Maand: augustus 2021

Festival Veenhuizen

On door Gerardusincultuur, privé, steden en strekenEen reactie plaatsen

Ik: Vanavond ga ik naar Veenhuizen voor een Muziekfestival daar.

Ander: Niet omdat je onlangs een borrel teveel op had, neem ik aan.

Weer een ander: Daarover heb ik een boek gelezen. Dat zal je zeker interesseren, over hoe dat er indertijd toeging. “Het pauperparadijs: een familiegeschiedenis”. Het was zo’n klein boekje, dat gedrukt was op bijbelpapier, zal ik maar zeggen. Van een uitgeverij, die eerder bijbels maakte en daarvoor dus de expertise in huis had. Suzanna Jansen had het geschreven.

Ander: Dus niet van die wielrenner, die in 1967 de Tour de France won, Jan Janssen. Of nee, dat was de Ronde van Spanje. Die had hij ook gewonnen. In 1968 won hij de Tour de France, die toen nog de Ronde van Frankrijk genoemd werd. Weten jullie dat de organisator van de Tour de France Henri Desgrange heette en hoofdredacteur was van het tijdschrift “L’Auto”.

Die andere ander weer: Ja, die schreef toch het bekende wielerboek “La tete et les jambes”. Dat blad heette overigens “L’Auto-Velo”.

Ander: Oh ja, en vanwege de gele papierkleur van dat tijdschrift kreeg de leider van de Tour ook een gele trui. Daar zijn later de blauwe trui, de bolletjestrui en de regenboogtrui bijgekomen. Dat zijn natuurlijk geen truien, maar sportshirts, made in China, als ze niet in Bangladesh gemaakt worden.

Nog een ander: Daar komen toch steeds cyclonen, tornado’s en vloedgolven voor?

Ander: Ja, de Volksrepubliek Bangladesh, want dat is het, heeft nogal wat problemen. Ook met arbeiders, die bewaakt in bouwvallen moeten werken. Gelukkig wordt dat Bangladesh-akkoord binnenkort waarschijnlijk verlengd. Ik vind het – als je het mij vraagt – wel belangrijk dat textielarbeiders daar beschermd worden.

Ander (tegen mij): Dat zal jij vast ook wel vinden, of maakt jou dat niets uit?

En zulk geklets hield het gezelschap, waarin ik elk jaar rond deze tijd een avond verkeer, uren vol. Tot de verjaardagsborrel, het hoofdgerecht en het nagerecht genuttigd waren. Dit waren slechts 2 minuten van die avond, die 3 uren op dezelfde energie – zal ik maar zeggen – voort kabbelde. Tussendoor had ik terzijde ook nog 2 werkelijke gesprekjes. Nèt op tijd om in te checken bereikten mijn vriendin en ik ons hotel.

De volgende dag luisterden we onder een heerlijk zonnetje op verschillende locaties in het voormalig concentratiekamp voor armen, bedelaars, landlopers en wezen een stel verrukkelijke voorstellingen op. Ik dacht terug aan de nu nog steeds bewaakte arbeiders in Bangladesh en stelde vast dat er door de tijden heen toch ook niet genoeg verandert.

De huisband van Podium Witteman, Fuze, had daar in Veenhuizen een prachtig programma samengesteld. Wij zagen de ongepolijste Lidy Blijdorp virtuoos haar cello bespelen, het lollig en vaardig Nieuw Amsterdams klarinetkwartet, natuurlijk ook de boeiend vertellende Suzanna Jansen met een indringend verhaal over ‘Catootje en de eik’ precies op de plaats waar het verhaal in 1828 begon, de amusante Sterre Konijn met haar prachtig ensemble en nog zo wat. Al die muziek, het geamuseerd publiek, dat indringende verhaal van Catootje, de zon op de verschillende terrassen en tuinen waar we nu naar believen (met een kaartje) in en uit konden lopen; het werd me soms even teveel, zodat ik een traan uit mijn ogen moest pinken.

Kortom, het was een prachtige dag waarop we van plek naar plek heen en weer fietsten, tijd vonden om oud-bekenden van mijn vriendin te spreken en enkele voor haar dierbare plaatsen te bezoeken.

De volgende dag keerden we weer huiswaarts via een familielid van mij, anderhalf museum, een restaurantbezoek en een wandeling waarbij we – alsof het niet op kon – onverwacht getrakteerd werden op een concert vanuit een waterpartij. Dat had dan weer met het Oranjewoudfestival te maken.

