66, PvdA en de SP geen rol om tijdelijke huurcontracten voortaan te verbieden; n.a.v. NOS Nieuws. Wanneer hun initiatief om tijdelijke huurcontracten ook voor kamerbewoning geldt, komen er geen huurders meer mijn huis in. https://nos.nl/artikel/2475295-tweede-kamer-ook-geen-tijdelijke-contracten-meer-voor-kamerverhuur

5 19 ‘Onze’ politici zijn ambitieus. Zij willen de grootste groene waterstoffabriek op de Tweede Maasvlakte en die wil Shell wel bouwen en exploiteren. Den Haag helpt Nederlandse bedrijven graag, dus werd een subsidie van € 150 miljoen voor Shell door Brussel niet als staatssteun aangemerkt. Shell krijgt nu dus € 150 miljoen van de Nederlandse overheid voor de bouw van de waterstoffabriek, omdat ze die fabriek anders – ondanks een recordwinst van € 38,5 miljard in 2022 – niet zou kunnen bouwen; door Birte Schohaus, Jesse Pinster, Jilles Mast en Rosa Juffer. https://www.ftm.nl/artikelen/rutte-bemoeide-zich-met-aanvraag-waterstofsubsidies-shell?

5 22 Opnieuw komen documenten boven water waaruit blijkt dat in een vroeg stadium aan de bel is getrokken over de toeslagenaffaire. Het is de derde keer in een halfjaar tijd dat bekend wordt dat er documenten zijn die niet zijn gedeeld met de Tweede Kamer en niet met de parlementaire ondervragingscommissie, ondanks de officiële ‘vorderingen’ van die commissie. Een parlementaire enquête is het zwaarste instrument dat je als Kamer hebt. Als je daar al niet je informatie krijgt, denk je dat je het dan wel krijgt na Kamervragen? Voor het kabinet is het pijnlijk dat het juist nu bekend wordt, want dinsdag moet Rutte in de Tweede Kamer verantwoording afleggen over de afhandeling van de toeslagenaffaire. En hij had bij de val van het vorige kabinet beloofd informatievoorziening aan de Kamer te verbeteren en snel over te gaan tot compensatie. Beide is nog steeds niet op orde; door Nieuwsuur. https://nos.nl/nieuwsuur/artikel/2476084-en-weer-duiken-gevoelige-toeslagen-documenten-op-die-kabinet-in-het-nauw-drijven

7 10 Mark Rutte werd minister-president van Nederland op 14 oktober 2010. Pas 4.652 dagen later kondigde hij zijn vertrek aan, als langst zittende Nederlandse premier tot op heden. Zijn premierschap werd getekend door crises en schandalen. Ver voor het toeslagen-schandaal, waar kabinet-Rutte III over viel, was er al het ‘Somaliëproject’. Rutte, dan staatssecretaris van Sociale Zaken, liet Somalische Nederlanders extra controleren op bijstandsfraude. Dat is rassendiscriminatie, oordeelde de rechtbank, maar compensatie en mediaophef bleven uit. Al jaren wordt het kabinet gewaarschuwd voor een tekort aan opvang voor asielzoekers. De opvangcrisis, waarover Rutte zijn laatste kabinet liet vallen, is een creatie van zijn eigen politiek, zeggen belangrijke adviescommissies. Steeds als er iets minder asielzoekers kwamen, werden opvanglocaties gesloten en de contracten van COA-personeel niet verlengd. Ondertussen kregen migranten wel de schuld van allerhande crises, zoals het woningtekort. Statushouders worden nog steeds ten onrechte tot zondebok gemaakt. Multinationals vonden ondertussen zonder problemen wel een goed onderdak in Nederland. Ons land telt meer dan 10.000 brievenbusfirma’s. Nederland is een van ’s werelds grootste doorvoerlanden voor het verschuiven van financiële winsten. Het ‘klimaatkabinet’ van Rutte ondermijnde zijn eigen plannen met getreuzel en kortetermijn denken. De ‘coronapremier’ legde zijn prioriteit bij het beschermen van risicogroepen, maar mensen in die groepen dachten daar zelf vaak anders over. Velen voelden zich gediscrimineerd en uitgesloten. Tijdens de coronacrisis hield Nederland de Caribische eilanden in het Koninkrijk in een houdgreep: coronasteun kwam er alleen in ruil voor enorme bezuinigingen. En in 2020 ontpopte Rutte zich tot ‘oorlogspremier’ in vredestijd; door OneWorld. https://www.oneworld.nl/mensenrechten/8x-de-rekening-van-rutte/

Afrika – Congo, Soedan, Tunesië

1 31 Het is een tragedie dat Congo en het gehele Afrikaanse continent in het bijzonder, slachtoffer blijft van verschillende vormen van exploitatie en uitbuiting, die de mensheid onwaardig zijn. Hebzucht heeft de diamanten in bloed gedrenkt. Handen af van Congo, handen af van Afrika!; door Katrien Vanderschoot en Lukas Lecluyse. https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2023/01/31/paus-franciscus-op-vredesbezoek-in-congo-maar-zullen-de-wapens/

2 02 Vanuit hun bevreesdheid voor de groeiende invloed van China en Rusland op het Afrikaanse continent organiseerden de Verenigde Staten half december 2022 een Amerikaans-Afrikaanse topconferentie. Daar liet Washington zich leiden door zijn bredere Nieuwe-Koude-Oorlog-agenda, gericht op verstoring van de relaties van Afrikaanse landen met China en Rusland. Deze havikachtige houding wordt gepromoot door Amerikaanse militaire planners, die Afrika beschouwen als “de zuidelijke flank van de NAVO” en China en Rusland zien als “bijna evenwaardige bedreigingen”; door Vijay Prashad. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/02/02/amerikaans-afrikaanse-top-vs-voeren-de-forsing-tegen-rusland-en-china/

4 11 Concreet eist het IMF van Tunesië, in ruil voor een lening van $ 1,9 miljard, de afschaffing van overheidssubsidies op eerste levensbehoeften, waardoor de prijzen van brood, griesmeel, groenten, melk en olie onmiddellijk enorm zullen gaan stijgen. Na maandenlange onderhandelingen heeft de Tunesische president Kaïs Saïed de eisen van het IMF verworpen. Op donderdag 6 april verklaarde hij: “De dictaten van het IMF zijn onaanvaardbaar, want ze zullen tot meer armoede leiden. Het alternatief is dat we op eigen krachten moeten steunen”; door Saïd Bouamama vertaald door Frans De Maegd. Later dit jaar vond het land geld via het migrantenverdrag met de EU. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/04/11/tunesie-zegt-neen-tegen-het-imf/

4 13 De Namibische premier Saara Kuugongelwa-Amadhila: “Wij ijveren voor een vreedzame oplossing van dat conflict [in Oekraïne; GjH], zodat heel de wereld en alle middelen van de wereld gericht kunnen worden op de verbetering van de omstandigheden van de mensen wereldwijd, in plaats van te worden besteed aan wapens, het doden van mensen en het daadwerkelijk creëren van vijandelijkheden. Het geld voor wapens zouden we beter gebruiken voor de verdere ontwikkeling in Oekraïne, Afrika, Azië, op nog andere plaatsen, en in Europa zelf, waar veel mensen het moeilijk hebben”. Zowat heel het Afrikaanse continent is het daarmee eens. In september sloot Macky Sall, president van Senegal en voorzitter van de Afrikaanse Unie, zich aan bij de oproep om via onderhandelingen tot een overeenkomst [in Oekraïne; GjH] te komen. “Afrika”, zei hij, “heeft genoeg geleden onder de ballast van de geschiedenis… het wil niet de voedingsbodem zijn van een nieuwe Koude Oorlog, maar veeleer een pool van stabiliteit en kansen die openstaat voor al zijn partners”. De ‘ballast van de geschiedenis’ en zijn verschijningsvormen zijn bekend: de verwoesting door de Atlantische slavenhandel, de verschrikkingen van het kolonialisme, de wreedheid van apartheid en een permanente schuldencrisis, veroorzaakt door de neokoloniale financiële structuren. Terwijl het kolonialisme de Europese naties verrijkte en hun industriële vooruitgang stimuleerde, werd het Afrikaanse continent door datzelfde kolonialisme gereduceerd tot leverancier van grondstoffen en consument van afgewerkte producten. Handelsvoorwaarden duwden de landen in een spiraal van schulden en afhankelijkheid. Pogingen om die toestand te doorbreken — onder meer door de voormalige presidenten Kwame Nkrumah van Ghana of Thomas Sankara van Burkina Faso — leidden tot staatsgrepen met de zegen van het Westen. Technologische ontwikkeling ten dienste van sociale vooruitgang werd intussen onmogelijk gemaakt. De voormalige president van Senegal Abdoulaye Wade schreef in 2008: “De Chinese aanpak is gewoon beter afgestemd op onze behoeften dan de trage en soms neerbuigende postkoloniale benadering van Europese investeerders, donororganisaties en niet-gouvernementele organisaties.” Tal van landen die nog altijd verstrikt zitten in de schuldenval van het IMF, denken er net zo over. Gezien de recente afname van de Westerse directe buitenlandse investeringen op het continent is dit nog belangrijker geworden; door Mikaela Erskog en Vijay Prashad. https://lavamedia.be/soeverein-afrika/

5 11 Wie de oorlog in Soedan op televisie volgt, ziet alleen maar een ver land waar mensen elkaar om een of andere reden doden. Zoals bij elke (Afrikaanse) oorlog ontbreekt ook hier context èn geschiedenis. Wie het spoor van het geld volgt, ziet dat het IMF met zijn jarenlang afgedwongen sociaal inleveringsbeleid de vreselijke armoede in dit land heeft veroorzaakt en zo het pad naar conflict en geweld effende; door Dian Maria Blandina. https://peoplesdispatch.org/2023/05/11/sudans-crisis-and-the-the-hidden-hands-of-the-imf/

Antarctica

2 17 Terwijl het zomerseizoen rond Antarctica nog niet voorbij is, heeft er sinds het begin van de satellietmetingen in de jaren 70 nog nooit zo weinig zee-ijs gelegen als nu; door Heleen Ekker. https://nos.nl/artikel/2464181-niet-eerder-zo-weinig-zee-ijs-gemeten-rond-antarctica

