Auteur: Gerardus

Op 8.8.'16 is een begin gemaakt met deze nieuwe blogsite. Hier houd ik mijn internetdagboek bij. Eerder deed ik dat vanaf 5 mei 2014 via een inmiddels opgeheven website. Het speciale aan een internetdagboek is voor mij dat ik hier alleen schrijf over mijn gedachten en belevenissen, voor zover ik die voor mijn tijdgenoten belangrijk vind. Dat doe ik graag!

Een luxe leven

On door Gerardusinprivé, steden en strekenEen reactie plaatsen

Mijn cello mocht niet mee op vakantie in de hooggebergten van de Pyreneeën. En na mijn vakantie heb ik haar (hem of het) naar een reparateur moeten brengen. Naast onderhoud moest er ook een zich aandienend probleem voorkomen worden. Een klus, die buiten mijn kunnen lag. Nu zijn we weer verenigd, mijn cello en ik.

Mijn spel is er door al dat niet-spelen minder op geworden, maar – gelukkig – ook niet veel slechter dan voor mijn vakantie. Het valt me niet heel gemakkelijk na 6 weken mijn cello weer ter hand te nemen en mezelf ermee te confronteren dat het nog niet gaat zoals ik graag zou willen. Ik heb van de centimeter hoge stapel aan oefenstof een selectie gemaakt; de stukjes die me redelijk afgaan eerst. Zou ik die stukjes in één keer doorspelen, dan heb ik ongeveer aan 20 minuten muziek, maar ik herhaal stukjes die niet goed genoeg gaan tot ze wel goed gaan. Met name geldt dat voor “At morn” van W.H. Squire (bewerkt door Alvin Buechner), dat ik eigenlijk uit mijn hoofd wil leren spelen, omdat het lastiger voor mij is dit stuk met al die herstellingstekens, kruizen en mollen van papier te spelen. Met mijn dagelijkse oefeningen voor mijn lessen ben ik nu elke dag ruim een uur aan het studeren.

Daarnaast heb ik nog voor zeker een uur muziek aan oefeningen in de rest van de stapel. Oefeningen die me minder goed afgaan of voorlopig ogenschijnlijk onmogelijk voor mij zijn. En daar kwam deze week muziek bij van het repertoire, dat mijn amateur-orkest voornemens is het nieuwe seizoen te gaan spelen. Ook daarop moet ik studeren. Binnenkort starten mijn cello-duet en mijn cello/horn-duet weer, dus ook daarvoor moet ik aan de slag. Ik zet strepen in mijn agenda om voldoende tijd over te houden voor al die oefeningen. En dan doe ik in september nog mee aan een ‘Muziekproject balletmuziek’; nòg 9 dansen uit “De Notenkrakerssuite” van Pyotr Ilyich Tchaikovsky en “Romeo en Julia” van Sergei Prokofiev aan studiestof.

En toch; wat is dat in mij; wellicht in ieder mens? Het voelt goed om iets te moeten. Om uitdagingen aan te gaan; mijn individuele lessen, waarin ik zoveel techniek leer, en om met mijn muziekbroeders en -zusters zo mooi mogelijke muziek te maken. Om iets te willen presteren. De een doet dit, de ander dat en ik speel cello. Het voelt goed dat de vakantie er nu voor mij opzit, al zou ik ook levenslang met mien leafke onze vakanties willen voortzetten. Maar dat gaat niet; mijn huis is mijn thuis en ik hoef – gelukkig – nergens voor op de vlucht. Ja, ik ben me naast al die oefeningen op mijn cello wel aan het inlezen om het over een tijdje met mien leafke op Kreta naar mijn en onze zin te hebben. Voor de eerste nachten van die reis zijn we al een appartement aan het boeken.

En ik besef dat dit puur luxe is. Hoeveel anderen tobben met hun brein, met conflicten, met geldzorgen, met hun gezondheid, met instanties, noem maar op. En ik besef ook dat ik die luxe mede eraan te danken heb dat ik in Nederland geboren ben uit Nederlandse ouders en voorouders, dan weer eigenwijs genoeg om mijn eigen weg te gaan met een goed stel hersens en dan weer wijs genoeg om me aan de omstandigheden aan te passen, met levenslang al vrienden die me ook nog eens op ideeën brengen en voor misstappen behoedden. Ik voel me dankbaar voor en vereerd met zoveel gunsten.

Maar nu ga ik mijn cello pakken om die oefenen te doen; ik ben al laat.

Een onvolledige quote

On door Gerardusineconomie, geld, politiekEen reactie plaatsen

In 1977 was het afgelopen met de verplichte vermogensaanwasdeling; de door de regering voorgenomen afgedwongen plicht werknemers te laten delen in de bedrijfswinsten met behulp van collectief beheerde aandelen. Het CDA ging met de VVD regeren. Daarna stemde de Nederlandse bevolking steeds rechtser, totdat de VVD het laatste decennium zelfs de minister-president mocht leveren. In plaats van ‘vrijheid van gebrek en vrees’ werd de ‘vrijheid zoveel geld bij elkaar te schrapen dat er geen eind aan komt’ het streven van de wisselende Nederlandse coalitiepartijen.

Tot nu, nu de koopkrachtcijfers negatief staan en degenen die in Nederland hun hoofd nog altijd wel boven water konden houden ook in armoede kopje onder dreigen te gaan, terwijl de Nederlandse economie blijft groeien.