Wegwijzers gezocht

On door Gerardusinpolitiek, privé, wereldverhalenEen reactie plaatsen

Ja, ik ben socialist en ik stel lichamelijk en psychisch welzijn boven materiële welvaart. En ja, ik ben pacifist. Wereldvrede is volgens mij alleen te bereiken in een uit vrije wil gewenste socialistische samenleving; vandaar dat ik ook socialist ben. In onze manier van leven zorgt daarentegen onderdrukking, oorlog en uitbuiting voor economische groei en lage prijzen. Ik moet toegeven dat ik politiek gezien ‘een uitgestorven vogel’ ben. Niet helemaal uitgestorven, want verspreid over de wereld zijn er nog wat aan mij (of ik aan hen) verwante exemplaren, maar we zijn steeds zeldzamer.

Met mijn denkbeelden was ik indertijd natuurlijk lid van de politieke partij, die zich Pacifisch Socialistische Partij noemde. De vervulling van mijn militaire dienstplicht had mij daar gebracht. Vanuit een conservatief nestje werd ik in het leger enthousiast gemaakt voor wereldvrede. Het kan verkeeren, wist Brederoo (1585-1618) al.

Waarom zou je op een linkse partij stemmen, als die partij er net zo goed een potje van maakt?

Aan de PSP besteedde ik naast mijn studie veel tijd, net als aan muziek maken (met mijn schuiftrombone onder andere bij het Utrechts Jazzorkest) en aan vrijwilligerswerk bij Sensoor (toentertijd de S.O.S. Telefonische Hulpdienst Utrecht). Mijn PSP-werk deed ik omdat ik samen met zoveel mogelijk mensen een betere wereld mogelijk wilde maken. Ik wist toen niet dat het mij te doen was om, naast de vrijheden van godsdienst en meningsuiting, vrijheid van gebrek en vrees voor iedereen te realiseren. Zo was het toentertijd in de kringen waar ik verkeerde. Kom daar nu nog maar eens om: een politiek die mensen vrijwaart van angst en tekorten.

Met afschuw vernam ik op een van de laatste PSP-congressen dat het bestuur een onderzoeksbureau had ingehuurd om na te gaan met welke politieke standpunten de PSP meer kiezers aan zich kon binden. Machtspolitiek. Ik verliet de partij toen die, vanuit het rare idee meer politieke macht uit te kunnen oefenen, samen ging met de Communistische Partij Nederland, de Evangelische Volkspartij en de Politieke Partij Radicalen. Alsof invloed beter is dan het bereiken van wat ik nodig vind. Bovendien, geen van drieën hadden socialisme of wereldvrede als uiteindelijk doel. Hun ideeën lagen het dichtst bij de onze, en dat was het enige.

Mijn idee ‘een uitgestorven vogel’ te zijn, kreeg ik bij het lezen van onze laatste verkiezingsuitslagen. Linkse partijen zijn gemarginaliseerd. Beter nog: ze hebben zichzelf laten marginaliseren door hun linkse opvattingen te verloochenen. Dat deden ze om zichzelf niet ‘buitenspel’ te zetten. Premier Wim Kok, die eerder als FNV-voorman het Akkoord van Wassenaar getekend had om de zogenaamde nullijn vast te houden, was in Nederland het duidelijkst en de eerste, die de ideologische PvdA-veren af wilde schudden. En de kiezer koos voor de van oorsprong conservatieve, populistische en rechtse partijen. Waarom zou je ook op een linkse partij stemmen, als die partijen er net zo goed een potje van maken?

Volgens mij moet een politieke partij zoeken naar maatregels en eventuele systeemverandering, die nodig zijn om de wereld te verbeteren

Wat Groenlinks en de Partij voor de Arbeid met Democraten 66 en de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie nu aan wereldverbeterende politiek willen gaan bedrijven is mij een raadsel. We gaan het zien, maar ik heb daar geen enkel vertrouwen in, want ze onderschrijven alle vier in plaats van de vrijheid van gebrek en vrees de vrijheid onbeperkt rijkdom te mogen verzamelen; een hebzuchtige wereld voor degenen die vermogend zij, die materieel succes op succes stapelen; en ze kiezen daarbij voor afzien voor de rest.

The pointe is volgens mij dat deze vier – en bijna alle Nederlandse politici – er vooral zitten om politieke macht uit te oefenen, zonder ambitieuze wereldverbeterende plannen voor de aarde, haar bevolking en zelfs niet voor wie hier woont en werkt.

