De meeste wereldleiders veroordeelden eind september tijdens de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties de Russische invasie in Oekraïne. Dat kwam hier en daar in het nieuws, maar wat verzwegen werd, is dat de leiders uit 66 landen, voornamelijk uit het Zuiden, in hun toespraken tijdens de vergadering van de VN dringend opriepen tot diplomatie en vreedzame onderhandelingen om die oorlog zo snel mogelijke te beëindigen. Gewoon conform het VN-Handvest. De vertegenwoordigers van deze landen zien deze oorlog als een ernstige terugslag voor een vreedzame wereldorde, die het basis- en definiërend beginsel van de VN is.

Zo waren de Afrikaanse leiders het eens met een van de eerste sprekers, zoals Macky Sall, de president van Senegal, die ook sprak in de hoedanigheid van de huidige voorzitter van de Afrikaanse Unie, toen hij zei: “We roepen op tot de-escalatie en een stopzetting van de vijandelijkheden in Oekraïne, en ook voor een onderhandelde oplossing, om het catastrofale risico van een potentieel wereldwijd conflict te voorkomen.”

Philip Pierre, de eerste minister van Saint Lucia, een kleine eilandstaat in het Caribisch gebied, zei tegen de Algemene Vergadering: “De artikelen 2 en 33 van het Handvest van de Verenigde Naties binden de lidstaten ondubbelzinnig om zich te onthouden van dreiging met of gebruik van geweld tegen de territoriale integriteit of de politieke onafhankelijkheid van een staat en om alle internationale geschillen met vreedzame middelen te beslechten. […] Daarom roepen wij alle betrokken partijen op om onmiddellijk een einde te maken aan het conflict in Oekraïne, door onmiddellijk onderhandelingen aan te gaan om alle geschillen definitief te beslechten, overeenkomstig de beginselen van de Verenigde Naties.”

De leiders van het Zuiden betreurden de ineenstorting van het VN-stelsel, niet alleen in de oorlog in Oekraïne, maar gedurende tientallen jaren van economische dwang en oorlog door de Verenigde Staten van Amerika en haar bondgenoten. President Jose Ramos-Horta van Oost-Timor daagde bijvoorbeeld rechtstreeks de dubbele moraal van het Westen uit door tegen de Westerse landen te zeggen: “Ze zouden even stil moeten staan bij het opvallende contrast in hun reactie op de oorlogen elders, waar vrouwen en kinderen bij duizenden om het leven zijn gekomen door oorlogen en honger. De reactie op de hulpkreten van onze geliefde secretaris-generaal in deze situaties is niet met evenveel medeleven ontvangen. Als landen in het Zuiden van de wereld zien we twee standaarden. Onze publieke opinie ziet de oorlog in Oekraïne niet op dezelfde manier als die in het Noorden.”

Veel leiders riepen dringend op om een einde te maken aan de oorlog in Oekraïne voordat deze escaleert naar een atoom-oorlog. De staatssecretaris van het Vaticaan, kardinaal Pietro Parolin bijvoorbeeld, waarschuwde: “…de oorlog in Oekraïne ondermijnt niet alleen het non-proliferatieregime, maar brengt ook het gevaar van nucleaire verwoesting met zich mee, hetzij door escalatie, hetzij door een ongeluk.

Om een kernramp te voorkomen, is het van vitaal belang dat er serieus werk wordt gemaakt van een vreedzame oplossing van het conflict.”

Anderen beschreven de economische gevolgen, die hun bevolking nu al van basisbehoeften zoals voedsel beroven. En ze deden een beroep op alle partijen, met name van de Westerse aanhangers van Oekraïne, om terug te keren naar de onderhandelingstafel voordat de gevolgen van de oorlog escaleren tot meerdere humanitaire rampen in het hele Zuiden van de wereld. Premier Sheikh Hasina van Bangladesh zei bijvoorbeeld tegen de Vergadering: “Wij willen het einde van de Russisch-Oekraïense oorlog. Als gevolg van sancties en tegensancties wordt de hele mensheid, inclusief vrouwen en kinderen, gestraft. Het effect ervan blijft niet beperkt tot één land, maar brengt het leven en het levensonderhoud van de mensen van alle naties in gevaar en schendt hun mensenrechten. Mensen worden verstoken van voedsel, onderdak, gezondheidszorg en onderwijs. Kinderen lijden meest in het bijzonder. Hun toekomst zinkt weg in duisternis.

Mijn aandringen op het geweten van de wereld: stop de wapenwedloop, stop de oorlog en de sancties. Garandeer voedsel, onderwijs, gezondheidszorg en veiligheid van de kinderen. Sticht vrede.”

Mexico, Thailand en Turkije boden elk hun eigen aanpak aan om de vredesonderhandelingen te hervatten, terwijl Sheikh Al-Thani, de Emir van Qatar, beknopt uitlegde dat het uitstellen van de onderhandelingen alleen maar meer doden en lijden zal brengen: “We zijn ons terdege bewust van de complexiteit van het conflict tussen Rusland en Oekraïne en van de internationale en mondiale dimensie van deze crisis. We vragen echter nog steeds om een onmiddellijk staakt-het-vuren en een vreedzame regeling, want dit is uiteindelijk wat er zal gebeuren, ongeacht hoe lang dit conflict zal duren. Het voortbestaan van de crisis zal dit resultaat niet veranderen. Het zal het aantal slachtoffers alleen maar laten groeien en de rampzalige gevolgen voor Europa, Rusland en de wereldeconomie doen toenemen.”