De feiten volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek: het afgelopen jaar groeide de economie met 5,6% (gecorrigeerd voor inflatie) en rekening houdend met de gestegen prijzen daalde de cao-lonen met zo’n 7% (waarbij geen rekening gehouden is met de geldontwaarding). Het verschil tussen wat ‘we’ armer werden en rijker zit grotendeels bij bedrijven en hun eigenaren: Shell maakte in 6 maanden tijd € 20.000.000.000 winst; € 250.000 per werknemer. Unilever maakte € 40.000 winst per werknemer, Douwe Egberts’ moederbedrijf € 33.000 en zo kunnen we nog even doorgaan.

En gaat het kabinet nu een winstbelasting instellen? Welnee, veel te opzichtig overheids-ingrijpen waar ‘de vrije markt’ de problemen moet oplossen. Het is een soort religie dat de overheid in de samenleving een marginale rol dient te spelen. Het kabinet roept bedrijven dus vriendelijk op de lonen te verhogen. Naar mijn verwachting gaat dat dezelfde zoden aan de dijk leggen als het kabinetsbeleid – vervreemd van schaamte dàt sommige mensen in Nederland afhankelijk zijn van voedselbanken – de afgelopen 40 jaar aan de dijk gelegd heeft: een steeds grotere kloof tussen arm en rijk, doodgewoon omdat werken nagenoeg niet loont en speculeren met geld wel. “We moeten beseffen dat we collectief een stukje armer worden”, zei D66-minister Sigrid Kaag vorige maand, omdat ze kennelijk niet over de groeicijfers geïnformeerd is. Maar haar quote was wat mij betreft nog niet af: “omdat we nu eenmaal gewoon geworden zijn via onze belastingen geld van arm naar rijk te laten stromen”, voeg ik daarom zelf maar toe.

Bron, naast mijn geheugen en Wikipedia: “Winst”, de Economie-column van Mirjam de Rijk in DeGroeneAmsterdammer van 24 augustus 2022.

Het groot geostrategisch spel

On door Gerardusinmilitarisme, politiek, wereldverhalenEen reactie plaatsen

In het groot geostrategische spel wordt verwacht dat bepaalde staten, die buiten de westerse veiligheidssfeer vallen, zoals India, een sleutelrol zullen gaan spelen in het stadium van het imperialisme, waarin we straks terechtkomen. De Verenigde Staten van Amerika zijn door de interne klappen die het land te verduren krijgt op hun retour en hebben niet langer de macht om eenzijdig de wereld te dicteren. Als supermacht vormt de VS immers een steeds grotere bedreiging voor zowel haar eigen burgers als voor de wereldvrede. Er bestaat zelfs een plan om, wanneer Donald Trump in 2024 weer president wordt, wat er nog over is van de Amerikaanse democratie te ontmantelen. Ook een andere Republikeinse winnaar van de verkiezingen zou dat plan kunnen uitvoeren.

Om het huidig tijdgewricht te begrijpen is een goed begrip van de wereldgeschiedenis nodig. Ik pretendeer niet zo’n overzicht te hebben, maar ik volg Noam Chomsky, die niet alleen kritiek uit op zogenaamde externe vijanden, zoals haast iedereen doet, maar ook op de interne misstanden bij bondgenoten en in eigen huis. Hij vindt bijvoorbeeld dat mensenrechten door iedere staat gerespecteerd moeten worden en het oorlogsrecht in èlke oorlog door alle partijen. Hij vindt niet dat wij het goede willen en soms een foutje maken en onze tegenvoeters het foute willen en soms iets goeds doen. Elke situatie beoordeeld hij vanuit dezelfde principes en hij lijkt een geheugen te hebben als een olifant.

Logische onlogica

In de hele geschiedenis, toont Chomsky aan, speelt de telkens voortdurende angst dat de armen (de arme landen) op den duur de rijken (de rijke landen) zullen bestelen een leidende rol in het denken. Vandaar de naoorlogse Amerikaanse plannen om het grootste deel van de wereld onder zijn controle te krijgen en China en Rusland met een militaire macht te omcirkelen, terwijl het China en Rusland gelijkaardige rechten ontzegde. Voor de oppervlakkige toeschouwer lijkt dit onlogisch, maar het Amerikaanse Ministerie van Oorlog erkende indertijd dat er een andere logica achter zat; een logische onlogica die met ‘imperialisme’ wordt aangeduid.

Dergelijke doctrines van ‘logische onlogica’ gelden ook vandaag waar ik denk: “Waar bemoeit de VS zich mee?” en de VS zich zeggen te verdedigen tegen een Euraziatische dreiging. Aan de westelijke grens van Eurazië verdedigt de VS zich door het agressieve militaire bondgenootschap NAVO onder zijn leiding uit te breiden tot aan de Russische grens. Aan de oostelijke grenzen verdedigen de VS zich door rond China een ring van ‘schildwachtstaten’ op te trekken, die bewapend worden met op China gerichte precisiewapens en waar de zeemacht regelmatig grootschalige oefeningen uitvoert. Dit alles maakt deel uit van de meer omvattende inspanningen tot ‘omcirkeling’ in samenwerking met de ‘tweederangsgrootmacht’ Australië.