Weet er na bijna 11 jaar Mark Rutte al iemand wat voor plannen onze premier nastreeft, naast auto’s ruimhartig de lucht te laten vervuilen, BTW-verhoging voor het lage tarief en het afschaffen van dividendbelasting? Slechts een handje vol kamerleden zit daar om de mensen in dit land te dienen. Groenlinks en de PvdA richten zich op details, die scherpe kantjes van onze materialistische, kapitalisme, neoliberale manier van doen en laten hooguit verzachten. Ze tasten daarbij de verfoeilijke macht van aandeelhouders, grootbanken en grootbedrijven in het beste geval een heel klein beetje voor de vorm aan. Als ze maar deel uit kunnen maken van een kabinet. En precies deze manier van machtsdenken heeft in heel de Westerse wereld alle linkse, sociaal-democratische partijen hulpeloos en tandeloos gemaakt: machtsdenken dat gepaard gaat met het onderschrijven van neoliberale principes is hun ondergang geworden.

Volgens mij moet een politieke partij niet geïnteresseerd zijn in machtsdenken, maar in wat aan maatregels en eventuele systeemverandering nodig is om de wereld te verbeteren. Zij moeten volgens mij de structurele weg uit de problemen wijzen en daarvoor tegenover de mythes, die dagelijks in de mainstream en sociale media bevestigd en verteld worden, het hele verhaal vertellen.

Het wachten is op de volgende vrijdenker, met echt ambitieuze plannen om het al decennia voortdurende ontij te keren

Jeremy Corbyn in het Verenigd Koninkrijk en Bernie Sanders in de Verenigde Staten van Amerika deden wat mij betreft wat goede golfjes in die richting rimpelen, maar zij zijn inventief monddood gemaakt. Dat gebeurde nadat ze een flink draagvlak voor hun ideeën gecreëerd hadden, maar nog voordat ze in staat gesteld werden om aan te pakken. Voor mij is het wachten nu op een volgende linkse vrijdenker; eentje met ècht ambitieuze plannen à la Corbyn en Sanders.

Inspiratiebron: “Ken Loach verbannen uit Labour: of hoe de Europese sociaal-democraten hun toekomstige irrelevantie organiseren” door Lode Vanoost via DeWereldMorgen op 16 augustus 2021.

Wie meer wil weten over hoe de Europese sociaal-democraten hun toekomstige irrelevantie teweeg brachten en nog steeds aan het organiseren zijn, verwijs ik graag naar de inspiratiebron voor dit stukje. Het verklaart precies waarom ik inmiddels – naar Annie M.G. Schmidt (1911 – 1995) in ‘Pluk van de Pettenflat’ – door mijn opvattingen een zo goed als uitgestorven vogel ben geworden.

Wegwijzer Afghanistan

On door Gerardusineconomie, politiek, steden en strekenEen reactie plaatsen

Vandaag las ik een artikeltje dat mij de broodnodige achtergrond verschafte bij alles wat momenteel in Afghanistan gaande is*.

Omwille van olie werd een strijdmakker van de Verenigde Staten van Amerika een gedoodverfde vijand.

Toen de wapenbroeder nog hetzelfde belang in de regio had als de VS werden de grove mensenrechtenschendingen, die zij beging, – zoals ook vaak met andere verfoeilijke regimes die de VS kan gebruiken voor haar invloedssfeer en machtstoename – door de VS onder het tapijt geveegd. Als vijand werd haar onmenselijkheid (terecht) uitvergroot. En nu het financiële belang kennelijk vervalt, worden alle beperkingen voor de bestredene opgeheven. Het gaat niet om mensen, maar och, lees zelf maar door hier te klikken.

____________

* Apart toch, dat ik zo’n verhaal niet in onze mainstreammedia vind.

Kwalijke, bijna aan het oog onttrokken projecten

On door Gerardusinklimaat, steden en streken, wereldverhalenEen reactie plaatsen

Energieprojecten, die tussen 2000 en 2018 door China, Japan en de Verenigde Staten van Amerika zijn gefinancierd, zullen er tegen 2060 voor zorgen dat dan 24.000.000.000.000 kg CO2 in de atmosfeer is gepompt; per wereldburger 48x haar of zijn gewicht.