In reactie op de Westerse druk op het Zuiden om de oorlogsinspanningen van Oekraïne actief te ondersteunen, claimde de Indiase minister van Buitenlandse Zaken, Subrahmanyam Jaishankar, de morele voorsprong en verdedigde een diplomatieke oplossing: “Terwijl het conflict in Oekraïne blijft woeden, wordt ons vaak gevraagd aan wiens kant wij staan. En ons antwoord, elke keer, is oprecht en eerlijk. India staat aan de kant van de vrede en zal daar ook blijven. Wij staan aan de kant van de eerbiediging van het Handvest van de Verenigde Naties en de grondbeginselen daarvan. Wij staan aan de kant, die oproept tot dialoog en diplomatie als de enige uitweg. We staan aan de kant van degenen die worstelen om rond te komen door de escalerende kosten van voedsel, brandstof en meststoffen.

Het is daarom in ons gemeenschappelijk belang om constructief aan een snelle oplossing van dit conflict te werken, zowel binnen de Verenigde Naties als daarbuiten.”

Een van de meest gepassioneerde en welsprekende toespraken werd gehouden door de Kongolese minister van Buitenlandse Zaken Jean-Claude Gakosso, die de gedachten van velen samenvatte en rechtstreeks een beroep deed op Rusland en Oekraïne – met delen van zijn toespraak in het Russisch: “Vanwege het grote risico van een nucleaire ramp voor de hele planeet, moeten niet alleen degenen, die betrokken zijn bij dit conflict, maar ook de buitenlandse mogendheden die de gebeurtenissen kunnen beïnvloeden door die te kalmeren, allemaal hun ijver temperen. Ze moeten stoppen met het aanwakkeren van de vlammen en ze moeten zich afkeren van dit soort ijdelheid van de machtigen die tot nu toe de deur naar de dialoog heeft gesloten.

Onder toezicht van de Verenigde Naties moeten wij ons allen onmiddellijk inzetten voor vredesonderhandelingen – rechtvaardige, oprechte en eerlijke onderhandelingen. Na Waterloo weten we dat sinds het Congres van Wenen alle oorlogen rond de onderhandelingstafel eindigen.

De wereld heeft deze onderhandelingen dringend nodig om te voorkomen dat de huidige confrontaties – die al zo verwoestend zijn – nog verder gaan en de mensheid in een onherstelbare catastrofe drijven, een wijdverbreide nucleaire oorlog, die buiten de controle van de grote mogendheden zelf valt – de oorlog, waarover Einstein, de grote atoomtheoreticus, zei dat het de laatste strijd zou zijn die de mensen op aarde zouden voeren.

Nelson Mandela, een man van het eeuwige vergeven, heeft gezegd dat de vrede een lange weg is, maar er is geen alternatief en het kent geen prijs. In werkelijkheid hebben de Russen en de Oekraïners geen andere keuze dan deze weg, de weg van vrede te bewandelen.

Bovendien moeten wij ook met hen meegaan, want wij moeten in de hele wereld met legioenen zijn die solidair samenwerken en wij moeten de oorlogslobby’s de onvoorwaardelijke optie van vrede kunnen opleggen.

[De volgende drie paragrafen in het Russisch]: Nu wil ik direct zijn en me rechtstreeks richten tot mijn dierbare Russische en Oekraïense vrienden.

Er is te veel bloed vergoten – het heilige bloed van je lieve kinderen. Het is tijd om deze massavernietiging te stoppen. Het is tijd om deze oorlog te stoppen. De hele wereld kijkt naar je. Het is tijd om te vechten voor het leven, op dezelfde manier dat jullie moedig en onbaatzuchtig samen vochten tegen de nazi’s tijdens de Tweede Wereldoorlog, in het bijzonder in Leningrad, Stalingrad, Koersk en Berlijn.

Denk aan de jeugd van jullie twee landen. Denk aan het lot van jullie toekomstige generaties. De tijd is gekomen om voor de vrede te vechten, om voor hen te vechten. Geef de vrede vandaag een echte kans, voordat het voor ons allemaal te laat is. Ik vraag dit nederig aan jullie.”

De 66 landen, die opriepen tot vrede in Oekraïne vormen meer dan 1/3 van de landen in de wereld, en zij vertegenwoordigen het grootste deel van de wereldbevolking; daaronder zijn  Bangladesh, Brazilië, China, India, Indonesië en Mexico. Terwijl de EU en de NAVO-landen de vredesonderhandelingen juist hebben afgewezen en de leiders van de VS en het Verenigd Koninkrijk deze zelfs actief hebben ondermijnd, hebben 5 Europese landen – Hongarije, Malta, Portugal, San Marino en het Vaticaan – zich aangesloten bij de oproepen tot vrede in de Algemene Vergadering. Nu Nederland nog, zou ik zeggen.

In elk geval erkende Csaba Korosi, de voorzitter van de Algemene Vergadering, aan het einde van de bijeenkomst op 26 september in zijn slotverklaring dat het beëindigen van de oorlog in Oekraïne een van de belangrijkste boodschappen was die tijdens de Algemene Vergadering van dit jaar “door de hallen weerklonken”.

Bron: “‘Stop de oorlog in Oekraïne’, zeggen 66 landen op VN-Algemene Vergadering” door Medea Benjamin en Nicolas J.S. Davies van Common Dreams, vertaald door Marinus Kruissen voor DeWereldMorgen op 4 oktober 2022.

Op genoemde bron zijn allemaal links te vinden naar de exacte bijdragen aan de Algemene Vergadering van de Verenigde Natie.