Australië – Nieuw Zeeland

1 19 De 42-jarige Jacinda Ardern heb ik hoog zitten, maar zij stopt per 7 februari a.s. na 6 jaar haar premierschap. Zij staat te boek als een grote politieke ster, die het meest inclusieve kabinet leidde dat de wereld gekend heeft. Zelfs de grootste oppositiepartij bestempelde haar ooit als “zeer indrukwekkend, benaderbaar en down-to-earth”. Ze startte een offensief om techgiganten als Facebook en Twitter en wereldleiders zover te krijgen iets te doen tegen de verspreiding van extremistisch geweld op internet. Ze kreeg veel internationale aandacht vanwege haar reactie op de aanslag op twee moskeeën in Christchurch, waarbij een neonazistische terrorist 51 mensen doodschoot. Ardern weigerde de naam van de schutter in de mond te nemen om hem niet de beroemdheid te geven waarnaar hij op zoek was en scherpte de wapenwetten aan. Ardern was de drijvende kracht achter het strenge, wat mij betreft voorbeeldige coronabeleid in Nieuw-Zeeland, dat het land relatief goed beschermde tegen de pandemie en ze groeide tijdens haar premierschap ook nog eens uit tot een internationaal symbool van emancipatie; door de nieuwsredactie van NU. https://www.nu.nl/buitenland/6247570/nieuw-zeelandse-premier-ardern-kondigt-plots-vertrek-aan-geen-energie-meer.html en https://nl.wikipedia.org/wiki/Kabinet-Ardern#Kabinet-Ardern_II

Azië – China

1 06 China ligt momenteel in de vuurlinie van de Westerse pers omwille van zijn Covid-beleid. Maar die berichtgeving is eenzijdig en sterk gekleurd. Het doel is niet informatief te zijn, maar China in een kwaad daglicht stellen; door Tings Chak en bewerkt door Sauw Tjhoi. Volgens mij omdat China (met Rusland) in de NAVO-visie 2020 – 2030 als ‘vijand’ aangemerkt is. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/01/06/de-westerse-media-van-antwoord-gediend-een-terugblik-op-drie-jaar-strijd-tegen-covid-19-in-china/

6 06 Een typische kenmerk van ‘ons’ idee over China is dat de Chinezen allemaal gebrainwasht zijn en dat ze wel ‘aan onze kant’ zouden staan ‘als ze maar iets zouden weten over de wereld buiten China’. Bob Thornton antwoord: “Ik heb in de 20 jaar dat ik in China les heb gegeven niet één Chinees ontmoet die niet op de hoogte was van wat er in de wereld gaande is.” Maar er zijn wel verschillen met het Westen zegt hij: “Als de Chinese regering zegt dat ze iets gaat doen, dan is de kans zeer groot dat ze dat gaan doen”. Hij contrasteert dat met de holle retoriek van de jaarlijkse State of the Union van elke Amerikaanse president voor het Congres. Het jaarlijkse ‘werkrapport’ van de Chinese regering zegt wat ze echt gedaan hebben en wat ze echt gaan doen. Een ander ding, dat het Westen verkeerd begrijpt over China, is haar ambitie. Die bestaat er niet uit een ‘Chinese eeuw’ te creëren, maar een eeuw van verschillende beschavingen, een nieuw tijdperk waarin niet langer sprake is van de heerschappij van één enkele beschaving [lees: ‘de Westerse’; GjH]; uit een video op De Wereld Morgen. Opvallend vind ik dat dat ook de visie van Michael Gorbatjov was op de toekomst voor Europa, toen hij het had over ‘Gemeenschappelijke Huis van Europa’[iv]. Gorbatjovs visie stuitte op verzet van de VS, waarachter de Europese landen zich schaarden. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/06/05/video-voormalig-voorzitter-goldman-sachs-china-wordt-totaal-verkeerd-geinterpreteerd-in-het-westen/

6 20 Het dogmatisch geloof in de eigen alleenheerschappij zit zo diep in de Westerse genen dat men er in Brussel, Den Haag, Londen, Parijs en Washington niet bij kan dat China streeft naar een multipolaire wereld-zonder-een-alleenheerser en niet naar een ‘Chinese eeuw’. Op dat vlak heeft China geen enkele ambitie noch traditie. Naar onze normen is China geen democratie. Haar politieke systeem laat geen dissidentie toe. Maar de gemiddelde Chinees, die op politiek vlak neutraal of niet geïnteresseerd is – net zoals de meeste mensen hier – stelt vast dat meer dan 850 miljoen landgenoten over de voorbije 30 jaar armoede hebben verruild voor een middenklasse bestaan. Een ander dan agressief Westers beleid tegenover China is wel degelijk mogelijk. Het enige obstakel lijkt de Westerse waan dat 500 jaar koloniale en postkoloniale heerschappij best nog wat langer mag blijven duren. Wanneer dat het streefdoel blijft, kan er alleen maar een oorlog van komen, want China zal blijven bij zijn eis tot gelijkwaardig respect als grootmacht naast anderen; door Lode Vanoost. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/06/20/van-de-vs-kan-geen-ander-china-beleid-worden-verwacht/

Europa, Europese Unie – België, Duitsland, Griekenland, Oekraïne, Rusland

1 03 Wij Oekraïners wilden een onafhankelijk Oekraïne dat democratisch en sociaal is. We hebben dit doel opgenomen in het eerste artikel van de Grondwet van ons land, maar nu moeten we vaststellen dat het land volledig in de greep zit van het Westers imperialisme; Miel Dullaert interviewt de Oekraïense journalist Volodymir Chemeris. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/01/03/oekraiens-journalist-huidig-oekraine-heeft-alles-weg-van-totalitaire-staat/

1 10 Een pleidooi voor méér en een democratisch(er) Europa (blijf intussen vooral waakzaam en laat je niet leiden door populistische toogpraat als het gaat over een zogeheten laks Europa, over onze volksgezondheid, covid of over China; door Siebe Jonckheere. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/01/10/were-on-the-highway-to-pandemic-hell-een-pleidooi-voor-meer-europa/

1 11 Europa verspilt miljoenen aan een bodemloos vat van repressief migratiebeleid. In de afgelopen 10 jaar is aan de rand van de EU ongeveer 1800 km aan grensmuren en hekken gebouwd. De forse prijzen daarvan zijn inclusief camera’s, hittesensoren, drones, gewapende voertuigen en bewakers om te patrouilleren en buitenstaanders (lees ‘verslaggevers’) buiten te houden. Of het werkt is de vraag, maar in elk geval nam de handel tussen buurlanden af en raakten wilde dieren gewond. En dat allemaal terwijl goede oplossingen voor het oprapen liggen. En hoe duur de eerste opvang van vluchtelingen ook is, uiteindelijk worden erkende vluchtelingen werkende belastingbetalers in hun nieuwe land; door Klaus Zimmermann and Victoria Vernon. https://www.other-news.info/why-fortress-europe-wont-solve-the-migration-crisis-and-what-will/

1 11 Sarah, Seán en 22 anderen deden niets anders dan wat elk van ons zou mogen worden verwacht: mensen in nood helpen. Zij staan nu – na 4 jaar (!) – terecht voor fraude, lidmaatschap van een criminele organisatie, mensensmokkel, spionage, vervalsing en witwassen van geld. Volgens Amnesty International gebeurt dit om het bieden van humanitaire hulp af te schrikken en mensen die migreren, volgens mij in strijd met het vluchtelingenrecht,  te ontmoedigen om in Griekenland bescherming en veiligheid te zoeken; door Amnesty International Vlaanderen. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/01/11/start-van-absurde-rechtszaak-tegen-hulpverleners-in-griekenland/

2 10 De Europeanen mogen niet vergeten dat er geen Chinese of Russische troepen aan de grenzen van de VS staan, maar dat het Amerikaanse troepen zijn aan de Chinese en Russische grenzen. Europees links moet in heel Europa gaan nadenken over wat een linkse politiek kan betekenen: mensen beschermen, die geen hoog inkomen of vermogen hebben. Het gevolg van het huidige beleid is dat de rijkdom alsmaar is toegenomen en de loonspanning enorm groot is geworden. De vragen over het economisch systeem zijn de afgelopen decennia daarentegen op de achtergrond geraakt; door Carmela Negrete uit het Spaans vertaald door Francine Mestrum. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/02/10/europeanen-moeten-zich-vooral-zorgen-maken-over-hoe-zich-bevrijden-van-amerikaanse-voogdij/

3 20 De Europese Unie werpt zich op als een economische, morele en zelfs spirituele grootmacht die haar soevereiniteit moet handhaven tegen landen als China en Rusland, maar die opstelling verhult een groeiende onderwerping aan de Verenigde Staten; door Frédéric Lebaron. https://lavamedia.be/europa-op-de-dool/

3 26 Opvallend veel standpunten over Assange, besluiten van de Europese Unie, corruptie, Oekraïne, Palestina, Latijns-Amerika en zoveel andere zaken van de Ierse europarlementariërs Clare Daly en Mick Wallace vallen samen met de mijne (en die van redactie van De Wereld Morgen); door Lode Vanoost. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/03/26/251277-2/

3 31 De Duitse linkse ‘Die Linke MP parlementariër Sevim Dağdelen wei zei vandaag in de Bondsdag dat de 38.000 Amerikaanse soldaten en hun atoomwapens haar land moeten verlaten. Ze betreurde dat Washington “eigenlijk geen bondgenoten wil, maar alleen loyale vazallen”; door Ben Norton. https://geopoliticaleconomy.com/2023/03/31/germany-us-soldiers-nuclear-weapons/

4 07 Op 28 maart liet Keir Starmer, de partijvoorzitter van Labour, over een motie stemmen in het nationale partijbestuur om Jeremy Corbyn, zijn voorganger als voorzitter, uit te sluiten van deelname aan de komende parlementsverkiezingen (normaal voorzien in januari 2025). Het antwoord van Corbyn is kort en krachtig: “Ik ben niet van plan te stoppen”. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/04/07/jeremy-corbyn-na-uitsluiting-door-opvolger-keir-starmer-ik-ben-niet-van-plan-te-stoppen/

4 28 Denemarken, Ierland, Letland en Zweden zijn momenteel de enige EU-landen met de budgettaire ruimte, die nodig is om de doelstellingen van de EU te halen om het klimaatakkoord van Parijs volledig na te leven, terwijl Bulgarije, Estland, Litouwen, Luxemburg en Slovenië de budgettaire ruimte, die nodig is om de doelstellingen van de EU te halen hebben, maar het akkoord niet volledig zullen kunnen naleven. De grootste Europese economieën, zoals die van Frankrijk, Italië, Nederland en Spanje, ontberen de middelen om de klimaatagenda op tijd te halen; door My Europe. Het klinkt misschien paradoxaal dat de grootste economiën het geld niet hebben, en het deugt volgens mij ook niet. https://www.euronews.com/my-europe/2023/04/28/only-nine-countries-will-meet-the-eus-climate-goals-under-reformed-fiscal-rules-new-report