Samenwerking in plaats van conflict

De angst van de VS voor China is diep geworteld en die voor de concurrentie van de Europese Unie en Rusland is groot. Maar de Europese landen weten vooralsnog hun krachten niet te bundelen en Rusland wordt verhinderd om zich (weer) tot een sterke grootmacht te ontwikkelen.

Het idee van een ‘Gemeenschappelijk Europees Huis’ van Lissabon tot Vladivostok werd door Michail Gorbatsjov (de laatste leider van de Sovjet-Unie gedurende 1985-1991) naar voren geschoven. Hij hoopte op een transitie naar sociaal-democratie en een gelijkwaardig partnerschap met de VS voor de totstandbrenging van een wereldorde gebaseerd op samenwerking in plaats van conflict. Zoals te verwachten was, was de VS sterk gekant tegen deze initiatieven. Tijdens de Koude Oorlog waren die echter niet zo’n groot probleem gezien de bestaande machtsverhoudingen en de heersende doctrine over de ‘samenzwering van het Kremlin’ om de wereld te veroveren. Het werd andere koek na de instorting van de Sovjet-Unie. De VS kozen vrij snel voor een beleid van uitbreiding van het Atlantische machtssysteem, waaraan Rusland slechts op ondergeschikte voorwaarden mocht deelnemen. Onder president Poetin (president van Rusland sinds 2001) bleven er nog voorstellen voor een gelijkwaardig partnerschap komen, tot zeer recent nog. Die waren ‘een gruwel’ in de ogen van hen die geloven in de blijvende hegemonie van het Atlantische machtssysteem. Nu heeft Poetins inval in Oekraïne de zaak geregeld; althans voor nu even. Voorlopig is Europa gezwicht voor de Atlantische doctrine. Het heeft zelfs het formele doel van de VS overgenomen, te weten Rusland tegen elke prijs voor Oekraïne en ver daarbuiten ernstig te verzwakken.

De Nieuwe, Chinese Zijderoute

De nu reeds grote verleiding voor Europa, om zich bij de Nieuwe, Chinese Zijderoute aan te sluiten, zal komende tijd sterker worden. Het geïntegreerde productiesysteem in Europa, met basis in Duitsland en reikend van Nederland tot de voormalige Oost-Europese satellieten van Rusland, is het succesrijkste economisch systeem in de wereld geworden. Het steunt zwaar op de enorme exportmarkt en investeringsmogelijkheden in China en op de Russische natuurlijke hulpbronnen, waaronder de metalen die nodig zijn voor een transitie naar hernieuwbare energie.

Voor de ene generatie een jammerlijke hersenschim, voor de andere een noodzakelijk en realistisch project

Als de Europese Unie dit alles, samen met de aansluiting bij het uitbreidende mondiale systeem van de Nieuwe Zijderoute, zou moeten laten varen om te blijven meeprofiteren van de grip op de wereld en het succes van Washington, is dat een zware prijs. Dergelijke afwegingen zullen vast niet ontbreken, terwijl de wereld zich aan het herschikken is van de nasleep van de Covid-crisis en de Russische invasie in Oekraïne.

Met de bittere tegenstellingen van vandaag lijkt zo’n samenwerking misschien ondenkbaar, maar het hoeft absoluut geen onbereikbaar idee te zijn, leert de recente geschiedenis. In 1945 leek het niet minder onmogelijk zich voor te stellen dat Duitsland, Engeland, Frankrijk en enkele kleinere Europese machten samen zouden werken aan een West-Europa zonder binnengrenzen en met enkele gemeenschappelijke instellingen. Het is niet dat Europa geen interne problemen kent. Onlangs heeft Groot-Brittannië zich zelfs uit de EU teruggetrokken (zichzelf veroordelend tot de status van – mogelijk uitdovende – satelliet van de VS). Het blijft echter een verbluffende omkering na eeuwen van woeste wederzijdse vernietiging, culminerend in de verwoestende oorlogen van de 20ste eeuw.

Wat voor de ene generatie een jammerlijke hersenschim is, wordt voor de andere een noodzakelijk en realistisch project. En een essentieel project wanneer we uit de chaos en het geweld van vandaag een leefbare wereld tevoorschijn willen halen. Veel zal ervan afhangen of de levensgevaarlijke Amerikaanse Republikeinse partij de komende tijd weer de scepter over de VS zal zwaaien. We mogen hopen dat ze die kans niet krijgt, maar we hebben geen enkele garantie. Het zou andere autoritaire en fascistoïde ontwikkelingen op het wereldtoneel in de kaart spelen. Veel zal ook afhangen van de landen, die zich nu niet (pontificaal) achter de VS-koers geschaard hebben. Welke rol zal bijvoorbeeld India in de nabije toekomst op het wereldtoneel gaan spelen? We gaan het allemaal meemaken…

Een uitwerking van de huidige omcirkeling van China zou kunnen zijn dat China zich extra gestimuleerd voelt om Taiwan aan te vallen om zo haar omcirkeling te doorbreken en zich een veilige toegang tot de oceaan te verschaffen. Maar dat risico wordt op de koop toe genomen, net als momenteel een diplomatieke oplossing voor de oorlog in Oekraïne dwars gezeten wordt door de VS, hetgeen de destructie en het lijden in Oekraïne en de landen waaraan zij gewoon was voedsel te leveren voort doet zetten. En net als indertijd de waarschuwingen van Poetin op de koop toe genomen werden en de VS doorging met de voorbereidingen om Oekraïne lid te maken van de NAVO om daar atoomwapens te plaatsen. Met elkaar riskeren we daar zonder staakt het vuren een atoomoorlog en toch blijven we hulp en wapens toezeggen.