Financiering vanuit deze 3 grootmachten heeft de capaciteit voor elektriciteitsopwekking buiten hun grenzen aanzienlijk vergroot. Tot zover het goede nieuws, hoewel… Echter, de overgrote meerderheid van die nieuw gebouwde energie-opwekkers – 60% voor China en de VS en 80% voor Japan – gebeurt op basis van fossiele brandstoffen. Het Chinese geld stroomt vooral naar steenkoolprojecten; ik dacht dat alleen bruinkool erger vervuilt. De Amerikaanse en Japanse ontwikkelingsbanken financieren vooral overzeese gascentrales. Slechts 15% van de extra capaciteit is op basis van CO2-uitstootvrijebronnen. Die projecten gaan met elkaar dus nog tientallen jaren voor klimaatontwrichtende uitstoot zorgen.

Geen enkel land kan het zich veroorloven om fossiele centrales kort nadat ze zijn gebouwd uit roulatie te nemen. De minst rijke landen kunnen dat gewoon niet betalen. Hoewel veel kolencentrales nu richting pensioen gaan, geldt dit niet voor aardgascentrales en de financiering daarvan blijkt – alle grootspraak ten spijt – toe te nemen.

“Het is van cruciaal belang dat landen de buitenlandse financiering van energieopwekking met fossiele brandstoffen beperken” aldus Denise Mauzerall, hoogleraar Milieutechniek aan de universiteit van Princeton, naar aanleiding van deze bevindingen

Omdat heel de mensheid zich de CO2-uitstoot van deze nieuwe elektriciteitscentrales op basis van fossiele brandstoffen niet kan veroorloven, extreme weersomstandigheden beletten immers een gewoon saai leven, zullen we in onze klimaatactieplannen dus volgens mij zeker ook de gefinancierde projecten vanuit elk land mee moeten nemen, net als de klimaat-, mensenrechten- en milieuschadelijkheid van alle producten die elk land importeert. Anders gaan we natuurlijk nooit meters maken. Wie geeft dat even door aan degenen die aan de touwtjes trekken?

Bovendien lijkt het mij huichelachtig om eerst de vervuilde industrieën naar de Middle of Nowhere en Verweggistan te verplaatsen, vervolgens op zwaar vervuilende stookolie halffabrikaten en producten over de oceanen, het Panama- en het Suezkanaal en allerlei wereldzeeën te laten vervoeren en tenslotte te roepen dat we het binnen onze landsgrenzen zo goed doen en dat ze in de Middle of Nowhere en Verweggistan echt een paar tandjes bij moeten zetten.

Bron: “Drie grootste economieën zetten CO2-uitstoot decennialang vast” door InterPressService via DeWereldMorgen op 11 augustus.

Geraffineerde publieksmanipulatie

On door Gerardusinklimaat, waarnemingen, wereldverhalenEen reactie plaatsen

Weet u nog dat toenmalig presidentskandidaat Joe Biden zijn klimaatplan ter waarde van 2 biljoen dollar aankondigde? Dat was op 14 juli 2020. De reclamecampagnes lagen kennelijk al klaar, want op 15 juli daarna begonnen fossiele brandstofgroepen in de Verenigde Staten van Amerika Facebook flink te betalen om het gebruik van gas en olie te promoten. 10 van hun belangengroepen, 5 brancheverenigingen en 10 gas- en oliebedrijven investeerden vorig jaar uiteindelijk minstens $ 9.597.376 (zo’n € 8.500.000) om hun producten in 431.000.000 berichten via social media aan te prijzen.

In zijn voorstel om de klimaatontwrichting te bestrijden riep Biden toentertijd op tot beëindiging van de uitstoot van elektriciteitscentrales tegen 2035 en een overduidelijke vermindering van het verbruik van fossiele brandstoffen. Nu wenst hij door meer gas en olie op te pompen de Amerikaanse economie een impuls te geven, maar dat immer weerkerende kiezersbedrog terzijde. Waar het in dit blog om gaat, is dat de fossiele industrie via social media geraffineerd, hetgeen in deze context een grappig bijvoeglijk naamwoord is, het politieke debat stuurt om de opwarming van de aarde aan te pakken door gas en olie te promoten als onderdeel van de oplossing. Daarbij blijkt: “De olie- en gasindustrie gebruikt een geavanceerd draaiboek om klimaatactie te ondermijnen”. De advertenties vermijden regelrechte klimaatontkenning, maar proberen in plaats daarvan door meer genuanceerde, subtiele tactieken “het gebruik van olie en gas te verlengen”.

