Coronadreiging of niet, ik ben weer aan het vasten; mijn jaarlijkse vastenkuur. Ook al behoor ik vanwege mijn leeftijd tot een risicogroep. Aan Carnaval doe ik meestal niet zoveel. Ik zou er graag aan meedoen wanneer ik in een omgeving woonde waar het Carnaval uitbundig gevierd wordt, zodat ik tijdens het Carnaval allerlei vrienden en zelfs vage kennissen zou tegenkomen. Aan Pasen doe ik nog minder. Sinds mijn kinderen het huis uit zijn, koop ik geen broedende kippen of paashazen meer en als ik al eieren zou verstoppen dan zou ik ze zelf weer op moeten zoeken. Nee, ik bewaar mijn eieren ook met Pasen in de koelkast. Maar in de vastentijd, die met Carnaval begint en met Pasen eindigt, vast ik steevast ongeveer 2 weken. Ik doe dat om mijn lichaam te reinigen. Ik denk ook dat de vastentijd vanuit een cultus voortkomt, die ontstaan is omdat het een gezonde gewoonte is. Net als dat eetfeesten als Kerstmis, Sinterklaas en Sint-Maarten rituelen zijn om vòòr de winter aan te sterken. Het vasten levert me na even vaak een helder voelen en soms nieuwe inzichten.

Mijn vasten begint voor mij altijd met een papieren voorbereiding. Die bestaat uit het bijtijds zetten van een streep in mijn agenda, zodat ik in die periode geen eetafspraken maak. Verder schaf ik mij sappen aan, die van mij wel gedronken mogen worden. Mijn lichaam krijgt zo wel de benodigde voedingstoffen, zij het als drank. Mijn vastentijd bestaat er dus uit dat ik niets eet, zodat mijn spijsverteringsstelsel zich leegt en zoveel mogelijk tot rust komt.

Wanneer mijn vasten begint, stop ik abrupt met eten. Ik ben niet van het ‘afbouwen’. Meestal start ik met vasten op een ochtend, zodat ik als ontbijt mijn eerste glas bietensap, groentensap of wortelsap drink. Daarna houd ik als gewoonte aan driemaal daags zo’n glas sap te drinken, als vervangend ontbijt, lunch en diner, en verder drink ik dan alleen water. Dit jaar startte ik na een normaal ontbijt en, om niet teveel te verzwakken, sta ik mijzelf toe tussendoor ook chocolademelk of druivensap te drinken.

De eerste en derde dag zijn voor mij altijd het zwaarst. De eerste dag moet ik er na verloop van tijd aan wennen niets te eten. De verleiding, om tegen het eind van de dag mijn trek te stillen, moet ik dan weerstaan. De tweede dag is voor mij meestal weinig bijzonder. De derde dag voel ik duidelijk dat mijn lichaam vast eten ontbeert. En daarna is het sapvasten voor mij meestal ‘een eitje’.

Ik heb het gevoel dat mijn lichaam een eigen geheugen heeft. Het vasten wordt in elk geval met de jaren steeds gemakkelijker.

Ik blijf altijd tijdens het vasten alles doen en proberen wat ik anders ook gedaan zou hebben. Activiteiten zoals dagwandelingen, afspraken, hobby’s zoals volleybal en werk gaan gewoon door en dat gaat altijd goed. Ook dit jaar, maar nu valt het vasten samen met een soort van afgedwongen retraite, die we in mijn geval een ‘tamelijk lege agenda’ noemen.

Alleen bij plotselinge krachtsinspanningen merk ik dat ik snel door mijn reserves ben. Die gaan me na een week vasten niet meer goed af. Als ik een hoop trappen oploop – ik neem sowieso zo min mogelijk liften of roltrappen – dan kom ik tijdens het vasten mezelf wel tegen. Dat is zo’n plotselinge krachtsinspanning, waardoor ik dan bijna misselijk wordt, net als wanneer ik even flink doorfiets om een groen licht te halen. Of op de fietsen een forse tegenwind heb.