Bron: dit is een sterk ingekorte versie van het artikel “Noam Chomsky: Angst voor opkomst China bepaalt in de 21ste eeuw het Amerikaanse buitenlandbeleid”, een interview van C.J. Polychroniou voorTruthout, naar het Nederlands vertaald door Hilde Baccarne, via DeWereldMorgen op 22 augustus 2022.

Masterclasses

On door GerardusincultuurEen reactie plaatsen

De ene noot is de andere niet, zelfs als ze hetzelfde genoteerd staan. Elke noot vertelt een deel van het verhaal, net als – overigens – de rusten in de muziek. Voorbij het gevorderden-stadium blijkt een nieuwe wereld in de muziek te beginnen. Dat althans, wordt mij met de masterclasses tijdens de Zeister muziekdagen duidelijk.

De musici van het kwartet spelen zich in op hun instrumenten; vaak een altviool, een cello, en een eerste en tweede viool. De docent komt binnen; meestal iets later dan afgesproken. Hij, want ik zie hier steeds mannelijke docenten, krijgt van de orkestleider de partituur aangereikt en de docent vraagt hen het stuk ten gehore te brengen. Docent Alexander Pavlovsky begon woensdag, voordat het kwartet een noot gespeeld had, met een grap door theatraal uit te roepen: “Slower, much slower, please much, much slower, please.” Maar ook zonder grappen speelt het kwartet vervolgens het stuk van Franz Schubert, Sergei Prokofiev, of wie ook zonder onderbrekingen. Virtuoos, want het zijn al kanjers die hier les nemen. Ik verdenk de meesten ervan de te spelen partituur eerst zelf in hun hoofd te horen en die dan te spelen, want sommigen lijken nauwelijks op hun muziek te kijken, maar des te meer op hun mede-uitvoerenden te letten; een in-verbinding-blijven. De docent complimenteert het kwartet met de prachtige uitvoering van het stuk. En tot nu toe altijd volgens mij terecht. Daarna voorziet hij afhankelijk van de zwakke plekken in de uitvoering, die hij gehoord heeft, de musici van commentaar.

De balans in de zoveelste maat, de houding of het stokgebruik van een individuele musicus, het leiden en het volgen van elkaar, het samenspel, en dat dan vaak tegen de achtergrond van het karakter van de componist en daarmee de mogelijke bedoeling van een crescendo, het ‘loopje’ of een samenklank. De musici oefenen naar aanleiding van de aanwijzingen en soms geeft de docent het goede voorbeeld op zijn muziekinstrument of dat van een van de musici.

Het kan voorkomen dat een les van zo’n twee uur grotendeels over een of twee maten gaat, maar een andere keer worden verschillende delen of zelfs het hele stuk doorgenomen. Soms vragen de musici de docent aanwijzingen over een onderdeel.

Wat mij duidelijk wordt, is dat elke noot van elk instrument, hoe kort ook, een verhaal vertelt en wanneer je heel goed bent, dan speel je die noot exact op de wijze waarop dat verhaal het best vertolkt wordt. En wat ook duidelijk wordt, is dat muziek nooit af is; het kan altijd verder verfijnd worden of op een totaal andere manier gespeeld worden. Na twee uur les speelt het kwartet de delen van het stuk, die onder loupe genomen zijn, zelfs in mijn ongetrainde oren nòg mooier dan de eerste keer.

Tenslotte wordt duidelijk dat muziek beoefenen iets is waarin je als een balletdanser alles van je persoonlijkheid kunt stoppen, want het mooist klinkt muziek wanneer de musicus een wordt met haar of zijn instrument, wanneer de orkestleden erin slagen eveneens een te worden met elkaar en hun muziek stuk voor stuk – soms razendsnel – aanbieden aan elkaar of aan het publiek. Maar dat is een keuze die de orkestleider mag maken.

De masterclassen worden ook de werkdagen van de komende week nog gegeven van 9:30 tot ongeveer 12:30 uur in het Cenakel van het Kontakt der Kontinenten in Soesterberg.

De Uber-files

On door Gerardusineconomie, politiekEen reactie plaatsen

Wanneer ik sympathie voor de VVD zou koesteren, zou dat tot vandaag zijn: verregaande geheime afspraken, ingefluisterde kamervragen stellen, aan haar laars lappen van regels over belangenverstrengeling, een minister-president als potentiële hefboom om een strafrechtelijk onderzoek te beïnvloeden en heimelijke telefoongesprekken: in de periode, die de Uber-files omvatten, blijkt een flink aantal Nederlandse politici ontvankelijk voor de lobby van Uber. Zij laten zich bespelen door VVD-oudgediende Neelie Kroes, die met haar lobby-activiteiten € 200.000 per jaar verdiende, en in plaats van het publieke belang te dienen, spannen deze politici zich – in achterkamertjes – in voor deze Amerikaanse multinational die illegale activiteiten uitrolt in de verwachting dat ze de wetgever naderhand wel naar haar hand weet te zetten. Uber, dat ‘haar belastingstructuur als de achilleshiel van het bedrijf beschouwt’, is zich bewust van het genoegen waarmee invloedrijke Nederlandse politici het bedrijf binnenhaalt en speelt die graagte-kaart volledig uit.