Geen van de 6.782 advertenties, die aardgas promootten als ‘groen’ of ‘schoon’, werd door Facebook als ‘desinformatie’ aangemerkt of vanwege de ‘misleidende inhoud’ verwijderd. “Ondanks de publieke steun van Facebook voor klimaatactie, blijft het sociale medium zijn platform gebruiken om propaganda voor fossiele brandstoffen te verspreiden”, blijkt nu. Ook daar gaat financieel gewin boven een leefbare aarde. Facebook ontving voor de in totaal 25.147 advertenties in totaal minimaal dat genoemde bedrag van $ 9.597.376, maar de werkelijke inkomsten voor Facebook zijn waarschijnlijk aanzienlijk hoger.

De advertenties werden voornamelijk bekeken in gas- en olieproducerende staten zoals Alaska, Californië en Texas. Met uitzondering van de advertenties rond zelfverklaarde ‘klimaatoplossingen’ hebben meer mannen dan vrouwen ze gezien en dan nog het meest zij die tussen de 25 en 34 jaar waren.

In 2019 bleek al dat de 5 grootste beursgenoteerde gas- en oliebedrijven sinds de ondertekening van het Parijsakkoord meer dan $ 1.000.000.000 (9 nullen) aan aandeelhoudersfondsen hadden besteed voor het lobbyen tegen klimaatbeleid. In datzelfde jaar hadden 15 gas- en oliebedrijven $ 17.000.000 uitgegeven aan politieke advertenties gericht om Amerikaanse Facebook-gebruikers te manipuleren.

Wanneer we hier dus, net als bijvoorbeeld bij de bestorming van het Capitol, ons fronsend afvragen wat Amerikanen nu eigenlijk bezielt; dan is dat dus dat de democraten hun hun banen afpakken en dat hun leven op de kop gezet wordt, terwijl de fossiele sector juist zo goed bezig is. Ehhh, zouden afpakken en zou zijn.

Bronnen: “Fossiele industrie besteedt miljoenen aan Facebook-advertenties” door InterPressService via DeWereldMorgen en “Biden vraagt meer olie; ‘langetermijnambities verliezen van kortetermijnbelangen’” via de economieredactie van NOS;  beide op 12 augustus 2021.

Desastreus korte termijndenken

On door Gerardusinklimaat, politiek, zorgEen reactie plaatsen

Ik zie hem nog staan in de Zwolse schouwburg Odeon. Fons Jansen, alsof hij een klein kind is. Hij speelt de baas over zoveel speelgoed dat de ballen en opblaasbeesten van het podium afrollen. Dit is van mij. Niemand, ook jullie niet, mag er mee spelen, want dit is allemaal van mij!

Zou ik bij de corona-crisis gegaan zijn voor 0 besmettingen per regio, degenen die deze website volgen weten dat (zie bijvoorbeeld dit blog van mij), in de Westerse wereld zijn minimale veiligheidsmaatregels de norm. Zo lang mogelijk niets doen en dan een beetje of ietwat strenger. Er wordt een willekeurige norm gehandhaafd. Een, die gebaseerd is op de capaciteit van de door 40 jaar neoliberale uitkleding getergde zorg en dan met name de in die tijd afgeslankte intensive care-afdelingen daarbinnen. Een aantal bedden met bijbehorend gespecialiseerd personeel dat absoluut niet toereikend was om een voorziene pandemie als Covid-19 op te vangen. Lang leven de lol. Geen impulscontrole; onmiddellijke bevrediging.

Om de haverklap werd het einde van de pandemie voorspeld. Voorbarige versoepelingen in de herfst en in de kerstperiode vorig jaar hebben tot nieuwe besmettingsgolven geleid, met tientallen duizenden te vermijden doden als gevolg. En hoeveel zwaar zieken?

Datzelfde korte termijndenken komt tot uiting in het gebrek aan preventie tegen de huidige Covid-19-crisis. Sinds de uitbraken van 2 andere coronavirussen, MERS in 2012 en SARS in 2002, hebben wetenschappers ons herhaaldelijk gewaarschuwd voor een nieuwe coronapandemie. Om dat te voorkomen was een pakket maatregelen nodig geweest van naar schatting $ 20.000.000.000; 800 keer minder dan wat de Covid-19-crisis ons tot nog toe gekost heeft. En dan hebben we het nog niet over de menselijke tragedie van de minstens 10.000.000 extra doden als gevolg van Covid-19 en haar mutaties. Toch doen de Westerse regeringen niets en dat laten wij ons welgevallen.