Mijn lichaam gaat na even vasten vanzelf over op het verteren van vetten. Die hebben we natuurlijk overal. Mijn buik valt in elkaar, mijn gezicht wordt beniger, overal valt mijn lichaam af en mijn stoelgang stopt. Op een hard oppervlak liggen of zitten wordt gevoeliger. De tweede week moet ik altijd toch weer naar het toilet om keutels uit mijn lichaam te verwijderen. Dat zijn uitwerpsel als van een konijn, maar dan groter. Wanneer dat achter de rug is, verklaar ik mijn lichaam als gereinigd. Mijn vastendoel is dan bereikt. Dan ga ik toch nog een paar dagen door met sapvasten, om mijn darmen eens een beetje rust te gunnen.

Dit jaar ben ik van plan – bij toeval – na Palmpasen te stoppen. Dan heb ik bijna 15 dagen niets gegeten. Mijn laatste 3 ‘maaltijden’ bestaan altijd elk uit één glas laxerende pruimensap. Voor de zekerheid.

Aan ‘opbouwen’ doe ik evenmin* als aan ‘afbouwen’. Wanneer het vasten voor mij voorbij is, dan eet is alles wat ik wil in het besef dat ik tot de uitverkorenen op aarde behoor, die zich dat kunnen veroorloven. In de 20ste eeuw stierven volgens Wikipedia (trefwoord ‘Hongersnood’) ruim 70.000.000 mensen aan hongersnood en er lijden momenteel wereldwijd 1.000.000.000 mensen onder honger en ondervoeding. Dat is 1 op de bijna 8 mensen.

Soms verandert er na zo’n vastentijd vanzelf iets aan mijn gewoontes. Eens stopte ik toen met het eten van brood, een andere keer at ik na het vasten geen ‘ongezonde koolhydraten’ (aardappelen, pasta, rijst) meer en een jaar geleden stopte ik na het vasten spontaan met alcohol te drinken. Alles met de nodige uitzonderingen wanneer ik bijvoorbeeld bij iemand anders eet of in een restaurant.

Helemaal zuiver in de leer ben ik nooit geweest, behalve met mijn vegetarisme. Gevogelte, vis, vlees, week- en zeedieren zijn voor mij al een absoluut taboe sinds mij 23ste levensjaar. Dat werd mij toen, naast mijn bezwaren tegen de bioïndustrie ook al mede ingegeven als een manier om goed voor mijn lichaam te zorgen gezien de troep die in ons vlees zit. Toen al, wat verander ik toch weinig…

Ik besef in elk geval al mijn leven lang dat ik, in tegenstelling tot wat in games gewoon is, slechts één lichaam heb waarmee ik het tot mijn dood zal moeten doen. Een goede reden er goed voor te zorgen, vind ik.

Mijn lichaam kan deze manier van vasten aan en ik ervaar hier baat bij. Dat is niet vanzelfsprekend. Wat iemand anders aankan, kan best veel meer of juist veel minder zijn. En de behoefte moet er ook maar net zijn. Echter, op een eigen manier goed voor ons eigen lichaam zorgen, is voor iedereen belangrijk, lijkt me. We kunnen dat ook haast allemaal, maar hoe bijvoorbeeld u de zorg voor uw lichaam kunt en wilt invullen, lijkt mij aan u. Met deze afsluitende zinnen wil ik duidelijk maken dat ik slechts wil laten weten hoe en waarom ik jaarlijks vast, en dat ik niemand dit wil opdringen na te doen. Goed voor jezelf zorgen, is soms juist niet doen waar een ander baat bij heeft.

_____________________
* Naschrift 6 april 2020: Noodgedwongen doe ik dit keer toch wel aan opbouwen. Dat deed ik voorheen nooit. Ooit begon ik na 17 vastendagen met twee oliebollen. Ik weet het nog goed. Ik liep over de Neude en zag de kraam staan. Ik rook de oliebollengeur en besloot terstond vandaag te gaan stoppen met vasten. Ik at er twee op een lege maag en zonder kwalijke gevolgen genoot ik ervan. Vandaag blijk ik misselijk te worden als ik teveel eet. Ik ga dan hevig transpireren en dreig om te vallen. Zittend of liggend gaat dat allemaal over. De appeltaart, die ik vandaag ging bakken, heb ik dus maar zittend klaargemaakt en ik eet nog even mondjesmaat.