Lotte Rooijendijk, van anti-corruptiewaakhond Transparency International Nederland, noemt de houding van de Nederlandse Belastingdienst in dit uitrolproces ‘moreel verwerpelijk’: “Het gevolg van dit soort voorkeursbehandelingen is dat het vertrouwen van de belastingbetaler in Nederland nog verder afbrokkelt.” En onze Belastingdienst schaadt niet alleen het vertrouwen van de Nederlandse burger; ze verkiest de particuliere belangen van een multinational ook nog eens boven die van haar EU-bondgenoten. “Uber heeft de Belastingdienst in zijn zak en wordt gezien als een soort belangenbehartiger”, zegt PvdA-europarlementariër Paul Tang om daaraan toe te voegen: “Ik heb veel gezien, maar ik vind dit toch weer schokkend.” Volgens hem voldoet Nederland wederom aan de kenmerken van een klassiek belastingparadijs: “Je trekt bedrijven naar je toe en past voor hen de regels aan. De Belastingdienst saboteert daarvoor zelfs een Europees onderzoek. Waarom zouden andere landen Nederland nog vertrouwen?”

Maar ik koesterde al nooit veel sympathie voor de VVD, haar standpunten en vertegenwoordigers; sowieso gruwel ik van het op de schroothoop gooien van veel van wat voor mensen en de mensheid van waarde is ten gunste van enkele grootgeldverzamelaars en grootbedrijven zoals Uber. Ik betaal gewoon mijn inkomsten- en andere belastingen. Voor mij gelden geen uitzonderingen en – en dat kunnen we in dit tijdsgewricht een meevaller noemen – ook geen valse verdachtmakingen van diezelfde Belastingdienst, die voor Uber beide ogen hermetisch dichtknijpt.

Bron: “‘Dank voor je steun, Neelie’; Uber Files: hoe de politiek een taxi-platform beschermde”, door Romy van der Burgh en Linda van der Pol via DeGroeneAmsterdammer van 13 juli 2022.

Koesteren van waarden

On door GerardusineconomieEen reactie plaatsen

Wanneer onze waarden samenvallen met die van de heersende economische discipline, moeten we er niet voor terugdeinzen om de vele waardevolle instrumenten te gebruiken, die dat vakgebied te bieden heeft.

Wanneer onze waarden daarentegen afwijken van die discipline, moeten we ze niet herdefiniëren door waarden waar de gangbare economie wel iets mee kan, maar wanneer onze waarden ook maar een beetje afwijken moeten we er niet voor terugdeinzen om die waarden krachtig te blijven propageren.

Vrij naar de Amerikaanse sociologe Elizabeth Popp Berman, zoals geciteerd door Ewald Engelen in “De hegonomie van de bonentellers” via DeGroeneAmsterdammer van 10 augustus 2022.

Vakantie

On door GerardusinprivéEen reactie plaatsen

Slapen tot ik wakker wordt van de hitte of omdat ik uitgeslapen ben. Een ontbijt maken van brood, kaas en koffie. Samen besluiten te blijven of door te gaan. Bij doorgaan breken we de tent af en ruimen we de rugzakken in. Vervolgens gaan we verder met de afdaling of de klim. Onderweg genieten we van een meertje, bloeiende planten, een sneeuwveldje, het uitzicht op de bergen, vlinders, vogels, een waterval, en sowieso van de cadans tijdens het lopen. We pauzeren bij een bergriviertje, bij een uitzicht of bij een steen om even op adem te komen. We nemen wat chocola of eten koekjes en gaan weer verder. ’s Nachts zijn we onder de indruk van de sterrenrijke hemel. Dit deden we dagen achtereen gedurende drie weken. Dat is voor mij ‘vakantie’; met mien leafke.

We sliepen al die tijd in een klein tentje aan Pyrenesche bergmeertjes en bergriviertjes, want het is belangrijk altijd drinkwater in de buurt te hebben. Dat water filterden we vaak. Onder de boomgrens genoten we van de schaduw van de bomen en erboven van de vele bergmarmotten, bloemen of de immense stilte. De keer dat we voor de verandering eens van de geneugten van een berghut gebruik wilde maken, bleek die hut wegens verbouwing gesloten. Bij de volgende berghut op onze tocht bestelden we twee halve liters bier en bij de daarop volgende ontbeten we, omdat-i maar een uurtje lopen van onze tentplek stond. In Cauterets, een plaats waar onze (aangepaste) route doorheen liep, genoten we van vers-geperste jus d’orange. Vitaminen! Verder maakten we eetfeestjes van de meegenomen courgette, knoflook, kruiden, macaroni, paprika, prei, rijst, uien, soep en worteltjes. Voor het slapen gaan namen we vaak een glas whisky en op de vooravond van de verjaardag van twee van mijn kinderen hadden we zelfs rode wijn bij ons avondeten.

Heen roetsten we in één nacht naar Arrens-Marsous, ‘achter’ Lourdes, waar we bijkwamen van de reis met Franse koffie en een Franse lunch. De volgende dag hadden we vooral behoefte aan bijslapen. Terug hopten we via Bedous, Bergerac, Chartres en Parijs naar Nederland.