Een andere neiging van kinderen is dat ze alles voor zichzelf willen houden, zoals Fons Jansen in de ’70er jaren speelde. Daar is de wereldwijde vaccinatiecampagne een wrange illustratie van. Tot nog toe werd – in strijd met binnen de World Health Organisation (WHO) gemaakte afspraken – 84% van de anti-coronavaccins in de rijke landen toegediend. De lage-inkomenslanden moeten het stellen met 0,3% van de doses. En terwijl de rijke landen een gezamenlijk overschot hebben van 2.500.000.000 vaccins en plannen maken voor herhalings-vaccinaties, zal tegen eind 2021 in de 70 armste landen slechts 1 op de 10 mensen tegen corona gevaccineerd zijn.

In deze wereld zal de coronapandemie nergens overwonnen zijn totdat hij overal overwonnen is

Binnen de WHO werden en worden afspraken gemaakt, waarna de Westerse landen en wellicht ook andere landen als China en Rusland, geheel los van de WHO-afspraken hun eigen anti-coronabeleid bepalen en uitvoeren. Dat begon al bij het treffen van voorzorgsmaatregels, toen het virus alleen nog in Azië rondwaarde. De overheden van Westerse landen gingen er vanuit dat zij net als bij MERS en SARS de dans wel weer zouden ontspringen en vertikten het de afgesproken maatregels te treffen. Tijdens de eerste persconferentie van onze premier en zijn minister van Volksgezondheid, toen nog niets over het virus bekend was, gingen we in Nederland al voor ‘groepsimmuniteit’.

Deskundigen waarschuwen nu dat we slechts enkele mutaties verwijderd zijn van een virus dat resistent is tegen anti-coronavaccins. Als dat zou gebeuren, zijn we helemaal ‘terug bij af’. Groepsimmuniteit in één land bereiken is een illusie. Edward Luce van de Financial Times verwoordt het zo: “De test van het Westen is of het zal handelen op basis van de wetenschap dat dit virus geen grenzen kent.” In deze wereld, met veel verkeer tussen landen onderling, zal de pandemie nergens overwonnen zijn totdat hij overal overwonnen is.

De onvolwassen neigingen van de Westerse democratieën voorspellen weinig goeds voor de uitdagingen van vandaag: de aanpak van de klimaatontaarding, waar ook al sinds 1972 door deskundigen voor gewaarschuwd wordt, voor deze pandemie en een volgende of voor wat voor andere ramp ook.

Het World Weather Attribution initiatief, bijvoorbeeld, is een team van topdeskundigen, dat sinds 2015 de verbanden onderzoekt tussen de uitstoot van broeikasgassen en impactvolle extreme weersomstandigheden. Wist u dat dit initiatief al jaren door geen enkele overheid gefinancierd wordt? Net als VN-projecten en de standpunten van de WHO kiezen regeringen in Westerse landen kennelijk liever voor electorale winst en maximale winsten voor grootbedrijven, dan voor zorgzame overheden.

Bron: “De coronacrisis heeft de kinderlijke neigingen van de Westerse democratie pijnlijk blootgelegd” door Marc Vandepitte via DeWereldMorgen op 7 augustus 2021.

Wauw; voor mij is dit met volle teugen genieten

On door Gerardusinprivé, steden en strekenEen reactie plaatsen

Om mijn tanden te poetsen daalde ik onlangs af naar het hooggelegen meertje met prachtig turkooisgekleurd water. Blauwgroen; dan weer wat blauwer, dan weer wat groener. Ons tentje gaf uitzicht op ‘ons’ meertje. We hadden één nacht, drie wandeldagen en een rustdag nodig gehad om in deze idylle te kamperen.

De nacht voor het overbruggen van 1.142 autokilometers, de rest voor de laatste 10 wandelkilometers waarbij we 1.270 meter stegen. Dat was de feitelijke bergwandelvakantie: steeds verder van de bewoonde wereld omgeven zijn door niets dan natuur en zo min mogelijk mensen. Het was een mooie, zware tocht geweest, en het weer had ondanks bliksem, onweer, regen en lang aanhoudende rukwinden meegezeten. Wanneer we wilden lopen was het bewolkt geweest of scheen de zon zelfs.

Al na 200 meter had zij mij laten weten niet verwacht te hebben dat ik haar zou meenemen naar het paradijs. Een wonderlijk verbond met de eeuwigheid. Intens had ze – net als ik – genoten van de bloeiende bergflora, koeienkuddes en de ons omringende natuur met een arend, bergmarmotten, gemzen, een slang en nog andere vogeltjes.

