Natuurlijk wil ik weten wat er in de wereld gebeurd. Ik ben benieuwd naar de verhalen van mijn buren, familieleden en vrienden. Hun nieuws. En natuurlijk ben ik benieuwd naar mijn eigen verhaal en hoe dat verder gaat. In grote lijnen volg ik ook het regionale, nationale en wereldnieuws met een focus op wat er uit ‘mijn’ naam door de Nederlandse overheid in ònze samenleving, in Europa en in de wereld gezet wordt. Dat volg ik liefst lezend of luisterend, maar zelden via TV of internet. In massamedia wordt nieuws voorzien van voor mij oninteressante labels en wanneer ik luister of lees kan ik die kwalijke etiketjes beter buiten mij houden. Ik ben eigenlijk alleen geïnteresseerd in saai nieuws.

Ik ben dus ook weinig geïnteresseerd in speculaties en in meningen over het wereldgebeuren. Dààrvoor heb ik aan mijzelf en mensen met een echt mij-boeiende scherpzinnigheid genoeg. En ik heb een aversie ontwikkeld tegen half-nieuws, ondeugdelijk voorbereidde interviews en drogredeneringen, die niet ter plekke doorgeprikt worden. Media, die actualiteiten en nieuws pretenderen te brengen, maken zich er in mijn beleving continu schuldig aan.

Veel VIP’s en mediapersoonlijkheden zijn voor mij volstrekt oninteressante mensen. Dat zal er een gevolg van zijn dat ik geen TV kijk. Kwaliteit van wat zij te zeggen hebben lijkt ondergeschikt aan het aantal likes of ‘keren gedeeld’. Zo dansen we in dit land om ons gouden mediakalf, om op deze eerste kerstdag maar een bijbelse metafoor te gebruiken. Ik dans niet mee. Ik kijk ernaar en het stemt me droef, waarbij ik direkt weer vrolijk opveer als ik bedenk dat veel meer mensen als ik sommige aspecten van onze wereld de rug toekeren zonder jihadist te worden.

Toen onze koning vandaag sprak over onze worsteling met deze onzekere tijden en meer redelijkheid en verdraagzaamheid bepleitte, dacht ik dat hij zijn toespraak ook 10, 20, 30, 40 of 50 jaar geleden had kunnen houden. In de Tweede Wereldoorlog zou hij helemaal in de roos geschoten hebben met zijn analyse.

Ik doe niet veel op sociale media en ik kijk zelden TV en dat scheelt me een hoop ellende. Toen ik nog wel TV keek, zag ik elke dag minstens één iemand vermoord worden. Nu maak ik slechts zelden – en dan nog in een film – een moord mee. In werkelijkheid ben ik zo bevoorrecht dat me het meemaken van een moord vooralsnog bespaard is gebleven. Mijn wereld bestaat vooral uit wat ik zelf meemaak, wat ik geloof en waar ik over lees of van hoor.

Ik ben me ervan bewust dat wat ik via sociale media te weten krijg, bestaat uit wat die sociale media via geautomatiseerd datamanagement interpreteren dat ik interessant zal vinden. Ohhh, hij is op zoek naar haardhout, of naar wereldvrede; daarop stellen we – geautomatiseerd – zijn hits samen. Vervolgens krijg ik reclames te zien voor allesbranders en staan websites over droogte, honger, vegetarisme en wapens bovenaan de lijst van 2.600.000 treffers. Ik weet het en houd er rekening mee. En profielen, die op sociale media op mij reageren, blijken bij nadere beschouwing soms heel andere mensen dan in het profiel weergegeven of bots of trolls; ingekochte reacties waarmee niet-bestaande mensen, slechts louter profielen, het sociale verkeer op sociale media vervuilen. Voor € 6 kan ook ik 1.000 retweets van ze kopen.

Sommigen koesteren hun waanidee dat ze door te liken of te delen ideeën in de wereld zetten. En feitelijk is dat zo, maar de manier waarop zij dat doen is mij te karig, omdat het slechts een virtuele wereld betreft. Bovendien zal hun inbreng, net als bij wat ik vind als ik zoek, via algoritmes terecht komen bij gelijkgestemden.

Nu hebben mensen altijd al in verschillende werelden verkeerd. Uiteindelijk leeft ieder haar of zijn eigen leven in zijn of haar eigen werkelijkheid. Maar verbonden met internet is het handig voor mij te weten dat wat ik te zien krijg, samenhangt met over mij opgeslagen algoritmes op basis van mijn eerdere internetverkeer. Het nieuws dat ik te zien krijg en mijn hits op een bepaald zoekwoord zijn mijn profiel of computer-ID-specifiek. Een ander, die op dezelfde woorden als ik zoekt, vindt meestal ander nieuws en andere websites.

En ik houd er meestal rekening mee dat sommige overheidsdiensten en ander gajes mij in de gaten houdt. Niet mij specifiek, zoals vroeger, maar iedereen en mij vanuit een vermeend landsbelang. In het huidig staatsbestel kun je zo je wilt vertrouwen hebben, de informatie kan door iedereen gehackt worden en blijft ook aanwezig voor eventueel kwaadwillende opvolgers van onze overheden. Sterker nog, zodra ik mij op internet begeef worden mijn toetsaanslagen in milliseconden gevijld zodat de hoogste bieder ermee mag doen wat hij wil.

Ik weet het en doe er mijn voordeel mee. Vrijwillig verkerend in mijn eigen wereldje beleefde ik tot nu toe een vreedzame eerste kerstdag. Toen onze koning vandaag sprak over onze worsteling met deze onzekere tijden en meer redelijkheid en verdraagzaamheid bepleitte, dacht ik dat hij zijn toespraak ook 10, 20, 30, 40 of 50 jaar geleden had kunnen houden. In de Tweede Wereldoorlog zou hij helemaal in de roos geschoten hebben met zijn analyse. Maar goed, ook nu zal hij de spijker wel op z’n kop geslagen hebben, maar ik had thuis wel beters te doen dan naar hem te luisteren.

Bronnen: “De fake online helfies van N-VA” door Christophe Callewaert via http://www.dewereldmorgen.be op 23 december 2016 en “Willem-Alexander pleit in kersttoespraak voor redelijkheid” door NU.nl/Algemeen Nederlands Persbureau via http://www.nu.nl op 25 december 2016.