Niets hoeven, en doen waar we elk afzonderlijk of samen zin in hebben… Wat heb ik nog te wensen nu we beiden van bergwandelen, cultuur, dansen, elkaar, lekker eten, diepgaande en oppervlakkige gesprekken, grapjes en muziek houden? Nu we beiden zo gezond zijn dat we dagen achtereen tot ruim 2.700 m hoogte kunnen klimmen met ons hele huishouden op de rug en onverwacht lastige hindernissen nemen zoals ze op onze weg komen?

Wanneer ‘genieten’ is waartoe we op aarde zijn, en ‘doen genieten’ onze opdracht is, ben ik deze vakantie volop aan mijn trekken gekomen. Bovendien lijkt het mij wel goed om soms even resoluut afstand te nemen van mijn dagelijkse leven, om ervan bewust te worden wat ik van mijn leven brouw (en wat er nog beter te brouwen valt) en waarvoor ik allemaal dankbaar mag zijn.

Hoe onze vrijheden te benutten?

On door Gerardusingeld, media, politiekEen reactie plaatsen

CETA, TiSA en TTIP, onthoud die afkortingen, zullen na wat verdieping volgens mijn bescheiden mening de mensheid en ons weinig moois brengen; het zijn cadeautjes voor grootbedrijven. Niet omdat de standaard van producten erin omschreven wordt, maar omdat via die verdragen het grote geld verzekert is van haar winsten. In plaats van het beschermen van de burger in ‘de race naar het putje’ en van de concurrentiepositie van ‘kleinschalige’ Nederlandse bedrijven, mogen bedrijven gaan concurreren met bedrijven waar arbeidsomstandigheden, loon en milieuzaken anders, en vaak minder stringent dan hier afgesproken zijn en deze verdragen zetten de Nederlandse overheid door hun arbitrageparagraaf in feite buiten spel.

Elk besluit van de Nederlandse overheid om over arbeidsomstandigheden, loon of ons milieu meer recht te doen aan wat in onze regio van de wereld van belang is, kan na ondertekening van deze verdragen rekenen op miljoenenclaims, die betaald zullen worden van ons bijeengeschraapte belastinggeld, waarbij het Nederlands recht op een zijspoor gerangeerd is. En of u nu CDA, CU, D66, PvdA of VVD gestemd heeft, maakt (weer) niet uit.

Iedereen, die zich er meer in verdiept dan wat de mainstreammedia ons daarover voorschotelt, weet dat; dus jammer genoeg haast niemand 😉 Dat zie ik in dezen wel als het grootste probleem van deze tijd: de vrijheid zich goed te informeren, wordt nauwelijks benut, net als de vrijheid eens een minuut te nemen om de consequenties van ons beleid op ons te laten inwerken.

Vrienden maken

On door Gerardusinprivé, waarnemingenEen reactie plaatsen

Wat ook kan, is de ander laten uitpraten en proberen te achterhalen wat hij of zij daarmee wil zeggen. Misschien blijkt dat hij of zij, na haar of zijn zegje gedaan te hebben, wel iets interessants voor u te melden had. In elk geval neemt die ander de moeite om u ergens van deelgenoot te maken. Wat kan, is juist dat te honoreren.

Wat ook kan, nadat iemand uitgesproken is, is bij uzelf nagaan of u alles hebt begrepen wat de ander u vertelde, in plaats van afkeurend of associërend te reageren. U kunt zelfs nog wat verhelderende vragen stellen om onduidelijkheden opgelost te krijgen.

Wat ook kan, is dit allemaal te doen wanneer iemand het op u begrepen heeft; aanstoot aan u genomen blijkt te hebben. Luister er eens naar, laat de ander uitpraten, probeer uzelf een duidelijk beeld te schetsen over haar of zijn pointe en ga niet in ‘de verdediging’. En wanneer het niet uw opzet was de ander een vervelend gevoel te bezorgen, vertel dan wat u ervan vindt als dat toch gebeurt blijkt te zijn en verken samen mogelijke oplossingen opdat dat niet weer gebeurt.

Het kan zelfs wanneer iemand iets vertelt, waarvan uw tenen spreekwoordelijk gaan krommen; probeer het eens uit – zonder in uw emoties te schieten – geïnteresseerd te reageren. Wellicht lukt het niet direct helemaal, maar het kan nooit kwaad om het dan nog eens te proberen.

Ik weet bijna zeker dat u er vrienden mee maakt, want net als u wilt weten wat er in anderen omgaat, weten anderen ook graag wat er in u omgaat. Zeker wanneer u anderen niet ‘de schuld’ geeft, maar het werkelijk even allemaal bij uzelf houdt.

Leo Buscaglia (1924 – 1998), bekend als ‘Dr Love’, blijkt hierover een gedicht geschreven te hebben dat verschillende mensen heeft geïnspireerd. Het gaat zo:

Luisteren

Als ik je vraag naar mij te luisteren en jij begint mij adviezen te geven, dan doe je niet wat ik je vraag.

Als ik je vraag naar mij te luisteren en jij begint mij te vertellen waarom ik iets niet zo moet voelen als ik voel, dan neem jij mijn gevoelens niet serieus.

Als ik je vraag naar mij te luisteren, en jij denkt dat jij iets moet doen om mijn probleem op te lossen dan laat je mij in de steek, hoe vreemd dat ook mag lijken.