Op de kaart stond het laatste deel van onze tocht aangegeven als ‘voor gevorderden’ omdat we zelf maar moesten kijken hoe we van gemarkeerde steen naar gemarkeerde steen of steenmannetje liepen; een pad ontbrak op deze steile helling. Op het laatst leidde de markeringen ons door een rivier en langs de hoge waterval die die rivier voedde.

We hadden alles moeten meenemen om te kunnen eten, koken en overnachten en we wisten dat winters weer ons kon overvallen, dus we hadden zelfs mutsen en wanten bij ons. In goede rugzakken torsten we zo een flink gewicht aan brood, chocola, courgettes, gastankjes, kaas, kleding, koekjes, paddestoelen, pannen, prei, soep en worteltjes met ons mee. Echter, al dat gewicht voelde vertrouwd.

Nog geen 3 maanden eerder hadden we elkaar voor het eerst op de heide tussen haar en mijn huis ontmoet en het was alsof onze lijven elkaar al jaren kenden. Ook veel wat we samen doen voelde alsof we dat al jaren samen deden. We hadden besloten ‘for a while’ samen te blijven en ik had haar gevraagd mij op deze tocht te vergezellen. Zij had positief geantwoord, maar moest daarvoor wel een rugzak en wandelschoenen aanschaffen, want zo’n tocht had ze ondanks haar gevorderde leeftijd nog nooit ondernomen. Net als ik, is ook zij al even met pensioen.

Nu bevonden we ons op de grasgrens in dit dal, de Val di Umbrina, en vandaag zouden we weer gaan afdalen naar een bergmeer op de boomgrens.

Tijdens het tandenpoetsen daar waar het water dit prachtige meertje verliet herinnerde ik me deze plek, want in 2019 had ik eerder al eens – in mijn eentje – bij dit Dolomiets meertje gekampeerd. Vlakbij moest een steen zijn waarna het water snel diep genoeg wordt om te zwemmen. Geleidelijk naar het diepe lopen in dit ijskoude water was mij de dagen hiervoor niet gelukt. Het was alsof messen mijn enkels doorkliefden; zo koud voelde dit water. Ik liep naar die steen en van die steen liep ik het water in en liet me kopje onder gaan en snel spoedde ik me uit dit ijs-ijskoude water. Daar stond ik door en door koud maar al snel opwarmend op die steen omgeven door niets dan natuur. Als er al mensen zouden komen, zou dat nog uren duren, want de bewoonde wereld was ver weg.

Ik keek om me heen. Tot de bergkam zag ik bruine stenen alsof ze er even neergegooid waren, sneeuwveldjes, het water van het meer en aan de kant van ons tentje gras met rotsen en hier en daar bloeiende planten als averuit, gentiaan, koolroosje en steenbreek, nee helaas geen edelweiss. Ik hoorde niets dan het geklots van water dat het meertje uitstroomde en zag de blauwe lucht met witte wolkjes. Me afdrogen wilde ik niet. Mijn huid tintelde.

En overweldigend wauwgevoel maakte zich van mij meester.

Waar we niet omheen kunnen, maar toch al jaren omheen gegaan zijn

On door Gerardusinklimaat, steden en streken, wereldverhalenEen reactie plaatsen

Op Groenland ligt veel ijs. Als de gehele Groenlandse ijskap zou smelten, zou dat mondiaal voor een zeespiegelstijging zorgen van 7 meter. Zover is het nog niet, maar de afgelopen week heeft Groenland wel een uitzonderlijk grote hoeveelheid ijs verloren. Op dinsdag 27 juli alleen al 8.500.000.000.000 kg; 2x zoveel als gemiddeld in de zomer en het op 2 na grootste ijsverlies op één dag sinds 1950. Denk u in: in één dag zoveel Groenlands smeltwater dat heel Nederland er met ruim 20 cm mee bedekt kan worden. De huidige hoeveelheid ijs, die op Groenland smelt, leidt tot een wereldwijde zeespiegelstijging van 0,7 mm per jaar; ongeveer 25% van de totale hoeveelheid zeespiegelstijging, die rond de 3 mm ligt.

De woensdag daarna werd bij een meetstation aan de Groenlandse kust ook nog eens de hoogste temperatuur ooit gemeten: 19,8ºC.