5 15 Europese staten kondigen opnieuw een ‘crisis’ aan aan de Europese grenzen, maar hun prioriteit blijft het stimuleren van meer institutionele steun voor nog meer deportaties, nog meer grensmuren en nog meer opsluiting. De EU ondermijnt actief het asielstelsel en biedt geen zinvolle bescherming aan mensen die veiligheid zoeken. Het dodelijke migratiebeleid van de EU treft migranten in heel Europa. In plaats van te investeren in het vergroten van de opvangfaciliteiten en het verbeteren van de opvang met waardige levensomstandigheden binnen de EU, richten de lidstaten zich op het beperken van het aantal mensen dat ze toelaten en besteden hun internationale verantwoordelijkheden uit aan andere – vaak minder veilige – landen, zoals Libië. Er liggen wetgevingsvoorstellen klaar die, indien goedgekeurd, de tijd voor het verwerken van asielaanvragen aanzienlijk wordt verkort. Het gevolg daarvan is deportatie van veel mensen, die niet de kans hebben gehad om hun zaak eerlijk te laten behandelen. En als kers op de taart wordt de leeftijdsgrens voor detentie verlaagd naar 12 jaar. Dit jaar is de meest dodelijke periode van 4 maanden sinds 2017. In heel Europa wordt een normalisering van geweld aan de grenzen geconstateerd. De crisis van vandaag is er bovenal een van institutionalisering van het geweld in de hele EU; door Artsen zonder grenzen. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/05/15/artsen-zonder-grenzen-europa-institutionaliseert-dodelijk-geweld-tegen-mensen-op-de-vlucht/

5 16 Het Belgische Hof van Beroep heeft onlangs een arrest gewezen dat een bestreden vonnis bevestigt en zelfs het bedrag van de aan elke illegaal aangehouden persoon toegekende vergoeding voor de geleden morele schade verdubbelt. De beslissing houdt in dat het verboden is personen te boeien en te strippen buiten de bij wet bepaalde voorwaarden. De politie kan zich niet beroepen op een zogenaamde interne organisatie om het gebruik van handboeien of kniebuigingen buiten dit kader te rechtvaardigen. Het betrof 22 activisten van Extinction Rebellion, die op 28 november 2019 protesteerden tegen ‘Black Friday’. Zij werden “preventief” gearresteerd zonder enige overtreding te hebben begaan en ze werden geboeid, gefouilleerd en ’s nachts vastgehouden; door Extinction Rebellion. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/05/16/illegaal-arresteren-en-boeien-doe-je-niet-overwinning-in-hoger-beroep-voor-extinction-rebellion-tegen-politie/

5 24 We zijn waarschijnlijk getuige van een historische ommezwaai in de geschiedenis van de Europese Unie, die begon met de oorlog in Oekraïene: de breuk tussen Duitsland en Frankrijk èn, na de terugkeer van de Verenigde Staten naar Europa onder Joe Biden, de opmars van de Oost-Europese lidstaten naar Europese dominantie ter voorbereiding van een confrontatie met China, in het onvermoeibare Amerikaanse streven om de wereld zogezegd ‘veilig te maken voor democratie’; door Wolfgang Streeck, vertaald door Menno Grootveld. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/05/24/naar-een-bipolaire-wereldorde/

5 25 Provocatie valt onder het concept ‘agressie’ en moet volgens de bepalingen van het Statuut van Rome worden gezien als onderdeel van de misdaad ‘agressie’. Het staat buiten kijf dat de Russische invasie in Oekraïne illegaal is en moet worden veroordeeld. Maar dat geldt net zo goed voor de daaraan voorafgaande provocaties. Die vormen een onmiskenbare inbreuk op artikel 2(4) van het VN-charter, dat dreigen met het gebruik van geweld uitdrukkelijk verbiedt. De weigering van Westerse landen om hun verantwoordelijkheid voor hun doen en laten op zich te nemen, heeft velen in de niet-Westerse wereld ertoe gebracht Europa en de VS de rug toe te keren. Zij zoeken elders naar leiderschap in de hoop op vrede door bemiddeling en onderhandeling en wegsturend van verdere escalatie; door Alfred de Zayas, vertaald door Ronald Decelle. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/05/25/provocatie-is-geen-schuldloze-daad/

6 07 Tien jaar na het dieptepunt van de financiële crisis is van Griekenland precies geworden wat de critici vreesden: een lagelonenland aan de periferie van Europa. Voor vakantievierende Duitsers en Nederlanders een verrukkelijke bestemming. Voor te veel bewoners een Griekse tragedie zonder einde; door Koen Haegens. https://www.groene.nl/artikel/grieks-wonder

6 13 [Ruim; GjH] zestig jaar geleden deed de Amerikaanse president John F. Kennedy een uitspraak, die vandaag cruciaal is voor onze overleving: “Bovenal moeten kernmachten, terwijl ze onze eigen vitale belangen verdedigen, confrontaties vermijden die een tegenstander voor de keuze stellen om zich vernederend terug te trekken of een atoom-oorlog te beginnen. Het aanhouden van een dergelijke koers in het nucleaire tijdperk zou slechts een bewijs zijn van het failliet van ons beleid – of van een collectieve doodswens voor de wereld.” En wat gebeurde er in ons tijdgewricht: [1989 – zie eindnoot ©; GjH], 1990 – de VS verzekeren Rusland dat “de NAVO zich niet zal uitbreiden in de richting van zijn grenzen… er zal geen uitbreiding van de… NAVO plaatsvinden van een centimeter naar het oosten”, zegt James Baker, VS-minister van Buitenlandse Zaken, 1996 – Amerikaanse wapenfabrikanten vormen het Committee to Expand NATO (comité NAVO-uitbreiding), dat meer dan $ 51 miljoen uitgeeft om te lobbyen bij het Congres, 1997 – 50 experts op het gebied van buitenlands beleid, waaronder diplomaten, gepensioneerde militaire officieren en voormalige senatoren, ondertekenen een open brief waarin staat dat de NAVO-uitbreiding “een beleidsfout van historische proporties” wordt genoemd, 1999 – de NAVO laat Hongarije, Polen en Tsjechië toe als lid. De VS en de NAVO bombarderen de Russische bondgenoot Servië, 2001 – de VS trekken zich eenzijdig terug uit het Anti-Ballistische raketverdrag ABM, 2004 – nog 7 Oost-Europese landen treden toe tot de NAVO, NAVO-troepen bevinden zich sindsdien direct aan de grens met Rusland, 2004 – het Russische parlement neemt een resolutie aan waarin de NAVO-uitbreiding wordt veroordeeld; Poetin reageert door te zeggen dat Rusland “ons defensie- en veiligheidsbeleid dienovereen-komstig zal opbouwen”, 2008 – NAVO-leiders kondigden plannen aan om Georgië en Oekraïne, eveneens aan de grens met Rusland, bij de NAVO te brengen, 2009 – de VS kondigen plannen aan om raketsystemen in Polen en Roemenië op te stellen, 2014 – de wettelijk verkozen Oekraïense president Viktor Janoekovitsj vlucht voor het geweld naar Moskou; Rusland beschouwt zijn afzetting als een staatsgreep door de VS en de NAVO-landen [en bezet De Krim, waar een (de enige) Russische militaire basis in het buitenland ligt; GjH], 2016 – de VS beginnen een nieuwe troepenopbouw in Europa, 2019 – de VS trekken zich eenzijdig terug uit het Intermediate Nuclear Forces Treaty (INF), 2020 – de VS trekken zich eenzijdig terug uit het Open Skies-verdrag, 2021 – Rusland dient onderhandelingsvoorstellen in en stuurt meer troepen naar de grens met Oekraïne; Amerikaanse en NAVO-functionarissen verwerpen de Russische voorstellen onmiddellijk, 24 feb 2022 – Rusland valt Oekraïne binnen en begint de Russisch-Oekraïense oorlog; door het Eisenhower Media Network (EMN), vertaald door Lode Vanoost. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/06/13/vs-zouden-vredesmacht-voor-de-wereld-moeten-zijn/

6 22 Op 17 juni jl. had Vladimir Poetin een ontmoeting met een aantal Afrikaanse leiders en afgevaardigden, die naar Moskou kwamen om een oplossing te bieden die een einde zou kunnen maken aan het conflict in Oekraïne. Tijdens die ontmoeting gaf de Russische president details over een vredesakkoord van maart 2022 met de regering in Kiev. Deze overeenkomst, getiteld “Verdrag over de permanente neutraliteit en veiligheidsgaranties voor Oekraïne” was onderhandeld onder bemiddeling van de Turkse regering en werd de facto ondertekend door de regering van Oekraïne. De regering in Kiev besloot echter de naleving van het verdrag te beëindigen zodra Rusland zich aan zijn eigen deel van de afspraak hield. Afgezien van andere, meer technische details, bevatte de overeenkomst een clausule die een van de kernpunten van de Oekraïense grondwet moest worden en die de permanente neutraliteit van het land zou garanderen. In ruil voor neutraliteit zou het Russische leger zich terugtrekken en de speciale militaire operatie [lees: de oorlog; GjH] effectief beëindigen. Om zijn beweringen te staven presenteerde Poetin ook de relevante documentatie van de mislukte vredesovereenkomst aan de Afrikaanse afgevaardigden. Uit de documenten bleek dat naast Rusland ook Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten garant stonden voor de overeenkomst. De enige niet-westerse borgsteller was China. “Nadat we onze troepen uit Kiev hadden teruggetrokken – zoals we hadden beloofd – gooiden de autoriteiten van Kiev [hun toezeggingen] in de vuilnisbak van de geschiedenis. Zij hielden zich aan niets”, aldus Poetin, eraan toevoegend: “Waar zijn de garanties dat zij zich in de toekomst zullen houden aan overeenkomsten? (…) Maar zelfs onder dergelijke omstandigheden hebben we nooit geweigerd om onderhandelingen te voeren”. Sterker nog, de zogenaamde ‘borgstellers’ uit het Westen hebben laten zien dat ze net zo onbetrouwbaar zijn. Hun huidige en voormalige leiders hebben niet alleen toegegeven, maar zelfs openlijk opgeschept over het “geven van tijd aan Oekraïne” door het ondertekenen van overeenkomsten waarvan ze wisten dat die zou worden verbroken. Als gevolg van het niet naleven van deze overeenkomst werden ongeveer 200.000 dienstplichtige Oekraïners een zekere dood ingestuurd, terwijl minstens 2x zoveel mensen permanente, zware verwondingen hebben opgelopen; door Drago Bosnic. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/06/22/oekraine-schokkende-onthulling-over-hoe-een-vredesakkoord-werd-gekelderd/ Zie ook 2 09 onder ‘Militairisme’.