Dus, alsjeblieft, luister alleen maar naar me en probeer me te begrijpen.

En als je wilt praten, wacht dan even en ik beloof je dat ik op mijn beurt naar jou zal luisteren.

Leo Buscaglia

Collectieve of individuele verantwoordelijkheid

On door Gerardusinpolitiek, privé, wereldverhalenEen reactie plaatsen

Er zijn mensen, die er sympathie voor kunnen opbrengen dat ik inmiddels 46 jaar vegetariër ben. Er zijn zelfs mensen, die sympathie ervoor kunnen opbrengen dat ik al 44 jaar in hart en nieren pacifist ben. En – geloof het of geloof het niet – er zijn zelfs enkelen die mijn redenering kunnen volgen dat voor pacifisme een wijdverbreid socialisme noodzakelijk is; een democratisch ingevuld socialisme om precies te zijn.

Daar moest ik aan denken toen ik onlangs aan de praat kwam over vegetarisme aanhangen en toch de behoefte aan een hamburger niet kunnen weerstaan; klimaatverandering willen tegengaan en toch een vliegreis boeken. “Bekentenissen” van Jonathan Safran Foer. Of dan de bekentenissen van de zichzelf ‘afvallige milieuactivist’ noemende Paul Kingsnorth: hij richtte zijn boerderij circulair in, maar moet soms toch van aannemers gebruik maken, wat hij van zichzelf inconsequent vindt.

Als iedereen bioloog zou zijn, dan zou de mensheid zeker ten onder gaan

De denkfout, die zij volgens mij maken, is dat zij zichzelf als individu te centraal stellen; ze geven zichzelf 100% verantwoordelijkheid, en negeren allerlei plaatselijk actieve samenwerkingsverbanden, zoals de louter op winst beluste grootbedrijven in hun leefomgeving, lobbyisten voor overheidsbeleid- en -subsidies daar waar zij wonen, promotiebureaus, reclamebedrijven en winkelketens. Hun redenering is ‘als iedereen zou leven als ik, hoe zou de wereld er dan uitzien?’ Mijn antwoord daarop is: “Zo dus, zoals die nu is, want iedereen doet al zo’n beetje wat haar of hem goed dunkt.” Met al die jaren vegetarisme achter de rug heb ik recht van spreken: het heeft niets veranderd aan dierenwelzijn; we gaan nu boeren uitkopen om ons voedsel, waaronder vlees, vervolgens te importeren vanuit landen met nog gruwelijker handhaving en wetgevingspraktijken dan hier. Rekening houdend met alle invloeden ter behartiging van bedenkelijke belangen ligt mijn focus niet op ‘het huishouden’ of ‘het individu’, maar op de gehele samenleving waarvan ik deel uitmaak.

Mijn vegetarisme is niet meer dan een persoonlijke ethische keuze; ik zal mijn standpunt niemand aan- of ontraden. Mijn pacifisme, dat in mij geworteld raakte tijdens de vervulling van mijn militaire dienstplicht, is mijn persoonlijke ‘alles overkoepelende’ ideaalbeeld voor de wereld geworden. Ik zie al decennia met lede ogen aan dat pacifisme een ondergeschoven kindje van ons is, terwijl iedereen die ik er over hoor wereldvrede best een mooi ideaal vindt. Ons korte termijn-eigenbelang is overweldigend dominant geworden, net als ons denken in ‘betaalbaarheid’. We denken nauwelijks na over de ‘kwaliteit van leven’, behalve in een puur egocentrische, materialistische context. En dat we met ons neoliberale kapitalisme elders in de wereld haat en overheersing zaaien laat ons hier koud. Oorlogen, waar we direct en indirect aan meewerken, woeden al jaren achteloos (op die ene na) door. En ook bij die ene door de brutale inval van Rusland in Oekraïne vergeten we dat elke oorlog diplomatiek eindigt en stellen we ons op achter de Verenigde Staten van Amerika dat een diplomatieke oplossing blokkeert, terwijl ik me als een van de weinigen afvraag waar de VS zich mee bemoeit. Vandaar dat ik met stelligheid zeg: wanneer ik geen mensen dood, worden er toch nog mensen gedood; zelfs in mijn naam. Wanneer ik niet steel, houdt de diefstal niet op. Ook die gaat door en eveneens mede in mijn naam. Ik kan mij terugtrekken uit de wereld maar met mijn belastinggeld (BTW, inkomsten) worden naast goede ook vreselijke dingen gedaan. Beide stellingen zijn overigens proefondervindelijk bewezen. Wanneer mijn ecologische voetafdruk ‘0’ benadert, blijven er alleen in Nederland al op dit moment nog 17.694.782 andere ‘voetafdrukken’ over. Het gaat om een collectieve verantwoordelijkheid, en niet om die van ieder individueel.

Oftewel, het gaat mij om de regels, die door democratisch gekozen politieke partijen aan de samenleving opgelegd worden nadat daarvoor draagvlak is gebleken of is ontwikkeld. Wanneer die dierenleed willen voorkomen, worden regels opgesteld om dierenleed te voorkomen. Wanneer die de menselijke invloed op klimaatveranderingen willen beperken, zullen ze regels opstellen die klimaatverandering tegengaan en zullen zij bij andere regeringen erop aandringen hun voorbeeld te volgen. Wanneer die wereldvrede willen, zullen ze er alles aandoen om zich voor te bereiden op de vrede. Het gaat er dus uiteindelijk vooral om wat onze politici voorstaan.

