De Verenigde Naties (VN), die wanhopig op zoek is naar fondsen om ontwikkelingslanden te helpen bij het bestrijden van een duizelingwekkend scala aan sociaal-economische problemen, waaronder extreme armoede, economische ongelijkheid, honger, milieurisico’s en ziektes, zijn nog altijd een van de meest prominente voorstanders van ontwapening. Zij zet zich onvermoeibaar in om een deel van de militaire uitgaven in te zetten voor duurzame ontwikkelingen en humanitaire hulp. Maar volgens een nieuw rapport dat vandaag door het ‘Stockholm International Peace Research Institute’ (SIPRI) werd uitgebracht, stegen de wereldwijde militaire uitgaven in 2020 tot ruim € 1.650.000.000.000; een stijging van 2,6% ten opzichte van 2019.

Zal de wereld voor de Belgen en Nederlanders daardoor veiliger of juist minder veilig worden?

En hoe zit dat voor andere delen van de wereld?

Welke belangen worden met de besteding van dit bedrag precies gediend?

Ironisch genoeg waren 4 van de 5 grootste investeerders in bewapening van 2020 permanente leden van de VN-Veiligheidsraad, te weten China, Rusland, het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten van Amerika. De 5^de was India, momenteel een niet-permanent lid van de VN-Veiligheidsraad. De vandaag gepubliceerde bedragen over de stijgende wapenuitgaven door enkele grote mogendheden zijn feitelijk een schoffering van de jarenlange pleidooien van de VN voor bezuinigingen op militaire uitgaven en de herstructurering van fondsen van het leger naar duurzame ontwikkelingen.

William Hartung, directeur van het ‘Arms and Security Program’ bij het in Washington gevestigde ‘Center for International Policy’ zei hierover: “In een tijd waarin een wereldwijde pandemie, klimaatverandering en raciale en economische onrechtvaardigheid de grootste risico’s vormen voor mensenlevens en levensonderhoud, markeert de toename van de wereldwijde militaire uitgaven in 2020 een sombere mislukking van beleidsmakers over de hele wereld om de meest urgente uitdagingen aan te pakken waarmee we worden geconfronteerd”.

Natalie Goldring, een senior medewerker en adjunct professor bij het ‘Security Studies Program’ aan de ‘Edmund A. Walsh School of Foreign Service’ aan de Georgetown Universeit en gastprofessor in het Washington DC-programma van de Duke Universiteit, die ook het ‘Acronym Institute’ bij de VN vertegenwoordigt, zei hierover: “De nieuwste militaire uitgavengegevens van SIPRI zijn moeilijk te rijmen met de realiteit van de wereld waarin we vandaag leven.” In een jaar waarin de wereldwijde bevolking te maken had met de verschrikkingen van de covid-19-pandemie, licht zij toe, tonen de gegevens van SIPRI aan dat de militaire uitgaven onverminderd doorgingen. De militaire uitgaven stegen in 9 van de 10 landen tot de hoogste militaire uitgaven ooit. Hoewel de wereldeconomie, gemeten aan de hand van het mondiale bruto binnenlands product (bbp), met 4,4% daalde, stegen de mondiale militaire uitgaven in 2020 met 2,6%.

“Helaas blijven de Verenigde Staten de wereld leiden op het gebied van militaire uitgaven, goed voor 39% van het wereldwijde totaal”, vertelde Goldring. Volgens de gegevens van SIPRI is dat meer dan de rest van de top 10 militairy spenders samen. “En het is meer dan het dubbele van het totaal van de landen, die door Amerikaanse beleidsmakers het meest worden gezien als de belangrijkste militaire concurrenten China en Rusland”, voegde ze eraan toe.