7 12 Rusland zal het Westen nooit meer vertrouwen. Rusland is bezig het doek te laten vallen over 320 jaar geschiedenis, toen tsaar Peter de Grote als eerste probeerde om Rusland lid te maken van de Europees-Engelssprekende club. De geschiedenis van het Westerse diplomatieke verraad gedurende de afgelopen 32 jaar (sinds het einde van het Sovjet-communisme in 1991) heeft de Russen laten zien dat de agenda van Groot-Brittannië en de VS altijd om veel meer draaide dan het verslaan van het communisme. Het ging hen om de expansie van de wereldwijde Amerikaanse hegemonie en het uiteenrijten van Rusland als concurrerende staat. Het overgrote deel van de wereld herinnert zich daarentegen haar eigen koloniale geschiedenis van wrede Westerse uitbuiting en is nu tevreden dat deze Russische inspanningen mislukken. Een strategische alliantie tussen China en Rusland is de spil van nieuwe intellectueel zelfverzekerde ideologie van multipolariteit, die de aandacht trekt van ernstig toekijkende regeringen over de hele wereld. Rusland boekt succes op het vlak van reputatie in de ‘Global Majority’ (wat ooit het wereldwijde Zuiden was). Een steeds langere rij regeringen staat te trappelen om lid te worden van de BRICS (Brazilië, Rusland, India, China en Zuid-Afrika, die economische samenwerking en de-dolarisering voorstaat) en de Shanghai Cooperation Organisation (China, Kazachstan, Kirgizië, Oezbekistan, Rusland en Tadzjikistan, die samenwerken op het vlak van economie, politiek, verdediging en internationale veiligheid). De EU zit er verdwaasd en doelloos bij. De wereldwijde invloed van West-Europa krimpt en in de VS doet alleen het militair-industrieel informatiecomplex het goed; door Tony Kevin, vertaald door Lode Vanoost. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/07/12/de-navo-zal-alleen-verschroeide-aarde-achterlaten-in-oekraine/

7 14 De Europese Commissie zou de hoedster van de EU-verdragen moeten zijn en heeft ervoor te zorgen dat de EU-lidstaten de internationale en Europese wetgeving respecteren. Ze moet de grondrechten van alle mensen in heel Europa beschermen en handhaven. Maar in plaats daarvan vullen ngo’s, die reddingswerk uitvoeren, de beschamende leegte op zee die de EU-lidstaten open laten. De EU-lidstaten zouden hen moeten betrekken bij het opzetten van een goed systeem voor zoek- en reddingsactiviteiten, maar belemmeren dat ngo-werk. Elke dag die humanitaire zoek- en reddingsschepen buiten het zoek- en reddings-gebied doorbrengen, of ze nu aan de ketting gelegd zijn of gedwongen worden naar een verre haven varen, brengt levens in gevaar. De Italiaanse Wet 15/2023 bijvoorbeeld richt zich op het bemoeilijken van dit reddingswerk door ngo’s, maar de echte prijs zal worden betaald door mensen die over de Middel-landse Zee vluchten en zich in een boot in nood bevinden; door Inter Press Service. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/07/14/hulporganisaties-leggen-klacht-neer-over-italiaanse-wet-rond-reddingsacties-op-zee/

Midden Oosten (West Azië) – Irak, Iran, Israël/Palestina, Saudi-Arabië, Syrië

1 04 Er is weinig kans dat de VS de $ 3,8 miljard aan jaarlijkse militaire steun voor Tel Aviv zal opschorten, ook niet wanneer de nieuwe Israëlische regering effectief werk maakt van de bijkomende discriminerende en antidemocratische maatregelen tegen Palestijnse Israëli’s, zoals die zijn opgenomen in het nieuwe Israëlische regeerakkoord; door Ludo De Brabander. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/01/04/meest-rechtse-israelische-regering-kiest-voor-meer-kolonisatie-en-discriminatie/

1 05 Door een gebrek aan internationale aandacht voor de onrust in Iran lopen demonstranten volgens  Mahmood Amiry-Moghaddam, de directeur van Iran Human Rights, een steeds groter risico op de doodstraf. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/01/05/iraanse-tiener-krijgt-dubbele-doodstraf-wegens-deelname-aan-protesten/

1 05 Israëlische veiligheidstroepen doodden in 2022 meer dan 220 burgers in de bezette gebieden. Dagelijks verwondden de Israëlische bezetters vorig jaar gemiddeld 25 Palestijnen en arresteerden ze er een stuk of 20. Meer dan 832 gebouwen en huizen werden gesloopt en 13.000 olijfbomen ontworteld; door De Wereld Morgen. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/01/05/staan-we-voor-een-nieuwe-intifada-in-palestina/

1 31 Israël bezet de Westelijke Jordaanoever sinds 1967 en legt militaire en civiele regels op die de gehele plaatselijke bevolking treffen. Tot oktober vorig jaar verschilde de inreis-procedure om de Bezette Gebieden te bezoeken officieel niet zoveel van de inreisregels voor Israël. Maar het reglement, dat oorspronkelijk 3 pagina’s telde, is inmiddels vervangen door een document van 61 pagina’s lang. De nieuwe regels maken het uiterst moeilijk voor buitenlanders om te studeren en werken in het gebied. Ook familieleden, die in het buitenland wonen (de diaspora groeide sinds de bezetting in 1967 uit tot meer dan 5 miljoen vluchtelingen) kunnen niet zomaar op bezoek komen op de Westelijke Jordaanoever; door Inter Press Service. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/01/31/nieuwe-israelische-inreisregels-isoleren-westelijke-jordaanoever/

3 30 Ada Colau, de burgemeester van Barcelona, kondigde op woensdag 8 februari jl. aan dat haar stad de banden met Israël verbreekt. Daarmee komt een einde aan de symbolische en 25 jaar oude relatie als ‘zustersteden’ met Tel Aviv. De reden voor dit besluit is het gewelddadige Israëlische beleid tegen de Palestijnen; door Julia Conley. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/03/30/burgemeester-van-barcelona-verbreekt-banden-met-israel-vanwege-apartheid/

4 09 Vandaag precies 75 jaar geleden pleegden zionisten ‘de slachtpartij Deir Yassin’. Ongeveer 750.000 Palestijnen werden uit hun huizen verdreven. Tijdens die operatie van het zionistische leger werden 15.000 mensen vermoord, bijna allen waren weerloze ongewapende kinderen, mannen, ouderen en vrouwen. Maar de media focussen op een ‘aanslag’ van ‘Palestijnse terroristen’ en de honderden door de bezetter vermoorde Palestijnen sinds 1 januari worden als ‘wederzijds geweld’ afgedaan, of voorgesteld als ‘oplopende spanningen’ en ‘het conflict’; door De Wereld Morgen. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/04/10/9-april-1948-75-jaar-geleden-pleegden-zionisten-slachtpartij-deir-yassin/

5 09 Aan EU-voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen: uw verklaring negeert het historische feit dat de staat Israël werd gesticht op de etnische zuivering van tweederde van het inheemse Palestijnse bevolking tussen 1947 en 1949. Meer dan 500 steden en dorpen werden vernietigd en ontvolkt door bloedbaden en massale verdrijving. Daardoor werden meer dan 750.000 Palestijnen verbannen en zij werden vluchteling in eigen land. Veel daarvan en hun nakomelingen kwijnen nog steeds weg in verarmde vluchtelingenkampen, waar hun inherente en door de VN vastgelegde recht op terugkeer al 75 jaar wordt ontzegd. Dit onteigeningsproces, wat de Palestijnen de “voortdurende Nakba” noemen, is nooit geëindigd. Sinds begin 2023 is de wereld opnieuw getuige van een toename van Israëlische aanvallen op Palestijnen, waaronder militaire invallen door het Israëlische leger in de steden Jenin, Jericho en Nabloes op de Westelijke Jordaanoever. Deze gingen vooraf aan de pogrom in Huwara en de aangrenzende dorpen en de gewelddadige overval op gelovigen in de Al Aqsa moskee tijdens de ramadan, amper 3 weken voordat u uw verklaring aflegde. Is dit het land dat u prijst voor zijn “dynamiek” en (met de EU) gedeelde “cultuur en waarden”? Door Michel Legrand namens 42 organisaties. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/05/09/op-de-dag-van-europa-steunt-u-de-apartheid-mevrouw-von-der-leyen/

5 22 De Arabische Liga heeft op zondag 7 mei tijdens een bijeenkomst in Caïro besloten Syrië opnieuw in hun organisatie op te nemen. Deze heropname is tekenend voor de verandering van de krachtsverhoudingen in de wereld. De heropname na 10 jaar uitsluiting is tekenend voor de evolutie van de internationale politiek en de verzwakking van het Westen. Het kenschetst de mislukking van het VS-plan in deze regio. Dat omvatte drie doelstellingen: dwarsliggende landen zoals Irak of Syrië uitschakelen, Iran isoleren, de regionale orde op basis van Saudi-Arabië en Israël opbouwen. Dat moest een duurzame greep op het hele Midden-Oosten verzekeren, een strategische sleutelregio in de context van de economische confrontatie van de VS met China. De houding van Saudi-Arabië is veranderd. Het kondigde aan om zich aan te sluiten bij de BRICS, weigerde om zich aan te sluiten bij de sancties tegen Rusland en verzoende zich na bemiddeling door China met Iran. De heropname van Syrië in de Arabische Liga bevestigt, illustreert en onthult de veranderingen in het mondiale machtsevenwicht, die de oorlog in Oekraïne aan het licht heeft gebracht. Van de wereldbevolking heeft 87% geweigerd de VS te volgen. De roep om de-dolarisering klinkt steeds luider. Globalisering kan alleen werken als de meerderheid van de deelnemers gelooft dat het hun belangen dient. Als de rest van de wereld gelooft dat het Westen het systeem op oneerlijke wijze gebruikt om vooral zijn eigen belangen te behartigen, valt de op regels gebaseerde internationale orde uiteen en ontstaan er alternatieven zoals deze; door Saïd Bouamama, vertaald door Frans De Maegd. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/05/22/kantelende-wereldverhoudingen-de-heropname-van-syrie-in-de-arabische-liga/

