Geen nieuws is goed nieuws, wordt gezegd. En dat geldt nu zeker voor nieuws uit Portugal.

Wat vooraf ging
Op 4 oktober 2015 werden in Portugal parlemensverkiezingen gehouden. Het was de eerste verkiezing in een ander Zuid-Europees land, kort nadat Syriza in Griekenland zich zonder rooskleurig toekomstperspectief volledig had onderworpen aan de orders van de Europese trojka van Europese Commissie, de Europese Centrale Bank en het Internationaal Monetair Fonds. Sindsdien gaat Griekenland gebukt onder een moordend besparingsbeleid; een humanitaire ramp met vreselijke sociale gevolgen binnen een groot deel van de bevolking. Zouden de Portugezen met hun stem nu ook ‘neen’ zeggen aan de neoliberale dogma’s van de Europese instellingen? Zelfs onze media besteedden er even aandacht aan.

De twee Portugese regeringspartijen, de rechtse, extreem-liberale Sociaal-Democratische Partij PSD en de Christen-Democratische aartsconservatieve Volkspartij PSD verloren die 4de oktober samen 12% van hun stemmen. Met hun gemeenschappelijk kartel ‘Portugal Ahead’ behaalden ze 39%. Tweede partij werd de PS die 4% vooruitging en 32% van de stemmen haalde. Tot zover ons nieuws. Wellicht is er nog een berichtje – dat ik nu over het hoofd zie – aan besteed dat ‘over rechts’ geen regering gevormd kon worden en ‘over links’ wel. Hoe dan ook: in Portugal trad een minderheidsregering aan van de socialistische PS, met steun van de communistische PCP en de ecologische PEP. Verder blijft het stil bij ons.

Sindsdien voert deze Portugese regering een sociaal beleid dat volledig ingaat tegen alle dogma’s van de Europese trojka. Ondertussen zijn we 20 maanden verder en wat er in Portugal is gebeurd, is volledig onder de mediaradar verdwenen; net als de economische, humanitaire en materiële ellende waar Griekenland mee kampt.

Het niet-nieuws
Voor wie alles afmeet aan economische groei: de Portugese economie is aan een indrukwekkend herstel bezig. In amper 1 jaar is het land erin geslaagd de economie volledig op de rails te krijgen. Geschat wordt dat de economische groei dit trimester op bijna 3% zal uitkomen, het beste resultaat in 17 jaar.

Voor wie andere maatstaven dan groei belangrijk vindt: de Portugese regering bespaart niet langer op pensioenen en sociale uitkeringen en laat de lonen stijgen. Portugal keert zich daarmee volledig af van het dogma dat alleen lage lonen en overheidsbesparingen investeerders zouden aantrekken. Het resultaat is onmiskenbaar: in de eerste helft van 2017 stegen de investeringen met 10%, de export steeg met 9%. Dat zijn “percentages superieur aan die van Nederland en Duitsland” volgens de Nederlandse zakenwebsite ‘Express Business’.

Dat de linkse Portugese regering van de PS, met steun van de PCP en PEP geen media-aandacht krijgt in de rest van de Europese Unie vind ik* tekenend, zowel voor de eenvormigheid van het medialandschap als voor de politieke onwil om te erkennen dat het al decennia lang gevoerde Europese besparingsbeleid niet de enige mogelijke politieke weg naar een economisch en humaan gezondere samenleving is, èn niet de beste.

Het lijkt mij dat de Europese burgers erover geïnformeerd horen te worden dat er een EU-land is dat het helemaal anders aanpakt dan hun eigen regering onder de zelfverkozen knoet van de Europese Unie; inclusief de positieve (en eventueel negatieve) gevolgen van die aanpak. Het is immers alleen aan de hand van veelzijdige informatie dat zij (lees ‘wij’) kunnen oordelen of ze het gevoerde beleid van hun overheid juist vinden of niet.

Maar ja, zo zit de wereld niet in elkaar. Vandaar dat het woord in de media is aan de Duisenbergen, Junckers, Rutte’s en Tusken, die alle kwetsbare groepen met hun minachting begroeten: “We moeten een nieuwe auto kopen, of een nieuw huis. Dan kunnen we met elkaar het CPB verslaan.“**

Bronnen: “Rutte: koop nieuwe auto of nieuw huis”, Mark Rutte via de NOS op 11 april 2013, “Portugal: einde van besparingspolitiek leidde tot economisch mirakel” door Dominique Dewitte via ExpressBusiness op 5 september 2017 en “Waarom regering Portugal geen frontpaginanieuws is” door Lode Vanoost via DeWereldMorgen op 8 september 2017.
_____________
* Lode Vanoost ventileerde deze mening eerder via de Belgische website DeWereldMorgen.
** Een uitspraak van de Nederlandse premier op 11 april 2013.