Alon Ben-Meir, hoogleraar internationale betrekkingen aan het ‘Center for Global Affairs’ aan de New York Universeit, vindt dat het inderdaad ironisch is dat 4 van de 5 permanente leden van de VN-Veiligheidsraad de grootste militaire investeerders zijn. “Het meer ironische probleem is het feit dat al deze landen kleine bedragen uitgeven aan sociale programma’s, wat voor een groot deel de groeiende armoede in al deze landen verklaart.” Onnodig te zeggen, merkte hij ook nog op, dat de sleutel tot het verlagen van de militaire begrotingen rechtstreeks verband houdt met de spanning tussen de verschillende landen. “Ik verwacht geen serieuze discussie over ontwapening in de wereld, tenzij veel van de handelsconflicten zijn beslecht, en in het bijzonder de groeiende spanning tussen de Verenigde Staten, Rusland en China is afgenomen.” verklaarde Ben-Meir.

“De recente stijgingen van de Amerikaanse militaire uitgaven kunnen voornamelijk worden toegeschreven aan zware investeringen in onderzoek en ontwikkeling, en in verschillende langetermijn-projecten zoals de modernisering van het Amerikaanse nucleaire arsenaal en grootschalige wapenaankopen“, aldus Alexandra Marksteiner, onderzoeker bij ‘Arms and Military Expenditure Programme’ van SIPRI.

Goldring wees erop dat in 2020 ongeveer 1.800.000 mensen over de hele wereld stierven aan covid-19. De militaire uitgavencijfers van SIPRI suggereren dat de landen met de hoogste militaire uitgaven besloten dat business as usual de juiste richting was om te volgen, ondanks de covid-19-pandemie. “Dit is een tijd om prioriteiten opnieuw te evalueren. Landen moeten prioriteit geven aan de gezondheid en het welzijn van hun bevolking, in plaats van het militair-industriële complex te blijven financieren. Bezuinigen op militaire uitgaven zou geld vrijmaken voor menselijke behoeften en duurzame ontwikkeling (…) In de begindagen van zijn regering heeft president Biden geen neiging getoond om de buitensporige militaire uitgavenpatronen van de Verenigde Staten te verminderen. Hij gaat door met dure nieuwe kernwapens en blijft opgeblazen militaire begrotingen voorstellen. (…) Het verlagen van het militaire budget zou ook Amerikaanse financiële middelen vrijmaken om de dringende wereldwijde problemen van de covid-19-pandemie en de klimaatcrisis aan te pakken.”

Meer dan 10 jaar geleden zei VN-secretaris-generaal Ban Ki-moon: “De wereld is overbewapend en de vrede is ondergefinancierd.” Helaas blijft deze uitspraak nog altijd overeind staan en blijven wij zo keurig mogelijk met de VS in de pas lopen. Zo keurig dat dit SIPRI-rapport niet eens het nieuws haalt, dat we ons focussen op de agressie van Rusland en die van de VS door de vingers zien, op wat Alexei Navalny aangedaan wordt en Julian Assange vergeten, dat we medelijden hebben met Oeigoeren en geen moment denken aan de gevangenen in de marinebasis Guantanamo Bay of de gedwongen scheiding van kinderen en ouders, die zonder de juiste papieren vanuit Mexico de VS binnenkwamen, net als dat we ons niet bekommeren over het lot van Palestijnen op al dan niet geannexeerd Israëlisch grondgebied. Alles wat de VS goedkeurt en zelf uitvreet wordt als gegeven aanvaard, wordt systematisch toegedekt of hoeven we niet te weten, en wat – in haar verhaal (!) – haar vijanden zoals Afghanistan, Irak en Vietnam, om er maar wat te noemen, uitvreten krijgt onze politiek-kritiekloze aandacht. En daar lopen wij als volk achteraan, braaf en met oogkleppen op.

Nou ja, dan weten jullie dit ook weer. De mensheid, waarvan we volgens mij soms terecht hoog opgeven, ontbreekt het aan realiteitszin. Fijne koningsdag jullie. Ik heb ook al iets tegen het koningshuis, dus mij zien jullie niet en zeker niet met oranje bril, hoed en sjaal; ik ga morgen gezond aan de wandel.

Bron: “World Military Spending Rises to a Hefty $2.0 Trillion Despite UN Pleas for Cutbacks” door Thalif Deen via InterPressService op 26 april 2021.