5 31 De Wet van de Afwezige Eigenaren uit 1950 beschouwde de na 29 november 1947 verdreven Palestijnen als ‘afwezigen’ en liet hun bankrekeningen, goederen, huizen en landerijen aan de staat vervallen. De Landwet in 2002 bepaalde dat slechts Joodse burgers land dat in handen is van het Joodse Agentschap – 93% van Israël – kunnen pachten. In 2011 kwam de Nakbawet, die probeert te voorkomen dat Palestijnen ‘Al-Nakba’ (‘de ramp’) herdenken; de ontheemding en ontworteling van Palestijnen tijdens en na de oorlog van 1948. In 2017 werd de Kaminitz-wet van kracht, die de overheid het recht geeft huizen in Palestijns-Israëlische gemeenschappen te slopen en hoge boetes op te leggen omdat die zonder bouwvergunning zijn gebouwd; een wet die geen rekening houdt met de woning-crisis in Palestijns-Israëlische dorpen en steden door de systematische discriminatie in het vergunningenbeleid. In 2018 kwam de Natiestaatwet, een initiatief van de Likoed-partij van premier Netanyahu. Deze wet bepaalt dat Israël het historische thuisland is van het Joodse volk, en dat het Joodse volk een exclusief recht heeft op nationale zelfbeschikking. De Palestijnse burgers van Israël hebben dat recht niet. De Natiestaatwet maakt het mogelijk om buurten ‘alleen voor joden’ te verklaren. Door zijn formulering lijkt de wet de joodse superioriteit vast te leggen. En nu is er dus het wetsvoorstel waarin de Hoge Raad opzij gezet wordt. Het is het einde van de democratie, kreunen veel Joden. Maar ze zien niet dat die democratie met de invoering van al die eerdere wetten allang om zeep was geholpen. Niemand protesteert tegen het feit dat deze regering tegelijkertijd nog andere wetten voorstelt die het mogelijk maakt dat Israëlisch-Palestijnse burgers na een veroordeling vanwege terrorisme naar Gaza of de Westoever gedeporteerd worden, dat de huizen van hun familie gesloopt worden en dat ze de doodstraf kunnen krijgen; door Simone Korkus. https://www.groene.nl/artikel/laat-die-wet-maar-komen

6 02 Israël is een van de machtigste militaire staten ter wereld en gebruikt de meest geavanceerde wapens. Haar aanvallen op Gaza bestaan meestal uit luchtaanvallen door straaljagers, die vaak in woonwijken van de dichtbevolkte enclave krachtige bommen laten vallen. De Palestijnen in Gaza hebben daarentegen geen permanent leger. In plaats daarvan doen verschillende gewapende verzetsgroepen wat ze kunnen met gesmokkelde wapens en zelfgemaakte raketten. Israël controleert Gaza te land, ter zee en vanuit de lucht. De Palestijnen van Gaza zitten in hun 16^de jaar van een blokkade. De inwoners van Gaza leven in wat velen de grootste openluchtgevangenis op aarde noemen. Die omschrijving dankt Gaza aan het feit dat Israël hun de toegang tot elektriciteit en vers water ernstig beperkt, de toegang tot Gaza voor veel basis-, educatieve, industriële en medische producten blokkeert inclusief voedsel, de in- en uitgaande bewegingen controleert en de economie decimeert. Regelmatig wordt verhinderd dat kinderen Gaza verlaten voor cruciale medische zorg. De officiële Israëlische reden voor die blokkade: het is een collectieve straf (dus een oorlogsmisdaad!) voor de bevolking van Gaza, omdat zij in een vrije en eerlijke verkiezing in 2007 Hamas als hun politieke vertegenwoordiger hebben gekozen. Tussen september 2000 (het begin van de Tweede Intifada) en vandaag heeft Israël – alleen al in Gaza – bijna 8.000 Palestijnen gedood. In dezelfde periode hebben verzetsgroepen in Gaza minder dan 250 Israëli’s gedood; door Kathryn Shihadah en Israël-Palestine News. Met nog meer achtergronden over de herkomst van de bevolking van Gaza en het lot van de Palestijnen sinds de wereld vanaf 1948 een andere kant op keek. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/06/02/wat-zit-er-achter-het-recente-geweld-tussen-israel-en-gaza/

6 06 Mocht Israël ten onder gaan, dan komt dat niet door een aanval van de Arabische staten, niet door verzet van de Palestijnse inwoners of door internationale sancties. Op haar 75e verjaardag vertoont het de eerste tekenen van verval als gevolg van interne tegenstellingen. Aanvallen op Palestijnen in Gaza zijn inmiddels niet meer dan een poging de uiterst kwetsbare Joodse gemeenschap te verbinden, want Israël kent vandaag de dag een permanent laag niveau van burgeroorlog. De oprichters van Israël waren voornamelijk afkomstig uit Centraal- en Oost-Europa. David Ben-Gurion, de allereerste Eerste Minister, immigreerde vanuit Polen. Deze Europese Joden waren in Israël bekend als de Asjkenaziem. De ‘Arabische Joden’ werden in Israël geïdentificeerd als de Mizrachimm. Momenteel is de helft van de Joodse populatie in Israël Mizrachim. De economische en politieke macht ligt bij de Asjkenaziem. Samen met de Mizrachimm houden zij de Palestijnen er onder, maar de Mizrachimm willen evenveel macht als de Asjkenaziem, hetgeen steeds vaker en steeds grotere interne spanningen oproept; door Jonathan Cook, vertaald door Yaïr Da Paixão. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/06/06/israel-is-in-verval-en-de-ontwrichting-komt-van-binnenuit/

6 09 Een lijst, in omgekeerde chronologie, van Israëli’s en Palestijnen die, sinds de Tweede Intifada in 2000 begon, gedood zijn door iemand van de andere kant; door ‘If Americans Knew’, een non-profitorganisatie die zich inzet om Amerikanen te informeren over de Amerikaanse band met Israël-Palestina. https://israelpalestinetimeline.org/

Noord-Amerika – VS, Cuba

1 06 Meer dan zestig jaar economische blokkade, de problemen veroorzaakt door Covid-19 en de globale economische recessie hakken er hard in. Onze economische situatie is moeilijk. Er zijn op Cuba twee grote groepen onder de jongeren. Je hebt er die een individuele oplossing zoeken en voor zichzelf gaan werken of het land verlaten, omdat ze hier geen toekomst zien. Daarnaast zijn er jongeren die blijven en die zich inzetten voor het socialisme; door een jonge Cubaanse lerares en Marc Vandepitte. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/01/06/het-socialisme-zal-pas-echt-bereikt-worden-als-we-er-een-wereldsysteem-van-kunnen-maken/

1 20 De Amerikaanse overheid heeft gisteren het schuldplafond van $ 31,4 biljoen bereikt, oftewel meer dan $ 31.400 miljard; door NOS Nieuws. Volgens mij besteedden de achtereenvolgende presidenten naast overheidsfinanciering vele miljarden aan haar expansiepolitiek (leger) en haar streven naar wereldheerschappij (leger en lobby), en maakt dit de Amerikaanse regering gevoelig voor chantage door financiers om het beleid te beïnvloeden. https://nos.nl/artikel/2460557-vs-bereikt-schuldplafond-uitzonderlijke-maatregelen-nodig en https://nl.wikipedia.org/wiki/Schuldenplafond_van_de_Verenigde_Staten

1 24 Russische internettrollen hadden in 2016 op aansturen van het hoogste niveau in het Kremlin de presidentsverkiezingen beïnvloed met de ‘overwinning’ van Donald Trump op Hillary Clinton tot gevolg. Bovendien hadden Russische hackers aan WikiLeaks interne e-mails van het campagneteam van Hillary Clinton bezorgd, die daarmee de kansen van Bernie Sanders in de Democratische voorverkiezingen deed verkleinen. In 2023 blijkt dit geklets geweest te zijn. Er was geen ‘betekenisvol verband tussen de blootstelling aan Russische of andere buitenlandse beïnvloedingscampagnes en veranderingen in de attitudes, polarisering of stemgedrag’ van de Amerikaanse kiezers. Maar de toon was en blijft gezet; door Lode Vanoost. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/01/24/vs-media-geven-heel-stilletjes-toe-russiagate-was-enorme-lege-hype/

1 27 In Cuba worden veel van de zogenaamd onafhankelijke journalisten onrechtstreeks door de VS gefinancierd. De laatste jaren steunt de regering-Biden in Cuba anti-regeringskrachten met minstens $ 20 miljoen per jaar; door Ben Norton vertaald door Marina Mommerency. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/01/27/ex-cia-spion-geeft-toe-vs-financiert-onafhankelijke-journalisten-in-cuba/

1 31 200 weken reeds houdt het Comité Free Assange Belgium elke maandag om 17 uur een wake aan het Muntplein te Brussel; door Lode Vanoost. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/01/31/200ste-maandagwake-comite-free-assange-belgium-op-muntplein-in-brussel/

2 13 Wanneer de VS de ‘vrije markt’ (die nooit bestaan heeft) ècht zou laten spelen, worden China en India de grootste economieën ter wereld. Dat is logisch als je weet dat die twee landen nu al goed zijn voor meer dan 1 op 4 van alle mensen op aarde. We kunnen ons er dus wat mij betreft over verheugen dat de VS-hegemonie over de wereld aan het verdwijnen is. Waar we ons tegelijkertijd wel ernstig zorgen over moeten maken, is wat de VS gaan doen met hun immense militair apparaat om te proberen die ontwikkeling te vertragen of alsnog te stoppen. Dat kan zèèr gevaarlijk worden; door Lode Vanoost. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/02/13/5-argumenten-om-seymour-hersh-te-geloven-over-dader-nord-stream/ (zie ook 2 09 onder ‘Militairisme’)

4 07 De regering van de VS stelt met veel ijver mensenrechtenrapporten op over andere landen en veroordeelt die landen graag. Maar ze blijft opvallend stil als het over het beperken van stemrecht voor minderheden, officiële executies, foltering, institutionele ondermijning van arbeidsrechten, massale opsluiting, straffeloosheid voor gezagsdragers, uitbuiting van kinderen, recht op vrijheid van meningsuiting, vrijheid van vereniging, vrouwenrechten en willekeurige detentie in eigen land gaat; door David Brooks. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/04/07/mensenrechten-en-de-vs-de-pot-verwijt-de-ketel/

4 11 De nationale macht van de VS wordt afgemeten aan zowel het economisch potentieel en de economische prestaties als de militaire capaciteit. Geleidelijk aan groeit het besef dat de Amerikaanse en Europese militair-industriële capaciteit geen gelijke tred kan houden met de Oekraïense vraag naar munitie en uitrusting. Dat is een ijzingwekkend signaal in een oorlog bij volmacht, waarvan Washington beweert dat zijn Oekraïense remplaçant aan de winnende hand is. Het ziet ernaar uit dat de Russische krachtsinspanningen in het zuiden de aanval van het Oekraïense leger hebben afgeslagen met een minimum aan eigen middelen en slachtoffers. Naast een ‘briljante slijtageslag’ heeft Rusland zijn reserves van troepen en uitrusting aangesproken en een kracht ontketend, die vele malen groter en beduidend dodelijker is dan een jaar geleden; door Douglas Macgregor vertaald door Marina Mommerency. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/04/11/nakende-storm-in-oekraine-voorspelt-weinig-goeds-voor-het-westen/