De wereld leefbaarder maken is iets heel anders dan de wereld – zoals nu al decennia achtereen – erop inrichten dat sommigen onbeperkt bezit en rijkdom kunnen vergaren, waardoor vervolgens de onderlinge ongelijkheid onoverbrugbaar groot geworden is. Ik kan met mijn idealen bewust of onbewust leven, maar laten we wel wezen, met bijna 8.000.000.000 andere mensen heb ik als individu weinig invloed op het wereldgebeuren, zolang ik geen invloedrijk politicus ben die binnen mijn samenleving een halt toeroept aan de gaande escalatie van klimaatverandering, militarisme en ander onrecht; individuen hebben in onze huidige wereld nimmer invloed van betekenis. Ik kan het een schande vinden (of toejuichen) dat ons kabinet meer steenkolen gaat gebruiken om tegen de adviezen van alle klimaatwetenschappers in onze energieverslaving te bevredigen. Ik kan in een daarvoor aangewezen vak met een spandoek gaan staan, maar daar wordt niemand en niets anders van zolang de kapitalistische, neoliberale trein in het gareel van alle VS-beleid doordendert, laat staan dat de wereld er beter van wordt. Helaas zijn mijn en uw doen, mijn en uw mening en mijn en uw laten nagenoeg betekeningloos. Het zou goed zijn als we ons dat zouden realiseren zonder onze idealen te verkwanselen.

Met alleen cellisten komen de bombardon-, contrabas-, fagot-, fluit-, gitaar-, harp-, hobo-, hoorn-, klarinet-, piano-, piccolo-, saxofoon-, slagwerk-, trombone- en vioolpartijen – och kijk hier even wie ik allemaal kortheidshalve niet opnoem – niet tot hun recht

Bewustwording van mensen is bepaald belangrijk, meestal ook een fijne ervaring en bewustwording is absoluut hard nodig. Echter, voor een betere wereld gaat het nog niet om die allereerste noodzakelijke stap!

Overigens, zou ik de Kingsnorths en Safran Foers’ onder u gaarne meegeven: eenmaal bewust geworden heeft schamen over individuele tekortkomingen geen zin. U doet vast bovengemiddeld. Bovendien, zou ik achter de hand fluisteren: doe gewoon nooit iets waar je niet achter staat.

Naar mijn mening gaat het er dus om wat wij als samenleving (!) bijdragen aan de toekomst voor alles wat leeft inclusief de onvolkomenheden van ons allemaal. Daarvoor zouden we andere dan kapitalistisch geënte politieke partijen moeten oprichten. Partijen, die beogen wat wij wèl met elkaar zouden willen; die de wereld vorm geven waarin we graag zouden willen leven. Pas dan kunnen we echt belangrijke stappen zetten ter voorkoming van dierenleed, klimaatverandering en ander onrecht en/of voor pacifisme, vrede en wereldvrede. Het gaat dus volgens mij om een ‘collectieve bewustwording’ in plaats van alleen een individuele. Het gaat om een bewustwording, die via de politiek verder in de wereld gezet wordt. Immers, alleen de politiek bokst de inrichting van onze samenleving voor elkaar.

Het idee dat we stuk voor stuk vrij zijn te doen, te laten en te vinden wat we willen, mag wat mij betreft op de helling wanneer we ons werkelijk een betere wereld wensen. Ons doen en laten moet daarvoor volgens mij op basis van een collectieve bewustwording juist drastisch beperkt (!) worden. We moeten met minder comfort, grondstoffen en luxe toe, ons inkomstenpatroon inrichten op robuustheid in plaats van het laten ontstaan van steeds meer kloven tussen groepen mensen die zich niet meer in elkaar kunnen verplaatsen en we zouden de kwaliteit van leven moeten laten prevaleren boven vrijheden die de samenleving steeds instabieler maken. Pas dan kunnen we volgens mij structureel vrede-bevorderende idealen verwezenlijken. Vandaar dus dat volgens mij een wijdverbreid socialisme – in plaats van ons neoliberalisme – een antwoord is op de vraag hoe een leefbare toekomst te realiseren (en een antwoord op de vraag waarom het ons tot nu toe – ondanks veel mooie initiatieven – niet goed lukt).

En wanneer we al met al best tevreden zijn met het aandeel van de Europese Unie of ons Nederland in het wereldgebeuren, dan zijn andere politieke partijen uiteraard overbodig. Mijn mening is dat absoluut niet, maar ik ben voldoende democraat om me daar dan bij neer te leggen. Ook dat is proefondervindelijk bewezen. Jullie je zin; dan richt ik mijn lede ogen, zoals al jaren, op het schoons en de wonderen, die ik kan gadeslaan en waar ik – zonder in de wereld het verschil te maken – wellicht nog wel een steentje aan kan bijdragen.

Bronnen: de Happinez-scheurkalender op 22 juni 2022, “Bekentenissen van een afvallig milieuactivist; een radicaal andere kijk op natuurbescherming” (2019) door Paul Kingsnorth en uitgegeven door Atlas Contact in Amsterdam en Antwerpen en het ‘dashboard bevolking’ van het Centraal Bureau voor de Statistiek en Worldometer; beide op 25 juni 2022 om 13:35 uur.