“Dit is niets anders dan Europees Trumpisme”. Dat is mijn conclusie uit het doorwrochte verhaal dat ik deze week las. Serieuze zaken over mensen als targets; over gewetenloze cowboys, die in 15 jaar tijd volledig zijn losgezongen van de uniewereld, door wie zij ingesteld zijn; Victor Henry Frankenstein in eigen persoon. Wij kennen de organisatie daarentegen onder de naam ‘Frontex’, het Europees agentschap dat bedoeld was om de buitengrenzen van de lidstaten van de Europese Unie te beheren en waarbij bedacht was dat ze dat zou doen door operationeel samen te werken.

Het begint ermee dat bij de snelle groei van Frontex, gedurende de laatste 15 jaar, een effectieve democratische controlestructuur weer eens achterwege is gebleven en dat het ontbrekende verantwoordingsmechanisme ‘geen schoonheidsprijs verdient’, zoals een onzer toekomstige premiers te harer of zijner tijd ons zal gaan vertellen, om daarmee gemakkelijk heen te stappen over de misdaden tegen de menselijkheid die Frontex momenteel begaat.

De innige contacten tussen Frontex en de defensie- en surveillance-industrie roepen veel vragen op. Dat over die contacten geen openheid is, maakt de EU op wèèr een vlak misdadig. Hoezo Europese waarden? De waarden, waarop de EU berust, waren ooit democratie, eerbied voor de menselijke waardigheid, eerbiediging van de mensenrechten waaronder de rechten van personen die tot minderheden behoren, gelijkheid, de rechtsstaat en vrijheid. Met het huidige Frontex blijkt dit alles voltooid verleden tijd.

De beer is los.

In 2018 antwoordde Frontex op vragen vanuit het Europees Parlement – over hoe het agentschap omging met lobbyisten – dat het alleen lobbyisten ontmoette die geregistreerd waren bij het EU-transparantieregister en dat daarvan jaarlijks een overzicht verscheen op de website van het agentschap. “Er zijn in 2017 geen bijeenkomsten geweest”, zei Frontex vervolgens. Echter, er waren in dat jaar wel degelijk 4 bijeenkomsten door Frontex georganiseerd met vertegenwoordigers van industriëlen uit de defensie- en surveillance-industrie, en daarbij waren 24 private bedrijven betrokken en meer dan de helft daarvan was niet geregistreerd in het transparantieregister.

Tussen 2017 en 2019 zijn ten minste 16 industriedagen op het hoofdkantoor georganiseerd, waarbij 138 private bedrijven en organisaties bijeenkwamen. In 2018 en 2019 blijkt zelfs bijna driekwart van de lobbyisten, die Frontex ontmoette, niet geregistreerd te zijn. Frontex vroeg ook aan de industrie om trainingen te geven over het gebruik van handwapens. Deze trainingen zullen geen de-escalatietechnieken bevatten, wat we op basis van Europese waarden hadden mogen verwachten.

Het Consultative Forum voor mensenrechten, dat speciaal is opgericht om Frontex te adviseren op het vlak van mensenrechten, is niet geconsulteerd over bovenstaande bijeenkomsten, en niet over de daar besproken onderwerpen. Frontex nodigt helemaal geen mensenrechtenorganisaties uit. Zij zijn de grote afwezige op de bijeenkomsten op het Frontex-hoofdkantoor in Warschau. Het Platform voor Internationale Coöperatie voor Ongedocumenteerde Migranten is zelfs onlangs uit het Forum gestapt vanwege de ‘beperkte invloed’, die het daar kan uitoefenen.

Sterker nog, de Fransman Fabrice Leggeri, die sinds 2015 directeur van Frontex is, heeft zijn personeel duidelijk gemaakt dat Frontex geen ‘dure reddingsoperatie’ is. Leggeri zou volgens een klokkenluider het personeel hebben laten weten dat rapporteren over pushbacks ‘geen weg is naar populariteit noch promotie’ binnen het agentschap. En hij zou bij herhaling zijn personeel hebben gevraagd om bij interne rapportage van incidenten ‘omslachtig, traag en très discrète’ te zijn. Is de aanschaf van handwapens op zich al controversieel, omdat de lidstaten daarover gaan, Frontex is onder Leggeri uitgegroeid tot een organisatie die, wanneer we kijken naar haar ‘innovaties’, haar IT en haar uitwisseling van persoonsgegevens, van controverses aan elkaar hangt.

Wie vangt de beer?

En wij ons maar druk maken over het slechte jaar van Air France-KLM, wel of geen avondklok en het verloop van de Ruinerwold-zaak. We moesten ons schamen: loopt de Europese Unie in mijn ogen al decennia ten koste van het welzijn van haar ingezetenen, van ons dus, aan de leiband van grootbanken en grootbedrijven, er is nu ook een volstrekt zelfstandig leger door de Europese Unie in het leven geroepen dat mensen als niets meer of minder dan targets ziet.

De beer is los. Wie vangt de beer?

Bron: “Frontex is een oncontroleerbaar beest geworden; Is dit de kant die Europa op gaat?” door Irene van der Linde via DeGroeneAmsterdammer op 10 februari 2021.