4 24 De VS heeft wereldwijd 800 militaire bases, geeft evenveel uit aan bewapening als de volgende tien landen samen en is de laatste 25 jaar goed voor gemiddeld 7 militaire interventies per jaar. John Winthrop, de eerste gouverneur van Massachusetts, schrijft in 1628 een tekst waarin hij de redenen opsomt van de plantages in het noordoosten van Amerika. Hij verwijst herhaaldelijk naar de Bijbel, en dan vooral naar het eerste deel daarvan, het Oude Testament. Hij zegt dat hij daarin de opdracht van God leest. Hij schrijft: “De hele aarde is de tuin van de Heer en Hij heeft haar aan de mensheid gegeven met een algemene opdracht, om te vermeerderen en te vermenigvuldigen en de aarde te onderwerpen en te doen opbrengen.” Van de oorspronkelijk 10 miljoen indianen, overleefden 300.000 de Amerikaanse slachting. Zij worden bijna allemaal weggezet in reservaten. In 1835 kondigt president James Monroe zijn gelijknamige doctrine af: heel Noord-, Midden- en Zuid-Amerika horen tot de exclusieve invloedssfeer van de Verenigde Staten. Op 9 juni 2021 keurt het Amerikaanse parlement een wet goed die van de indieners de naam Endless Frontier krijgt, de eindeloze grens. De naam houdt in dat er een nieuwe, te veroveren frontier is en die blijkt China te heten. President Biden steunt de wet en zegt, als hij het presidentiële zegel eronder zet: “Wij zullen China en de rest van de wereld tonen dat de 21ste eeuw een Amerikaanse eeuw wordt”; door Peter Franssen. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/04/24/waarom-is-de-vs-zo-oorlogszuchtig/

4 30 De Amerikaanse senator Bernie Sanders zei zondag dat president Joe Biden en de Democratische Partij alles moeten doen wat in hun macht ligt om mensen met midden- en lage inkomens te verdedigen bij mogelijke begrotingsonderhandelingen. Hij zei dat nadat de Republikeinen zeiden dat ze de schuldlimiet van het land alleen zouden verhogen in ruil voor bezuinigingen op groene banen, gezondheidszorg , voedselhulpen en andere sociale voorzieningen, waarvan miljoenen Amerikanen afhankelijk zijn; door Julia Conley. https://www.commondreams.org/news/sanders-working-people-debt-ceiling

5 10 Mede door de opmars van schaliegas en de stijgende energieprijzen groeit de olie- en gasproductie in de VS als nooit tevoren. De negatieve gevolgen daarvan voor het klimaat zijn goed bekend, maar ook de impact voor de lokale luchtkwaliteit en de volksgezondheid blijkt enorm: in 2016 veroorzaakte de slechte luchtkwaliteit in de VS 7.500 overlijdens, 410.000 astma-aanvallen en 2.200 gevallen van astma bij kinderen. Tel daarbij respiratoire en cardiovasculaire ziekenhuis-opnames, ongunstige zwangerschapsuitkomsten en andere gezondheidsproblemen, en de jaarlijkse rekening voor de volksgezondheid loopt op tot $ 77 miljard; door Inter Press Service. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/05/10/amerikaanse-volksgezondheid-betaalt-hoge-prijs-voor-de-gasboom/

7 12 “We mogen niet dezelfde vergissing maken met China, die het Westen nu maakt met Oekraïne”, zegt Paul Keating, minister van financiën van 1983 tot 1991 en premier van Australië van 1991 tot 1996. Jens Stoltenberg negeert vanuit zijn ‘geelzuchtige blik’ het feit dat China 20% van de mensheid vertegenwoordigt, nu de grootste economie ter wereld is en geen enkele geschiedenis heeft van het aanvallen van andere staten, in tegenstelling tot de VS, voor wiens belangen Stoltenberg zich gewillig inzet; door Lode Vanoost. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/07/12/voormalig-australisch-premier-noemt-navo-secretaris-generaal-jens-stoltenberg-een-grote-zot/

Zuid-Amerika – Brazilië, Venezuela

1 03 De snelheid waarmee 53 landen zelfverklaard interim-president Juan Guaidó in Venezuela onmiddellijk erkenden, toonde aan dat dit een goed voorbereide operatie was; opgezet en gecoördineerd door de VS-ambassade in de hoofdstad Caracas, in samenwerking met de Canadese, Britse en Franse ambassades. Echter, de verkiezing van Gustavo Petro tot president is het zoveelste verlies van een trouwe vazalstaat voor Washington. De hegemonie van de VS in Latijns-Amerika is niet meer vanzelfsprekend; door Lode Vanoost. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/01/03/afzetting-guaido-door-venezolaanse-oppositie-problematisch-voor-vs-en-eu/

1 23 Achtergrond bij een opstand. Brazilië heeft onder Lula Da Silva geholpen het door de VS geleide project voor een vrijhandelszone van Amerikaanse landen (FTAA) te doen mislukken en het belang van het door de VS opgerichte en door de VS gecontroleerde Inter-Amerikaanse Verdrag inzake wederzijdse bijstand en de Inter-Amerikaanse Defensieraad te minimaliseren. Voorts heeft Brazilië actief deelgenomen aan de vreedzame oplossing van de grensconflicten van de afgelopen 10 jaar tussen Colombia en Ecuador en tussen Colombia en Venezuela. Dit verlangen naar onafhankelijkheid valt niet in de smaak bij ‘Uncle Sam’ en de ‘compradore bourgeoisie’ wiens economische belangen verbonden zijn met Amerikaanse multinationals. Lula hekelt de sancties tegen Cuba, Iran, Korea en Venezuela en de oorlogen die de dominante machten ontketenen om hun hegemonie veilig te stellen. Hij bekritiseert “de ongebreidelde globalisering die gebaseerd is op het brute winstbejag, met name van het financieel kapitaal”; door Saïd Bouamama, vertaald door Frans De Maegd. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/01/23/de-betekenis-van-de-fascistische-opstand-in-brazilie/

1 25 In Brazilië komt de vorige regering onder vuur te liggen nadat Brazilië de noodtoestand heeft uitgeroepen voor het Yanomami-volk in het Amazonewoud. Door de opmars van de illegale mijnindustrie zou de inheemse stam lijden onder extreme ondervoeding en besmettelijke ziekten; door Inter Press Service. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/01/25/bolsonaro-onder-vuur-wegens-genocide-op-yanomami-volk/

2 07 De nieuwe president Luiz Inácio Lula da Silva van Brazilië is erop gebrand het internationale imago van zijn land op te poetsen na de doortocht van zijn voorganger Jair Bolsonaro. Hij zet een streep door megalomane projecten, wil de inheemse bevolking een ministerie geven en zet meteen groot in op diplomatie voor democratie, klimaat en invloed; door Inter Press Service. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/02/07/lula-reanimeert-diplomatie-en-imago-van-brazilie/

4 15 In Europa is de sociaaldemocratie de drijvende kracht in de uitvoering van de imperialistische agenda van de VS. Bij de Europese sociaaldemocratie is geen plaats meer voor anti-imperialisten, een autonoom Europa en socialisten. [Hoewel ik Emmanuël Macron vanwege zijn asociale rechtse agenda wantrouw, wekt zijn – in mijn ogen sympathieke – idee van ‘een autonoom Europa veel losser van de VS dan nu het geval is’ argwaan in Nederland en de rest van Europa; GjH.] Brussel, Londen en Washington hebben ook in Brazilië altijd al rechtse conservatieve regeringen gesteund. Westerse sprookjes over democratie en mensenrechten zijn, gezien het kolonisatie-verleden, aan de Brazilianen nauwelijks besteed. Ook in verband daarmee kan gedacht worden aan de economische samenwerking in het kader van het economisch samenwerkingsverband BRICS (Brazilië, Rusland, India, China en Zuid-Afrika). De huidige president Luiz Inacio Lula da Silva, kortweg ‘Lula’, steunde in zijn eerste ambtstermijn begin deze eeuw samen met Bolivia en Cuba de oprichting van het ‘Progressieve integratieblok ALBA’ in Zuid- en Centraal Amerika op initiatief van Hugo Chávez, president van Venezuela. Dit is een antwoord op het ontwerp van het Pan-Amerikaans Vrijhandelsakkoord onder leiding van de Verenigde Staten. Door het verzet van Argentinië en Brazilië werd dat Vrijhandelsakkoord getorpedeerd. Vandaag spreken president Lula en de Argentijnse president Alberto Angel Fernandez zich publiek uit voor de ‘de-dollarisatie van de handel op het Zuid-Amerikaans continent’. Brazilië is bezig de Braziliaanse soevereiniteit uit te bouwen en de volkswelvaart en het Amazonewoud actief te verdedigen; ook met de ambitie om de imperialistische macht van de VS te trotseren; door Miel Dullaert. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/04/15/soeverein-brazilie-volgt-westen-niet-in-oekraine-oorlog/

4 29 De Braziliaanse president Luiz Inácio Lula da Silva, bekend als ‘Lula’ heeft 6 regio’s erkend als inheems territorium. Deze erkenning is cruciaal om de inheemse territoria te beschermen tegen onder meer (illegale) houtkap, landbouw en mijnbouw. Het gaat nu om ruim 2.000 km², voornamelijk gelegen in het Amazonegebied. Met zijn erkenning komt Lula een campagnebelofte na: hij had gezegd afscheid te nemen van het beleid van zijn voorganger Jair Messias Bolsonaro, die juist had beloofd “geen enkele centimeter” land nog te gunnen aan inheemse volkeren; door NOS Nieuws. https://nos.nl/artikel/2473210-lula-erkent-zes-gebieden-in-brazilie-als-inheems-territorium

