Ik ken mensen, zelfs in mijn vriendenkring, die zo mogelijk altijd naar het Journaal kijken om ‘op de hoogte te blijven van het wereldgebeuren’. Ik heb dat altijd wat bevreemdend gevonden. Als er één nieuwsmedium is, waar we niet wijzer van worden, is het dat Journaal, vind ik.

Mijn redenering daarbij is dat wanneer we het wereldgebeuren van vandaag met al haar achtergronden eens op een stapel zouden kunnen zetten, wat wordt ons daarvan dan in het Journaal voorgeschoteld? En hoe (vooringenomen)? Voor gisteren doen we hetzelfde: Wat was er allemaal en waar werd in het Journaal gewag van gemaakt? En hoe? “Bedroevend”, vind ik het al vanaf mijn studententijd, toen ik mijn TV wegdeed, omdat ik het niveau ook in 1976 al jammerlijk vond.

Dat kan ik vinden en u kunt het daarmee eens en niet eens zijn, maar vandaag kwamen vanuit de Verenigde Staten van Amerika wat cijfers boven drijven; koren op de molen van mijn mediakritiek. U moet hiervoor weten dat de oorlog in Jemen sinds begin vorig jaar door de Verenigde Naties èn door onafhankelijke hulporganisaties – met zo’n 360.000 kinderen die op dit moment aan extreme ondervoeding lijden, met 20.000.000 Jemenieten die niet in staat zijn zichzelf en hun gezin te voeden en met bijna 10.000.000 mensen die op de rand van honger staan – de “ergste humanitaire ramp in de wereld” wordt genoemd. Deze oorlog kreeg in de VS in totaal gedurende heel 2018 slechts 20 minuten aandacht in het bij elkaar opgetelde avondnieuws van de TV-zenders ABC, CBS en NBC. Daarvan gingen 13 minuten over de dood van Washington Post-columnist Jamal Khashoggi in het Saoedische consulaat in Istanboel. In een jaar tijd werden nog geen 10 minuten ingeruimd voor de penibele toestand van bijna de helft van de bevolking van het armste Arabische land.

Diezelfde zenders besteedden samen op weekdagen in totaal 100 minuten aan de redding van een twaalftal jonge voetballers, die vastzaten in een Thaise grot, en 71 aan de Britse koninklijke bruiloft. Zò worden meer dan 22.000.000 huishoudens ‘s-avonds op de hoogte gehouden van het wereldgebeuren.

Ook voor dè internationale crisis waar de hele wereld mee te maken heeft, ik heb het over klimaatverandering, was weinig aandacht. Symptomen daarvan als natuurbranden en orkanen kwamen wel prominent in het nieuws, maar dan ging het alleen om deze fenomenen in de VS, en niet over de wereldwijde gevolgen van klimaatverandering.

Ook Israël bleef min of meer in de schaduw. Ondanks honderden Palestijnse slachtoffers door Israëlische kogels in de Gazastrook, daalde de aandacht voor de Israëlisch-Palestijnse kwestie vorig jaar, van ABC, CBS en NBC samen opgeteld, van 42 minuten in 2017 (toen al een laagterecord) naar 29 minuten in 2018.

Zuid-Amerika en Afrika ten zuiden van de Sahara – samen goed voor 2.000.000.000 inwoners – kwamen niet in beeld. Aandacht voor de opkomst van autoritaire bewegingen in Europa ontbrak eveneens, net als Zuid- en Zuidoost-Azië; los van de redding uit de grot. En ondanks de miljarden die de VS in de afgelopen 20 jaar besteedde aan haar militaire ingrijpen in het Midden-Oosten, was ook deze regio – met uitzondering van het staartje van de campagne tegen de Islamitische Staat – amper terug te zien bij de grote netwerken. Irak, waarheen de VS sinds de invasie in 2003 meer dan een 1.000.000 militairen stuurde, kwam niet eens voor in de top 30 van nieuwsverhalen in 2018.

En dan zie ik in mijn gedachten dat u denkt dan het Journaal niet te vergelijken is met ABC, CBS en NBC. Daarin geef ik u natuurlijk gelijk. Echter, wat het Journaal gemeen heeft met deze zenders is dat het nieuws altijd zo gebracht moet worden dat het veel kijkers trekt. Kijkcijfers (kwantiteit) tellen wel, en inhoud (kwaliteit) telt niet bij de beoordeling. Ik meen dat te zien wanneer ik per ongeluk eens een Journaal zie. Ga maar lekker slapen want van het Spaanse ‘verpleeghuis’, dat een ‘horrorverpleeghuis’ mag worden genoemd, zijn 6 van de 15 verdachten aangehouden, waaronder Markus en Estrella zelf.

Bron “Koninklijk huwelijk kreeg drie keer meer zendtijd dan Jemen in 2018” door Jim Lobe via DeWereldMorgen en “Geraffineerd en gewetenloos: het verhaal achter het Spaanse horrorverpleeghuis” door Online redacteur Etienne Verschuren van NOS; beide op 8 maart 2019