Om middernacht is het koffiehuis aan de avenue Alexandras hel verlicht, voor het laatst. Met een bezem veegt Thodoris de vloer schoon. Hij verhangt de stroomdraden. De zaak is leeg, alles is weggeruimd, het bankroet is bezegeld. De vijftiger kijkt er lijdzaam bij. Hij loopt 8 maanden huur achter. Het was wachten op dit einde.
Acht maanden staan voor € 24.000 aan elektriciteit en huur. “Terwijl ik op een dag € 100 omzet draai”, zegt Thodoris, “waarvan ik een serveerster inhuur en inkopen doe. Voor mijzelf blijft er € 5 over, na 11 werkuren. Voor velen is een kopje koffie al tijden te duur.” Op de 3 panden ernaast prijkt al het welbekende enikiazete-biljet: te huur. Hij is cultureel antropoloog, spreekt 4 talen, maar wie wil hem? Men vraagt hooguit om souvlaki-koeriers, niet om academici; een economie in overlevingsmodus, niemand investeert. “Was ik jong, dan nam ik ook deel aan de grote Griekse exodus. In het Noorden [van Europa; GjH] is er leven.”
‘We verbeteren het zakenklimaat’, schreef de Europese Commissie, terwijl in elke straat verweesde winkels te vinden zijn, bestoft en in verval – in trojkatijd gingen meer dan 200.000 rolluiken neer. In de nog geopende boetiekjes is het altijd uitverkoop, wat niet wil zeggen dat er klanten komen. Alleen de goudwinkels die tegen spotprijzen het familiezilver opkopen doen goede zaken.
De trojka van ECB, EU en IMF kwam, zag en veranderde alles. Ze wilde de economie omvormen, tot wedijver aansporen, en in zekere zin is dat gelukt. De collectieve afspraken zijn van 140 teruggebracht tot 8, de baas bepaalt:
vindt hij het verlaagde minimumloon te hoog, dan biedt hij € 15 per dag aan, zonder betaalde overuren of verzekering. Salaris keert hij maanden later uit, soms vervangen door tegoedbonnen. Op een vacature bellen honderden mensen. ‘Houd je van hard werken?’ horen ze. ‘Bewijs het maar!’ De inschikkelijkste wint.
In de herfst van 2010 begon Louka Katseli als minister van Arbeid en als erfenis trof ze een ontmanteld cao-systeem aan, weggegeven door haar voorganger. “Het duurde maanden om de trojka ervan te overtuigen de collectieve afspraken deels in ere te herstellen”, vertelt ze. “Maar het kon: in het eerste jaar was ze nog voor rede vatbaar.”
In 2011 verhardde de trojka; ze nam de agenda over van de banken, de grote hotelketens, de industrie en de massamedia en verordonneerde een extreem flexibele arbeidswet. “Volgens de trojka belemmerde mijn wetsrevisie de concurrentie”, vertelt Katseli. “Ik moest het voorstel intrekken, maar dat weigerde ik.” Een maand later was er ineens een herschikking van het kabinet: Katseli werd eruit gezet en werd weer parlementariër. En toen ze tegen de terugkeer van de trojkawet stemde, volgde verbanning uit de Pasok-partij. “Sindsdien”, zegt ze, “is de trojka’s opstelling helder: een open oor voor het grootbedrijf, doof voor ministers en vakbonden.”
In 2014 was er een vreemd melkdispuut, waarover de regering bijna viel. De trojka gebood de omschrijving van verse melk van 5 naar 11 dagen op te rekken, waardoor import mogelijk werd en de prijs zou dalen. Volgens Joseph Stiglitz was dit een cadeau aan de Hollandse zuivelbranche als dank voor Den Haags (Jeroen Dijsselbloems) trouwe bijstand aan Berlijn. Ook de melkwet was een voorwaarde voor uitkering van de lening. De onderminister van Landbouw stemde niet tegen, maar stapte op. “Mijn ethiek”, zei hij erbij, “staat me niet toe de financiering van mijn land in de waagschaal te stellen.” En inderdaad: in de jaren na het besluit steeg de uitvoer van Nederlandse melk naar Griekenland – en gingen Griekse boeren failliet.
Dit is het Griekenland van 7 jaar onder de trojka. Het is een neergang zonder einde, met dramatische gevolgen – duizenden stierven een onnodige dood, die terug te voeren valt op de afgedwongen besparingspolitiek.
Lees het hele artikel via deze link.
Bron: “Een verkapte Europese coup; onderzoek: De trojka in Athene” door Edward Geelhoed in DeGroeneAmsterdammer op 29 november 2017.