Een mooi onderwerp voor onze dodenherdenking op 4 mei: onze eerste zorg zou volgens mijn bescheiden mening moeten zijn ‘zorgvuldig na te denken over wat we kunnen doen om de misdadige Russische invasie snel te beëindigen en de Oekraïense slachtoffers te behoeden voor nog meer gruwelen’. Helaas zijn er velen, die heroïsche uitspraken bevredigender vinden dan precies déze zorg te verlenen.
Zoals altijd zouden we de hoofdzaak (volgens mij ‘zoveel als mogelijk beperken van lijden’) duidelijk voor ogen moeten houden en overeenkomstig handelen
Er zijn in principe twee manieren om deze oorlog te beëindigen:
1. een diplomatieke regeling via onderhandelingen of
2. de vernietiging van de ene of de andere partij; hetzij snel, hetzij gedurende een langdurige lijdensweg. En het staat buiten kijf dat Rusland in staat is Oekraïne uit te roeien dus het zal niet Rusland zijn dat vernietigd wordt. Als de Russische president Vladimir Poetin en de zijnen zich tot het uiterste gedreven weten, zou dit het resultaat van hun wanhoopsdaad kunnen zijn. Dat is hoogstwaarschijnlijk wat die mensen verwachten, die Poetin nu afschilderen als een ‘gek’, die verzonken is in waanideeën van romantisch nationalisme en wilde wereldwijde aspiraties. Zij wagen een gok, die geen enkel weldenkend mens zou wagen; althans niemand met hart voor de Oekraïnse bevolking. Deze laatste nuancering is helaas noodzakelijk, want vielen ‘hart’ en ‘weldenkend’ wellicht ooit min of meer samen; inmiddels zijn het twee heel verschillende entiteiten.
Er zijn gerespecteerde stemmen in de mainstreammedia, die tegelijk twee standpunten huldigen:
- Poetin is een ‘gestoorde gek’, die tot alles in staat is en wild om zich heen kan slaan als hij in het nauw gedreven wordt.
- de enige aanvaardbare uitkomst is dat Oekraïne wint. En we kunnen Oekraïne helpen Rusland te verslaan, zeggen zij, door geavanceerd of zwaar militair materieel en training aan Oekraïners te leveren.
Deze twee standpunten kunnen alleen tegelijk worden ingenomen door mensen die dermate weinig geven om het lot van de Oekraïners, dat zij bereid zijn een experiment uit te voeren om te zien of hun ‘gestoorde gek’ zijn overweldigende kracht, waaronder atoomwapens, zal gebruiken om Oekraïne van de kaart te vegen of zelf verslagen zal worden. De voorstanders van deze aanpak zijn momenteel aan de winnende hand. Als Poetin rustig zijn nederlaag accepteert, hebben zij gewonnen. Als hij Oekraïne wegvaagt, winnen zij ook in die zin dat zij hun vijandschap jegens Rusland verder zullen opvoeren en nog veel hardere maatregelen om ‘Rusland’ te straffen zullen rechtvaardigen. Het valt op dat dergelijke bereidheid om te spelen met het leven en het lot van Oekraïners veel lof oogst en zelfs tegen beter weten in wordt beschouwd als een moedige en nobele houding.
Is er iemand die zich afvraagt waarom de VS zich met dit Europese probleem bemoeit?
Serieuze diplomatieke inspanningen leveren om het conflict te beëindigen, zou deze oorlog snel kunnen beëindigen zonder nog meer bloed vergieten, zonder experiment en zonder mogelijke catastrofale uitkomst voor het leven in (Oost-) Europa. Natuurlijk is dat niet het verkozen antwoord voor degenen wier voornaamste doel is ‘Rusland te straffen’; “Rusland tot de laatste Oekraïner te bestrijden”, zoals voormalig VS-ambassadeur Chas Freeman het huidige beleid van de Verenigde Staten van Amerika omschrijft.
De basis voor een diplomatieke regeling is allang duidelijk en werd herhaaldelijk geciteerd door de Oekraïense president Volodymyr Zelensky:
- een neutrale positie voor Oekraïne, waardoor het een status krijgt als Mexico of Oostenrijk;
- uitstel van de kwestie van de Krim;
- een hoge mate van autonomie voorzien voor de Donbass-regio, eventueel binnen een federaal kader, bij voorkeur te regelen via een soort internationaal gecoördineerd referendum.
De VS blijft dit alles afwijzen. Hoge regeringsfunctionarissen geven niet alleen toe dat “voorafgaand aan de Russische invasie in Oekraïne, de VS geen moeite heeft gedaan om rekening te houden met ook maar één van Vladimir Poetins grootste veiligheidszorgen, namelijk de mogelijkheid dat Oekraïne lid wordt van de NAVO”, ze kloppen zich ook nog op de borst voor hun halsstarrige vijandigheid, die wellicht een doorslaggevende rol heeft gespeeld in Poetins beslissing over te gaan tot deze misdadige agressie. De VS blijven hun afwijzend standpunt handhaven en staan daarmee een door onderhandelingen tot stand gekomen regeling in de weg, wat de gevolgen voor Europeanen en vooralsnog met name de Oekraïners ook mogen zijn. Laten we vandaag de doden, die vallen door voor ‘afrekenen’ te kiezen, ook maar vast herdenken.
Is er iemand die inziet dat juist de VS het land is met gevaarlijk-wilde wereldwijde aspiraties?
Bron: “Chomsky: onze prioriteit moet redden Oekraïense levens zijn, niet straffen van Rusland” door C.J. Polychroniou in Truthout vertaald door Ann Dejaeghere voor en via DeWereldMorgen op 27 april 2022.