7 16 Wrijving werpt een schaduw over de top van de EU met de Gemeenschap van Latijns-Amerikaanse en Caribische Staten (CELAC), die vandaag begint. De EU heeft vooral haar zinnen gezet op de Zuid-Amerikaanse grondstoffen van lithium tot groene waterstof, die nodig zijn voor de Europese energietransitie. Echter, “Niemand kan Latijns-Amerikaanse landen ertoe veroordelen leveranciers te zijn van grondstoffen, die anderen industrieel verwerken om ons vervolgens de te dure producten te verkopen”, zegt de Argentijnse president Alberto Fernánde. “Brazilië zal zich niet onderwerpen aan de sancties, waarmee de EU [in dit document] dreigt”, zegt de Braziliaanse president Luiz Inácio Lula da Silva. Met betrekking tot de oorlog in Oekraïne weigert CELAC de kant van het Westen te kiezen en eist in plaats daarvan een schriftelijke erkenning van de misdaden, die zijn begaan onder Europese koloniale heerschappij. In haar ontwerp heeft CELAC de zinsnede “pleiten voor ernstige en constructieve diplomatieke oplossingen voor het huidige conflict in Europa” opgenomen. Dit moet gebeuren “met vreedzame middelen” verklaart het ontwerp, in tegenstelling tot de massale wapenopbouw voor Oekraïne, ook door de EU. Het pleit ook voor maatregelen “die de soevereiniteit en veiligheid van ons allemaal garanderen, evenals regionale en internationale vrede, stabiliteit en veiligheid.” Tot slot herinnert CELAC in het tegenvoorstel uitdrukkelijk aan de koloniale heerschappij van de Europese landen over Latijns-Amerika en het ontvoeren en tot slaaf maken van Afrikanen door de Europeanen op het subcontinent. “We erkennen en betreuren ten zeerste het onnoemelijke leed dat miljoenen mannen, vrouwen en kinderen is aangedaan als gevolg van de trans-Atlantische slavenhandel van Afrikanen” staat er in het ontwerp. CELAC stelt in het document ook de volgende formulering voor: “We erkennen de noodzaak van passende maatregelen om de waardigheid van de slachtoffers te herstellen.” Hiertoe behoren “herstelbetalingen en compensaties om ons collectief geheugen te helpen helen en de erfenis van onder-ontwikkeling ongedaan te maken” door German Foreign Policy. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2023/07/16/het-latijns-amerikaanse-offensief-van-de-eu/

___   ___   ___

Voetnoten

---

© Dat na het vallen van de Berlijnse muur in 1989 alle vredesinitiatieven vanuit Rusland aan Westerse dovemansoren gericht waren, verbaasde mij begin ’90-er jaren hogelijk. Wat is er tegen een ‘Gemeenschappelijke Huis van Europa’, dat zich zou uitstrekken van de Atlantische Oceaan tot Vladivostok, zoals Michael Gorbatsjov dit voorstelde? Het zou een Europa zijn van soevereine staten die, op basis van zijn lezing van het recht op zelfbeschikking, elk hun eigen sociaaleconomisch en politiek systeem konden ontwikkelen. Het zou een appartement zijn met vele kamers, die allemaal in hun eigen kleur waren geschilderd. Van dieprood in het oosten tot – voorlopig – diepblauw in het verre westen, in het Verenigd Koninkrijk van Margret Thatcher. In plaats van confrontatie tussen twee blokken zou er samenwerking tussen individuele landen komen, onder de koepel van een nieuwe Europese veiligheidsorganisatie. Dat betekende dat de militaire allianties, de NAVO en het Warschau Pact, moesten verdwijnen en plaatsmaken voor een soort regionale VN, de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE). Op termijn moesten ook alle buitenlandse troepen uit Europa verdwijnen; de Amerikaanse 5000 kilometer over de oceaan, de Sovjettroepen 500 kilometer naar het oosten.

Tegenover deze visie plaatste George Bush in de lente van 1989 zijn visie van ‘Europa één en vrij’. Volgens hem zou de Koude Oorlog enkel eindigen indien heel Europa – waarbij het niet altijd duidelijk was of hij daar de Sovjet-Unie bij rekende – het Westerse constitutionele systeem van meerpartijendemocratie, rechtsstaat, mensenrechten en vrije markteconomie zou omarmen. De westerse instellingen die aan het begin van de Koude Oorlog waren opgericht – de Raad van Europa, de Europese Gemeenschap en de NAVO – moesten blijven bestaan.  Voor Bush was het voortbestaan van de NAVO cruciaal. Meteen lag in die visie de onuitgesproken logica van haar latere uitbreiding naar het oosten. Het was de conditio sine qua non (: voorwaarde zonder welke niet) voor zijn steun aan de dialoog met Gorbatsjov en de Duitse eenmaking. De NAVO was het institutionele kader voor de Amerikaanse militaire aanwezigheid in Europa, die Bush zag als de enige garantie tegen een derde Europese zelfmoordpoging na die van 1914 en 1939.

---

[i] In de wereld waarin ik wil leven gebruiken we geen fossiele brandstoffen meer. Dat doen we nu wel en daarom moeten we die gewoonte veranderen. Wat mij betreft door in Nederland, bij gebrek aan stuwmeren, zoveel mogelijk van de zon en de wind gebruik te maken, wellicht ook van de getijden, en we moeten om onze ecologische voetafdruk te verkleinen vooral ook veel minder energie per persoon gaan gebruiken.

   Atoomenergie is geen optie voor mij. De afvalproblemen, die daaraan kleven, en de verwevenheid met atoomwapens zijn mij te groot. In geval van vijandschap is zo’n centrale een mooi aanvalsobject, zoals we ook in Oekraïne zagen. Daarnaast zijn atoomcentrales alleen iets voor het rijkelijk gesubsidieerde grote geld.

   Resteren zonnepanelen en windmolens, met alle nadelen die daaraan kleven (lawaai en vliegende vogels, die er niet op bedacht zijn). Daken en wegen (fietspaden) genoeg, lijkt mij. Het energienet zou erop aangepast kunnen worden. Echter, de Nederlandse overheid maakte het meer opwekken van energie als de eigen energiehonger al onaantrekkelijk door de huidige salderingsregeling. Grote daken zijn daarom vaak slechts deels met zonnepanelen bedekt.

   Mijn stelling is (al jaren) dat wanneer klimaatverandering onze regering een zorg was, zij alles op alles zou zetten om met elkaar minder energie te gaan verbruiken, gevaarlijke en schadelijke energie-opwekking af te bouwen en zoveel mogelijk duurzame energie-opwekking te stimuleren. Dat zie ik niet gebeuren en ik denk daarom dat onze regering klimaatverandering anders dan ik niet als een grote dreiging voor de mensheid ziet en hooguit schoorvoetend de opgelegde maatregels vanuit Brussel opvolgt. Scherper geformuleerd, dat onze regering het een zorg zal zijn hoe mensen ver van hier de mede door ons veroorzaakte klimaatverandering gaan overleven, zolang onze aandeelhouders en andere te-rijke mensen in Nederland maar steeds meer (al dan niet gesubsidieerd) rendement blijven halen uit hun investeringen.

   Bovendien is de huidige salderingsregeling voor mij al bevreemdend, omdat terug-geleverde energie verkocht wordt door energiebedrijven, die daar per eenheid veel meer voor (mogen) vragen dan wat met saldering per diezelfde eenheid ten gunste van die energiebedrijven teruggeleverd wordt.

   Kortom, in plaats van het voor iedereen in Nederland aantrekkelijk te maken zonnecellen op zijn of haar dak te plaatsen, gaan we de groep mensen, die de investering niet kunnen bekostigen, juist vergroten waardoor we afhankelijk blijven aan fossiele brandstoffen en weer worden aan atoomenergie. Het zou me niets verbazen wanneer we over tien jaar er achter komen dat deze lobby erachter zat, hoe de keuzes nu gemaakt worden.

[ii] Vredesoproep: volledige tekst

Sluit Vrede: Wapenstilstand, onderhandelingen en gemeenschappelijke veiligheid.

Dit is wat een vredesinitiatief voor Europa, voor Oekraïne, vereist.

De Russische aanvalsoorlog in Oekraïne is al meer dan een jaar aan de gang. Elke extra oorlogsdag betekent meer lijden en vernietiging voor de getroffen mensen, meer gewonden en doden. Met elke dag die voorbijgaat groeit het gevaar van een uitbreiding van de vijandelijkheden.

De schaduw van een nucleaire oorlog hangt over Europa. Maar de wereld mag niet afglijden naar een nieuwe grote oorlog. De wereld heeft vrede nodig. Het belangrijkste is om alles te doen voor een snel staakt-het-vuren, de Russische aanvalsoorlog te stoppen en de weg naar onderhandelingen te vinden.

De oorlog is veranderd in een bloedige loopgravenoorlog waarin alleen maar verliezers zijn. Een groot deel van onze burgers wil geen spiraal van geweld zonder einde. In plaats van de dominantie van het leger hebben we de taal van diplomatie en vrede nodig.

De politiek van vrede en ontspanning waaraan wij de Duitse eenheid en het overwinnen van de Europese verdeeldheid te danken hebben, is niet achterhaald. Wij hebben ons in het verleden ingezet voor deze doelstellingen en doen dat ook nu nog. Om Willy Brandt te parafraseren: “Het is een kwestie van tegen de stroom in te gaan wanneer die opnieuw een valse bodem probeert te graven.”

Met het concept van gemeenschappelijke veiligheid hebben de Verenigde Naties de weg gewezen naar een vreedzame wereld. Het heeft zijn wortels in de Duitse politiek van vrede en ontspanning. In deze geest zijn de Slotakte van Helsinki en het Handvest van Parijs voor een nieuw Europa tot stand gekomen. Daar bouwen wij op voort. Vrede kan alleen worden gesloten op basis van internationaal recht en alleen met Rusland.

Onze wereld is afhankelijk van wederkerigheid; dit is de enige manier om de grote uitdagingen van onze tijd het hoofd te bieden. Het is cruciaal om de escalatie van de oorlog te stoppen. We moedigen de bondskanselier aan om samen met Frankrijk Brazilië, China, India en Indonesië te overtuigen om te bemiddelen om snel tot een staakt-het-vuren te komen.

Dit zou een noodzakelijke stap zijn om het moorden te stoppen en mogelijkheden voor vrede te onderzoeken. Alleen dan kan de weg worden vrijgemaakt voor een gemeenschappelijke veiligheidsorde in Europa.

[iii] Veel van de grote misdaden tegen de mensheid werden gepleegd in naam van God of in naam van de democratie. Daarom is het belangrijk terug te keren naar de oorspronkelijke en ware betekenis van het begrip ‘democratie’.

   Aristoteles kwam tot de conclusie dat democratie de beste vorm was van landsbestuur – of de minst slechte – en hij betoogde dat democratie, net als de Griekse oorsprong van dat woord, bestond uit ‘de macht van het volk’.

