Op pagina 106 van “Nee is niet genoeg…” verwoordt Naomie Klein precies waarom ik op 8 november 2016 voor Donald Trump gestemd zou hebben als ik in de Verenigde Staten van Amerika stemrecht had gehad:
“[Hillary; GjH] Clinton faalde niet vanwege haar boodschap, maar vanwege haar reputatie. Het kwam juist door de domme economie van het neoliberalisme die zij, haar man en het partij-establisment omarmden dat Clinton geen geloofwaardig verhaal kon vertellen aan blanke arbeiders die op [Barack Hussein; GjH] Obama hadden gestemd (tweemaal) en deze keer besloten op Trump te stemmen. Trumps plannen waren weliswaar ongeloofwaardig, maar ze waren in elk geval ánders.”

De diversiteit, die Clinton zei te omarmen, heeft de afgelopen jaren historische symbolische overwinningen geboekt, zoals:
1 Afrikaans-Amerikaans presidentsgezin,
2 zwarte procureurs-generaal,
Een algehele stijging van het aantal vrouwen in bestuursfuncties,
Hollywood dat gedwongen werd om ook zwarte acteurs en regisseurs te erkennen,
Homo’s en lesbiennes, die daarover open zijn, als nieuwslezer voor Amerikaanse media en in de directie van Fortune 500-bedrijven en
Populaire Amerikaanse tv-series over transgender-personages.

Deze overwinningen voor diversiteit en insluiting in de samenleving van achtergestelde groepen op basis van gelijkwaardige plichten en rechten zijn belangrijk. Ze veranderen levens en voegen invalshoeken toe die anders zouden ontbreken. Het is heel belangrijk dat er een generatie kinderen is opgegroeid terwijl Obama de machtigste baan ter wereld had. Toch zal deze top-downbenadering van verandering niet leiden tot echte gelijkheid, zolang ze niet gepaard gaat met een bottom-upbeleid dat structurele problemen als bouwvallige scholen en een tekort aan fatsoenlijke huisvesting aanpakt; bij lange na niet.

Tegenover genoemde overwinningen voor diversiteit en insluiting stond dat immigranten in groten getale werden gedeporteerd en de inkomenskloof tussen blanke en zwarte Amerikanen verder groeide. Tussen 2007 en 2010 daalde het gemiddeld inkomen voor blanke gezinnen met 11% en voor zwarte gezinnen met 31%. In dezelfde periode werden jonge zwarte mannen in een obsceen tempo door politieagenten beschoten en doodgeschoten. Er verkeren als gezegd meer Amerikaanse vrouwen in machtsposities, maar werkende Amerikaanse vrouwen met lage inkomens maken langere werkdagen, hebben vaak meerdere banen om het hoofd boven water te houden en verliezen steeds meer zekerheid over hun arbeidscontracten. In het jaarlijks klassement van de inkomensongelijkheid tussen mannen en vrouwen van het World Economic Forum tuimelde de Verenigde Staten van Amerika van de 28ste plaats in 2015 naar de 45ste plaats in 2016.

Precies bovenstaande zou mij ertoe verleid hebben een historische vergissing te begaan door op Trump te stemmen. Anderen, die zo’n beetje op dezelfde wijze als ik naar de wereld kijken, zouden gewoon thuisgebleven zijn. De tegenvallende opkomst van progressieve Amerikanen is de voornaamste reden dat Trump een nipte overwinning kon behalen (ook al verloor hij in absolute kiezersaantallen).

De grote opdracht, die voor hen die een eerlijke en rechtvaardige samenleving wensen, ligt niet om hun uiteenlopende problemen op een rij te rangschikken (economie tegen identiteit, gender tegen ras, … tegen …), maar hun grote opdracht is tot in hun botten te leren voelen hoe al bovenstaande vormen van onderdrukking door elkaar heenlopen en elkaar versterken; ónze bijdrage aan onderdrukking te durven voelen.

Bron: Deel II van “Nee is niet genoeg tegen Trumps schockpolitiek voor de wereld die we nodig hebben” (2017) door Naomie Klein uit het Engels vertaald door Jan Willem Reitma en Pon Ruiter en in het Nederlands uitgegeven door De Geus in Amsterdam.