Terugblikkend op mijn leven heb ik het goed getroffen. Ik ben gezond geboren in Nederland en mijn voorouders kwamen ook hier vandaan. Ik ben handig en slim genoeg om me waar ik ook kom te handhaven, en sommige plekken en situaties mijd ik. Mijn ouders waren blij met mij als ‘nakomertje’. Ik werd in de watten gelegd, totdat mij hetzelfde lot ten deel viel als mijn broers en zus: ik noem het maar ‘de generatiekloof’. Thuis was het voor mij met zulke ouders als de mijne niet aangenaam meer, en zo leerde ik om te gaan met een scala aan mensen, vriendschappen te onderhouden en te sluiten. Een tante en oom adopteerde ik als plaatsvervangende ouders. Omdat het mij het beste leek, ging ik na de nodige dwaalwegen naar een universiteit om daar als landschapsecoloog af te studeren. Ik hopte vervolgens van baan naar baan, want ik kon geen vast werk krijgen. Werkgevers waren personeel al als kostenpost gaan zien. Maar ik kon me met mijn achtergrond en bijzonderheden goed redden. Nu ben ik begonnen om cello te leren spelen en ik ben al even met pensioen. Ik geniet van culturele evenementen en dagwandelingen, van de wonderen in bossen en op de hei, van klompenpaden en de zee.

Hier betoog ik nog wel eens dat onze voorouders en mijn generatie er een potje van gemaakt hebben. Ik denk dan bijvoorbeeld aan de perspectieven voor mijn kinderen wanneer ik die vergelijk met mijn perspectieven op hun leeftijd. Toentertijd hadden onze ouders in Nederland een ‘verzorgingsstaat’ opgetuigd; iets dat mijn kinderen zich niet voor kunnen stellen: iets voor niets kunnen krijgen.

Het doorgeschoten marktdenken heeft veel kapot gemaakt, maar “in wat voor wereld zou ik dan wel willen leven?’ vraag ik me wel eens af. Gisteravond kreeg ik onverwacht een antwoord: in een cultuur waar welgemeende aandacht, belangeloze compassie en instinctieve zorg voor elkaar gewoon zijn. Waar mensen niet over één kam geschoren worden, waar vertrouwen een relationele basis is en waar vreemden gezien worden als gewone medemensen.

Ik ga hier overigens niet beweren dat alles vroeger beter was, want ook op Den Uyl, die ik nu als laatste PvdA-er op handen draag, had en heb ik kritiek, omdat de PvdA toen niet ver genoeg ging en er waren ook toen allerhande misstanden. Ook toen had ik mazzel met een Nederlandse achternaam, mijn gezondheid en met mijn witte huid. Maar met de markteconomie is het cement steeds meer uit onze samenleving verdwenen, zijn we elkaars dagelijkse concurrenten geworden en staan we langzaam maar zeker oog in oog met verschillende manieren waarop we het leven op aarde kunnen vernietigen.