   In deze tijd bestaat er nog steeds een mengeling van oligarchie en democratie, of een gesimuleerde en bemiddelde democratie. Dat betekent dat in sommige landen de oligarchie heerst achter een façade van democratie. Hoe kunnen wij bijvoorbeeld over democratie spreken als de elites domineren en niet de meerderheden? Hoe kunnen we van democratie spreken als er geen scheiding is tussen economische macht en politieke macht? Hoe kunnen we over democratie spreken als er de voorbije jaren sprake is geweest van de meest offensieve concentratie van rijkdom in enkele handen in de geschiedenis van de wereld?

Het vermogen van een minderheid is onbeperkt toegenomen, zonder enige morele zorg, terwijl een miljard mensen leven van minder dan een dollar per dag. Daarom moeten we steeds verder afstand nemen van de kratos [‘macht’ in het Grieks] zonder de demos [‘volk’ in het Grieks], van macht zonder het volk, en ervoor zorgen dat de centrale doelstelling van elke regering altijd het streven is naar geluk van het volk, naar een regering van het volk en voor het volk.

   Vandaag is het meer dan ooit nodig om terug te keren naar onze basisprincipes.

   In 1776 legde de Onafhankelijkheidsverklaring van de Verenigde Staten het nastreven van geluk vast als een van de fundamentele rechten van het volk, en bepaalde dat het waarborgen daarvan een van de overheidstaken is.

   Het eerste artikel van de Franse grondwet van 1793 stelt dat het doel van de samenleving het algemeen geluk is.

   Artikel 24 van onze Grondwet van Apatzingán van 1814 stelt dat het geluk van het volk en van iedere burger bestaat in het genot van gelijkheid, veiligheid, eigendom en vrijheid.

   Het volledige behoud van deze rechten is het doel van het instituut van regeringen en de enige doelstelling van politieke verenigingen.

   Daarom stellen wij dat we moeten streven naar meer gelijkheid om meer democratie te hebben.

   Moge de democratie authentiek en echt zijn en moge gerechtigheid altijd zegevieren over macht!

Hartelijk dankVeel van de grote misdaden tegen de mensheid werden gepleegd in naam van God of in naam van de democratie. Daarom is het belangrijk terug te keren naar de oorspronkelijke en ware betekenis van het begrip ‘democratie’.

Aristoteles kwam tot de conclusie dat democratie de beste vorm was van landsbestuur – of de minst slechte – en hij betoogde dat democratie, net als de Griekse oorsprong van dat woord, bestond uit ‘de macht van het volk’.

In deze tijd bestaat er nog steeds een mengeling van oligarchie en democratie, of een gesimuleerde en bemiddelde democratie. Dat betekent dat in sommige landen de oligarchie heerst achter een façade van democratie. Hoe kunnen wij bijvoorbeeld over democratie spreken als de elites domineren en niet de meerderheden? Hoe kunnen we van democratie spreken als er geen scheiding is tussen economische macht en politieke macht? Hoe kunnen we over democratie spreken als er de voorbije jaren sprake is geweest van de meest offensieve concentratie van rijkdom in enkele handen in de geschiedenis van de wereld?

Het vermogen van een minderheid is onbeperkt toegenomen, zonder enige morele zorg, terwijl een miljard mensen leven van minder dan een dollar per dag. Daarom moeten we steeds verder afstand nemen van de kratos [‘macht’ in het Grieks] zonder de demos [‘volk’ in het Grieks], van macht zonder het volk, en ervoor zorgen dat de centrale doelstelling van elke regering altijd het streven is naar geluk van het volk, naar een regering van het volk en voor het volk.

Vandaag is het meer dan ooit nodig om terug te keren naar onze basisprincipes.

In 1776 legde de Onafhankelijkheidsverklaring van de Verenigde Staten het nastreven van geluk vast als een van de fundamentele rechten van het volk, en bepaalde dat het waarborgen daarvan een van de overheidstaken is.

Het eerste artikel van de Franse grondwet van 1793 stelt dat het doel van de samenleving het algemeen geluk is.

Artikel 24 van onze Grondwet van Apatzingán van 1814 stelt dat het geluk van het volk en van iedere burger bestaat in het genot van gelijkheid, veiligheid, eigendom en vrijheid.

Het volledige behoud van deze rechten is het doel van het instituut van regeringen en de enige doelstelling van politieke verenigingen.

Daarom stellen wij dat we moeten streven naar meer gelijkheid om meer democratie te hebben.

Moge de democratie authentiek en echt zijn en moge gerechtigheid altijd zegevieren over macht!

Hartelijk dank. Veel van de grote misdaden tegen de mensheid werden gepleegd in naam van God of in naam van de democratie. Daarom is het belangrijk terug te keren naar de oorspronkelijke en ware betekenis van het begrip ‘democratie’.

Aristoteles kwam tot de conclusie dat democratie de beste vorm was van landsbestuur – of de minst slechte – en hij betoogde dat democratie, net als de Griekse oorsprong van dat woord, bestond uit ‘de macht van het volk’.

In deze tijd bestaat er nog steeds een mengeling van oligarchie en democratie, of een gesimuleerde en bemiddelde democratie. Dat betekent dat in sommige landen de oligarchie heerst achter een façade van democratie. Hoe kunnen wij bijvoorbeeld over democratie spreken als de elites domineren en niet de meerderheden? Hoe kunnen we van democratie spreken als er geen scheiding is tussen economische macht en politieke macht? Hoe kunnen we over democratie spreken als er de voorbije jaren sprake is geweest van de meest offensieve concentratie van rijkdom in enkele handen in de geschiedenis van de wereld?

Het vermogen van een minderheid is onbeperkt toegenomen, zonder enige morele zorg, terwijl een miljard mensen leven van minder dan een dollar per dag. Daarom moeten we steeds verder afstand nemen van de kratos [‘macht’ in het Grieks] zonder de demos [‘volk’ in het Grieks], van macht zonder het volk, en ervoor zorgen dat de centrale doelstelling van elke regering altijd het streven is naar geluk van het volk, naar een regering van het volk en voor het volk.

Vandaag is het meer dan ooit nodig om terug te keren naar onze basisprincipes.

In 1776 legde de Onafhankelijkheidsverklaring van de Verenigde Staten het nastreven van geluk vast als een van de fundamentele rechten van het volk, en bepaalde dat het waarborgen daarvan een van de overheidstaken is.

Het eerste artikel van de Franse grondwet van 1793 stelt dat het doel van de samenleving het algemeen geluk is.

Artikel 24 van onze Grondwet van Apatzingán van 1814 stelt dat het geluk van het volk en van iedere burger bestaat in het genot van gelijkheid, veiligheid, eigendom en vrijheid.

Het volledige behoud van deze rechten is het doel van het instituut van regeringen en de enige doelstelling van politieke verenigingen.

Daarom stellen wij dat we moeten streven naar meer gelijkheid om meer democratie te hebben.

Moge de democratie authentiek en echt zijn en moge gerechtigheid altijd zegevieren over macht!

Hartelijk dank. Veel van de grote misdaden tegen de mensheid werden gepleegd in naam van God of in naam van de democratie. Daarom is het belangrijk terug te keren naar de oorspronkelijke en ware betekenis van het begrip ‘democratie’.

Aristoteles kwam tot de conclusie dat democratie de beste vorm was van landsbestuur – of de minst slechte – en hij betoogde dat democratie, net als de Griekse oorsprong van dat woord, bestond uit ‘de macht van het volk’.

In deze tijd bestaat er nog steeds een mengeling van oligarchie en democratie, of een gesimuleerde en bemiddelde democratie. Dat betekent dat in sommige landen de oligarchie heerst achter een façade van democratie. Hoe kunnen wij bijvoorbeeld over democratie spreken als de elites domineren en niet de meerderheden? Hoe kunnen we van democratie spreken als er geen scheiding is tussen economische macht en politieke macht? Hoe kunnen we over democratie spreken als er de voorbije jaren sprake is geweest van de meest offensieve concentratie van rijkdom in enkele handen in de geschiedenis van de wereld?

Het vermogen van een minderheid is onbeperkt toegenomen, zonder enige morele zorg, terwijl een miljard mensen leven van minder dan een dollar per dag. Daarom moeten we steeds verder afstand nemen van de kratos [‘macht’ in het Grieks] zonder de demos [‘volk’ in het Grieks], van macht zonder het volk, en ervoor zorgen dat de centrale doelstelling van elke regering altijd het streven is naar geluk van het volk, naar een regering van het volk en voor het volk.

Vandaag is het meer dan ooit nodig om terug te keren naar onze basisprincipes.

In 1776 legde de Onafhankelijkheidsverklaring van de Verenigde Staten het nastreven van geluk vast als een van de fundamentele rechten van het volk, en bepaalde dat het waarborgen daarvan een van de overheidstaken is.

Het eerste artikel van de Franse grondwet van 1793 stelt dat het doel van de samenleving het algemeen geluk is.

Artikel 24 van onze Grondwet van Apatzingán van 1814 stelt dat het geluk van het volk en van iedere burger bestaat in het genot van gelijkheid, veiligheid, eigendom en vrijheid.

Het volledige behoud van deze rechten is het doel van het instituut van regeringen en de enige doelstelling van politieke verenigingen.

Daarom stellen wij dat we moeten streven naar meer gelijkheid om meer democratie te hebben.

Moge de democratie authentiek en echt zijn en moge gerechtigheid altijd zegevieren over macht!

Hartelijk dank; door Andrés Manuel López Obrador vertaald door Lode Vanoost.

[iv]  Het ‘Gemeenschappelijke Huis van Europa’, dat zich zou uitstrekken van de Atlantische Oceaan tot Vladivostok, zoals Michael Gorbatsjov dit voorstelde, zou een Europa zijn van soevereine staten die, op basis van zijn lezing van het recht op zelfbeschikking, elk hun eigen sociaaleconomisch en politiek systeem konden ontwikkelen. Het zou een appartement zijn met vele kamers, die allemaal in hun eigen kleur waren geschilderd. Van dieprood in het oosten tot – voorlopig – diepblauw in het verre westen, in het Verenigd Koninkrijk van Margret Thatcher. In plaats van confrontatie tussen twee blokken zou er samenwerking tussen individuele landen komen, onder de koepel van een nieuwe Europese veiligheidsorganisatie. Dat betekende dat de militaire allianties, de NAVO en het Warschau Pact, moesten verdwijnen en plaatsmaken voor een soort regionale VN, de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE). Op termijn moesten ook alle buitenlandse troepen uit Europa verdwijnen; de Amerikaanse 5000 kilometer over de oceaan, de Sovjettroepen 500 kilometer naar het oosten.

Zie verder /media/gerardus/Gegevens/Jet_usbgegevens/Jet usb Gerardus/Achtergrond bij mijn pacifisme.doc (21 05 2023)

Bron: https://www.nederlandrechtsstaat.nl/wat-zou-gorbatsjov-denken/