Vorig jaar concludeerden 89 poolwetenschappers al dat de Groenlandse ijskap sinds 2000 steeds sneller smelt. “Het massaverlies neemt kwadratisch toe met de temperatuurstijging”, beaamt Michiel van den Broeke. Hij is hoogleraar Polaire meteorologie van de Universiteit Utrecht en zou er dus iets vanaf kunnen weten, al zijn er altijd wel mensen, die denken het nog beter te weten. Maar goed, terwijl in de ’90er jaren in Groenland per jaar zo’n 33.000.000.000.000 kg ijs verloren ging, is dat in het afgelopen decennium ruim 7,5 keer zoveel. Sinds 2000 is er geen jaar meer geweest dat daar de netto hoeveelheid ijs toenam. Daar kunnen we niet omheen.

Dat weten ook onze politici, met hun spindocters om kwalijk (onrechtvaardig) beleid te verkopen als de beste of best haalbare maatregels. Ministers worden door hun ministeries vast en zeker goed op de hoogte gehouden van de werkelijkheid. Grote bedrijven in de agro-industrie, de chemie en in de energiesector weten ook al decennia dat hun aanpak tot – onder veel meer – dit soort catastrofes leidt. Nee, mainstream bedrijfsleiders en politici zijn niet dom. Zij dienen gewoon andere belangen dan duurzaamheid, rechtvaardigheid en het voortbestaan van de mensheid. In een economisch systeem, dat enkel winstmaximalisatie als legitiem doel erkent, liefst op zeer korte termijn, kan dat ook niet anders. Dààrin zitten we gevangen.

De drijfveren van degenen, die nu al jaren aan de touwtjes trekken, zijn in elk geval niet mijn welzijn of ons welbevinden. En de verdere commercie, media en publieke opinie zijn in zo’n wereld ‘van nature’ op de hand van de status quo en dus verkoop-om-de-verkoop. Op gesachrijn zit niemand te wachten, dus is de aanhoudende boodschap vanuit de gesubsidieerde nieuwszenders, de traditionele media en de overheid sinds “Grenzen aan de groei” van ‘De club van Rome’ in 1972 tegen beter weten in en steeds luider:

Wij doen alles het beste!!! Laat alles aan de markt over en het bedrijfsleven zorgt ervoor dat alles goed komt!!!

We moesten ons schamen, vind ik. Dat telt niet, omdat ik altijd al dezelfde fundamentele kritiek koester en uitspreek op onze meedogenloos destructieve en verwarde manier van denken en leven. Wanneer iemand een pacifistisch socialistische politiek voorstaat, die zich baseert op mededogen, telt haar of zijn mening nu eenmaal niet. Dat is zogenaamd ‘onrealistisch’. Ons kapitalisme en de bijbehorende winstmaximalisatie vind ik gevaarlijk; privé-personen kunnen er veel te invloedrijk door worden.

Maar de uitdagingen voor het overleven op de wereld zijn inmiddels enorm en we zouden best beter kunnen. De geschiedenis geeft ook daar voldoende voorbeelden van, zoals recent de wereldwijde reactie op covid-19 aantoonde dat ingrijpende veranderingen in onze leefstijl best mogelijk zijn. Door internet kunnen we allemaal steeds meer te weten komen. De enorme betrokkenheid van de jeugd bij de klimaatproblematiek is ook al hoopgevend. Zij voeren hun acties los van de traditionele media en zij geven de bedrijfsleiders en politici een stevig antwoord waar die laatsten nog geen andere raad mee weten dan hen te negeren of verdacht te maken. Niets is echter onmogelijk. De geschiedenis kent ook voldoende voorbeelden van gunstige (rechtvaardige) ontwikkelingen, mentale vooruitgang en verlichting.

En daarmee eindig ik dit stukje na zo’n schokkend nieuwsbericht toch nog positief: ook nu nog is niets onmogelijk. Ook een mondiaal, nationaal en regionaal diervriendelijk beleid gericht op behoud van cultuur en ecosystemen, duurzaamheid, het welbevinden van ieder mens ongeacht geslacht, godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras of wat dan ook, en wereldvrede. Als we dat zouden willen.

Bronnen: “Bijna 20 graden in delen Groenland, warmte leidt tot massaverlies ijskap” door NOS-buitenland op 1 augustus 2021, “Bosbranden en overstromingen? ‘Wij doen gewoon voort’” door Lode Vanoost via DeWereldMorgen op 2 augustus 2021 en artikel 1 van de Nederlandse grondwet op 3 augustus 2021.